ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Γιώτα Κούγιαλη: Είμαι παιδί της Παιδόπολης

γιώτα-κούγιαλη-είμαι-παιδί-της-παιδόπ-340135

Η γνωστή συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για το βιβλίο της και τα αυτοβιογραφικά του στοιχεία

Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ, εκπαιδευτικό – συγγραφέα

Με αφορμή την παρουσίαση από το Κέντρο Βιβλίου Μαγνησιωτών Συγγραφέων της «Ανθολογίας Μαγνησιωτών Συγγραφέων», εκδόσεις Παλμός, με την πολύτιμη αρωγή της εκπαιδευτικού, συγγραφέα και αντιπροέδρου του Κε.Βι.Μα.Συ. Γιώτας Κούγιαλη, συνομιλούμε στον κυριακάτικο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για τις δράσεις του Κέντρου, καθώς και για το νέο της βιβλίο, που πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα το νέο σας μυθιστόρημα με τίτλο «Απόψε τι βλέπεις γύρω σου;» από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Αναμένεται να κυκλοφορήσει στις αρχές του ερχόμενου χρόνου. Πρέπει να πω ότι αισθάνομαι μεγάλη τιμή και χαρά, που οι εκδόσεις Καστανιώτη με συμπεριέλαβαν πάλι στην ομάδα των συγγραφέων τους. Στην πραγματικότητα απείχα από τη λογοτεχνία δεκατέσσερα χρόνια και η επανασύνδεση με έναν μεγάλο εκδοτικό οίκο δεν είναι εύκολη. Το τελευταίο μου μυθιστόρημα «Ερώτων τραύλισμα» είχε κυκλοφορήσει από τις ίδιες εκδόσεις το 2005. Εκτοτε ασχολήθηκα με άλλα είδη γραφής, διότι από τη στιγμή που συνέλαβα την ιδέα του μυθιστορήματος «Απόψε τι βλέπεις γύρω σου;», για την ακρίβεια από τότε που έγινε επιτακτική η ανάγκη της συγγραφής του, πέρασα πολλά στάδια και χρειάστηκε πολύς καιρός, χρόνια, μέχρι να πιάσω χαρτί και μολύβι και να ακουμπήσω λέξεις.

Ο τίτλος ενός βιβλίου σηματοδοτεί ενίοτε το περιεχόμενό του. Ο δικός σας πώς προέκυψε;

Πριν από δεκατέσσερα χρόνια βρισκόμασταν στην παιδόπολη Αγριάς στην πρώτη πανελλήνια συγκέντρωση παιδοπολιτών, που είχε διοργανώσει ένα άτυπο ακόμη Διοικητικό Συμβούλιο.Η βραδιά κυλούσε ευχάριστα, είχαμε συνεστίαση. «Απόψε, τι βλέπεις γύρω σου;» με ρώτησε ο διπλανός μου στο τραπέζι και με αιφνιδίασε. Ανθρώπους να τρώνε και να συζητούν έβλεπα. Να του πω το προφανές; «Απόψε, τι βλέπεις γύρω σου;». Αν τον είχα τώρα μπροστά μου θα του έδινα αβίαστα την απάντηση, που δεν θέλησα να εκφράσω τότε, «μια αγκαλιά πληγωμένα πουλιά βλέπω». Η ερώτησή του με μπόλιασε με την ιδέα να ασχοληθώ με αυτό, να πιάσω το πριν και το μετά, τα δύο κομμάτια της ζωής μου και να προσπαθήσω να τα ενώσω. Στην προκειμένη περίπτωση, έχω την αίσθηση ότι ώς έναν βαθμό η ίαση έχει επιτευχθεί με την αφήγηση αυτής της ιστορίας.Είμαι παιδί, που μεγάλωσα σε ίδρυμα, στην παιδόπολη της Λάρισας.

Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στο βιβλίο; Αναφέρεστε σε αληθινά γεγονότα;

Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία, χωρίς όμως να αφηγούμαι την προσωπική μου ιστορία, δεν νομίζω ότι ενδιαφέρει τόσο πολύ τους αναγνώστες. Το μυθιστόρημα αναφέρεται στη ζωή των παιδιών στις παιδοπόλεις κατά τη δεκαετία του ’60, καθώς και σε εκείνους που η ζωή τους ανατρέπεται και ζουν σε ειδικό καθεστώς είτε μέσα σε ένα ίδρυμα, είτε μέσα στο ίδιο τους το σπίτι ως θύματα εκφοβισμού και βίας.

Οταν «εμείς» γινόμαστε οι «άλλοι». Είναι μυθοπλασία στηριγμένη σε έναν ιστό αληθινών γεγονότων, είναι μυθιστόρημα με πλοκή, ανατροπές, σασπένς, κορύφωση, λύτρωση και υφέρπον χιούμορ που απαλύνει τα ζόρικα.

Οι παράλληλες ιστορίες και οι εμβόλιμες μαρτυρίες παιδιών, που έζησαν σε ίδρυμα, δίνουν μία ιδέα για τα συναισθήματα και την ψυχολογία τους. Εχει πολύ ενδιαφέρον να δει κανείς σε τι εστιάζει ένα από τα μεγάλα ερωτήματά τους.

Μιλήστε μας για την ιστορία.

Η ιστορία ξεκινά σε χωριό του Πηλίου. Ο Λάμπης, ένας από τους βασικούς ήρωες, αγάπησε άλλη και η γυναίκα του «έφυγε» με περίεργο θάνατο. Η Αθηνά, η μικρή τους κόρη, κλείνεται στην παιδόπολη της Λάρισας, όπου, ανάμεσα σε εκατοντάδες παιδιά, μεγαλώνει ψάχνοντας τον εαυτό της. Η μεγαλύτερη, η Ευθαλία, παντρεύεται τον Νίκο. Προσπαθεί να τον δηλητηριάσει για να ξεφύγει από τη βιαιότητά του και τον εγκλεισμό που της επιβάλλει. Η ζωή είναι κισμέτ ή πεδίο μάχης λαμπρό;

Με την εξέλιξη της ιστορίας σκιαγραφείται η ταραγμένη και ελπιδοφόρα δεκαετία του ‘60 με τις πολιτικές αναταράξεις, τις σχέσεις των δύο φύλων, τους πόθους και τα πάθη. Ενα ιδιαίτερο στοιχείο στο βιβλίο είναι οι τίτλοι πρωτοσέλιδων εφημερίδων, που διανθίζουν το κείμενο και ορίζουν το πολιτικό πλαίσιο της ταραχώδους για τη χώρα εποχής.

Τι αγαπήσατε περισσότερο στο βιβλίο σας;

Με τη συγγραφή του επαναπροσδιορίστηκα. Αν μπορούσα να έχω μπροστά μου εκείνο το παιδί, που ήμουν, θα το αγκάλιαζα, θα του χαμογελούσα και θα του έκλεινα με νόημα το μάτι.

Είπατε στην αρχή ότι από το 2005 ασχοληθήκατε με άλλα είδη γραφής. Μιλήστε μας γι’ αυτά.

Σε αυτό το διάστημα κυκλοφόρησαν τα «Ψυχοκινητικά παιχνίδια για κωφά, βαρήκοα παιδιά», συνεργασία με τον Δημήτρη Αίσωπο, εκδόσεις Ηβη 2017, «Αργοναυτική εκστρατεία» κόμικ, εκδόσεις Πανεπιστημίου Θεσσαλίας 2014 και «Εγχειρίδιο δραστηριοτήτων για νηπιαγωγούς» μέλος της συγγραφικής ομάδας, ΥΠΕΠΘ – Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Προγραμμάτων ΚΠΣ, Καστανιώτης 2008.

Είστε αντιπρόεδρος του Κέντρου Βιβλίου Μαγνησιωτών Συγγραφέων (Κε.Βι.Μα.Συ.). Μιλήστε μας για τις δράσεις του.

Κινούμαστε με βάση τους σκοπούς του σωματείου, όπως έχουν οριστεί στο άρθρο 3 του καταστατικού μας. Ελλείψει χώρου, αναφέρω μόνο ότι διοργανώνουμε εκδηλώσεις, αφιερώματα, βιβλιοπαρουσιάσεις και άλλες συναφείς δραστηριότητες προς τιμήν των Μαγνησιωτών συγγραφέων, εκδίδουμε σχετικά έντυπα και βιβλία, συμμετέχουμε σε πνευματικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις κ.ά.

Πριν λίγες μέρες εκδόθηκε από το Κε.Βι.Μα.Συ. και με τη δική σας πολύτιμη αρωγή η «Ανθολογία Μαγνησιωτών Συγγραφέων» από τις εκδόσεις Παλμός. Τι περιλαμβάνει ο τόμος και σε ποιους απευθύνεται;

Την πρόταση να επιχειρήσουμε την έκδοση ανθολογίας Μαγνησιωτών συγγραφέων κατέθεσε στο Δ.Σ. ο πρόεδρός μας Β.Δ. Αναγνωστόπουλος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και υποστήριξε θερμά ο ταμίας του σωματείου, λαογράφος και συγγραφέας, Κώστας Λιάπης. Από τη στιγμή που ελήφθη η απόφαση, τα μέλη του Δ.Σ. εργαστήκαμε σκληρά για την υλοποίησή της.

