Ιστορικοί σταθμοί, που σφράγισαν την ανάπτυξη της πατρίδας μας
Εμβληματικό και πλούσιο σε προγραμματισμένες δράσεις είναι το 2021, με την ευκαιρία των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821. Δίπλα στο επετειακό γεγονός στέκεται μια άλλη επέτειος, που συνδέεται με την πρώτη και ενισχύει μια άλλη διάσταση, αυτή της οικονομικής ανάπτυξης. Είναι η επέτειος των 40 χρόνων από την ένταξή μας στην ΕΟΚ, μετέπειτα Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η επέτειος μας οδηγεί να αναδιπλώσουμε τις πτυχές της και να προβούμε σε ερευνητική ιστορική διαδρομή του γεγονότος, με πρόθεση να αναδείξουμε τη σημασία του και να επισημάνουμε τους συντελεστές, που η πολιτική τους διαδρομή άφησε έντονο το αποτύπωμα της δικής τους προσφοράς, για το συγκεκριμένο βήμα της συμπόρευσης με την Ευρώπη. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είναι ο κατ’ εξοχήν ηγέτης, που συνδέεται με τον προοδευτικό σταθμό της πατρίδας μας. Ας δούμε μερικά στάδια της ζωής του και της πολιτικής του διαδρομής.
Ξεκίνησε από το χωριό Πρώτη Σερρών «άγνωστος μεταξύ αγνώστων χωρίς τίτλους και περγαμηνές» όπως έλεγε ο ίδιος, αλλά η μοίρα έμελλε να τον αναδείξουν σε ξεχωριστή ηγετική προσωπικότητα, που έφερε τέτοιες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα της πατρίδας. Το έβγαλε από τη μοναξιά ενός μικρού κράτους και το μετέτρεψε σε ευρωπαϊκή χώρα ισάξια των άλλων χωρών. Ηταν πεπεισμένος πως ένας και μόνο δρόμος υπήρχε για να επιλυθούν ριζικά και αμετάκλητα τα οικονομικά προβλήματα της χώρας, η συμμετοχή της Ελλάδος, ως πλήρες και ισότιμο μέλος, στην Ενωμένη Ευρώπη. Ενωμένη όμως όχι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτικά και αμυντικά. Μια Ευρώπη, δηλαδή, που θα εξασφάλιζε την οικονομική ανάπτυξη, τη δημοκρατική σταθερότητα και την εξωτερική ασφάλεια όλων των μελών της και βέβαια και της Ελλάδας. Αυτός ήταν ο λόγος που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποφάσισε ήδη από τη δεκαετία του ‘50 ότι η Ελλάδα πρέπει να μπει στην Ευρώπη.
Ετσι το 1961 πέτυχε να υπογράψει την πρώτη συμφωνία σύνδεσης με την τότε ΕΟΚ. Η απόφαση ελήφθη, αλλά η πραγμάτωσή της συναντούσε δυσκολίες. Πρώτον η προσπάθεια πάγωσε λόγω της επταετούς (1967 -1974) δικτατορίας των συνταγματαρχών και δεύτερον, μετά την πτώση της χούντας, η Ελλάδα έπρεπε να αποδείξει ότι πληροί όλους τους όρους και τις προϋποθέσεις για να γίνει μέλος της Ευρώπης. Σε λίγους μήνες κατόρθωσε να εμπεδώσει το αίσθημα της ασφάλειας στη χώρα, να διενεργήσει ελεύθερες εκλογές και να νομιμοποιήσει το Κ.Κ.Ε. ύστερα από 27 χρόνια, που θεωρείτο παράνομο. Εκανε επίσης δημοψήφισμα για να επιλυθεί οριστικά το καθεστωτικό πρόβλημα της χώρας και να εγκαταστήσει πραγματικά σταθερό δημοκρατικό πολίτευμα, δηλαδή τη μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία.
Παρά ταύτα, η χώρα αντιμετώπιζε ακόμη σοβαρά εμπόδια για την πλήρη ένταξη και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Στο εσωτερικό υπήρχαν πολιτικές δυνάμεις που ήταν αρχικά αντίθετες στην ένταξη. Οι ίδιες δυνάμεις αργότερα όταν έγιναν κυβέρνηση έγιναν υπέρμαχοι της ένταξης. Πρέπει να το επισημάνουμε για να δείξουμε πως μπροστά στο κοινό συμφέρον της πατρίδας οι κομματικές διαφορές παραμερίζονται.
Στο εξωτερικό επίσης υπήρχαν κράτη της Ευρώπης, που δεν ήθελαν την Ελλάδα στη Ευρώπη, είτε γιατί θα ήταν ένα μεγάλο οικονομικό βάρος, είτε διότι φοβόνταν πως θα επωμιζόταν η Ευρώπη τα ελληνοτουρκικά προβλήματα και το Κυπριακό. Χαρακτηριστικό είναι πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε το 1975 την αίτηση της Ελλάδας για ένταξη και χρειάστηκε να προσφύγει η χώρα μας, ενωμένη, στις κυβερνήσεις της τότε ΕΟΚ για να ανατρέψει την απόφαση και την ανέτρεψε.
Στην προσπάθειά της χώρας με κυβερνήτη τον Κωνσταντίνο Καραμανλή είχε δύο καλούς φίλους και υποστηρικτές των κινήσεων για την ένταξή μας. Πρώτον ο καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, ο οποίος ενώ στην αρχή ήταν αντίθετος με την ένταξή μας, αργότερα έγινε θερμός υποστηρικτής, αναγνωρίζοντας και τη συμβολή του Κ. Καραμανλή στην οριστική ένταξη. Είπε μάλιστα το εξής χαρακτηριστικό: «Στην Ευρώπη δεν μπήκε η Ελλάδα, μπήκε ο Καραμανλής».
Ο άλλος φίλος και υποστηρικτής ήταν ο πρόεδρος της Γαλλίας Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν, προσωπικός φίλος του Καραμανλή. Ηταν τότε η εποχή που λειτουργούσε ο γαλλογερμανικός άξονας, που οι αποφάσεις του ήταν και νόμος της Ευρώπης. Και οι δύο στήριξαν κατά τρόπο καθοριστικό την ένταξή μας.
Ολα αυτά είναι μερικά από όσα συνέβησαν τότε για την ισότιμη συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, που οφείλαμε να παρουσιάσουμε, μια που γιορτάζουμε την επέτειο των 40 χρόνων από την ένταξή μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Ο ελληνικός λαός, αλλά και οι περισσότερες πολιτικές δυνάμεις θεωρούν την ένταξή μας σπουδαίο επίτευγμα, αρκεί να το διαχειριζόμαστε με ενότητα, προβάλλοντας δυναμικά τα διάφορα αιτήματα, που προκύπτουν στη λειτουργία του κράτους. Το δικαιούμαστε, γιατί η χώρα μας από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας συμβάλλει και συμπαραστέκεται στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, στο πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό πεδίο με συνέπεια, πειθαρχώντας στους κανόνες της συμπόρευσης.
Του Τάκη Παντελόπουλου
