ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Γιώργος Σακελλαρίδης: Εκπαιδευτικοί και γονείς συνδέουν το παιδί με το βιβλίο

γιώργος-σακελλαρίδης-εκπαιδευτικοί-850753

Ο γνωστός συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για το βιβλίο του «Στους δρόμους με ασφάλεια»

Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ, εκπαιδευτικό – συγγραφέα

«Στους δρόμους με ασφάλεια» τιτλοφορείται το νέο, υπέροχο βιβλίο του αγαπημένου συγγραφέα από τις εκδόσεις Διάπλους. Το βιβλίο περιλαμβάνει 10 τραγούδια για παιδιά με θέμα την οδική ασφάλεια, με πρωταγωνιστές ήρωες γνωστών παραμυθιών. Σκοπός του είναι να ευαισθητοποιήσει μικρούς και μεγάλους, αναφορικά με το πολύ σημαντικό θέμα της κυκλοφοριακής αγωγής. Στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η όμορφη συζήτησή μας.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο «Στους δρόμους με ασφάλεια» από τις εκδόσεις Διάπλους. Πείτε μας λίγα λόγια για το περιεχόμενό του.

Το βιβλίο αυτό, με τα τραγούδια του, σε μελοποιήσεις όχι μόνο δικές μου, αλλά και των φίλων και συνεργατών μου Δημήτρη Ιωσήφ, Λεωνίδα Σακελλαρίδη και Νίκου Κατσάνου, θα ‘θελε πολύ να καταφέρει να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά σχετικά με σημαντικό θέμα της κυκλοφοριακής αγωγής.

Στο cd που συνοδεύει το βιβλίο συμμετέχουν ακόμα, τραγουδώντας ή παίζοντας μουσικά όργανα, η Ελευθερία Ζαράκη, ο Θανάσης Σακελλαρίδης και ομάδα παιδιών.

Επ’ ευκαιρία θέλω να ευχαριστήσω θερμά τη Στέλλα Σαπουντζή, την υπεύθυνη των εκδόσεων Διάπλους, για την εμπιστοσύνη της προς το πρόσωπό μου.

«Στους δρόμους με ασφάλεια» είναι ένα βιβλίο με cd που περιλαμβάνει δέκα τραγούδια για την κυκλοφοριακή αγωγή με πρωταγωνιστές ήρωες γνωστών παραμυθιών. Ανάμεσά τους η Χιονάτη και οι Νάνοι, ο Πινόκιο, η Σταχτοπούτα, η Αλίκη από τη χώρα των θαυμάτων, ο Πίτερ Παν, οι μουσικοί της Βρέμης, ο Παπουτσωμένος Γάτος, η Πεντάμορφη, ο πρίγκιπας Λεμόνης και η όμορφη Κρεμμύδω.

Πρόκειται για παιδικό βιβλίο, που έχει ως θέμα του την κυκλοφοριακή αγωγή. Ποια ήταν η πηγή έμπνευσής του;

Πηγή έμπνευσης του βιβλίου, ας την πούμε έτσι, αποτελεί η φρικτή αλήθεια της καθημερινότητας στους ελληνικούς δρόμους, όπου καταγράφεται μεγάλος αριθμός θανατηφόρων δυστυχημάτων, δίπλα στους πολλούς περισσότερο ή λιγότερο σοβαρούς τραυματισμούς. Μόνο αν τα τωρινά παιδιά ευαισθητοποιηθούν σχεδιασμένα και μεθοδικά μπορούμε να ελπίσουμε πως στο μέλλον δεν θα συνεχίσουν να σημειώνονται στους δρόμους μας τόσο θλιβερά γεγονότα που θα είναι απόρροια του εγωισμού, της ανώριμης και ανάγωγης οδικής συμπεριφοράς, της επιπολαιότητας, της αμέλειας.

Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι γεμάτο με μηνύματα, όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους μεγάλους. Σε ποιους απευθύνεται, λοιπόν, το βιβλίο;

Μα φυσικά, κάθε παιδικό βιβλίο απευθύνεται σε μεγάλο βαθμό στους ενήλικες. Πώς αλλιώς θα φτάσει στα χέρια των παιδιών, αν δεν περάσει πρώτα από τα χέρια των μεγάλων; Στην πραγματικότητα, οι ενήλικες, γονείς, άλλα μέλη της οικογένειας, οικογενειακοί φίλοι και οι εκπαιδευτικοί, είναι αυτοί που συνήθως φέρνουν τα βιβλία κοντά στα παιδιά.

Μάλιστα, βιβλία όπως αυτό με τίτλο «Στους δρόμους με ασφάλεια», μόνο αν το εμπιστευτούν οι ενήλικες είναι δυνατόν να γίνει αντικείμενο προσέγγισης και απ’ τα παιδιά. Για να μπει ένα ανάλογο παιδαγωγικό παιδικό βιβλίο στην οικογένεια πρέπει να το δουν θετικά οι γονείς. Για να μπει στη σχολική τάξη πρέπει να το αξιολογήσουν θετικά οι εκπαιδευτικοί.

Η ευαισθητοποίηση των παιδιών από ανάλογα βιβλία γίνεται λοιπόν από ευαισθητοποιημένους γονείς και εκπαιδευτικούς. Συμπερασματικά, τούτο το βιβλίο απευθύνεται εξίσου σε δημιουργικούς και ανθρωπιστές ενήλικες, όσο και στα παιδιά.

Το βιβλίο σας μπορεί να αποτελέσει εξαιρετικό εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών για τη διδασκαλία της κυκλοφοριακής αγωγής στο σχολείο. Ποια η γνώμη σας για τη θέση της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση;

Ειλικρινά δεν γνωρίζω αν θα αποτελέσει αυτό το βιβλίο εξαιρετικό ή απλώς εργαλείο ή και καθόλου εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών για τη διδασκαλία της κυκλοφοριακής αγωγής στο σχολείο, γιατί η πράξη και ο χρόνος είναι οι παράγοντες, που δείχνουν εντέλει αν αυτά που είχαμε στον νου μας θα γίνουν κιόλας!

Είναι αλήθεια όμως πως η προσωπική βιωματική εμπειρία, αλλά και τα μηνύματα από άλλους συναδέλφους που δουλεύουν ήδη με το βιβλίο αυτό, δίνουν ήδη πολλά θετικά μηνύματα για τη χρηστικότητά του.

Ξέρετε τα παιδικά παιδαγωγικά βιβλία δεν λειτουργούν, ευτυχώς, όπως άλλα βιβλία. Τα παιδικά παιδαγωγικά βιβλία χρειάζονται αρκετές φορές χρόνο για να αξιολογηθούν, να δουλευτούν στις τάξεις και στις οικογένειες και να γίνουν γνωστά από δάσκαλο σε δάσκαλο, από γονιό σε γονιό.

Και να σας πω, η λογοτεχνία στην εκπαίδευση μα και στην οικογένεια θα «ανθίζει» σιγά – σιγά όσο θα βρίσκει ανοιχτές τις πόρτες των σχολείων και των σπιτιών και θα τρυπώνει με χαρά μέσα!

Εχετε έρθει σε επαφή με πολλά παιδιά χάρη στην ιδιότητά σας. Ποια πιστεύετε ότι είναι η σχέση των μαθητών σήμερα με το λογοτεχνικό βιβλίο;

Η σχέση και συνάμα η τύχη των παιδιών, αναφορικά με το λογοτεχνικό παιδαγωγικό παιδικό βιβλίο, εξαρτώνται σχεδόν ολοκληρωτικά από τον δάσκαλο ή τη δασκάλα, που με διακριτικότητα μα και επιμονή φέρνουν μέσα στην τάξη χρήσιμα ανθρωποκεντρικά βιβλία. Ετσι εμπνέονται τα παιδιά να διαβάζουν και στο σπίτι.

Εναπόκειται όμως και στους γονείς να συνεχιστεί αυτό το καλό! Δυστυχώς, παιδιά που οι γονείς τους δεν διαβάζουν καλά βιβλία, δύσκολα θα μάθουν να διαβάζουν κι εκείνα, εκτός και τη δουλειά την κάνει η φωτισμένη δασκάλα, ο φωτισμένος δάσκαλος.

Ας είμαστε ειλικρινείς. Η σχέση των παιδιών με το λογοτεχνικό βιβλίο είναι σχεδόν κακή, εκεί, που είναι το ίδιο κακή και η σχέση των ενηλίκων με αυτό το είδος βιβλίου. Η σχέση των παιδιών με το λογοτεχνικό βιβλίο γίνεται καλύτερη όπου και η σχέση των ενηλίκων είναι καλή με το είδος αυτό.

Βέβαια υπάρχουν και οι εξαιρέσεις παιδιών που καταρρίπτουν καθετί αρνητικό και χτίζουν το δικό τους ανθηρό κόσμο του βιβλίου εξελίσσοντας την προσωπικότητα τους μέσα από το ποιοτικό διάβασμα.

Το βιβλίο σας είναι σε έμμετρο λόγο και συνοδεύεται από cd με τα ποιήματά σας μελοποιημένα. Πόσο σημαντική πιστεύετε ότι είναι η μουσική στη μάθηση;

Η παιδική ποίηση είναι ένα ιδιαίτερο μέσο μάθησης. Μα όταν η ποίηση συνταιριάζεται με τη μουσική, τότε το μέσο αυτό γίνεται ακόμα πιο αποτελεσματικό! Πόσα και πόσα σημαντικά θέματα της καθημερινότητας δεν θα μπορούσαν να προσεγγίζονται πιο εύκολα και πιο αποτελεσματικά από τα παιδιά μας με τη μελοποιημένη ποίηση!

Ετσι θα φέρναμε στο προσκήνιο σημαντικά θέματα, όπως την οδική ασφάλεια, την ενδοσχολική βία, τον ρατσισμό, την αποδοχή του διαφορετικού, την ενσυναίσθηση, την αυτοϋποστήριξη, την αυτοεκτίμηση, τη συναισθηματική παιδεία γενικότερα, την προστασία του περιβάλλοντος, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την υγιεινή διατροφή κ.ά.

Τα δικά μου βιώματα, μιας και 40 περίπου χρόνια τώρα διδάσκω και διευθύνω και την παιδική χορωδία Δήμου Ρόδου, πέραν της θητείας μου στο σχολεία και στα Παιδαγωγικά Τμήματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου, λένε πως η μουσικοποιητική στη μαθησιακή διαδικασία είναι ιδιαίτερα, μα πολύ ιδιαίτερα σημαντική. Είναι αυτή που μπορεί και κάνει τη μάθηση από στατική και αδιάφορη, δημιουργική, ελκυστική, διασκεδαστική, αποτελεσματική, ευκολότερη.

Ενα από τα βιβλία σας είναι και «Ο πρίγκιπας Λεμόνης και η όμορφη Κρεμμύδω», που έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα από τα παιδιά. Πώς νιώθετε ως εμπνευστής, που έχει τόση ανταπόκριση στο παιδικό κοινό;

Αναφέρθηκα και προηγουμένως. Τα παιδικά βιβλία είναι μια περίεργη υπόθεση. Εκεί που νομίζεις πως ένα βιβλίο θα πάει εξαιρετικά καλά, αυτό δεν συμβαίνει. Συχνό το φαινόμενο! Και να που συμβαίνει αυτό το καλό ή το πολύ καλό με ένα άλλο βιβλίο σου. Κάπως έτσι έγιναν τα πράγματα και με τον «πρίγκιπα Λεμόνη».

Πολλές φορές θυμώνω, τρόπος του λέγειν, με τον «πρίγκιπα Λεμόνη», που δεν έχω καταφέρει ώς τώρα να γράψω ένα άλλο παιδικό βιβλίο, που να τον ξεπεράσει σε αγάπη από τα παιδιά! Δεν πειράζει όμως. Το μέλλον μπορεί να δείξει κι άλλα πράγματα.

Οπως και να’ χει τον αγαπώ τον «πρίγκιπα Λεμόνη», γιατί αγαπά τους ανθρώπους κι έτσι γίνεται πιο ευτυχισμένος! Αγαπά και τον αγαπούν! Τι άλλο καλύτερο; Συχνά γελάμε και δακρύζουμε μαζί με τα παιδιά διαβάζοντας ή τραγουδώντας τον «πρίγκιπα Λεμόνη και την όμορφη Κρεμμύδω». Αυτό δεν είναι ανταπόκριση;

Ενα ακόμη στοιχείο, που κάνει ξεχωριστό το βιβλίο σας, είναι η υπέροχη, χαρούμενη εικονογράφηση της Μ. Δεληβοριά. Μιλήστε μας για τη συνεργασία σας.

Μα βέβαια η Μυρτώ Δεληβοριά είναι μια εξαιρετική και γι’ αυτό και πολυβραβευμένη εικονογράφος. Το βιβλίο «Στους δρόμους με ασφάλεια» είναι η δεύτερη δουλειά που κάνουμε μαζί. Η πρώτη συνεργασία μας έγινε με το βιβλίο «Μήλα γύρω – γύρω στη μέση πορτοκάλι», που διαπραγματεύεται το θέμα της ενδοσχολικής βίας, με cd και αυτό.

Η Μυρτώ Δεληβοριά εκτός όλων τω άλλων διακρίνεται για την καλοπροαίρετη κριτική ματιά της, που βοηθά κάθε συγγραφέα που συνεργάζεται μαζί της. Χαίρεσαι πραγματικά, καθώς η Μυρτώ Δεληβοριά δουλεύει ένα βιβλίο σου γιατί η επικοινωνία μαζί της έχει ποιότητα, ευγένεια, σεβασμό και η δουλειά της ομορφιά, χαρά, πάθος αξία. Σ’ ευχαριστώ πολύ Μυρτώ!

Υπάρχει κάποια ιστορία στο συρτάρι σας, που θα πάρει σύντομα τον δρόμο της;

Πράγματι είναι έτοιμο το υλικό για την έκδοση ενός νέου βιβλίου, αυτή τη φορά σε συνεργασία με τη σύζυγο μου Ειρήνη Γιασιράνη, που είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας και πάντα με καθοδηγεί σωστά στα «μονοπάτια» της ψυχολογίας!

Το θέμα της νέας δουλειάς έχει να κάνει με την ευαισθητοποίηση των παιδιών αναφορικά με τη συναισθηματική μάθηση. Θέμα που ως γνωστόν παραγκωνίζεται σε μεγάλο βαθμό από το εκπαιδευτικό σύστημα και την κοινωνία.

Iσως στο βιβλίο να δοθεί ο τίτλος «Πες μου π;vς μπορώ να σε βοηθήσω;». Φυσικά το βιβλίο αυτό δεν περικλείει μια νέα ιστορία, αλλά μια σειρά τραγουδιών με στόχο τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, με όχημα τη μουσική.

Μια ευχή για τους αναγνώστες σας!

Ευχή; Ναι! Εύχομαι λοιπόν ειρήνη μέσα μας, ειρήνη ανάμες;a μας, ειρήνη ανάμεσα στους λαούς! Κι αγάπη! Πολλή Αγάπη! Γιατί χωρίς αγάπη δεν υπάρχει ευτυχία.

Κυρία Νταβλαμάνου, ευχαριστώ πολύ εσάς προσωπικά και την εφημερίδα ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, που μου δώσατε την ευκαιρία να επικοινωνήσω με το αγαπημένο κοινό των παιδιών και των ενηλίκων, που ενδιαφέρονται και αγαπούν τα παιδιά!

Ας έχει όμως τον τελευταίο λόγο το τραγούδι!

Οταν νευριάσεις κι όταν θα θυμώσεις

με βαθιές ανάσες πιο καλά θα νιώσεις.

Κι ένα τραγουδάκι πάντοτε ν’ αρχίζεις

δε σου πάει μπαμπά μου, δε σου πάει να βρίζεις!

Οταν νευριάσεις κι όταν θα θυμώσεις

με βαθιές ανάσες πιο καλά θα νιώσεις.

Κι ένα τραγουδάκι πάντοτε ν’ αρχίζεις

δε σου πάει μαμά μου, δε σου πάει να βρίζεις!

Πάντα να θυμάστε όταν οδηγάτε

είστε οι γονείς μου κι όμορφα μιλάτε!

Ολα τ ’αντιγράφω, όλα τα μαθαίνω

το μυαλό «ακούει» όσο κι αν σωπαίνω!

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου