Πρωτιά απέσπασε το ντοκιμαντέρ «Στη σιωπή του βυθού», που αναφέρεται στο βυθισμένο υποβρύχιο
Πρωτιά απέσπασε το ντοκιμαντέρ «Υ1 – Στη σιωπή του βυθού», που αναφέρεται στο θρυλικό υποβρύχιο Κατσώνης, που βυθίστηκε ανοιχτά της Σκιάθου. Το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Βαρδάκα απέσπασε το πρώτο βραβείο «Οδυσσέας» στο πλαίσιο του 5ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελόριζου «Πέρα από τα Σύνορα», που συγκέντρωσε, σε πείσμα της πανδημίας, 304 συμμετοχές από 50 χώρες.
Διοργανωτές ήταν το Ελληνικό Ιδρυμα Ιστορικών Μελετών σε συνεργασία με τις Ecrans des Mondes (Παρίσι) και τη Society for the Restoration of Megisti, Castellorizo (Σίδνεϋ).
Το βραβευμένο ντοκιμαντέρ αναφέρεται στα δραματικά γεγονότα που σημειώθηκαν στις 14 Σεπτεμβρίου του 1943. Το θρυλικό υποβρύχιο Υ1 Κατσώνης βυθίζεται βόρεια της Σκιάθου από γερμανικό ανθυποβρυχιακό. Από το βιβλίο του ύπαρχου Ηλία Τσουκαλά, που διεσώθη κολυμπώντας εννιά ώρες μέχρι τις ακτές του νησιού, απόρρητα έγγραφα και ημερολόγια των μελών του πληρώματος, η αφήγηση ξετυλίγει τις ανθρώπινες ιστορίες που πλέκονται γύρω από το υποβρύχιο. «Εβδομήντα πέντε χρόνια μετά, με την υποστήριξη του Πολεμικού Ναυτικού, αναζητούμε το βυθισμένο στα 253 μέτρα υποβρύχιο και το κινηματογραφούμε για πρώτη φορά στα χρονικά» αναφέρουν οι δημιουργοί.
Το πρώτο βραβείο «Οδυσσέας» δόθηκε στο ντοκιμαντέρ «Στη σιωπή του βυθού» του Φίλιππου Βαρδάκα, ενώ άλλοι δύο ομογενείς απέσπασαν το βραβείο του Καλύτερου Ελληνικού Ντοκιμαντέρ. Πρόκειται για το 56λεπτο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Ο Σπύρος και ο Γύρος του Θανάτου», σε σκηνοθεσία του Δημήτρη και της Λίνας Καφίδα.
Η ανεξάρτητη εταιρία παραγωγής Team Faos κατάφερε να καταγράψει για πρώτη φορά στην κάμερα το ναυάγιο του υποβρυχίου, βορειοδυτικά της Σκιάθου και σε βάθος 253 μέτρων, με την πολύτιμη συμβολή του Πολεμικού Ναυτικού. Για την επιχείρηση χρησιμοποιήθηκαν ρομποτικά τηλεκατευθυνόμενα οχήματα (ROV) με κάμερες και φώτα, ώστε να καταστεί δυνατή η κινηματογράφηση στο απόλυτο σκοτάδι του βυθού. Επί σχεδόν δύο χρόνια πριν την επιχείρηση, η ομάδα παραγωγής ερευνούσε αρχεία, συγκέντρωνε υλικό, έπαιρνε συνεντεύξεις από ιστορικούς και αναζητούσε συγγενείς των μελών του πληρώματος, αντλώντας έμπνευση από το βραβευμένο βιβλίο του Ηλία Τσουκαλά, «Υποβρύχιον Υ1 – Λάμπρος Κατσώνης». Δύο συγγενείς – «κλειδιά», συμπεριλαμβανομένης της γνωστής δημοσιογράφου Μπήλιως Τσουκαλά, κόρης του ύπαρχου Ηλία Τσουκαλά, συμφώνησαν να συμπράξουν ως πρωταγωνιστές στο ντοκιμαντέρ, καθώς η κάμερα ακολουθούσε τη διαδρομή που έκαναν τα ηρωικά μέλη του πληρώματος του Υ1 πριν 75 χρόνια.
Το Φεστιβάλ τέθηκε υπό την αιγίδα και τη στήριξη της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού του Υπουργείου Εξωτερικών. Ο γενικός γραμματέας Γιάννης Χρυσουλάκης απένειμε για πρώτη φορά το ειδικό βραβείο «Οδυσσέας», που η Γενική Γραμματεία θέσπισε για να βραβεύσει το καλύτερο ιστορικό ντοκιμαντέρ απόδημου δημιουργού. Παρών και ο ομογενής πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα Arthur Spyrou.
