ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αρκεί μία μέρα γιορτής για τη μητέρα;

αρκεί-μία-μέρα-γιορτής-για-τη-μητέρα-514220

Της Ράνιας Γάτου*

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στη Χώρα μας η γιορτή της μητέρας γιορτάζεται κάθε χρόνο την δεύτερη Κυριακή του Μαϊου και εφέτος στις 12-5-2019.

Αρχικά, από το 1929, η γιορτή της μητέρας είχε συνδεθεί με τη γιορτή της Υπαπαντής, 2 Φεβρουαρίου, κατά την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία γιορτάζει τον Σαραντισμό του Βρέφους Ιησού στο Ναό του Σολομώντα στην Ιερουσαλήμ. Παρά το ότι ο συνεορτασμός της γιορτής της μητέρας με την εκκλησιαστική εορτή της Υπαπαντής ατόνησε τη δεκαετία του 1960, εν τούτοις η Εκκλησία επιμένει στην παλιά μέρα του εορτασμού με σχετικές εκδηλώσεις (https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%BC%CE%B7%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1%CF%82).

Η εμπνευστής της Ημέρας της Μητέρας είναι η Αμερικανίδα Ανν Μαρία Ριβς Τζάρβις, (1832-1905), η οποία ηγούνταν ενός κινήματος γυναικών – μητέρων με την επωνυμία «Ημέρα Φιλίας Μητέρων», το οποίο ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού εμφύλιου πολέμου (1861-1865) με σκοπό τις δράσεις των γυναικών – μητέρων για την ειρήνη. Η κόρη της Άννα Τζάρβις είναι η εισηγήτρια της Ημέρας της Γυναίκας. Θεωρούσε ότι η μητέρα είναι «το πρόσωπο που έχει κάνει τα περισσότερα για κάποιον από οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο» (https://en.wikipedia.org/wiki/Mother%27s_Day).

Οι ημερομηνίες εορτασμού της γιορτής της μητέρας σε διάφορες χώρες του κόσμου εμφανίζονται στην ιστοσελίδα Mother’s Day (https://en.wikipedia.org/wiki/Mother%27s_Day).

Υπάρχει και η γιορτή του πατέρα, η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο την τρίτη Κυριακή του Ιουνίου και εφέτος στις 16-6-2019 (https://en.wikipedia.org/wiki/Father%27s_Day).

Β. Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ

Η Μητέρα Γη συναντιέται στην Ελληνική μυθολογία. Είναι η πρώτη μητέρα που λατρευόταν σαν θεότητα. Συμβόλιζε την προσωποποίηση της φύσης σαν μητέρας όλων. Η Κυβέλη ή Ρέα λατρευόταν ως θεά της γης, της άγριας φύσης και της γονιμότητας. Θεωρούνταν σαν η πρώτη γυναίκα που γέννησε με τοκετό και μεγάλωσε τα παιδιά της με το μητρικό γάλα (https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%BC%CE%B7%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1%CF%82).

Η Παναγία Μητέρα του Χριστού κατά την ανθρώπινη φύση του και κατά χάρη Μητέρα μας είναι το πρότυπο της Μητέρας για τους Ρωμιούς προγόνους μας και για εμάς τους Νεοέλληνες. Η Παναγία ως Μητέρα μας έχει πολλές προσωνυμίες, μεταξύ των οποίων «Γοργοεπήκοος» και «Γλυκοφιλούσα». Στους ύμνους της Κοίμησής της ψάλλουμε με κατάνυξη: «Ο γλυκασμός των αγγέλων, των θλιβομένων η χαρά, χριστιανών η προστάτις, Παρθένε Μήτηρ Κυρίου».

Γ. Η ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΓΙΟΡΤΗΣ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ

Η εισηγήτρια της Γιορτής της Μητέρας Άννα Τζάρβις εναντιώθηκε δημόσια στην εμπορευματοποίηση της Γιορτής της Ημέρας, επειδή από τη δεκαετία του 1920 οι εταιρίες άρχισαν να πουλάνε κάρτες, λουλούδια και δώρα γι’ αυτή τη γιορτή, όπως κάνουν και την ημέρα των ερωτευμένων, του λεγόμενου «Αγίου Βαλεντίνου» (14 Φεβρουαρίου), εξαιτίας του ότι έδιναν προτεραιότητα στο κέρδος και όχι στο συναίσθημα. Εξάλλου αυτές οι δύο γιορτές είναι οι εμπορικότερες, επειδή ξοδεύονται εκατομμύρια (https://www.poly-gelio.gr/%CF%80%CE%BF%CF%84%CE%B5-%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%81%CF%84%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B7%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B1%CF%82/).

Δεν συμφωνώ με την απολυτότητα αυτής της άποψης. Διότι η εμπορευματοποίηση εξυπηρετεί, εκτός από το κέρδος, και την εκδήλωση του συναισθήματος των παιδιών προς τις μητέρες τους.

Δ. ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΑΡΟΙΜΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

Τόσο οι παροιμίες όσο και οι συγγραφείς, σε παγκόσμιο επίπεδο, αναγνωρίζουν την αξία και την αγάπη της μητέρας για τα παιδιά τους. Ακολουθεί ένας ερανισμός τους:

1 – Μια Ισπανική παροιμία λέει: «Μια ουγγιά μαμάς αξίζει όσο ένας τόνος παπάδες».

2 – Μια Ρωσική παροιμία λέει: «Ο θυμός της μητέρας είναι σαν το ανοιξιάτικο χιόνι, μπορεί να πέσει πολύ, αλλά θα λειώσει γρήγορα».

3 – Ο Αριστοτέλης είπε: «Οι μητέρες αγαπούν τα παιδιά τους πιο πολύ από τους πατεράδες. Και αυτό, διότι πρώτον ο τοκετός είναι οδυνηρός, και δεύτερον, είναι σίγουρες ότι τα παιδιά που γέννησαν, είναι δικά τους».

4 – Ο ποιητής Γεράσιμος Μαρκοράς (1826-1911) είπε: «Μάνα! – Δε βρίσκεται λέξη καμία να ‘χει στον ήχο της τόση αρμονία»

5 – Ο Ρώσος συγγραφέας Μαξίμ Γκόργκι είπε: «Μόνο οι μητέρες μπορούν να σκεφθούν το μέλλον διότι ουσιαστικά το γεννούν διαμέσου των παιδιών τους» (https://www.tlife.gr/family/goneis/giorti-tis-miteras-ti-exoun-pei-megaloi-syggrafeis-gia-ti-mitrotita/).

Ε. ΣΚΕΨΕΙΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑ ΚΟΡΗΣ ΠΡΟΣ ΜΗΤΕΡΑ

Μια κόρη έστειλε μια επιστολή προς τη μητέρα της, στην οποία επιστολή εκφράζει τις ακόλουθες σκέψεις:

Α – «Μάνα, έπρεπε να μεγαλώσω, να κάνω όσα λάθη με προειδοποίησες να μην κάνω, να σε αμφισβητήσω ξανά και ξανά, να συγκρουστώ μαζί σου, να θυμώσω, και έπειτα να γεμίζω ανακούφιση από την αδιάλειπτη φροντίδα και αγάπη σου, να γίνω μάνα με τη σειρά μου για να καταλάβω πόσο ανεκτίμητη είσαι».

Στην πρώτη σκέψη του γράμματος βλέπουμε ότι το πρότυπο της μητέρας αμφισβητήθηκε από το παιδί, όταν προφανώς έφθασε στην εφηβεία. Αλλά όταν ενηλικιώθηκε το παιδί και ανέλαβε τις ευθύνες του στη ζωή, τούτο εμβάθυνε στο πρότυπο τούτο.

Β – «Τεράστια η αγκαλιά σου που σαν ανοίξει χωράει όλους μας!».

Στη δεύτερη αυτή σκέψη διαπιστώνουμε ότι το παιδί συνειδητοποιεί το μέγεθος της ανιδιοτελούς αγάπης της μητέρας του.

Γ – «Μάνα δεν είανι μόνο αυτή που γεννάει, έλεγες πάντα, αλλά αυτή που μεγαλώνει ένα παιδί με αγάπη».

Στην τρίτη σκέψη γίνεται μια αντιδιαστολή μεταξύ της γυναίκας που γεννάει ένα παιδί, και μιας γυναίκας που μεγαλώνει με αγάπη το ίδιο παιδί. Η πρώτη γυναίκα η φυσική μητέρα του παιδιού. Η δεύτερη γυναίκα είναι η πραγματική του μητέρα (https://www.life-events.gr/foteines-skepseis/gramma-stin-mitera-mou/).

ΣΤ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Τη μητέρα μας, όπως και τον πατέρα μας, τους αγαπάμε και τους τιμάμε όλες τις μέρες του χρόνου. Αλλά οι παγκόσμιες ημέρες τους αποτελούν πρόσθετες ευκαιρίες να τους δείξουμε πόσο πολύ τους αγαπάμε.

Ζ. ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΤΗΣ ΡΑΝΙΑΣ ΓΑΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΝΟΜΠΕΛ ΤΙΜΗΣ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

Ψυχή μου, ανεωγμένη αγάπη

εθάμβωσες τα πλήθη της ζωής

που απέθεσε ο Θεός

στη διάπειρη μορφή σου.

Χαίρε μητέρα που συμβάλλεις

στη γέννηση της ζωής

και στο ευφράνθητι

της ψυχής των παιδιών σου.

Αδιάψευστη μάνα

του πόθου και της φροντίδας

γενναία απολογήτρια της αγάπης.

Συναρπάζεις πολλούς

το μνήσθητι των έργων σου

που βαστάζουν την ηγεσία

της γλώσσας του κόσμου.

Στις πολλές ηδονές

Ασυμβίβαστη.

Ενεπλήσθης σιωπή

Αλλότρια γη της αθλιότητας

του κόσμου.

Πανέμορφη δόξα της αήττητης

θαλπωρής των αγγέλων.

Βηθλεέμ εσύ

θεραπεύεις τις μάστιγες

των σταυρωμένων παιδιών σου.

Κραυγή χειροτονημένη ελευθερία

Πεπαιδευμένη πλήθη αφέσεως

της αμαρτίας.

*Η Ράνια Γάτου είναι Ποιήτρια, Δοκιμιογράφος και Εικαστικός. *

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου