Η γνωστή συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για τα οικολογικά μηνύματα του πρώτου της βιβλίου
Με πολλή αγάπη, αναμελιά, δύναμη και δημιουργική ενέργεια, η πρώτη ιστορία της Ανθής Βαφειάδη μάς δείχνει ότι το παιδικό βιβλίο στην Ελλάδα σημειώνει και πάλι βήματα προόδου και εξέλιξης. Το βιβλίο σε εικόνες Νίκου Θεοδώρου, μουσική του Δήμου Βουγιούκα και παραγωγή του Απόστολου Μόσιου, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Διάπλους» και αποτελεί μια υπέροχη πρόταση φιλαναγνωσίας με οικολογικά μηνύματα που θα συνοδέψει υπέροχα τα παιδιά μας στις καλοκαιρινές τους διακοπές.
Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ
«Ένα στραγάλι πήρε τον κατήφορο» είναι ο τίτλος του πρώτου σας βιβλίου από τις εκδόσεις «Διάπλους». Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Eίχα αποφασίσει το θέμα του παραμυθιού εξαρχής να είναι το περιβάλλον, έτσι σιγά – σιγά μου βγήκε το κείμενο και ο τίτλος του παραμυθιού που ολοκληρωμένος, είναι «ένα στραγάλι πήρε τον κατήφορο… και σώζει το περιβάλλον». Είναι μια ιστορία περιπέτειας που ένα στραγάλι δραπετεύει από ένα πάγκο, όπου πουλάνε ξηρούς καρπούς και ξεκινά το ταξίδι του για να γνωρίσει τον κόσμο. Στην πρώτη του στάση συναντά ένα δάσος και παρατηρεί πως όλα είναι μολυσμένα και πως πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος για να επανέλθει η φύση στην αρχική της κατάσταση, δηλαδή να καθαριστεί. Ετσι λοιπόν, ένας σκίουρος δίνει στο στραγάλι έναν χάρτη που οδηγεί στον ΓΗ-γαντα αρχηγό ο οποίος μπορεί να σώσει τον πλανήτη. Κάπως έτσι ταξιδεύει το στραγάλι προς το παλάτι του ΓΗ-γαντα και όταν φτάνει του εξηγεί την κατάσταση που επικρατεί στη φύση και μαζί βρίσκουν τρόπους προστασίας του περιβάλλοντος.
Πρόκειται για μια ιστορία με οικολογικό μήνυμα. Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με αυτήν τη θεματική;
Όλα ξεκινούν από την αγάπη μου για τον περιβάλλον. Θεωρώ πως αυτός ο πλανήτης είναι το σπίτι όλων των ανθρώπων και επιβάλλεται να τον φροντίζουμε και να τον προστατεύουμε, όπως θα κάναμε και στο ιδιωτικό μας σπίτι. Το περιβάλλον χρειάζεται συντήρηση μέσα από τη δική μας προσπάθεια γιατί ούτως ή άλλως εμείς το μολύνουμε. Δυστυχώς, χρόνο με το χρόνο φαίνεται πως αυξάνονται τα προβλήματα του πλανήτη αλλά πιστεύω πως με δικές μας, προσωπικές, προσπάθειες τα προβλήματα μπορεί τουλάχιστον να ελαχιστοποιηθούν. Μια προσπάθεια είναι και η δική μου, που μέσα από μια ιστορία περιπέτειας εξηγώ στα παιδιά την σημασία που πρέπει να δείξουμε όλοι ως προς την προστασία του περιβάλλοντος. Είναι καλό να γνωρίζουν όλοι τις βλάβες που προκαλούν ρυπαίνοντας την ατμόσφαιρα αλλά και τα οφέλη κάνοντας ανακύκλωση.
Πόσο σημαντικό είναι να φροντίσουμε να δημιουργήσουμε σωστά πρότυπα σεβασμού προς το περιβάλλον στα παιδιά, από τα πρώτα βήματα της κοινωνικοποίησής τους;
Είναι, ίσως, το πρώτο πράγμα που πρέπει να μάθουμε σε ένα παιδί στη φάση της κοινωνικοποίησής του. Πώς θα μπορέσει να σεβαστεί ένα παιδί τον φίλο του, αν δεν ξέρει να σέβεται το περιβάλλον στο οποίο ζει και μεγαλώνει; Ξεκινώντας με το να μάθει ένα παιδί το σεβασμό, την ευγένεια και την αγάπη που πρέπει να δείχνει στο περιβάλλον του δείχνεις το δρόμο και για άλλα πράγματα. Αρχικά, καταφέρνεις να του μάθεις να προστατεύει τη φύση και το περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσεται. Στη συνέχεια το παιδί καταλαβαίνει πως με τον ίδιο τρόπο πρέπει να συμπεριφέρεται και στους ανθρώπους γύρω του (γονείς, φίλους, δασκάλους, κ.λπ.) δηλαδή με σεβασμό, ευγένεια και αγάπη. Δείχνοντας, λοιπόν, τις αξίες και τα σωστά πρότυπα σεβασμού για το περιβάλλον σε ένα παιδί, μπορείς να πετύχεις να του μάθεις πολλά περισσότερα πράγματα.
Η γραφή σας είναι πολύ ώριμη για μια πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέα. Μιλήστε μας για τις συγγραφικές σας αναφορές και τις επιρροές σας.
Κάποιες φορές η ωριμότητα δεν συμβαδίζει με τη ηλικία του κάθε ανθρώπου αλλά με τα βιώματα που έχει. Από πολύ μικρή ηλικία συνόδευα τη νονά μου σε όλες τις εκθέσεις βιβλίων. Ηταν η δουλειά της αυτή με αποτέλεσμα να μου διαβάζει συνεχώς και να μου αγοράζει βιβλία. Μου έμαθε να τα αγαπώ και να τα προσέχω και τώρα πιστεύω πως χωρίς διάβασμα δεν μπορεί κανείς να καταφέρει και πολλά πράγματα. Όπως επίσης πιστεύω πως τα παραμύθια είναι για να διδάσκουν στα παιδιά κάτι καινούργιο ενώ για τους μεγάλους είναι μια ευχάριστη υπενθύμιση.
Τι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή παιδικών βιβλίων;
Νομίζω πως η αδυναμία μου και η αγάπη μου για τα παιδιά με οδήγησε και στη συγγραφή παιδικών βιβλίων γιατί αρχικά με οδήγησε στη σχολή βρεφονηπιοκομίας. Ίσως επειδή και εγώ δε θέλω να χάσω ακόμα την παιδικότητα μου; Δεν ξέρω! Βλέποντας τα παιδιά ψάχνω έναν τρόπο να παίξω και να ασχοληθώ μαζί τους και με το βιβλίο καταφέρνω να ενταχτώ στην παρέα τους, έστω και για λίγο και παράλληλα να τους μάθω λίγα πράγματα. Όλη αυτή η διαδικασία, τελικά, μου γεμίζει τη ψυχή και μου προκαλεί το αίσθημα της αισιοδοξίας και της χαράς. Με βοήθησε να σκεφτώ πάλι σαν παιδί κάτι το οποίο δε με άφησε να μελαγχολήσω με τα προβλήματα της καθημερινότητας. Δεν νομίζω πως χρειάζεται κάποιος περισσότερα κίνητρα για να ασχοληθεί με κάτι σαν αυτό.
Ο Γρηγόρης Βαλτινός, ο Μέμος Μπεγνής, η Νάντια Κοντογεώργη είναι οι συνεργάτες σας στο πρώτο συγγραφικό σας εγχείρημα. Πώς νιώθετε γι’ αυτό;
Ό,τι και να πω για αυτή τη συνεργασία είναι λίγο. Συνεργάστηκα με πολύ αξιόλογους ανθρώπους και πάνω από όλα επαγγελματίες. Από την πρώτη στιγμή που τους έδειξα τη δουλειά μου δέχτηκαν να αφηγηθούν την ιστορία, να τραγουδήσουν και να φωτογραφηθούν. Μου χάρισαν μια αξέχαστη εμπειρία. Μαζί με αυτούς τους καλλιτέχνες, όμως, συνεργάστηκα με τον Νίκο Θεοδώρου ο οποίος είναι ο εικονογράφος του παραμυθιού και κατάφερε με τις εικόνες του να ζωντανέψει την ιστορία με πολύ μεγάλη επιτυχία. Μαζί του συνεργάστηκε ο φωτογράφος Στράτος Προύσαλης ο οποίος φωτογράφησε τους αφηγητές για το εξώφυλλο του παραμυθιού. Και τέλος ο μουσικός Δήμος Βουγιούκας και ο μουσικός παραγωγός Απόστολος Μόσιος που απογείωσαν την ιστορία αυτή με υπέροχες μελωδίες και τραγούδια. Τους ευχαριστώ όλους θερμά. Η συνεργασία μας ήταν άψογη.
Πώς δέχεται ο χώρος του παιδικού βιβλίου έναν νέο άνθρωπο, μια νέα συγγραφέα; Μιλήστε μας για τη μέχρι τώρα εμπειρία σας.
Θεωρώ πως το να εκδώσει κάποιος ένα βιβλίο είναι μία προσωπική δουλειά, όπως και να το παρουσιάσει και να το προωθήσει. Οι εκδόσεις «Διάπλους» με κάνουν να νιώθω πως είμαστε όλα τα μέλη μια οικογένεια. Από τους συγγραφείς μέχρι τον τυπογράφο και την υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων. Υπάρχει ένα όμορφο κλίμα συνεργασίας και αυτό σου δίνει πάντα μια ασφάλεια, αν και κάτι τέτοιο ισχύει νομίζω σε όλα τα επαγγέλματα. Όσο για τον κόσμο που είναι εκτός του εκδοτικού δέχτηκα πολλά και ευχάριστα λόγια κάτι το οποίο με συγκινεί ιδιαίτερα γιατί δεν παύει να είμαι καινούργια συγγραφέας και να μην με γνωρίζουν πολλοί. Ελπίζω και εύχομαι η συνεργασία μου με τον εκδοτικό και τους άλλους συγγραφείς να παραμείνει τόσο καλή όσο είναι.
Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να γράφει κανείς ένα παιδικό βιβλίο;
Τελικά δεν ξέρω. Πιστεύω πως στην αρχή σίγουρα είναι δύσκολο. Δεν έχεις την εμπειρία, χρειάζεσαι βοήθεια από κάποιον που ξέρει, μια μικρή καθοδήγηση. Εγώ την είχα από την Ελένη Αναστασοπούλου την οποία εκτιμώ πολύ και ως άνθρωπο και ως επαγγελματία και ως συγγραφέα. Στη συνέχεια φαντάζομαι πως γίνεται πιο εύκολο. Όταν υπάρχει η εμπειρία και η γνώση όλα έρχονται λίγο πιο εύκολα. Αν και χρειάζεται μεγάλη προσοχή, γιατί αυτά τα βιβλία αφορούν στα παιδιά και πρέπει από την μία πλευρά να υπάρχει κάποιο εκπαιδευτικό μήνυμα και από την άλλη μεριά να κατανοεί αυτό το μήνυμα το παιδί, μέσα από μια περιπέτεια που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον του.
Ποια είναι τα προσεχή συγγραφικά σας σχέδια;
Δεν έχω προχωρήσει σε δεύτερη ιστορία γιατί τον Μάη ξεκίνησε η κυκλοφορία του πρώτου βιβλίου. Έχω αποφασίσει να παρουσιάσω το παραμύθι σε όσον δυνατόν περισσότερα μέρη μπορώ και στη συνέχεια να προχωρήσω σε κάτι καινούργιο. Προς το παρόν το πρόγραμμά μου είναι παρουσιάσεις στη Ρόδο, τα Χανιά, τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα.
Μια ευχή για τους μικρούς αναγνώστες.
Κανονικά στους μικρούς αναγνώστες πρέπει να κάνουμε όλες τις ευχές του κόσμου. Όμως αν πρέπει να καταλήξω σε μία, θα έλεγα στα παιδιά να μάθουν να μην το βάζουν εύκολα κάτω. Να μην τα παρατούν και να προσπαθούν μέχρι να εξαντλούν τις δυνάμεις τους. Για να πετύχεις κάτι πρέπει να κοπιάσεις και να ασχοληθείς με αυτό. Εύχομαι γενικότερα τα πράγματα να πηγαίνουν προς το καλύτερο για όλους και να σταματήσουν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε τώρα και ως κοινωνία και ως κράτος.
