ΣΠΟΡΑΔΕΣ

Η Αλόννησος στο… διάστημα

η-αλόννησος-στο-διάστημα-158838

Στην κατασκευή ενός μικρού δορυφόρου, ο οποίος θα εκτοξευτεί σε ύψος ενός χιλιομέτρου, θα κάνει μετρήσεις δεδομένων αλλά και θα διερευνήσει τη δυνατότητα φιλοξενίας σε υποθετικό… πλανήτη, προχωρούν οι μαθητές της Α’ τάξης του Γενικού Λυκείου Αλοννήσου. Το εγχείρημα γίνεται στο πλαίσιο του πανελληνίου διαγωνισμού διαστημικής CanSat in Greece, που διεξάγεται φέτος για δεύτερη χρονιά στη χώρα, και στον οποίο συμμετέχουν σχολεία. Αποτελεί δε την προκριματική φάση του ευρωπαϊκού διαγωνισμού CanSat in Europe, ο οποίος διοργανώνεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA).

Μέσα από τον διαγωνισμό επιτυγχάνεται η εξοικείωση των συμμετεχόντων στη φιλοσοφία της δορυφορικής κατασκευής, όπως το ελεγχόμενο μέγεθος και βάρος, η στιβαρότητα της κατασκευής και τα προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα.

Ενδεικτικό μέγεθος δορυφόρου CanSat

Οι ομάδες που συμμετέχουν στον διαγωνισμό πρέπει να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν έναν μικρό δορυφόρο σε μέγεθος κουτιού αναψυκτικού, ο οποίος θα παραδοθεί στην οργανωτική επιτροπή, θα εκτοξευθεί σε ύψος ενός χιλιομέτρου, και θα επιστρέψει στο έδαφος με τη βοήθεια αλεξίπτωτου, εκτελώντας την αποστολή για την οποία έχει σχεδιαστεί.

Η ομάδα x-alon (η εξ Αλοννήσου αποστολή) του Λυκείου Αλοννήσου προκρίθηκε στην τελική φάση του διαγωνισμού στην οποία μετέχουν δέκα συνολικά ομάδες από τη χώρα. Η πρώτη από αυτές θα εκπροσωπήσει τη χώρα στον αντίστοιχο πανευρωπαϊκό διαγωνισμό. Αποτελείται από μαθητές της Α΄ Λυκείου και συντονίζεται από τον καθηγητή Φυσικής του σχολείου, Δημήτρη Μαμούρα.

Η αποστολή του δορυφόρου της ομάδας x-alon χωρίζεται σε δύο μέρη.

Σχεδιάγραμμα και λειτουργικό προσχέδιο του CanSat της ομάδας x-alon

Το πρώτο μέρος (η πρωτεύουσα αποστολή), καθορίζεται από την οργανωτική επιτροπή του διαγωνισμού. Κατά την κάθοδό του, ο δορυφόρος παίρνει μετρήσεις ατμοσφαιρικής πίεσης, θερμοκρασίας και γεωγραφικών συντεταγμένων. Τα δεδομένα αποθηκεύονται στον δορυφόρο, ενώ ταυτόχρονα αποστέλλονται στον σταθμό βάσης στο έδαφος με σύστημα ασύρματης επικοινωνίας. Τα δεδομένα θα αξιοποιηθούν για υπολογισμό της πορείας του δορυφόρου, του υψομέτρου κ.ά.

Η δευτερεύουσα αποστολή είναι σχεδιασμένη από την ομάδα x-alon. Αποσκοπεί στη διερεύνηση της πιθανότητας ύπαρξης ή δυνατότητας φιλοξενίας ζωής στον υποθετικό πλανήτη όπου θα προσγειωθεί. Ο δορυφόρος σχεδιάστηκε να μετρήσει τη θερμοκρασία της ατμόσφαιρας του πλανήτη (από την πρωτεύουσα αποστολή), να υπολογίσει την ένταση της υπεριώδους ακτινοβολίας, να διαπιστώσει αν ο πλανήτης διαθέτει μαγνητικό πεδίο παρόμοιο με αυτό της Γης, να μετρήσει την ένταση του ορατού φωτός, να διαπιστώσει αν στην ατμόσφαιρα του πλανήτη υπάρχουν υδρατμοί, ένδειξη της ύπαρξης νερού, να μετρήσει το επίπεδο ραδιενέργειας κοντά στην επιφάνεια του πλανήτη.

Η ανάλυση των δεδομένων επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων για τον στόχο της επιστημονικής αποστολής, συγκρίνοντας τα δεδομένα του πλανήτη με τα επιτρεπτά για τους οργανισμούς όρια.

Η δευτερεύουσα αποστολή έχει δύο σκέλη ακόμα: τη λήψη φωτογραφιών από την επιφάνεια του πλανήτη και τη διασπορά στον υποθετικό πλανήτη μικρής ποσότητας σπόρων φυτών. Στην περίπτωση που ο πλανήτης μπορεί να φιλοξενήσει ζωή, αλλά δεν έχει αναπτυχθεί ή είναι σε πρώιμο στάδιο η ανάπτυξη των φυτών, μπορεί να βοηθήσει έναν μελλοντικό εποικισμό.

Μέτρηση της ραδιενέργειας σε περιβάλλον γραφείου και σε ακτινολογικό εργαστήριο

Το εγχείρημα της ομάδας x-alon είναι σύνθετο. Απαιτεί την κατασκευή των μικροηλεκτρονικών συστημάτων του δορυφόρου, τον προγραμματισμό τους, την κατασκευή συστήματος ασύρματης επικοινωνίας (πομποί – κεραίες) με το έδαφος και κατασκευή συστήματος προσγείωσης. Η ομάδα έχει προχωρήσει στην αγορά μέρους των απαιτούμενων ηλεκτρονικών εξαρτημάτων και έχει αρχίσει τη σύνθεση του δορυφόρου με στόχο να είναι έτοιμος τον Απρίλιο. Ταυτόχρονα δοκιμάζονται τα συστήματα που έχουν ολοκληρωθεί όπως το σύστημα GPS, η ασύρματη επικοινωνία και ο μετρητής ραδιενέργειας. Ενδεικτικά αναφέρεται η επίσκεψη της ομάδας στο Κέντρο Υγείας Αλοννήσου όπου μετρήθηκαν τα επίπεδα ραδιενέργειας (βρέθηκαν σε επιτρεπτά όρια) στην αίθουσα λήψης ακτινογραφιών.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου