Του Δημήτρη Αντωνίου, Καθηγητή Αγγλικής Β.Α., Kατόχου MastersΠαιδαγωγικής και Γλωσσολογίας
aglo.academia@gmail.com
Α’ μέρος
Μέχρι τη σημερινή στιγμή της ζωής μου, είχα την τύχη, τη χαρά και την ευκαιρία να φοιτήσω, αλλά και να αποφοιτήσω, από κορυφαία Αμερικάνικα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια και, συνεπώς ότι περιγράφεται στη συνέχεια, είναι προσωπικές εμπειρίες – βιώματα και όχι φήμες και ατεκμηρίωτες υποθέσεις και θεωρίες.
Από καιρού εις καιρόν, το τι ακουγόταν, ή και ακόμα ακούγεται, ευτυχώς πολύ λιγότερο από ότι ακουγόταν στο παρελθόν, για τα Ι.Α.Π. δεν περιγράφεται, και βέβαια δεν έχω ουδεμία διάθεση να επαναλάβω τις διάφορες ανοησίες, υπερβολές, ανακρίβειες, και πάσης φύσεως υστεροβουλίες.
Η Ελλάδα, μετά την μεταπολίτευση, σε μεγάλο βαθμό, κυβερνήθηκε από πρωθυπουργούς και πολλούς υπουργούς, οι οποίοι αποφοίτησαν από κορυφαία Ι.Α.Π., αρχής γενομένης με τον Ανδρέα Παπανδρέου, απόφοιτος και κάτοχος διδακτορικού του Χάρβαρντ, αλλά και Chairmanτου Οικονομικού Τμήματος του μεγάλου Πανεπιστημίου του Μπέρκλι, τον Κώστα Καραμανλή, κάτοχο μεταπτυχιακού, ενδεχομένως και διδακτορικού του Πανεπιστημίου του Ταφτς, τον Αντώνη Σαμαρά, κάτοχο διδακτορικού του Χάρβαρντ και βέβαια τον νυν Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, απόφοιτο του Χάρβαρντ (παρατίθεται ολόκληρο το βιογραφικό του Πρωθυπουργού στο τέλος του άρθρου προς ενημέρωση των αναγνωστών. Τα βιογραφικά όλων των πρωθυπουργών, ανεξαρτήτων κομμάτων, θα έπρεπε να δημοσιεύονται προς ενημέρωση του κοινού). Ο αριθμός των διαφόρων υπουργών που υπηρέτησαν στις ελληνικές κυβερνήσεις και είχαν σπουδάσει και αποφοιτήσει από Ι.Α.Π., πρέπει να ανέρχεται σε αρκετές δεκάδες.
Τα παγκοσμίως Ι.Α.Π. που συμβαίνει να γνωρίζω από πρώτο χέρι, δηλαδή Χάρβαρντ, Northeasternκαι Boston University, ξεκίνησαν ως θεολογικές σχολές και σταδιακά εξελίχθηκαν σε παγκοσμίου φήμης Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΤΑ Ι.Α.Π. Ας αρχίσουμε από το πως δέχονται τους φοιτητές τους. Οι υποψήφιοι των Ι.Α.Π. και απόφοιτοι των λυκείων, πριν αποφοιτήσουν από το λύκειο, υποβάλουν τις αιτήσεις τους στα διάφορα Ι.Α.Π., οι οποίες συνοδεύονται από το βιογραφικό τους, τη βαθμολογία των τριών τελευταίων χρόνων του λυκείου και τις συστατικές επιστολές των καθηγητών του λυκείου. Κάθε αίτηση εξετάζεται από μία επιτροπή του εκάστοτε πανεπιστημίου the admission committee, η οποία αποφασίζει εάν δέχεται ή απορρίπτει την υποψηφιότητα ενός ενδιαφερομένου. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΑΝΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ, ΟΠΩΣ ΟΙ ΠΕΡΙΦΗΜΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ.
Το πρώτο εξάμηνο φοίτησης στα Ι.Α.Π. είναι και το πλέον κρίσιμο για τους πρωτοετείς φοιτητές. Mε τη λήξη του πρώτου εξαμήνου φοιτητές που απέτυχαν σε ένα ή δύο μαθήματα τίθονται σε επιτήρηση – probationκαι εάν δεν ανακάμψουν στο δεύτερο εξάμηνο παίρνουν την άγουσα, κοινώς απομακρύνονται, ας μην το πούμε αποβάλλονται, από το πανεπιστήμιο, dropout. Και το χειρότερο σε όσους απεβλήθησαν δεν γίνονται δεκτοί από κανένα άλλο πανεπιστήμιο και αναγκάζονται να ξεκινήσουν από την αρχή ως πρωτοετείς, χωρίς να αναφέρουν το προηγούμενο πανεπιστήμιο. Αντιλαμβάνεστε τους λόγους… κανένας δεν θέλει να τον συνοδεύει το άδοξο και βεβαρυμμένο παρελθόν του!! Βεβαίως η διαδικασία της αποβολής ενός φοιτητού ισχύει για όλα τα χρόνια της φοίτησής του και σε καμία περίπτωση δεν υπάρχουν αιώνιοι φοιτητές….
ΤΑ ΔΙΔΑΚΤΡΑ. Κάθε Ι.Α.Π. καθορίζει τα δίδακτρα που πρέπει να καταβάλει κάθε φοιτητής, και αυτό είναι σε συνάρτηση της οικονομικής ικανότητας των γονέων του. Κανένας άριστος μαθητής δεν απομακρύνεται εξαιτίας της οικονομικής του αδυναμίας. Κάθε Ι.Α.Π. προβλέπει ώστε να μην παρατηρείται το λεγόμενο braindrain. Η ίδια η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση The Federal Government προβλέπει για τους άριστους και χαρισματικούς φοιτητές να συνεχίζουν τις σπουδές τους, και μετά την αποφοίτησή τους και την επαγγελματική τους δραστηριότητα, αρχίζουν και ξεπληρώνουν το δάνειο υπό τον τίτλο Students Defense Loans.
ΕΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΡΑ. Επειδή τα Ι.Α.Π. δεν θεωρούνται επιχειρήσεις, αλλά εκπαιδευτικά ιδρύματα και, τόσο τα δίδακτρα, αλλά και διάφορες δωρεές των φορολογουμένων προς τα Ι.Α.Π. εκπίπτουν των εσόδων των δωρητών. Με άλλα λόγια εάν κάνει κάποιος μία δωρεά ασχέτου ποσού σε ένα πανεπιστήμιο, αυτή η δωρεά αφαιρείται από το εισόδημα του δωρητού.
ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΣΤΑ Ι.Α.Π. Όσο και αν ακούγεται παράξενο τα Ι.Α.Π. εφαρμόζουν στρατιωτική πειθαρχία. Σε κανένα πανεπιστήμιο ο επισκέπτης δεν θα διαβάσει συνθήματα καμιάς μορφής και σε κανέναν τοίχο. Η αστυνομία κάθε ιδρύματος είναι διακριτικότατη και σπάνια χρειάζεται να επέμβει. Απολύτως καμία σχέση με το τι συμβαίνει στη χώρα μας, ακόμα και στις μέρες μας.
ALUMNIAS SOCIATIONS. Μεταξύ όλων των Ι.Α.Π., ιδιαίτερη σημασία έχουν οι ισχυροί δεσμοί που έχουν μεταξύ τους οι απόφοιτοί τους. Η αλληλογνωριμία μεταξύ τους, η αλληλοβοήθεια, η επαγγελματική στήριξη, η πολιτική στήριξη και πάσης φύσεως αδελφοσύνη είναι τα χαρακτηριστικά των αποφοίτων των Ι.Α.Π. Τα περίφημα ALMAMATER που σημαίνει το ίδρυμα όπου κάποιος σπούδασε, και πιο συγκεκριμένα σημαίνει η μητέρα που μεγάλωσε παιδιά που δεν τα γέννησε, είναι γνωστά παγκοσμίως. Στην Ελλάδα παρόμοιοι σύνδεσμοι είναι απειροελάχιστοι.
