Αυθαίρετα πάνω από το 50% των κατοικιών
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, Τοπογράφου – Πολεοδόμου Μηχανικού
Σήμερα Δευτέρα 12 Μαρτίου, στις 12:00 μ.μ., ξεκινά η υποβολή αιτήσεων για την υπαγωγή στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ», και χιλιάδες ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες και μηχανικοί ετοιμάζονται να υποβάλλουν ηλεκτρονικά αιτήσεις. Σημειώνεται ότι η επιλογή δεν θα γίνει με αξιολόγηση, αλλά με σειρά προτεραιότητας, κάτι που καθιστά σημαντική την ολοκλήρωση του φακέλου των δικαιολογητικών έγκαιρα. Βασικό στοιχείο όμως, για την επιλεξιμότητα της αίτησης είναι η Πολεοδομική Νομιμότητα του ακινήτου, γι’ αυτό θα πρέπει οι πολίτες να είναι προσεκτικοί, δεδομένου ότι η αίτηση θα έχει τη μορφή υπεύθυνης δήλωσης και θα υπάρχουν οικονομικές και ποινικές συνέπειες μετά τον έλεγχο του φακέλου. Σήμερα από τα στοιχεία των μηχανικών που ετοιμάζουν τους φακέλους προς ένταξη, προκύπτει ότι έχουν αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες χρήσεις πάνω από τα μισά ακίνητα που ελέχθησαν κατά την διενέργεια του πρώτου Ενεργειακού Πιστοποιητικού. Έτσι πολλοί ιδιοκτήτες κινδυνεύουν να μείνουν εκτός «νυμφώνος» και να χάσουν την ευκαιρία να επιδοτηθούν για τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης αν δεν προλάβουν να ολοκληρώσουν έγκαιρα την τακτοποίηση των αυθαιρεσιών τους. Αυτό μάλιστα επισημαίνει και το υπουργείο, το οποίο διευκρίνισε μετά από σχετικές ερωτήσεις ότι τα κτίσματα που θα χρηματοδοτηθούν θα πρέπει να είναι απολύτως νόμιμα. Τις απαντήσεις του υπουργείου μαζί με πρόσθετες απαντήσεις σχετικά με τη νομιμότητα του κτιρίου παραθέτουμε στη συνέχεια.
- Τι ακριβώς ζητά το πρόγραμμα να καταθέσω για το κτίσμα;
Οικοδομική Άδεια ή/και άλλο αντίστοιχο/πρόσθετο νομιμοποιητικό έγγραφο (όπως για παράδειγμα βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας υπαγωγής της δηλούμενης κατασκευής ή χρήσης σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών). Επισημαίνεται ότι για την περίπτωση που γίνει τώρα η τακτοποίηση θα πρέπει να προσκομίζεται βεβαίωση περαίωσης, από την οποία να προκύπτει η καταβολή του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου της δηλούμενης κατασκευής ή χρήσης.
- Έχω μία μονοκατοικία που είναι νόμιμη και στον ακάλυπτο έχτισα και μια αυθαίρετη αποθήκη. Μπορώ να ενταχθώ στο πρόγραμμα αφού θα χρηματοδοτηθώ για το νόμιμο κτίσμα;
Όχι. Είναι σαφές ότι το πρόγραμμα αποκλείει κάθε ακίνητο στο οποίο υπάρχει κάποιας μορφής αυθαιρεσία, που δεν έχει νομιμοποιηθεί και μάλιστα με εξοφλημένο το πρόστιμο αυθαιρέτου πριν την υποβολή αίτησης.
- Για να ενταχθώ χρειάζεται βεβαίωση μηχανικού ότι δεν υπάρχει αυθαιρεσία στο ακίνητο;
Όχι, αλλά ο Μηχανικός που θα κάνει την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση καθώς και ο Σύμβουλος του Έργου που θα σας ετοιμάσει τον φάκελο των δικαιολογητικών είναι υποχρεωμένοι να σας ενημερώσουν για τις υπερβάσεις που θα διαπιστώσουν. Αν προχωρήσετε παρόλα αυτά στην αίτηση ρισκάροντας, μπορεί στο τέλος να υπάρχουν συνέπειες για όλους. Οι ποινικές και διοικητικές κυρώσεις σε περίπτωση πολεοδομικής αυθαιρεσίας βαρύνουν τον ιδιοκτήτη του ακινήτου και τον μηχανικό, δηλαδή τον Σύμβουλο του Έργου, το κόστος του οποίου καλύπτεται απευθείας από το Πρόγραμμα.
- Θα έρθει κάποιος να κάνει έλεγχο στην οικοδομή;
Η υπαγωγή των αιτήσεων γίνεται με βάση τα στοιχεία που έχουν υποβληθεί στην ηλεκτρονική φόρμα χωρίς περαιτέρω έλεγχο. Όμως στο τελικό στάδιο κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών των αιτήσεων για την καταβολή των ωφελημάτων του προγράμματος θα γίνουν αυστηρές διασταυρώσεις δεδομένων, ώστε να επαληθευθεί η ακρίβεια των δηλωθέντων στοιχείων και να αποφευχθούν φαινόμενα απάτης. Σε περίπτωση ανακριβούς δήλωσης θα επέρχονται οι κυρώσεις.
- Σε περίπτωση που η κατοικία έχει κτιστεί μεταπολεμικά, δεν έχει οικοδομική άδεια ούτε και έχει δηλωθεί σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών, αλλά δηλώνεται κανονικά στη φορολογική δήλωση, είναι επιλέξιμη;
Η δήλωση της κατοικίας στη φορολογική δήλωση δεν συνεπάγεται ότι το κτήριο υφίσταται νόμιμα. Πρέπει να προσκομισθεί οικοδομική άδεια ή αντίστοιχο σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο .
- Κτίριο κατοικίας που έχει υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 15 του Ν.1337/1983 (νόμος «Τρίτση»), είναι επιλέξιμο;
Εφόσον έχουν ολοκληρωθεί η α’ και β’ φάση του Ν.1337/1983, έχει αποπληρωθεί το σύνολο του προστίμου και δεν έχει απορριφθεί με απόφαση του αρμοδίου κατά περίπτωση οργάνου η αίτηση για την εξαίρεση από την κατεδάφιση, μπορεί να υποβληθεί αίτηση στο Πρόγραμμα, εφόσον βέβαια η κατοικία ικανοποιεί και τους λοιπούς όρους επιλεξιμότητας του Προγράμματος.
Σχετική βεβαίωση από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης είναι αποδεκτή.
- Περίπτωση διαμερισμάτων, τα οποία στην οικοδομική άδεια φαίνονται ως ένα ενιαίο κατάστημα, αλλά στο Ε9 και Ε1 δηλώνονται σαν δύο ξεχωριστές κατοικίες, μπορούν να υπαχθούν στο πρόγραμμα Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ;
Θα πρέπει πρώτα να γίνει τακτοποίηση της αυθαιρεσίας/αλλαγή της χρήσης σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, να πληρωθεί το σύνολο του προστίμου (όχι μόνο το 30% του προστίμου) και μετά να υποβληθεί αίτηση στο Πρόγραμμα, εφόσον, βέβαια, πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας του Προγράμματος για το συγκεκριμένο ακίνητο.
- Ακίνητα που είναι κτισμένα με αρωγή (είτε Αγγλική αρωγή είτε αρωγή του Ελληνικού Δημοσίου) εντάσσονται στο Πρόγραμμα;
Γενικώς, τα ακίνητα για τα οποία υπάρχει βεβαίωση Υποθηκοφυλακείου ότι πρόκειται για αρωγή του Ελληνικού Δημοσίου ή οικοδομική άδεια για προσθήκη σε ήδη υπάρχον κτίριο από αρωγή, εντάσσονται στο Πρόγραμμα
Τι γίνεται σε περίπτωση που τα νομιμοποιητικά έγγραφα που απαιτούνται δεν είναι άμεσα διαθέσιμα ή σε περίπτωση που η οικοδομική άδεια έχει χαθεί;
Για να θεωρηθεί ολοκληρωμένη η αίτηση θα πρέπει να αναρτηθούν ηλεκτρονικά όλα τα δικαιολογητικά. Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης / τακτοποίησης στο ακίνητο, θα πρέπει να διευθετηθούν πριν την υποβολή της αίτησης. Ειδικά στην περίπτωση βεβαιωμένης, από την αρμόδια υπηρεσία, απώλειας οικοδομικής άδειας, προσκομίζεται η σχετική βεβαίωση απώλειας και άλλο αποδεικτικό έγγραφο (π.χ. συμβόλαιο) από το οποίο να προκύπτει ο αριθμός της άδειας και η επιφάνεια του κτηρίου/κτηριακής μονάδας.
- Τι συμβαίνει σε περιπτώσεις προσφυγικών ή εργατικών κατοικιών;
Για κτήριο ή τμήμα αυτού που, βάσει ειδικών διατάξεων, έχει ανεγερθεί χωρίς την υποχρέωση έκδοσης οικοδομικής άδειας από την πολεοδομία (π.χ. κτήριο που κατασκευάστηκε από την Πρόνοια) θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό έγγραφο από την αρμόδια υπηρεσία (π.χ. Τμήμα Πρόνοιας της Γενικής Διεύθυνσης Περιφέρειας στο οποίο τηρούνται σήμερα τα στοιχεία).
- Ποιες είναι οι παραβάσεις ενός κτιρίου που εξετάζονται;
1. Υπερβάσεις συντελεστή δόμησης, κάλυψης, πρόσθετους χώρους, αλλαγή χρήσης χώρων, αλλαγές σε διαστάσεις και γενικά ότι έχει σχέση με την επιφάνεια.
2. Υπερβάσεις στον όγκο, στο ύψος
3. Δομικά στοιχεία που φαίνονται νόμιμα αλλά δεν περιελήφθησαν στους υπολογισμούς του διαγράμματος κάλυψης π.χ. μπαλκόνια που επεκτάθηκαν
4. Αλλαγή όψεων σε σχέση με εγκεκριμένες.
5. Κατασκευές πάνω από το μέγιστο ύψος
6. Παράνομες επιχώσεις ή παράληψη διαμόρφωσης τελικής στάθμης εδάφους (πχ υπόγεια που έγιναν όροφοι)
7. Περιφράγματα με συμπαγές ύψος πάνω από 1 μέτρο
8. Αλλαγή στα τετραγωνικά του διαμερίσματος – Διαμερισμάτωση
9. Παραβίαση των ορίων και των αποστάσεων από τα διπλανά κτίρια
10. Παραβίαση υποχρεωτικής πρασιάς
11. Κατασκευή αποθήκης στον ακάλυπτο ή στο δώμα
12. Αλλαγή χρήσης (π.χ. αποθήκη που έγινε κατοικία)
13 . Κλείσιμο φωταγωγού
14. Κλείσιμο ημιυπαίθριου χώρου
15. Αλλαγή στη θέση και στο μέγεθος των εξωτερικών ανοιγμάτων