Περιλαμβάνει εργοβιογραφικά και δείγμα δουλειάς του πνευματικού κόσμου της Μαγνησίας, όπως συγγραφείς, λογοτέχνες, ποιητές, ερευνητές κ.ά. Για τη συγγραφή του τόμου απευθυνθήκαμε αρχικά μόνο στους εν ζωή συγγραφείς με ανοιχτό προσκλητήριο που έγινε μέσω των Μ.Μ.Ε. και δικτύωσης, δεν απευθυνθήκαμε δηλαδή στον καθένα ξεχωριστά. Περιλαμβάνονται οι συγγραφείς, που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα. Απευθύνεται σε βιβλιόφιλους, ερευνητές, φοιτητές, μαθητές κ.ά.

Να αναφέρω, βέβαια, ότι κατά το χρονικό διάστημα συλλογής του υλικού έφυγαν από τη ζωή τέσσερις πνευματικοί άνθρωποι του τόπου και μέλη του Κε.Βι.Μα.Συ., τα ονόματα των οποίων αφαιρέθηκαν από την ανθολογία. Είναι οι αείμνηστοι Κωνσταντίνος Σουλιώτης, Μιχάλης Μπάστας, Θανάσης Νικολάου και Γιώργος Θωμάς.

Για την έκδοση του τόμου, από ηθικής και οικονομικής πλευράς, λάβαμε βοήθεια από την Περιφέρεια Θεσσαλίας – Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας και Βορείων Σποράδων και γι’ αυτό εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας.

Πότε θα παρουσιαστεί στο αναγνωστικό κοινό του Βόλου;

Η παρουσίασή του θα γίνει την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου και ώρα 6 μ.μ. στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Βόλου, κληροδότημα Δαμιανού Κυριαζή, Γ. Κωνσταντά 137. Για τον τόμο θα μιλήσουν η συγγραφέας Μαγδαληνή Θωμά και ο Πασχάλης Δήμου εκπαιδευτικός, γραμματέας του Δ.Σ. του ΚΕ.ΒΙ.ΜΑ.ΣΥ. Επίσης, το Κε.Βι.Μα.Συ. συμμετέχει ως φορέας πολιτισμού στην τιμητική εκδήλωση αφιέρωμα, που διοργανώνει ο Σύλλογος Σοφαδιτών Ν. Μαγνησίας για να τιμήσει τον λαογράφο και λογοτέχνη Νίκο Μπαζιάνα, ενάμιση, περίπου, χρόνο μετά την απώλειά του. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 21/10, ώρα 7.00 μ.μ., στο Δημοτικό Θέατρο του Πολιτιστικού Κέντρου Ν. Ιωνίας. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη για το κοινό.

«Ιστορίες πίσω από τις ιστορίες» τιτλοφορείται η εκπομπή σας στην ΕΡΑ Βόλου. Πώς προέκυψε η συνεργασία σας; Ποια είναι η θεματολογία της εκπομπής σας;

Η εκπομπή είναι παραγωγή λόγου του Κέντρου Βιβλίου Μαγνησιωτών Συγγραφέων που ανέλαβα. Καλούνται στην εκπομπή δημιουργοί και συγγραφείς Μαγνησιώτες κυρίως, αλλά και κάποιοι από εκείνους που επισκέπτονται την πόλη μας για να παρουσιάσουν το έργο τους. Μοιράζονται μαζί μας ιστορίες από τη ζωή τους και ιστορίες που βρίσκονται πίσω από το έργο τους είτε σαν σπόρος έμπνευσης, είτε ως γεγονός που προέκυψε κατά τη διαδικασία της δημιουργίας. Μέσα από τις αφηγήσεις των καλεσμένων μας αντιλαμβανόμαστε ή υποψιαζόμαστε πως τα μικρά κομμάτια των προσωπικών μας ιστοριών συνθέτουν την ιστορία όλων μας. Η εκπομπή παρουσιάζεται κάθε Πέμπτη στις 5.07΄ στους 101,2 και 100,7 από την ΕΡΑ Βόλου.

Σας ευχαριστώ πολύ και σας εύχομαι πάντα επιτυχίες!

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου