Ο δημοφιλής
δημιουργός αναλύει την σημερινή κρίση και υπογραμμίζει ότι απαιτείται κοινωνική
αφύπνιση
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη
ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Κοινωνικά
ευαίσθητος, με οξεία αντίληψη των πραγμάτων και συγκροτημένη πολιτική σκέψη ο
Διονύσης Τσακνής, δίνει ένθερμα το «παρών» στον μαραθώνιο κοινωνικής
αλληλεγγύης που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή
24 Αυγούστου στις 21.30 στο ΕΑΚ Βόλου. Ο σημαντικός συνθέτης και ερμηνευτής,
συμμετέχει αφιλοκερδώς, μαζί με άλλους καλλιτέχνες, στην παραπάνω συναυλία, που διοργανώνεται με πρωτοβουλία του Σωματείου
Γυναικείας Επιχειρηματικότητας Μαγνησίας, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην
επίτευξη του στόχου, που είναι η συγκέντρωση τροφίμων για την στήριξη του
κοινωνικού παντοπωλείου, το Γηροκομείου και του Ορφανοτροφείου Βόλου. Μιλώντας
στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, υπογραμμίζει ότι «ο ρόλος ενός καλλιτέχνη είναι να στέκεται
δίπλα στις αγωνίες του κόσμου».
Η μέχρι
τώρα πορεία του αποδεικνύει έμπρακτα του λόγου το αληθές, ενώ παράλληλα οι
δημιουργίες του απηχούν τον γενικότερο προβληματισμό του. Όπως επισημαίνει
μάλιστα ο ίδιος «ένα τραγούδι μπορεί να συμβάλλει στον κοινωνικό
προβληματισμό». Σχολιάζοντας την σημερινή πολιτική κατάσταση, επισημαίνει ότι
«πρέπει να πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας» αφού προηγουμένως αφυπνιστούμε.
Η γενικότερη φιλοσοφία και θέση ζωής του Διονύση Τσακνή
αποτυπώνεται στην σκέψη «καλό είναι να αντιληφθούμε τι συμβαίνει γύρω μας και
να δούμε, αφήνοντας κατά μέρος τα μαγικά ραβδιά, τι μπορούμε να κάνουμε με τα
χέρια μας και το μυαλό μας».
-Η σύμβαση για τα
δεινά που περνάει σήμερα η Ελλάδα υπογράφτηκε με χέρι χαλαρό, όπως προφητικά
γράψατε σε παλαιότερο τραγούδι σας;
Δεν ξέρω αν υπογράφτηκε με χέρι χαλαρό. Σε αυτό το τραγούδι περιέγραφα
έναν μικρό, έναν νεαρό άνθρωπο ο οποίος υπογράφει μια κοινωνική σύμβαση, δεν
ξέρει γράμματα ακόμα, κοινωνικοποιείται δηλαδή,
εκών-άκον. Αναρωτιέμαι λοιπόν πως οι άνθρωποι αυτοί με τόσους Πανεπιστημιακούς
τίτλους και τόσους τίτλους οικονομικών από το London School of Economics και άλλα κορυφαία
Πανεπιστήμια, είναι δυνατόν να μην
ήξεραν τι υπέγραφαν, όταν υπέγραφαν το μνημόνιο; Ηξεραν πάρα πολύ καλά και το
χέρι τους ήταν χαλαρό, διότι από κάπου υπαγορεύονταν.
-Σε εποχές δύσκολες,
όπως η συγκεκριμένη που διανύουμε, ο τραγουδοποιός αποκτά κοινωνική αποστολή;
Θεωρώ ότι οι καλλιτέχνες ποτέ δεν μπορεί να είναι
ξεκομμένοι, από αυτό που συμβαίνει δίπλα τους. Ανεξάρτητα του αν συμμετέχουν ή
όχι στα κοινά με την έννοια της ενεργούς πολιτικής δράσης, νομίζω ότι και με το
έργο τους όλα τα χρόνια, ανεξάρτητα από τις δυσκολίες και τις συγκυρίες,
οφείλουν να στέκονται πλάϊ στον πολίτη. Αλλωστε τα έργα, οποιαδήποτε έργα της
τέχνης, απευθύνονται στον κόσμο. Εχουν αποδέκτες τον κόσμο. Εφόσον έχουν
αποδέκτες τον κόσμο, δεν μπορεί να τίθεται
καν ζήτημα κατά πόσο ένας καλλιτέχνης, μπορεί να είναι απομακρυσμένος από τον
κόσμο. Δηλαδή για να το θέσουμε αλλιώς, από την μια μεριά απευθυνόμαστε στον
κόσμο από την άλλη πλευρά είμαστε ελιτίστες και είμαστε μακριά από αυτό; Τότε
γιατί απευθυνόμαστε, μόνο σε φίλους μας και στις τσέπες κάποιων πλουσίων; Αρα
το ζήτημα δεν τίθεται τι πρέπει να κάνει τώρα ένας καλλιτέχνης, πολλώ δε μάλλον
τώρα, αλλά γενικά πιστεύω ότι ο ρόλος ενός καλλιτέχνη είναι να στέκεται δίπλα
στις αγωνίες του κόσμου. Αυτές να τις μεταφράζει κατά κάποιον τρόπο και να μπορεί
να τις μετουσιώνει σε έργα τέχνης.
-Αυτός ήταν ο λόγος
που σας ώθησε να απαντήσετε καταφατικά στην συναυλία κοινωνικής αλληλεγγύης που
θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 24 Αυγούστου στο Βόλο;
Βεβαίως, όπου καλούμαι, στον βαθμό που έχω την δυνατότητα να
ανταποκριθώ, συμμετέχω με χαρά, πιστεύοντας ότι κάτι κάνω κι εγώ.
-Το ιδιαίτερο είναι
ότι σε αυτή την συναυλία, αντί εισιτηρίου, οι παριστάμενοι θα προσφέρουν
τρόφιμα μακράς διαρκείας…
Κι είναι πάρα πολύ ωραίο αυτό και επίσης ωραίο είναι,
φαντάζομαι πως έχει εξασφαλιστεί, ο τρόπος διάθεσης αυτών των τροφίμων, σε
ανθρώπους οι οποίοι το έχουν ανάγκη, ανεξαρτήτως αν έχουν αίμα ελληνικό στις
ρίζες τους ή όχι.
-Τα τραγούδια μπορούν
να αποτελέσουν το μέσο για κοινωνική αφύπνιση, αλλά και πηγή ελπίδας
ταυτόχρονα;
Ένα τραγούδι δεν μπορεί να είναι πολιτικό μανιφέστο. Αλλά
ένα τραγούδι μπορεί να συμβάλλει στον κοινωνικό προβληματισμό. Μπορεί με ένα στίχο
ένας ποιητής ή ένας στιχουργός, να ανοίξει μια συζήτηση. Μέσα από τον στίχο του,
με αφορμή τον στίχο του, κάποιοι να ευαισθητοποιηθούν και να συμβάλλει κατ’
αυτό τον τρόπο σε αυτό που λέγεται κοινωνική αφύπνιση. Από την άλλη μεριά το
τραγούδι δεν μπορεί να είναι μόνο μια από καθέδρας διδαχή, το τραγούδι πρέπει
να έχει και άλλες πλευρές, και την ψυχαγωγική, αλλά και την διασκεδαστική
ακόμα, διότι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από όλα. Εχουν ανάγκη και από τον έρωτα
και από την δράση και από τον προβληματισμό κι από το γέλιο, απ’ όλα. Είναι
ανέκαθεν συνδεδεμένο με όλες τις πλευρές και όλες τις πτυχές της κοινωνικής
ζωής. Στον γάμο, την κηδεία, την βάπτιση, στο γλέντι, στο πανηγύρι, αναφέρεται
στις χαρές και τις λύπες του κόσμου. Άρα και στους προβληματισμούς του, στους
πόθους του. Ας μην πάμε μακριά, ας δούμε το Δημοτικό τραγούδι και θα
διδαχτούμε πάρα πολλά.
-Κοιτώντας γύρω σας,
τι είναι αυτό που σας προβληματίζει περισσότερο;
Είναι πάρα πολλά εκείνα που με προβληματίζουν, το βασικότερο
όμως είναι η αφύπνιση. Επιτέλους οφείλουμε να καταλάβουμε ότι αυτοί οι δρόμοι
που μας άνοιξαν άλλοι και τους ακολουθούμε ορισμένες φορές χωρίς κάποια
αντίδραση ή συμμετοχή σε αγώνες, είναι κλειστοί και πρέπει να ανοίξουν άλλοι
δρόμοι και πρέπει να βρούμε άλλους δρόμους, αφού αφυπνιστούμε και να πάρουμε την τύχη μας
στα χέρια μας.
-Αυτό που βλέπουμε
όμως περισσότερο γύρο μας είναι δεκάδες αλληλέγγυες πρωτοβουλίες, όπως η συναυλία που θα πραγματοποιηθεί στο
ΕΑΚ Βόλου…
Αρκεί να μην γίνει μια κακώς εννοούμενη φιλανθρωπία. Δηλαδή να
μην περιμένουμε ότι τα πάντα θα λυθούν από ένα συσσίτιο, που καλό είναι κι αυτό και πρέπει να υπάρχει.
Αλλά δεν μπορεί κάποιοι άνθρωποι να θησαυρίζουν και εμείς από το υστέρημά μας
να βοηθάμε ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Και αυτό θα το κάνουμε, γιατί οφείλουμε
να το κάνουμε, αλλά μεγαλύτερη προσφορά θα ήταν να κόψουμε τον δρόμο στον
πλουτισμό κάποιων ανθρώπων, που αυτός γίνεται σε βάρος των υπολοίπων. Αυτό
είναι μεγαλύτερη προσφορά κατά την γνώμη μου.
-Εχουμε προοπτική να
βγούμε αλώβητοι από το τούνελ της οικονομικής κρίσης;
Αλώβητοι όχι. Reset στο 2009 και στο 2004 δεν πρόκειται
να κάνουμε, για να χρησιμοποιήσουμε μια έκφραση των υπολογιστών. Και κάποιοι
που θέλουν ή προσδοκούν κάτι τέτοιο, είναι λάθος. Όχι μόνο γιατί αυτό δεν
μπορεί να γίνει εκ των πραγμάτων, αλλά διότι αυτό μας οδήγησε στην σημερινή
κατάσταση. Αρα οφείλουμε αυτό το πράγμα να αμφισβητήσουμε και να κατά κάποιο
τρόπο να το ανατρέψουμε.
-Ως Θεσσαλός, αλλά κι
ως άνθρωπος που διατηρεί δεσμούς καρδιάς με τον Βόλο, πως σχολιάζετε την
εξελικτική πορεία στον πολιτισμό, την οικονομία, τις κοινωνικές πρωτοβουλίες
που αναπτύσσονται στην πόλη μας;
Δεν είμαι σε θέση να κάνω την κοινωνική ακτινογραφία της
πόλης. Παρακολουθώ όμως ότι ο Βόλος έχει όντως μια εξέλιξη όλα αυτά τα χρόνια,
αλλά την τελευταία φορά που ήρθα είδα πάρα πολλά κλειστά μαγαζιά και στην
Ιωλκού και στην Δημητριάδος και σε όλους τους μεγάλους δρόμους του Βόλου. Είδα
την κρίση που χτυπάει την πόρτα του, όπως χτυπάει την πόρτα κάθε πόλης της
Ελλάδας. Παρόλα αυτά ο Βόλος έχει μια τεράστια ιστορία, την οποία, όσοι δεν την ξέρουν, καλό είναι να την μελετήσουν. Είχε κάποτε
τρεις συλλόγους συγγραφέων, έχει βγάλει μεγάλες φυσιογνωμίες και του εργατικού
κινήματος και ανθρώπους του πολιτισμού και συγγραφείς κλπ. Επί πολλά χρόνια
έγινε μια δουλειά υποδομής και με το θέατρο και με την μεγάλη ορχήστρα, θεσμοί
που όμως δυστυχώς κινδυνεύουν στις μέρες μας να μείνουν χωρίς χρηματοδότηση,
διότι δεν υπάρχουν πόροι να χρηματοδοτηθούν κι αυτό θα είναι μια ήττα, διότι ο
πολιτισμός δεν είναι περιττός, ο πολιτισμός είναι απαραίτητος.
-Σε δύσκολες εποχές,
γράφονται, άραγε, τα καλύτερα τραγούδια;
Δεν είμαι σε θέση να απαντήσω με σιγουριά, θα έλεγα όμως ότι
οι ενδιαφέρουσες εποχές δημιουργούν και ενδιαφέροντα έργα. Βέβαια το ζήτημα
είναι ότι καμιά φορά το να γράφει κανείς εν θερμώ, δεν είναι ο καλύτερος
σύμβουλος. Αρκετά τραγούδια μου τα οποία θεωρούνται κλασικά, έχουν γραφτεί μετά
από την παρέλευση χρόνου από τότε που διαπίστωσα κάποια πράγματα. Αφήνοντας τον
θυμό να καταλαγιάσει, τα βλέπω όλα με πιο ψύχραιμη ματιά.
-Ως τραγουδοποιός
ποια μουσικά μοτίβα θα χρησιμοποιούσατε, αντίστοιχα, για να περιγράψετε την
σημερινή εικόνα της Ελλάδας;
Δεν είναι τόσο εύκολη αυτή η απάντηση. Δεν μπορώ να
περιγράψω εξπρεσιονιστικά μέσα από την μουσική την εποχή μας, διότι ανάλογα με
την διάθεσή μου και ανάλογα με τα ερεθίσματά μου, θα χρησιμοποιούσα τους αντίστοιχους ήχους. Δεν
ξέρω ακριβώς ποιους. Εάν έπρεπε να γράψω ένα συμφωνικό έργο για παράδειγμα, θα
είχα μπροστά μου τα όργανα μιας συμφωνικής ορχήστρας και θα επέλεγα που θα δώσω
μεγαλύτερο βάρος. Μπορεί στα χάλκινα.
-Αν είχατε ένα μαγικό
ραβδάκι τι θα αλλάζατε χωρίς δεύτερη σκέψη;
Επειδή ξέρω πάρα πολύ καλά ότι δεν υπάρχει μαγικό ραβδάκι
όπως δεν υπάρχει κι Αγιος Βασίλης, κι αυτός είναι ο στίχος από ένα τελευταίο
μου τραγούδι το οποίο δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα, πάλι δεν θα απαντήσω στην
ερώτηση αυτή. Θα πω ότι δεν υπάρχει μαγικό ραβδί, ούτε Αγιος Βασίλης, οπότε καλό
είναι να το αντιληφθούμε όλοι μας και να δούμε, αφήνοντας κατά μέρος τα μαγικά
ραβδιά, τι μπορούμε να κάνουμε με τα χέρια μας και το μυαλό μας. Απ’ το να
στήσουμε τσαντίρια στα όνειρά μας, που λέω σε ένα παλιότερο τραγούδι, μέχρι να
πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας.
