ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΛΕΝΑ ΔΙΒΑΝΗ: Να κρατήσουμε ελεύθερο το μυαλό μας

λενα-διβανη-να-κρατήσουμε-ελεύθερο-το-851206

Το νέο μυθιστόρημα της Λένας Διβάνη αποτέλεσε την αφορμή για μια εκ βαθέων συζήτηση με κοινωνικό περιεχόμενο και φόντο τα γεγονότα που εκτυλίσσονται εντός αλλά και εκτός εθνικών τειχών. «Ένα πεινασμένο στόμα» γέννησε η συγγραφική έμπνευση της Βολιώτισσας δημιουργού, η οποία εξηγεί ότι αφορμή για να γράψει το συγκεκριμένο βιβλίο «ήταν οι πολύ μαύρες μέρες που έβλεπα να έρχονται κατά πάνω μας». Η πολυπράγμων συγγραφέας και διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο, διατυπώνει σκέψεις και προβληματισμούς για το μέλλον, προτρέποντάς μας παράλληλα «να σκεφτόμαστε περισσότερο τους άλλους, να μην αδικούμε κανέναν, να είμαστε τίμιοι και ανθρώπινοι και καλοί με τους πιο αδύναμους».
            Καρπός προβληματισμού αλλά και ευαισθησίας, το νέο βιβλίο της Λένας Διβάνη αναφέρεται στον άνθρωπο που «γίνεται εκδικητής χωρίς συμπόνια γιατί ποτέ κανείς δεν τον συμπόνεσε», αποδίδοντας συγκλονιστικά,  σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα. Η προτροπή της πολυτάλαντης δημιουργού «να κάνουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τη δουλειά μας γιατί αυτή είναι η κληρονομιά που θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές» μαρτυρά την πεποίθηση ότι υπάρχει ελπίδα για το αύριο. Η ευχή «να παραμείνουμε άνθρωποι» είναι διάχυτη στις σελίδες του βιβλίου που φέρει την σφραγίδα ευαισθησίας μιας σημαντικής εκπροσώπου του πνευματικού χώρου, ενώ οι σκέψεις που διατυπώνονται μέσω του «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΥ» μαρτυρούν προβληματισμό αλλά και αισιοδοξία, σκεπτικισμό αλλά την πεποίθηση ότι ο δρόμος της αυτογνωσίας είναι σύμφυτος με την ελπίδα.
 
 
-Πρόσωπα και καταστάσεις της σύγχρονης πραγματικότητας, αναδύονται μέσα από το «Πεινασμένο στόμα», το καινούργιο σας μυθιστόρημα, με το απρόβλεπτο φινάλε. Ποιά ήταν η αφορμή για να γράψετε το συγκεκριμένο βιβλίο;
 
Η αφορμή ήταν οι πολύ μαύρες μέρες που έβλεπα να έρχονται κατά πάνω μας. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι –και μάλιστα οι πιο ανυπεράσπιστοι, οι πολύ νέοι άνθρωποι- δεν έχουν πια μέλλον. Δεν ελπίζουν σε τίποτα. Και δεν υπάρχει τίποτα πιο δολοφονικό από έναν απελπισμένο άνθρωπο. Όπως λέω και στο μότο του βιβλίου μου «ένα πεινασμένο στόμα δεν μπορεί να σε φιλήσει». Θα σε δαγκώσει!
 
-Ο συγγραφέας, κατά γενική ομολογία, αφουγκράζεται τον κοινωνικό περίγυρο, αφομοιώνει στοιχεία της εκάστοτε εποχής και τα αποτυπώνει μέσα από την δική του ματιά κι ευαισθησία. Η σύγχρονη κοινωνικο-οικονομική πραγματικότητα που βιώνουμε δημιουργεί έμπνευση ή προβληματισμό;
 
Φυσικά. Θα πρέπει να είσαι εξαιρετικά άπονος για να μείνεις ασυγκίνητος με το δράμα που ξεδιπλώνεται μπροστά σου σήμερα. Οι λίγοι έχοντες και κατέχοντες ληστεύουν κυριολεκτικά το μέλλον και τη ζωή των πολλών. Αυτό δεν πρέπει να το επιτρέψουμε. Και η λογοτεχνία πρέπει να δώσει τη δική της μάχη, όπως την έδωσε κάθε φορά που ήταν αναγκαίο.
 
-Ο Γιάννης, ο ήρωας του βιβλίου σας, χρησιμοποιεί όλα τα μέσα, θεμιτά και αθέμιτα, προκειμένου να ανελιχθεί επαγγελματικά, να φτάσει τον τελικό του στόχο. Η κεντρική φιγούρα του βιβλίου σας, είναι προϊόν μυθοπλασίας ή αντίθετα, πρόσωπο υπαρκτό, σύνηθες και διαχρονικό;
 
Ο Γιάννης στηρίχτηκε σε ένα αληθινό πρόσωπο που συνάντησα κάποτε πριν χρόνια και με άφησε με το στόμα ανοιχτό. Ήμουν σίγουρη τότε πως η μοίρα με έστειλε να παρακολουθήσω την ιστορία του για να τη μεταφέρω στο χαρτί τόσα χρόνια μετά. Φοβάμαι όμως πως είναι επίσης ένας αρχετυπικός ήρωας: Ο άνθρωπος που γίνεται αδηφάγος λύκος όταν οι συνθήκες τον στριμώχνουν πολύ. Ο άνθρωπος που γίνεται εκδικητής χωρίς συμπόνια γιατί ποτέ κανείς δεν τον συμπόνεσε.
 
-Ποιο είναι το ηθικό δίδαγμα που προκύπτει από την καταιγιστική πλοκή και το απρόβλεπτο φινάλε του βιβλίου σας;
 
Αυτό πρέπει να το βγάλει ο καθένας για λογαριασμό του νομίζω. Η τέχνη δεν είναι μασημένη τροφή. Αυτή ακριβώς είναι η γοητεία μας. Αφήστε τους ήρωες να πάρουν σάρκα και οστά μέσα σας, αφήστε τους να ξεδιπλώσουν την αγωνία τους, ζήστε όσα ζουν οι ταραγμένες ψυχές τους και το συμπέρασμα θα έρθει από μόνο του.
 
-Ως συγγραφέας αλλά και ως διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο, θεωρείτε ότι δίνονται δημιουργικά κίνητρα στους αυριανούς πολίτες, προκειμένου να αντιμετωπίσουν το μέλλον και όσα θα ακολουθήσουν;
 
Ελπίζω ότι δίνω. Έχω συνεχώς επίγνωση της αποστολής μου και προσπαθώ να μην την προδώσω. Μόνο οι φοιτητές και οι αναγνώστες μου όμως θα μου πουν αν τα καταφέρνω.
 
-Είναι προβλέψιμο άραγε το μέλλον, με βάση τις τρέχουσες εξελίξεις; Η υπάρχουσα κρίση θα επηρεάσει, άραγε, τον χώρο του βιβλίου; Τα νέα οικονομικά μέτρα θα έχουν, άραγε, επιπτώσεις και στο πεδίο της εμπορικής κίνησης των βιβλίων;
 
Φυσικά θα επιδράσουν. Με κακό τρόπο αλλά και με καλό. Οι άνθρωποι δεν θα αγοράζουν πια τόσα βιβλία, θα περιορίσουν τα έξοδά τους αλλά νομίζω ότι θα διαβάζουν περισσότερο. Κι αυτό είναι πολύ ελπιδοφόρο νέο. Γιατί κακά τα ψέματα. Η ευημερία φέρνει χαλάρωση της ψυχής και του μυαλού. Οταν στριμώχνεσαι, δεν αρκείσαι στις εύκολες λύσεις της τηλεόρασης, θέλεις υλικό για να σκεφτείς μόνος σου. Χρειάζεσαι τα βιβλία.
 
-Τι χρειάζεται η σύγχρονη κοινωνία για να ξεφύγει από τις συμπληγάδες των δεκάδων προβλημάτων που την περιβάλλουν; Ένα μαγικό ραβδάκι ή ένα μυθιστόρημα με ευχάριστο φινάλε;
 
Χρειάζεται σοβαρότητα, αυτοσυγκράτηση, σκέψη out of the box που λένε οι αμερικάνοι. Δηλαδή να σκέφτεσαι πρωτότυπα και όχι υπαγορευμένα. Να μη ξεχνάμε το κυριότερο: Το μυαλό μας προσπαθούν να υποδουλώσουν κι εμείς πρέπει να το κρατήσουμε ελεύθερο! Χρειαζόμαστε  επίσης μια νέα αρχή. Να κάνουμε όλοι μια συμφωνία με τον εαυτό μας, να μην καταπίνουμε τα ψέματα της εξουσίας, να σκεφτόμαστε περισσότερο τους άλλους, να μην αδικούμε κανέναν, να είμαστε τίμιοι και ανθρώπινοι και καλοί με τους πιο αδύναμους. Να κάνουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τη δουλειά μας για τι αυτή είναι η κληρονομιά που θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές. Ένα χαμόγελο, και ένα καλό όνομα. Αλλιώς –εδώ είστε και θα δείτε- θα φαγωθούμε μεταξύ μας.
 
-Προς ποιες κατευθύνσεις σας οδηγεί η συγγραφική σας έμπνευση; Ο Βόλος, η πατρίδα σας και τα αγαπημένα σας πρόσωπα, έχουν πάντα θέση στα βιβλία σας;
 
Η πατρίδα του συγγραφέα είναι η παιδική του ηλικία, έτσι δε λένε; Κι εμένα ο Βόλος είναι η πατρίδα μου. Ο Βόλος που είναι μια μικρογραφία του κόσμου: Έχει μια εμβληματική ιστορία, μια προνομιακή φύση και κοντεύει να πνιγεί στην ανεργία και την άναρχη κυκλοφορία.
 
-Σε στιγμές περίσκεψης και περισυλλογής, ποια σκέψη, εικόνα ή προσδοκία κυριαρχεί; Κοιτάζοντας το χθες, το σήμερα και το αύριο τι εύχεστε να συμβεί;
 
Εύχομαι να παραμείνουμε άνθρωποι. Γιατί αυτός είναι ο μεγαλύτερος φόβος μου, μη γίνει ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος. Θα το καταλάβουν νομίζω πολύ καλά όσοι διαβάσουν το ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΟ ΣΤΟΜΑ.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου