ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Βασίλης Καραναστάσης: Το χιούμορ είναι η καλύτερη άμυνα

βασίλης-καραναστάσης-το-χιούμορ-είνα-539923

Ο γνωστός συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για το καινούργιο του βιβλίο

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του γνωστού συγγραφέα Βασίλη Καραναστάση «Η σεξουαλική ζωή μιας κόκκινης κότας» από τις εκδόσεις «Πνοή». Πρόκειται για μια ιστορία περιπλάνησης, χαμένων ελπίδων και ουτοπικών επιδιώξεων, στο πλαίσιο μιας απλής επιβίωσης. Ενα βιβλίο που αποτυπώνει ηχηρά την κουλτούρα και συχνά υποκουλτούρα της ελληνικής κοινωνίας και ξεδιπλώνει ιστορίες, που αποτελούν μια συνεχή διακωμώδηση της καθημερινότητας, πλέκοντας το χιούμορ στις ρεαλιστές περιπέτειες που ζει ο ήρωας. Την παρουσίαση του βιβλίου θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει το αναγνωστικό κοινό του Βόλου την Παρασκευή 3 Μαΐου στο Public στις 7 το απόγευμα. Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Διονύσης Λεϊμονής φιλόλογος και συγγραφέας, η Λιάνα Πασχούδη καθηγήτρια Γαλλικής Φιλολογίας, ενώ τον συντονισμό έχει αναλάβει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Μαρέδης.

Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ εκπαιδευτικό – συγγραφέα

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο σας «Η σεξουαλική ζωή μιας κόκκινης κότας» από τις εκδόσεις «Πνοή». Πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία.

Πρόκειται για την ιστορία ενός ανθρώπου, στη σύγχρονη Ελλάδα, που βρίσκεται σε μια μόνιμα επισφαλή θέση. Ο Οράτιος Χ. ένας αγροκαλλιεργητής και συλλέκτης ρίγανης και σερνικοβότανων, βρίσκεται εγκλωβισμένος σε μια βασανιστική πραγματικότητα, όμηρος σε ένα σύμπαν που το συνθέτουν επιχειρηματίες του υποκόσμου, τσατσάδες και κάθε είδους εργοδότες. Ο ήρωας του βιβλίου βρίσκεται σε μια μόνιμη αγωνία για την επιβίωση, με την ανεύρεση εργασίας να είναι το πρώτιστο μέλημά του μέσα σε μια κοινωνία αδιάφορη. Ξεκινά απ’ την κλειστή κοινωνία του χωριού κουβαλώντας μαζί του τη νοοτροπία του για την πρωτεύουσα για μια καλύτερη ζωή. Τα πράγματα είναι δύσκολα. Γίνεται σερβιτόρος, πωλητής, υπεύθυνος σε κέντρο διασκέδασης. Μέσα απ’ την πορεία του ήρωα περιγράφεται η σύγχρονη πραγματικότητα, όπως εγώ την καταλαβαίνω, με όλα τα θετικά και αρνητικά της σημεία. Κυρίαρχο συναίσθημα είναι η ανασφάλεια του ήρωα, η διαρκής προσπάθεια εύρεσης καλύτερων συνθηκών για τη ζωή του. Ζει και δραστηριοποιείται σε μια αδιάφορη κοινωνία, μπλέκοντας σε δουλειές με σκληρούς εργοδότες, κυνικούς, ανθρώπους της νύχτας, εκμεταλλευτές.

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης της ιστορίας;

Πηγή έμπνευσης σε τέτοιου είδους θέματα είναι πάντα ο κοινωνικός μας περίγυρος, η παρατήρηση του κοινωνικού γίγνεσθαι, τα ερεθίσματα που δεχόμαστε από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Πηγή έμπνευσης είναι οι προσωπικές μου διαδρομές, οι διηγήσεις φίλων. Από τις πηγές έμπνευσης δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα δελτία ειδήσεων, που τροφοδοτούν με άφθονο υλικό οιονδήποτε θέλει, με τη συγγραφική του πένα, να καταγράψει τη σημερινή πραγματικότητα και να αντλήσει θέματα για τα βιβλία του.

Ο τίτλος του βιβλίου είναι ιδιαίτερος. Για ποιο λόγο τον επιλέξατε; Ποια σχέση έχει ο τίτλος με την υπόθεση;

Ο τίτλος του έργου είναι συμβολικός. Οπως η κότα δεν επιλέγει τον ερωτικό της σύντροφο και ο κάθε κόκορας ασελγεί πάνω της κατά βούληση, έτσι και ο ήρωας του έργου είναι έρμαιο σε μια κοινωνία, που ισχύει ο νόμος του δυνατού και η αξία του ανθρώπου προσμετράται κυρίως απ’ τη δύναμή του. Ο επιθετικός προσδιορισμός «κόκκινης» μπήκε στον τίτλο για εντυπωσιασμό.

Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στο βιβλίο σας;

Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία σε μικρό βαθμό. Να σημειώσω πως ό,τι αναφέρεται στο βιβλίο σε οίκους ανοχής κ.λπ. είναι πράγματα που τα άκουσα από διηγήσεις φίλων και από τη σχετική βιβλιογραφία και δεν τα έχω βιώσει. Πήρα κάποια σημεία απ’ την προσωπική μου ζωή, τα μεγέθυνα, έβαλα μέσα αρκετή μυθοπλασία για να μπορέσω να αποδώσω σωστά αυτά που ήθελα. Δεν υπάρχει, πιστεύω, συγγραφέας στον κόσμο που να μην τοποθετεί στα έργα του έστω και κάποια ψήγματα απ’ την προσωπική του ζωή. Αλλάζει μόνο το ποσοστό από συγγραφέα σε συγγραφέα. Τα προσωπικά μας βιώματα, έστω και διαστρεβλωμένα, αποτελούν συστατικά των υποθέσεων των βιβλίων μας. Βέβαια αναφέρομαι κυρίως στον εαυτό μου, αλλά υποθέτω ότι συμβαίνει στην πλειονότητα των συγγραφέων.

Πρόκειται για μια ιστορία γραμμένη με χιούμορ, που όμως τα μηνύματά της ενέχουν κατά τη γνώμη μου εναύσματα για σκέψη και προβληματισμό για ένα κοινωνικό θέμα, όπως αυτό της ανεργίας. Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε;

Πολλά και προς κάθε κατεύθυνση. Είναι η ταπεινή μου συνεισφορά στον αγώνα κατά της φτώχειας, για να αναδείξω τις κοινωνικές ανισότητες σε παγκόσμιο επίπεδο, σαν μέσο διαμαρτυρίας για την μόλυνση του περιβάλλοντος, για την παιδική κακοποίηση, για τις φώκιες και τις κρασπεδοχελώνες, για την προσφυγιά και την αποξένωση των ανθρώπων.

Περιγράψτε μας τον ήρωα της ιστορίας. Τι άνθρωπος είναι και ποια χαρακτηριστικά του τον βοήθησαν να επιβιώσει;

Στωικός, σχετικά αδιάφορος, σχετικά μοιρολάτρης, σχετικά απελπισμένος. Ενας άνθρωπος που ζει σε μόνιμη ανασφάλεια, όπως πολλοί συνάνθρωποι στη σημερινή αβέβαιη κοινωνική πραγματικότητα. Εχει αντοχές, αν και αρκετές φορές η μιζέρια της ζωής του δείχνει να τον καταβάλλει.

Τι θέση έχει το χιούμορ στη ζωή και τη γραφή σας;

Τον πρωτεύοντα ρόλο. Το χιούμορ είναι ο καλύτερος τρόπος άμυνας απέναντι στη ζωή και ο καλύτερος τρόπος για να εξοικονομείς, προς όφελός σου, την αμοιβή του ψυχίατρου. Το χιούμορ είναι ο τρόπος για να μπορώ να ζω και να δημιουργώ, να συνδιαλέγομαι. Είναι στάση ζωής για μένα. Είναι ο τρόπος αποφυγής δυσάρεστων καταστάσεων, που μπορεί να μου συμβαίνουν είτε στον εργασιακό μου, είτε στον οικογενειακό μου χώρο. Μερικές φορές είναι ο τρόπος να κρύβω τα συναισθήματά μου, να παρακάμπτω τις στενοχώριες μου.

Ποιο θεωρείτε ότι είναι το μυστικό στις ανθρώπινες σχέσεις;

Το σημαντικό, κατά την άποψή μου, είναι η αλληλοκατανόηση. Πολλά προβλήματα θα είχαν αποφευχθεί, αν υπήρχε στη σχέση των ανθρώπων. Μέχρι και εγκλήματα.

Τι σημαίνει «γράφω» για σας;

Σημαίνει παρατηρώ και καταγράφω τα πάντα που η ζωή μας επιβάλλει. Είναι χόμπι, εγκεφαλική ενασχόληση, μερικές φορές παρηγοριά και πάνω απ’ όλα είναι μεράκι. Προσωπικά ασχολήθηκα με το γράψιμο από πολύ μικρός. Απ’ το νηπιαγωγείο ακόμα. Θυμάμαι καθαρά ότι μετά το μάθημα Να – Λόλα – Ενα – Μήλο πήγα στο σπίτι και έγραψα μια ιστορία με τη Λόλα, που εμπλεκόταν η μεγάλη της αδερφή, η γιαγιά της, ένας επίδοξος βιαστής με μια πλήρη περιγραφή του δάσους. Εκεί, σ’ αυτή την ιστορία προκαλούνται διάφορα μπερδέματα και στο τέλος η μικρή Λόλα, η μεγάλη αδερφή της, ο επίδοξος και η γιαγιά της καταλήγουν καθισμένοι σε ένα τραπέζι γύρω από μια νόστιμη κολοκυθόπιτα, με φύλλο που άνοιξε μόνη της η γιαγιά. Η έκθεση αποτελούνταν από εννιά σελίδες. Την άλλη μέρα το πρωί την παρέδωσα στην νηπιαγωγό μου η οποία έδειξε εντυπωσιασμένη. Για κάποιον, όμως, αδιευκρίνιστο λόγο κάλεσε τους γονείς μου και τους τόνισε ότι θα πρέπει να με έχουν υπό στενή επιτήρηση καθ’ όσον όπως είπε επί λέξει «μέσα στο μυαλό αυτού του παιδιού έχουν αναπτυχθεί κάποια περίεργα σύνδρομα που θα πρέπει να προσεχθούν». Εκτοτε η συγγραφή έγινε τρόπος ζωής για μένα και συνέχισα να γράφω έως σήμερα.

Η λογοτεχνία κατά τη γνώμη σας πρέπει να τέρπει ή να διδάσκει;

Προσωπικά η διδαχή δεν με ενδιαφέρει. Αυτόν τον ρόλο μπορεί να τον αναλάβει ο παπάς, ο ραβίνος ή ο ιμάμης. Μπορεί επίσης να τον αναλάβει η ιδεολογία, το πολιτικό κόμμα στο οποίο πιστεύει κάποιος. Η τέρψη είναι το άπαν.

Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι πάντα επιτυχίες!

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου