ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΙΚΑ

Oι δηλώσεις καλλιέργειας των αγροτών (Ο.Σ.Δ.Ε.), ο Α.Τ.ΑΚ. και το Κτηματολόγιο

oι-δηλώσεις-καλλιέργειας-των-αγροτών-ο-48836

Του Χάρη Αμμανατίδη,

Μηχανικού Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης, Msc Περιβαλλοντικής Πολιτικής & Διαχείρισης

e-mail: [email protected]

Προ λίγων ημερών είχε δημιουργηθεί πραγματικά «κομφούζιο» στον χώρο των αγροτών λόγω της υποχρεωτικότητας αναγραφής του Α.Τ.ΑΚ. (Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου) του Ε9 στις δηλώσεις Ο.Σ.Δ.Ε. (δηλώσεις καλλιέργειας για επιδότηση αγροτικών προϊόντων), κάτι απ’ ό,τι φάνηκε εκ των υστέρων δεν θα ισχύσει ακριβώς όπως είχε εξαγγελθεί, καθώς ο αρμόδιος υπουργός αναγκάστηκε σε μερική αναδίπλωση λόγω σφοδρών αντιδράσεων. Η αλήθεια είναι ότι οι επιδοτήσεις των εκτάσεων των αγροτών μέσω των δηλώσεων καλλιέργειας, δεν τεκμηριώνονται επακριβώς στο χώρο, ιδιαίτερα σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν διανομές αγροτεμαχίων από το πρώην Υπουργείο Γεωργίας, όπως π.χ. στο Πήλιο, οπότε προκύπτει η ανάγκη να προσδιοριστούν χωρικά τα αγροτεμάχια αυτά.

Ο Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου και οι δηλώσεις καλλιέργειας

Καίριας σημασίας γεγονός είναι να προσδιορίσουμε τις πραγματικές συνθήκες σε σχέση με την σκοπιμότητα για την αναγραφή του Α.ΤΑ.Κ. στη δήλωση καλλιέργειας των αγροτών και κατ’ επέκταση στη «σύνδεσή» της με τις επιδοτήσεις των αγροτών. Όπως αναφέρει ο γεωπόνος – μελετητής DrΓεώργιος Δημόκας που το γραφείο του ασχολείται με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ «θεωρείται βέβαιο ότι ο Α.Τ.ΑΚ. θα δημιουργούσε προβλήματα σε όσους ενοικιάζουν χωράφια, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες τους, δεν τα έχουν δηλωμένα στο Ε9, είτε είναι «ατακτοποίητα» από άποψης ιδιοκτησιακού καθεστώτος».

Η αναγραφή του Α.Τ.ΑΚ., υποθέτουμε -σύμφωνα με το γενικότερο σκεπτικό της αρχικής εγκυκλίου του ΟΠΕΚΕΠΕ- ότι θα μπορούσε:

Α) Πρωτευόντως να διασταυρώσει τα ακίνητα που δηλώνονται προς επιδότηση στο πλαίσιο της μοναδικότητας του ακινήτου στο χώρο

Β) Δευτερευόντως να διασταυρώσει τα ενοικιαζόμενα αγροτεμάχια και να «υποχρεώσει» τους ιδιοκτήτες να δηλώσουν στη φορολογική τους δήλωση τα μισθώματα που τυχόν λαμβάνουν.

Σε σχέση με την περίπτωση (Α) θεωρούμε ότι δεν θα μπορέσει να επιτελέσει το ρόλο για τον οποίο θεωρήθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ η υποχρεωτική του αναγραφή, καθώς το ακίνητο με τον Α.Τ.ΑΚ. δεν είναι επακριβώς προσδιορισμένο στο χώρο, σε σχέση με τα γεωμετρικά του χαρακτηριστικά και σε σχέση με την ακριβή του έκταση. Όσον αφορά την περίπτωση (Β) περί διασταύρωσης των μισθωμάτων με τις φορολογικές δηλώσεις των ιδιοκτητών, υπάρχει αντίστοιχος κωδικός στο έντυπο της φορολογικής δήλωσης στον οποίο δηλώνονται τα μισθώματα. Προφανώς κάποιοι ίσως να θεωρούν ότι ενδεχομένως να μπορούσαν να «τσιμπήσουν» κάποιους φοροφυγάδες, ωστόσο το πρόβλημα που δημιουργείται είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που υποτίθεται ότι πάει να αντιμετωπίσει.

Προβλήματα στη διαδικασία κατάρτισης Κτηματολογίου

Στο πλαίσιο αυτό κι ενώ η διαδικασία της Κτηματογράφησης είναι σε εξέλιξη σε διάφορες περιοχές (συμπεριλαμβανομένης της περιοχής του Δήμου Ζαγοράς και τμήματος του Δήμου Νοτίου Πηλίου), έχουν επισημανθεί βασικά ζητήματα όπως:

Α) Η καθυστέρηση στην προσέλευση των πολιτών για τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων ιδιοκτησίας

Β) Η έλλειψη τίτλων και η αδυναμία των πολιτών να τεκμηριώσουν τη νομή και κατοχή ακινήτων και η προσφυγή στη διαδικασία της χρησικτησίας σε μεγάλο τμήμα ιδιοκτησιών.

Όλα τα παραπάνω ζητήματα έχουν ως αποτέλεσμα να μην υλοποιείται με ταχείς ρυθμούς η διαδικασία της υποβολής δηλώσεων ιδιοκτησίας για το Κτηματολόγιο από την πλευρά των πολιτών και να μην επιτυγχάνεται ο στόχος της ολοκλήρωσης του μεγάλου Εθνικού Έργου της ολοκλήρωσης της Κτηματογράφησης.

Επιλεξιμότητα εκτάσεων προς επιδότηση και Κτηματογράφηση

Η μόνη λύση για τον ορθό προσδιορισμό της έκτασης στο χώρο γενικότερα και του ελέγχου της επιλεξιμότητας προς επιδότηση, είναι η υποχρεωτική αναγραφή του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (Κ.Α.Ε.Κ.) στις υπό κτηματογράφηση περιοχές, ή σε όποιες περιοχές ήδη λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο.

Αυτή τη στιγμή, υπάρχει καταγραφή της περιουσίας στον αγροτικό χώρο σε επίπεδο φυσικού ή νομικού προσώπου, μέσω του Ε9. Αυτή η καταγραφή επί της ουσίας δεν είναι πλήρως τεκμηριωμένη λόγω έλλειψης κτηματογράφησης, ενώ ταυτόχρονα με έγγραφα που δεν είναι πλήρως τεκμηριωμένα για την ορθότητά τους, δίδονται επιδοτήσεις στον αγροτικό πληθυσμό μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ. Οι εν λόγω επιδοτήσεις δίνονται σε εκτάσεις οι οποίες δεν είναι γεωχωρικά και ιδιοκτησιακά τεκμηριωμένες, ενώ διακυβεύεται κάθε χρόνο η επιλεξιμότητά τους λόγω λαθών ψηφιοποίησης, με αποτέλεσμα είτε να μην παίρνουν αγρότες επιδοτήσεις που δικαιούνται, είτε να παίρνουν άλλοι αγρότες, επιδοτήσεις σε εκτάσεις που δεν τους ανήκουν.

Στο πλαίσιο αυτό, έχω προτείνει σε επίπεδο Υπουργείου, ήδη από το 2015 αλλά και πολύ πρόσφατα, τη σύνδεση της κτηματογράφησης με την υποβολή των δηλώσεων στο ΟΣΔΕ, ώστε:

– να αναγκαστούν οι αγρότες να δηλώσουν τις ιδιοκτησίες τους στο Κτηματολόγιο το δυνατόν νωρίτερα

– να υπάρχει ταυτοποίηση των εκτάσεων στο χώρο και τεκμηρίωση των δικαιωμάτων.

Μ’ αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει ορθότητα στην επιλεξιμότητα των γαιών προς επιδότηση, ενώ διαφάνηκε ότι αποτελεί μονόδρομο η νομοθέτηση της εν λόγω διαδικασίας, ως προαπαιτούμενο για την έγκριση της αξιολόγησης της διαδικασίας επιτάχυνσης της Κτηματογράφησης από τους θεσμούς που επιτηρούν τη χώρα μας για την παρακολούθηση των μνημονίων προσαρμογής.

Επιτάχυνση κτηματογράφησης, νομική και χωρική τεκμηρίωση ιδιοκτησιών προς επιδότηση

Εάν νομοθετούνταν ότι η κάθε δηλούμενη έκταση στο ΟΣΔΕ από τους δικαιούχους ιδιοκτήτες γης, θα πρέπει να συνοδεύεται από το ΚΑΕΚ στις περιοχές στις οποίες υλοποιείται η κτηματογράφηση και ότι στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο δεν είναι εφικτή η απόδοση ΚΑΕΚ σε κάποια έκταση, το αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης να εκδίδει απαλλακτικό έγγραφο, μέχρι να ολοκληρωθεί η Κτηματογράφηση στην εν λόγω περιοχή, τότε θα επιτυγχάνονταν ο στόχος της ομαλούς προσαρμογής σε ένα νέο σύγχρονο γεωχωρικό υπόβαθρο, δίχως να διακυβεύονται οι αγροτικές επιδοτήσεις. Η διαδικασία της υποβολής δήλωσης ΟΣΔΕ να μπορεί να ολοκληρωθεί ακόμη κι αν δεν υπάρχει ΚΑΕΚ για όλες τις δηλούμενες εκτάσεις, ωστόσο να μην είναι εφικτή η εκταμίευση των επιδοτήσεων, αν δεν ολοκληρωθεί η υποβολή δήλωσης ιδιοκτησίας. Με αυτόν τον τρόπο, εξασφαλίζεται επαρκής χρόνος μερικών μηνών και δεν τίθεται ζήτημα επιλεξιμότητας εκτάσεων και δικαιωμάτων. Η ίδια διαδικασία να ισχύει και για τις μισθωμένες εκτάσεις, για τις οποίες την ευθύνη υποβολής δήλωσης ιδιοκτησίας έχει ο ιδιοκτήτης. Για τις εκτάσεις αυτές, να μην είναι εφικτή η σύναψη μισθωτηρίων συμβολαίων, εάν δεν υπάρχει αριθμός ΚΑΕΚ για κάθε έκταση, εκτός της περίπτωσης έκδοσης απαλλακτικού εγγράφου από το αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης.

Με τις παραπάνω διεργασίες, υπάρχει σταδιακή προσαρμογή κι επίτευξη της ορθότητας διανομής των αγροτικών επιδοτήσεων και παράλληλα υλοποιείται ομαλά κι έγκαιρα η διαδικασία της κτηματογράφησης στη χώρα μας.

ΥΓ: Για περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με το τι ισχύει στον αγροτικό χώρο ειδικά εφέτος σε σχέση με την επιλεξιμότητα των εκτάσεων και τον Α.Τ.ΑΚ., ο γεωπόνος μελετητής Dr Γεώργιος Δημόκας και τα στελέχη του γραφείου του στον Βόλο (πιστοποιημένος φορέας Α υποδοχής δηλώσεων ΟΣΔΕ), βρίσκεται στην οδό Γιάννη Δήμου 116Β (τηλ. 2421045055).

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου