ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ανοιξε το αρχαίο θέατρο Δημητριάδος

ανοιξε-το-αρχαίο-θέατρο-δημητριάδος-6476

Στις 21 Αυγούστου θα φιλοξενήσει την τραγωδία «Βάκχες» με έγκριση του ΚΑΣ και απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού

Σημείο αναφοράς για την περιοχή το αρχαίο θέατρο Δημητριάδος, που είναι προσβάσιμο στο κοινό και αναμένεται να προσελκύσει για μια ακόμη φορά τα φώτα της δημοσιότητας, λόγω της παράστασης που θα φιλοξενήσει στη διάρκεια του καλοκαιριού. Συγκεκριμένα, η τραγωδία «Βάκχες», παραγωγή του Ιδρύματος «Μιχάλης Κακογιάννης», θα φιλοξενηθεί στο αρχαίο μνημείο την Παρασκευή 21 Αυγούστου, κατόπιν έγκρισης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και στο πλαίσιο του θεσμού του Υπουργείου Πολιτισμού «Ολη η Ελλάδα ένας πολιτισμός», που αγκαλιάζει εμβληματικά μνημεία.

Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Σημαντική στιγμή για την πόλη και την περιοχή η συγκεκριμένη παράσταση, που θα «φιλοξενηθεί» σε αρχαία θέατρα ανά την Ελλάδα, αναδεικνύοντας τον μνημειακό πλούτο, με όχημα τις διαχρονικές αξίες που αποτύπωσε στο έργο του ο Ευριπίδης.

Με δήλωσή της στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας Ανθή Μπάτζιου, υπογράμμισε ότι: «Είναι προορισμός του μνημείου να είναι προσβάσιμο στο κοινό. Ζωντανεύει ένα αρχαίο μνημείο όταν δέχεται κόσμο με παραστάσεις όπως οι «Βάκχες» που παίχτηκαν σε αρχαία θέατρα, στον φυσικό τους χώρο. Παραστάσεις που αναφέρονται στην αρχαιότητα, την θρησκεία, τα ιδανικά της εποχής. Είναι πολύ σημαντικό να χρησιμοποιούνται για να παρουσιάζονται αρχαία έργα ή έργα νεώτερα, εμπνευσμένα από την αρχαιότητα».

Η επιλογή του αρχαίου θεάτρου Δημητριάδος από το Υπουργείο Πολιτισμού, μεταξύ των σημείων αναφοράς σε πανελλαδική κλίμακα, αποτελεί την αφορμή για μια λεπτομερή περιήγηση στο μνημείο που άλλαξε κυριολεκτικά όψη τα τελευταία χρόνια.

Στην προκειμένη περίπτωση, είναι σημαντικό το γεγονός ότι ένα εμβληματικό μνημείο που βρίσκεται στον πολεοδομικό ιστό της πόλης, το αρχαίο θέατρο Δημητριάδος, φέρει μακραίωνες καταβολές. Κατασκευάστηκε ταυτόχρονα με την ίδρυση της αρχαίας πόλης το 294 – 292π.Χ, από το βασιλιά της Μακεδονίας Δημήτριο Πολιορκητή. Για μεγάλο χρονικό διάστημα περιέπεσε σε αχρηστία, λόγω καταστροφής από την τελευταία εικοσαετία του 2ου αιώνα π.Χ. Δύο περίπου αιώνες αργότερα, μετά από μία μεγάλη ανακαίνιση, πιθανόν επί του ρωμαίου αυτοκράτορα, Τίτου, το 79-81μ.Χ., λειτούργησε μέχρι την οριστική του εγκατάλειψη, το δεύτερο μισό του 4ου αιώνα μ.Χ. Με την επικράτηση νέων κοινωνικοπολιτικών δομών στην πόλη, το θέατρο σταμάτησε να φιλοξενεί εκδηλώσεις της δημόσιας ζωής.

Μνημείο με ιστορία

Το αρχαίο Θέατρο τη Δημητριάδος, το οποίο έχει τα βασικά χαρακτηριστικά των ελληνιστικών θεάτρων, δηλαδή τη σκηνή την ορχήστρα και το κοίλο, άρχισε να ανασκάπτεται στις αρχές του 20ού αιώνα, αλλά η συνολική αποχωμάτωση και ανασκαφή πραγματοποιήθηκε κατά τη δεκαετία του 1950. Κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια διερευνήθηκαν σε ορισμένα σημεία οι διαφορετικές αρχιτεκτονικές φάσεις του θεάτρου, ενώ στη βόρεια πλευρά του απαλλοτριωμένου χώρου αποκαλύφθηκε ένα μεγάλο κτίριο που αποτελεί τμήμα του μνημειακού συνόλου.

Το τέλος του 2013 βρήκε το αρχαίο θέατρο Δημητριάδος να έχει ανανεωθεί πλήρως με την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων εργασιών σε απαλλοτριωμένο οικόπεδο ιδιοκτησίας του Υπουργείου Πολιτισμού εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Δημητριάδος. Οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007 – 2013, περίοδο κατά την οποία υπεύθυνος για το αρχαίο θέατρο ήταν ο αρχαιολόγος Χαράλαμπος Ιντζεσίλογλου, περιελάμβαναν την αναστήλωση και αποκατάσταση τμημάτων του αρχαίου θεάτρου Δημητριάδος, παράλληλα με την συνολική βελτίωση του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου.

Όσον αφορά στις εργασίες πεδίου, πραγματοποιήθηκαν αποψιλώσεις, καθώς και συστηματικός και λεπτομερής καθαρισμός όλου του μνημειακού συνόλου του θεάτρου και του περιβάλλοντος χώρου του καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, έτσι ώστε το μνημείο να παραμένει προσβάσιμο και επισκέψιμο. Στο χώρο της ρωμαϊκής σκηνής, στο πλαίσιο της αποχωμάτωσης για την εξέταση της παθογένειας της τοιχοποιίας, αποκαλύφθηκε σε μεγάλη έκταση η κάτοψη της έκτασης της παλαιότερης ελληνιστικής σκηνής και εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός ιδιαίτερα σημαντικών ευρημάτων, τα οποία συνέβαλαν στην πληρέστερη τεκμηρίωση του μνημείου.

Αναβάθμιση υποδομών

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του έργου πραγματοποιήθηκαν πολλές εργασίες με σκοπό την αναβάθμιση των υποδομών και των εγκαταστάσεων. Συγκεκριμένα, κατασκευάστηκε διάδρομος πρόσβασης επισκεπτών και Αμεα από την είσοδο του οικοπέδου μέχρι το κατώφλι της πύλης στη βόρεια πάροδο του θεάτρου και από το κατώφλι της πύλης στη νότια πάροδο του θεάτρου μέχρι την είσοδο του οικοπέδου και πάλι. Επίσης, τοποθετήθηκε μεταφερόμενος προκατασκευασμένος οικίσκος στο νότιο άκρο του οικοπέδου του θεάτρου, ο οποίος παρέμεινε στο χώρο και μετά το τέλος του έργου για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών. Δίπλα στον οικίσκο, διαμορφώθηκε ένας σκιερός χώρος με πέργκολα, βρύση και θαμνώδη βλάστηση αρωματικών φυτών ως χώρος ξεκούρασης και αναψυχής των παιδιών και των επισκεπτών. Πραγματοποιήθηκαν μικρής κλίμακας επισκευές στα υπάρχοντα στέγαστρα που προστατεύουν το χώρο του εργαστηρίου κεραμικής και αναβαθμίστηκε το δίκτυο ηλεκτροδότησης του αρχαιολογικού χώρου. Τέλος, εγκαταστάθηκε στον αρχαιολογικό χώρο wi fi όπως αναφέρει ο αρχαιολόγος Δημήτρης Αγνουσιώτης, ο οποίος ήταν επιβλέπων του συγκεκριμένου έργου. Υπεύθυνη του αρχαιολογικού χώρου είναι, αντίστοιχα, η αρχαιολόγος Πέγκυ Τριανταφυλλοπούλου. Εκτεταμένες παρεμβάσεις συντήρησης του μνημείου συνέθεσαν το πλαίσιο των εργασιών βελτίωσης του μνημείου, που πραγματοποιήθηκαν σε όλους τους λίθους της περιοχής του κοίλου, της ρωμαϊκής σκηνής και του κτιριακού συγκροτήματος βορειοανατολικά του θεάτρου, μέσα στο οποίο βρίσκεται ένα από τα καλύτερα σωζόμενα εργαστήρια κεραμικής της περιοχής. Για τους λίθους του κοίλου δημιουργήθηκε μία μεγάλη βάση δεδομένων με φωτογραφίες, στην οποία καταγράφεται η κατάσταση των λίθων πριν και μετά τη συντήρησή τους. Το πάνω μέρος των λιθόκτιστων τοίχων της ρωμαϊκής σκηνής, που είχαν συμπληρωθεί το 1958-1959 με τη χρήση τσιμεντοκονιαμάτων, αντικαταστάθηκε με τη χρήση νέων κονιαμάτων, συμβατών με το μνημείο. Ακόμη, στο πλαίσιο του ίδιου έργου, έχουν ήδη τοποθετηθεί, όπου λείπουν, οι καλυπτήριες πλάκες του περιμετρικού αγωγού της ορχήστρας, που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα για την απομάκρυνση των νερών της βροχής.

Πέρα από τη βελτίωση της σωζόμενης κατάστασης του θεάτρου που συντελέστηκε με τη συντήρηση όλων των λίθων του, δίνοντας τη δυνατότητα διατήρησής τους για τις επόμενες δεκαετίες, έγινε ακόμη συντήρηση και μερική συμπλήρωση αφενός των θεμελιώσεων δύο βάθρων στην περιφέρεια της ορχήστρας και του βορειοδυτικού αναλημμματικού τοίχου. Ολοκληρώθηκαν επίσης, η ανασύσταση δύο ημικιόνων με τον ενδιάμεσο τμήμα στο νότιο σημείο της στοάς του προσκηνίου και η συμπλήρωση τριών μαρμάρινων γωνιολίθων. Επίσης, σηματοδοτήθηκε στην επιφάνεια του εδάφους η κάτοψη της παλαιότερης ελληνιστικής φάσης του κτιρίου της σκηνής, που δεν είναι ορατή σήμερα και διατηρήθηκαν ορατά δύο ενδιαφέροντα σημεία από την παλαιότερη φάση της σκηνής μέσα σε ιδιαίτερες αυτοφωτιζόμενες κατασκευές.

Αλλαξε όψη το μνημείο

Πολλές ήταν και οι ενέργειες επιστημονικής τεκμηρίωσης του μνημείου που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του έργου, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν επίσης ηλεκτρομαγνητική διασκόπηση για την διερεύνηση της ύπαρξης μη ορατών σήμερα αρχαίων κατασκευών στο υπέδαφος της περιοχής του θεάτρου και το σύνολο του αρχαίου μνημείου αποτυπώθηκε με τη μέθοδο της φωτογραμμετρίας.

Διενεργήθηκε ακόμη αρχαιομετρική έρευνα για τον προσδιορισμό τόσο της σύστασης των ασβεστοκονιαμάτων της τοιχοποιίας της ρωμαϊκής σκηνής όσο και των πηγών προέλευσης των δομικών υλικών του αρχαίου θεάτρου. Τέλος, υλοποιήθηκαν εργασίες σχεδιαστικής και φωτογραφικής αποτύπωσης και εργασίες καταγραφής μνημείων και κινητών ευρημάτων του αρχαίου θεάτρου. Τέλος τοποθετήθηκαν σε διάφορα σημεία του χώρου καλαίσθητες ενημερωτικές πινακίδες ενώ υπάρχουν και αρκετές πινακίδες, οι οποίες επισημαίνουν στους επισκέπτες ορισμένα σημεία του θεάτρου που σχετίζονται με τεχνικά θέματα κατασκευής και λειτουργίας του κατά την αρχαιότητα. Επιπλέον, δημιουργήθηκαν ενημερωτικά φυλλάδια για τους επισκέπτες και ένας πλούσιος εκπαιδευτικός φάκελος, που αφενός προετοιμάζει από το σχολείο την επίσκεψη των παιδιών και αφετέρου προβλέπει η κύρια εφαρμογή του προγράμματος να γίνεται επί τόπου στο αρχαίο θέατρο.

Ολες οι εργασίες είχαν ήπιο χαρακτήρα, διατήρησαν την αυθεντικότητα του μνημείου και κατέστησαν το χώρο του αρχαίου θεάτρου Δημητριάδος έναν ευανάγνωστο, ζωντανό και ελκυστικό επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, ένα χώρο παιδείας και αναψυχής για μικρούς και μεγάλους. Τέλος, ο χώρος του αρχαίου θεάτρου Δημητριάδος θα συνεχίσει να φιλοξενεί επιλεγμένες θεατρικές και μουσικές παραστάσεις στην αρχαία ορχήστρα του, αλλά και στη μεγάλη πλατεία ανατολικά της αρχαίας σκηνής, συνεχίζοντας να αποτελεί, όπως και στην αρχαιότητα, ένα χώρο έκφρασης και πολιτισμού.

INFO. Οσοι επιθυμούν να επισκεφτούν το μνημείο και το ανάκτορο της αρχαίας Δημητριάδος, μπορούν να επικοινωνούν στο τηλέφωνο 24210 88091, καθημερινά εκτός Δευτέρας, 08.30 έως 15.30.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου