Δεν υπάρχει παιδί στον κόσμο που να μην έχει ακούσει από τη μητέρα ή τη γιαγιά του ένα παραμύθι των Αδελφών Γκριμ, λίγο πριν κοιμηθεί. Η Χιονάτη, η Ραπουνζέλ, ο Παπουτσωμένος Γάτος και η Σταχτοπούτα είναι μερικά από τα πιο διάσημα και αγαπημένα παραμύθια των παιδιών. Ωστόσο, το τέλος τους ίσως είναι λίγο διαφορετικό από όσο γνωρίζαμε μέχρι τώρα και την αποκάλυψη κάνει ένας Αμερικανός καθηγητής, ο οποίος μετέφρασε την τρομακτική πρώτη εκδοχή τους…
Σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα Guardian , η Ραπουνζέλ μένει έγκυος από τον πρίγκιπά της, η κακιά βασίλισσα στη Χιονάτη είναι η πραγματική της μητέρα που σχεδιάζει τη δολοφονία του ίδιου του παιδιού της και η πεινασμένη μητέρα σε μία άλλη ιστορία είναι τόσο «ανισόρροπη και απελπισμένη» που λέει στις κόρες της: πρέπει να σας σκοτώσω για να μπορώ να έχω κάτι να φάω».
Μην έχοντας εκδοθεί ποτέ στην αγγλική γλώσσα, η πρώτη εκδοχή των παραμυθιών των Αδελφών Γκριμ αποκαλύπτει την τρομακτική πλευρά των ιστοριών που για πάνω από 200 χρόνια κάθε γονιός έχει διαβάσει στο παιδί του προτού πάει για ύπνο.
Οπως σημειώνει το άρθρο, οι Αδελφοί Γκριμ -Γιάκομπ και Βίλχελμ- δημοσίευσαν την πρώτη σειρά παραμυθιών τους για την οποία έγιναν διάσημοι σε όλον τον κόσμο, το Δεκέμβριο του 1812, και ακολούθησε άλλη μία το 1815. Συνέχισαν με έξι ακόμα εκδόσεις φτιάχνοντας τις ιστορίες στα μέτρα των παιδιών, προσθέτοντας χριστιανικές αναφορές και αφαιρώντας αντίστοιχες για νεράιδες, προτού εκδόσουν την έβδομη -και πιο γνωστή μεχρι σήμερα- το 1857.
Ο Τζακ Ζάιπς, ομότιμος καθηγητής της Γερμανικής και συγκριτικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, λέει ότι συχνά απορούσε γιατί η πρώτη έκδοση των παραμυθιών δεν μεταφράστηκε ποτέ στα αγγλικά και έτσι αποφάσισε να το κάνει ο ίδιος από μόνος του. «Αν και οι Γκριμ είχαν πάνω από 100 ιστορίες στην πρώτη τους έκδοση, τις άλλαξαν για καλό σκοπό. Έτσι, οι εκδόσεις -με τους περισσότερους αγγλόφωνους και γερμανόφωνους αναγνώστες είναι λίγο διαφορετικές από την πρώτη έκδοση», σημείωσε ο καθηγητής στην εφημερίδα.
Το βιβλίο του με τη μετάφραση των 156 αυθεντικών ιστορικών, που εκδόθηκε από το Princeton University Press και εικονογραφήθηκε από τον Andrea Dezsö, παρουσιάζει μία διαφορετική εκδοχή των διάσημων παραμυθιών, συμπεριλαμβανομένων και κάποιων φρικαλέων νέων προσθηκών.
Για παράδειγμα το «Τα Παιδιά Παίζουν τη Σφαγή» παρέμεινε αληθινός ως προς τον τίτλο του και το οποίο αναφέρεται σε μία ομάδα παιδιών που έπαιζαν τον χασάπη και το γουρούνι: Και τελειώνει ως εξής: ένα αγόρι κόβει το λαιμό του αδελφού του και μαχαιρώνεται στην καρδιά από την εξοργισμένη μητέρα του. Δυστυχώς, αυτό σήμαινε ότι άφησε το άλλο της παιδί μόνο στο μπάνιο, το οποίο πνίγηκε (…).
Ακόμη, «Τα παιδιά του λιμού» είναι μία ακόμη δυσάρεστη ιστορία: μία μητέρα απειλεί να σκοτώσει τις κόρες της, επειδή δεν είχε τίποτα άλλο να φάει. Εκείνες της πρόσφεραν φέτες ψωμί, αλλά δεν μπορούσαν να σταματήσουν την πείνα της. Τότε τους είπε: Πρέπει να πεθάνετε ή αλλιώς θα λιώσουμε (από την πείνα) ».
Η Ραπουνζέλ, επίσης, μετά από μία «ευχάριστη στιγμή» με τον πρίγκιπά της στον πύργο ρωτά: Πες μου μητέρα Γκόδελ, γιατί τα ρούχα μου έχουν γίνει τόσο στενά; Δεν μου κάνουν πλέον». Και οι μητριές της Χιονάτης και των Χάνσελ και Γκρέτελ ήταν στην πραγματικότητα οι βιολογικές τους μητέρες. Όπως εκτιμά ο Ζάιπς, οι Γκριμ άλλαξαν τις ιστορίες στις νεότερες εκδοχές τους για να διατηρήσουν το «ιερό της μητρότητας». Συνεπώς, κανονικά είναι η μητέρα της Χιονάτης που διατάζει τον κυνηγό να «τη μαχιαρώσει μέχρι θανάτου και να της φέρει τους πνεύμονες και το συκώτι της, ως απόδειξη της δολοφονίας. Μετά θα τα μαγειρέψω με αλάτι και θα τα φάω, λέει η μητριά». Επίσης, είναι η πραγματική μητέρα αυτή που εγκαταλείπει τον Χάνσελ και τη Γκρέτελ στο δάσος γιατί δεν είχε χρήματα να τα μεγαλώσει.
Ο Ζάιπς εκτιμά ότι οι αλλαγές των Γκριμ αντανακλούσαν την κοινωνιολογική κατάσταση που κυριαρχούσε την εποχή που έζησαν: ζήλια μεταξύ της νεαρής μητριάς με τη νεαρή θετή της κόρη, επειδή «πολλές ήταν οι γυναίκες που πέθαιναν στη γέννα το 18ο και 19ο αιώνα και υπήρχαν πολλές περιπτώσεις που ο πατέρας ξαναπαντρευόταν μία νέα γυναίκα, ίσως και κοντά στην ηλικία της μεγαλύτερης κόρης του».
Στη «Σταχτοπούτα», για παράδειγμα, οι θετές αδελφές της φτάνουν στα άκρα για να κερδίσουν την καρδιά του πρίγκιπα στην αρχική εκδοχή του παραμυθιού, μέχρι που κόβουν κομμάτια από τα πόδια τους για να χωρέσουν στο γοβάκι. «Εδώ είναι ένα μαχαίρι. Εάν το γοβάκι είναι πολύ στενό για σένα, κόψε ένα κομμάτι του ποδιού σου», φέρεται να λέει η μητέρα, σύμφωνα με τη μετάφραση του παραμυθιού από τον Ζάιπς.
Ο Ζάιπς περιέγραψε τις αλλαγές ως «τεράστιες» με περίπου 40 με 50 ιστορίες της πρώτης έκδοσης να έχουν διαγραφεί ή αλλάξει δραστικά μέχρι την έβδομη που θεωρείται πλέον η βασική. Κάποιες επίσης παραλείφθηκαν, κυρίως λόγω των γαλλικών ριζών τους, όπως ο Παπουτσωμένος Γάτος.
«Είναι ώρα οι γονείς και οι εκδότες να σταματήσουν να αποχαυνώνουν τα παιδιά. Οι Γκριμ πίστευαν ότι αυτά τα παραμύθια προήλθαν φυσικά από ανθρώπους και θα πρέπει να απολαμβάνονται από ενήλικες και παιδιά. Εάν υπάρχει κάτι προσβλητικό, οι αναγνώστες θα αποφασίσουν τι θα διαβάσουν για τους εαυτούς τους. Δεν χρειαζόμαστε πουριτανούς λογοκριτές για να μας πουν τι ειναι καλό και τι κακό για μας», κατέληξε ο Ζάιπς.
ethnos.gr
