ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Αποτίμηση της προσφοράς του βιβλίου

αποτίμηση-της-προσφοράς-του-βιβλίου-140962

Το παιδικό βιβλίο αψίδα γνώσης και πολιτισμού

«Το βιβλίο είναι το μέσον για να κατακτήσεις τον κόσμο, μεταφέρει την ιστορία, την αλήθεια την πραγματική διάσταση της κοινωνίας, διαχρονικά. Μια βιωματική σχέση που μας συνδέει με αξίες και αρχές της ζωής». Προεκτείνοντας την άποψη αυτή του Σμάιλ προσθέτουμε για το παιδικό βιβλίο, πως είναι μια αστείρευτη δεξαμενή γνώσης, με σημαντική παιδαγωγική αξία.

Παγκόσμια ημέρα παιδικού βιβλίου η 2α Απριλίου, που καθιερώθηκε από τη Διεθνή Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα, το 1966, την ημέρα που γεννήθηκε ο μεγάλος Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Αντερσεν. Επέτειος που οδηγεί τη σκέψη μας σε μια ανάλογη προσέγγιση της αξίας αυτού του εργαλείου γνώσης και πολιτισμού. Επώνυμοι πνευματικοί δημιουργοί εκφράστηκαν και εκφράζονται, κατά καιρούς, αποτυπώνοντας τα πλούσια προτερήματα και την δυναμική παράμετρο, ως παιδαγωγικό μέσο.

Μέσα στα διαφορετικά κείμενα γραφής και έκφρασης για το βιβλίο, διαπιστώνουμε πως συναντώνται στην πιο βασική και θεμελιώδη παράμετρο, που αποτελεί δίδαγμα και κεντρική ιδέα ( θα λέγαμε εμείς οι δάσκαλοι),που δεν είναι άλλη από την αποδεδειγμένη προσφορά στη γνώση και τον πολιτισμό, αλλά και μέσο διδακτικής πράξης, ως εργαλείο μάθησης.

Το βιβλίο ανοίγει στα παιδιά, μια αψίδα γνώσης και τους προστάζει, να διαβούν τον δρόμο, που συνεχίζεται πέραν αυτής. Να ξεναγηθούν, μέσα από τις σελίδες του κάθε βιβλίου, που αποτυπώνουν διαχρονικά έννοιες κοινωνικής αντίληψης με εικόνες, ιστορία και γεγονότα, φορτισμένα με συναισθηματισμό και κοινωνική ευαισθησία, ανάλογα με το περιεχόμενο και την ιδεολογική θέση των συγγραφέων. Ένα πολύτιμο γνωστικό απόθεμα, που λειτουργεί, οριοθετεί και διαμορφώνει, το απώτερο μέλλον των παιδιών. Παιδαγωγοί και επιστήμονες με διαφορετικό γνώμονα κρίσης, διατυπώνουν τις απόψεις τους από διαφορετική σκοπιά επισημαίνοντας την σημαντική αξία, και την παιδαγωγούσα δυναμική του βιβλίου.

Πολλοί εκφράζονται απόλυτα για την αξιακή θέση του βιβλίου στο κοινωνικό σύνολο, όπως ο Αγγελος Τερζάκης ο οποίος σημειώνει: «Το παρόν και το μέλλον του βιβλίου είναι το παρόν και το μέλλον του πολιτισμού». Ο Οράτιος επίσης έχει την άποψη πως «Τα καλά βιβλία είναι για τους νέους ό,τι ο ήλιος και η δροσερή βροχή για τους σπόρους, που έμειναν θαμμένοι κάτω από τους πάγους του χειμώνα». Ο δε Κόντες λέει: «Τα βιβλία έχουν πάντοτε περισσότερο πνεύμα από τους ανθρώπους που συναντάμε». Πρόσφατα διαβάσαμε μια σύγχρονη άποψη, αυτή του εκδότη Καστανιώτη ο οποίος, με εφόδιο την 50χρονη εμπειρία στην έκδοση βιβλίων λέει: «Η κοινωνία που δεν διαβάζει πεθαίνει. Αλίμονο αν δεν διαβάζουμε».

Υπάρχουν όμως και άλλοι που εκφράζονται με ηπιότερο τόνο για το ρόλο του βιβλίου, αναγνωρίζοντας όμως την αδιαμφισβήτητη ωφελιμότητά του, όπως ο Κορτέσιος που λέει: «Η ανάγνωση των καλών βιβλίων είναι σαν την συνομιλία με τους τελειότερους ανθρώπους του παρελθόντος». Ο δε Βολταίρος: «Τα βιβλία είναι όπως οι άνθρωποι. Μικρός ο αριθμός τους παίζουν όμως σπουδαίο ρόλο».«Τα βιβλία φωτίζουν και εξανθρωπίζουν τους ισχυρούς, τέρπουν την αργία των πλουσίων, παιδαγωγούν όλες τις κοινωνικές τάξεις», σημειώνει ο σοφός Ρέιναλ. Ενας άλλος σπουδαίο επιστήμονας ο Λιάννιγκ σε συνέντευξή του αναφέρει τα παρακάτω: «Οσοι διαβάζουν βιβλία, κάνουν συντροφιά εκλεκτά πνεύματα. Από τις σελίδες των βιβλίων τους οι μεγάλοι άνδρες μας μιλάνε, μας μεταδίδουν τους πολυτιμότερους στοχασμούς τους και σκορπούνε τους ψυχικούς τους θησαυρούς μέσα στις δικές μας ψυχές».

Η καταγραφή των παραπάνω απόψεων, που συλλέξαμε και παρουσιάζουμε αποτελούν τεκμηριωμένα διδάγματα, τα οποία πιστεύουμε πως διευκολύνουν τον αναγνώστη να αποκτήσει σωστή αντίληψη για τους πιστούς φίλους των ανθρώπων και ιδιαίτερα των παιδιών.

Τα βιβλία όχι μόνο συντροφεύουν και χαρίζουν ευχάριστες στιγμές, ικανοποιώντας μια ενδόμυχη επιθυμία των φιλαναγνωστών, αλλά έμμεσα, διδάσκουν και φρονηματίζουν. Διασώζουν αξίες, καλλιεργούν την δημιουργική σκέψη, διεγείρουν πλούσια συναισθήματα, δίνουν μαθήματα προσέγγισης των αξιών της εθνικής μας παράδοσης και απλώνουν γέφυρες στο να αποκτήσουμε αυτογνωσία.

Στο πνεύμα αυτών των απόψεων κινείται και το δικό μας πρόσημο που μεταλλάσσεται σε ευχή και ελπίδα ώστε όλα τα παιδιά να γίνουν φίλοι του βιβλίου. Οι επετειακές εκδηλώσεις της Ημέρας Παιδικού Βιβλίου ευχόμαστε να τελούνται ανελλιπώς, εκφράζοντας τη λύπη μας γιατί, όπως είναι γνωστό, ο φετινός εορτασμός στην πόλη μας ματαιώνεται λόγω της γνωστής πανδημίας, θύμα του ιού και το βιβλίο. Καλή δύναμη και θα το ξεπεράσουμε.

Του Τάκη Παντελόπουλου

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου