ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

“Ελληνικό άγαλμα”

ελληνικό-άγαλμα-373908

Πριν από λίγες μέρες πέρασε στην ανυπαρξία, πλήρης επίγειων ημερών στα 88 της, η Πολωνέζα ποιήτρια Βισουάβα Σιμπόρσκα, που τη γνώρισε ο κόσμος κυρίως το 1996 όταν της απονεμήθηκε το Νομπέλ λογοτεχνίας, που τη γνωρίσαμε στη συνέχεια και στην Ελλάδα από τη μετάφραση τριών ποιητικών συλλογών της. Αλλά τι να τα κάνει κανείς τώρα τα λεπτομερή βιογραφικά, την εργογραφία και την απαρίθμηση των τιμητικών διακρίσεων; Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να μνημονεύσει κανείς έναν ποιητή από το να διαβάσει ένα του ποίημα. Εμείς σήμερα διαλέγουμε το ποίημα της Βισουάβα Σιμπόρσκα με τίτλο:

Ελληνικό άγαλμα

Με την αρωγή των ανθρώπων και άλλων στοιχείων ο χρόνος δούλεψε σκληρά πάνω του.

Πρώτα του πήρε τη μύτη, ύστερα τα γεννητικά όργανα,στη συνέχεια, το ένα μετά το άλλο, τα δάχτυλα στα χέρια και τα πόδια,με το πέρασμα των χρόνων τα μπράτσα, το ένα μετά το άλλο,τον δεξιό μηρό, τον αριστερό μηρό,την πλάτη και τους γοφούς, το κεφάλι και τους γλουτούς,κι όλα αυτά που έπεσαν κάτω τα έκανε κομμάτια, τα έκανε παλιόπετρες, χαλίκι, άμμο.

Όταν πεθαίνουν μ’ αυτό τον τρόπο οι ζωντανοί, χύνεται αίμα πολύ σε κάθε χτύπημα.Όμως τα μαρμάρινα αγάλματα πεθαίνουν λευκά και όχι πάντα εντελώς.

Από το συγκεκριμένο απέμεινε ο κορμός και μοιάζει τώρα με ανάσα, που κρατά κανείς με κόπο,τώρα που οφείλει να συγκεντρώσει πάνω του όλη την αξιοπρέπεια και τη χάρη των χαμένων κομματιών.

Και το καταφέρνει, το καταφέρνει ακόμα, καταφέρνει, σαγηνεύει,σαγηνεύει και μένει –κι εδώ πρέπει να γίνει μια εύφημη μνεία στο χρόνο που διέκοψε τη δουλειά του κι ανέβαλε ένα μέρος της γι’ αργότερα.

Διακριτική κομψότητα

Γιατί μας αρέσει αυτό το ποίημα; Επειδή είναι εξαιρετικά λιτό, απέριττο και επειδή χειρίζεται με διακριτικό και σχεδόν ανάλαφρο τρόπο ένα τόσο βαρύ θέμα, όπως είναι ο χρόνος και ο θάνατος. Μας φαίνεται σαν χειρονομία μεγάλης πνευματικής κομψότητας να γράφει κανείς για το αδυσώπητο του θανάτου έμμεσα, δηλαδή μέσα από την εξαίρεση, από τον όχι εντελή θάνατο ενός μαρμάρινου αγάλματος.

Έτσι ήταν η Σιμπόρσκα και στο έργο της και στη ζωή της. Υπήρξε αθόρυβη, μελετούσε διακριτικά τη ζωή και το τέλος, είχε γράψει μόλις εννιά ποιητικές συλλογές όταν πήρε το Νομπέλ, πήγε στη Στοκχόλμη για την τελετή της βράβευσης, εκφώνησε τη συντομότερη ίσως ευχαριστήρια ομιλία στην ιστορία του θεσμού και επέστρεψε στην πόλη της, την Κρακοβία, όπου μπορούσε να τη συναντήσει κανείς μέχρι την προπερασμένη Τετάρτη το βράδυ.

DW

#Tags

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου