ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Γλυκερία Γκρέκου: Τα παιδιά εξελίσσονται γλωσσικά και συναισθηματικά με το διάβασμα

γλυκερία-γκρέκου-τα-παιδιά-εξελίσσον-797037

Η γνωστή συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για το βιβλίο της «Το θυμωμένο αρκουδάκι» που επανακυκλοφορεί

Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ

Πριν λίγο καιρό επανακυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Σαΐτη» το βιβλίο της συγγραφέως Γλυκερίας Γκρέκου σε εικονογράφηση της Λιάνας Δανεζάκη. Μια τρυφερή ιστορία για τη σοφή διαχείριση του θυμού, τη δύναμη της ενσυναίσθησης και τη θαυμαστή επίδραση της αγάπης, της δημιουργικότητας και της μουσικής στη ζωή μας. Ο Μάκης ένα αρκουδάκι, κάθε φορά που ακούει τον πατέρα του να χτυπά το χέρι του στο τραπέζι θυμωμένος, νιώθει την καρδιά του τρικυμισμένη. Και στο σχολείο θυμώνει με τα παιδιά που τον κοροϊδεύουν κι όλο θέλει να τα χτυπά. Μόνο τότε νιώθει δυνατός. Τι θα γίνει όμως όταν του ζητούν από το σχολείο να έρθει ο κηδεμόνας του; Πώς θα αντιδράσει ο πατέρας του όταν μάθει ότι ο Μάκης χτυπά τους συμμαθητές του;

Μια όμορφη ιστορία για τον θυμό και την διαχείρισή του. Με πολύ όμορφο τρόπο, η συγγραφέας, θίγει διάφορα προβλήματα της ελληνικής οικογένειας και τις επιπτώσεις που έχουνε στα παιδιά ορισμένες συμπεριφορές γονέων. Παράλληλα όμως μέσα από την ιστορία του μικρού αρκούδου, δίνονται και οι λύσεις σε αυτά τα προβλήματα. Για παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την διαχείριση του θυμού τους, αυτό το βιβλίο είναι ένα μεγάλο βοήθημα. Ένα βιβλίο που δίνει τροφή για σκέψη, αλλά και αφορμή για πολλές συζητήσεις. Ας γίνει λοιπόν «Το θυμωμένο αρκουδάκι», η αφορμή για να δώσουν οι γονείς το καλό παράδειγμα στα παιδιά τους.

Πριν λίγο καιρό επανακυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Σαΐτη» το βιβλίο σας «Το θυμωμένο αρκουδάκι». Ποια ήταν τα συναισθήματά σας βλέποντάς το να κυκλοφορεί ξανά;

Αρχικά να σας ευχαριστήσω για την φιλοξενία στην εφημερίδα σας. Λοιπόν, όταν ένα βιβλίο έχει εξαντληθεί και οι αναγνώστες ζητούν την επανακυκλοφορία του, αυτό από μόνο του λέει πως κάποιοι το βρήκαν ενδιαφέρον. Οπότε ναι, αισθάνομαι χαρούμενη που ένα αγαπημένο βιβλίο, και για μένα, ξαναβγήκε από άλλον εκδότη, με καινούργια εικονογράφηση για νέους αναγνώστες πια. Με τα πινέλα της Λιάνας Δενεζάκη το κείμενο φαντάζει καινούργιο πάλι.

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για τη συγκεκριμένη ιστορία;

Το λέω συχνά πως πολλά βιβλία μου αντλούν την έμπνευσή τους από την παρατήρηση όσων συμβαίνουν γύρω μας. Είτε αυτό συμβαίνει στα παιδιά, με τα οποία βρίσκομαι σε μια ουσιαστική και αληθινή σχέση πολλά χρόνια, ως δασκάλα τους, είτε με εμπνέουν άνθρωποι και καταστάσεις με τους οποίους σχετίζομαι. Το θυμωμένο αρκουδάκι γράφτηκε παρατηρώντας παιδιά και ενήλικες θυμωμένους.

«Το θυμωμένο αρκουδάκι» θίγει αρκετά προβλήματα που αντιμετωπίζουν κάποια παιδιά καθημερινά μέσα σε μια οικογένεια, όταν γίνονται μάρτυρες διάφορων βίαιων περιστατικών. Τα πάντα, λοιπόν, ξεκινούν από τους γονείς;

Νομίζω πως η αφετηρία αυτού του ταξιδιού, που λέγεται το ταξίδι ζωής, είναι ξεκάθαρα η οικογένειά μας. Ερχόμαστε από την πρώιμη παιδική μας ηλικία. Η στάση των γονιών μας, ο τρόπος που διαχειρίζονται τον θυμό τους, την καθημερινότητα, εντέλει, είναι ένα βιωματικό μάθημα για το πώς θα διαχειριστούν και τα παιδιά τον θυμό τους.

Το βιβλίο σας μπορεί να αποτελέσει ένα ιδιαίτερα αξιόλογο εκπαιδευτικό υλικό για το θέμα της διαχείρισης του θυμού. Ποια είναι ή ποια πρέπει να είναι, κατά τη γνώμη σας, η θέση της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση και κατά πόσο θεωρείτε ότι μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων;

«Το θυμωμένο αρκουδάκι» έχει χρησιμοποιηθεί από γονείς και εκπαιδευτικούς σαν εργαλείο για την αντιμετώπιση κρίσεων που αφορούν στον θυμό και δευτερευόντως το bullying που δημιουργεί, θυμωμένους, θύτες και θύματα. Όσο για τη θέση της λογοτεχνίας, στην εκπαίδευση, νομίζω πως δεν είναι αυτή που της αξίζει και είμαι εντελώς σίγουρη πως μπορεί να βοηθήσει στην άμβλυνση τέτοιων φαινομένων.

Υπάρχει κάτι που σας θυμώνει; Πώς διαχειρίζεστε τον θυμό σας;

Υπάρχουν πολλά που με θυμώνουν. Ας πούμε αρκετά θέματα που σχετίζονται με το εκπαιδευτικό μας σύστημα, με τη σχολική πραγματικότητα, με τις ελλείψεις κατάλληλων δομών στα σχολεία μας, παράδειγμα η έλλειψη ψυχολόγων στο σχολείο… Τον θυμό μου, μεγαλώνοντας και ψάχνοντας μέσα μου, προσπαθώ να τον αφουγκράζομαι θέτοντας ερωτήματα στον εαυτό μου. Όπως ας πούμε, αν θυμώνω για τον κατάλληλο λόγο, με τον άνθρωπο που ευθύνεται, και την στιγμή που πρέπει. Ε, δεν τα καταφέρνω πάντα, αλλά έχω κάνει τεράστια βήματα ως προς αυτό.

Συγγραφέας γεννιέται κανείς ή γίνεται; Τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής, που τα τελευταία χρόνια διεξάγονται στη χώρα μας, μπορούν να βοηθήσουν έναν συγγραφέα;

Συγγραφέας δε γνωρίζω αν γεννιέται κανείς, αυτό που γνωρίζω πια, είναι πως, αρκετοί γεννιόμαστε με μια τάση να παρατηρούμε τις ζωές των άλλων, να αφουγκραζόμαστε τις σκέψεις τους, να νιώθουμε την ανάγκη να γράψουμε βάζοντας μέσα σε αυτά, συνειδητά ή ασυνείδητα, και προσωπικές μας ανάγκες. Τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής, δε σε κάνουν συγγραφέα, σε βοηθούν όμως να δεις τις δυνατότητές σου, σε οριοθετούν, γιατί το γράψιμο δεν είναι έμπνευση μόνο και «φύγαμε». Είναι δουλειά επίμονη και επίπονη και απαιτεί να της αφιερωθείς. Να γράψεις και να πετάξεις αρκετές φορές. Αυτό σου επισημαίνει ένας καλός δάσκαλος γραφής. Αυτό πήρα κι εγώ δυο χρόνια στις μεταπτυχιακές μου σπουδές με αντικείμενο τη δημιουργική γραφή. Και κυρίως έμαθα να διαβάζω, αυτό το θεωρώ προαπαιτούμενο για να γράφει κανείς.

Θεωρείτε το παιδικό κοινό ώριμο αναγνωστικό κοινό;

Εννοείται, και ενίοτε πιο απαιτητικό από το κοινό των ενηλίκων. Το πιο δύσκολο παραμύθι, την πιο απίθανη ιστορία, αν τη δώσεις με αλήθεια και σεβασμό είμαι, σχεδόν σίγουρη, πως τα παιδιά θα την αγαπήσουν.

Πόσο σημαντικά είναι τα λογοτεχνικά βιβλία για την εξέλιξη ενός παιδιού;

Ο Σεφέρης, στο έργο του «Δοκιμές», υποστηρίζει πως τη γλώσσα τη χρησιμοποιούμε με δύο τρόπους. Ο ένας αφορά το λογικό μας και ο δεύτερος τις συγκινήσεις μας. Συγκινήσεις που προσφέρει ένα λογοτεχνικό έργο. Αυτό το απολαμβάνουν ενήλικες μα και παιδιά. Είναι πια γνωστό πως τα παιδιά εξελίσσονται γλωσσικά και συναισθηματικά με το διάβασμα από τη μικρή τους ηλικία.

Τι χρειάζεται να διαθέτει ένα βιβλίο που απευθύνεται στα παιδιά έτσι ώστε να ψυχαγωγεί, να ακονίζει τη σκέψη και τη φαντασία, αλλά και να θέτει προβληματισμούς;

Να είναι ένα βιβλίο έξυπνα γραμμένο, με δράση φανερή ή υποδόρια, ένα κείμενο που κάνει συμμέτοχο το παιδί στην ιστορία, ένα βιβλίο που είναι γραμμένο με αλήθεια, να αγγίζει τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς, τις ανάγκες και τις χαρές του. Και πολλά άλλα που, προφανώς, δεν τα γνωρίζω.

Αυτή την περίοδο υπάρχει κάποιος ήρωας ή ηρωίδα που περιμένει να πάρει σάρκα και οστά; Υπάρχουν σκέψεις και για κάποιο βιβλίο ενηλίκων;

Αυτό τον καιρό πήραν σάρκα και οστά «Οι γλάροι» μου που θα κυκλοφορήσουν το φθινόπωρο. Κάποιες «Κούκλες» που είναι στο τελείωμά τους και τρεις ηρωίδες που έρχονται στον ύπνο μου και με καλούν να γράψω γι΄ αυτές. Ας έχουμε την υγεία μας και όλα θα γίνουν. Όσο για βιβλίο ενηλίκων κυκλοφορεί ήδη το «Κούντου λούνα βίνι» «Πότε ήρθε το φεγγάρι» από τις εκδόσεις Διάπλους.

Μια ευχή για τους μικρούς αναγνώστες;

Να είναι χαρούμενοι, να παίζουν, να διαβάζουν, να ζουν αληθινή ζωή!

Σας ευχαριστώ θερμά και σας εύχομαι πάντα επιτυχίες!

Κι εγώ σας ευχαριστώ! Εύχομαι και σε σας να μας χαρίσετε κι άλλα βιβλία.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου