Tης Μαρίζας Στ. Χατζησταματίου,
Ψυχολόγου, M.Sc, PhD, Διδάκτορος Παν/μίου Θεσσαλίας
www.my–psychology.gr
Το έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε καθώς και η ανάγκη μας για επιτυχίες και πρόοδο, συχνά μας οδηγεί στο να περιορίζουμε το χρόνο των διακοπών/αποδράσεών μας και να επικεντρωνόμαστε στη δουλειά παραμελώντας τη διασκέδαση και τη χαλάρωσή μας. Πολλοί είναι εκείνοι που αυξάνουν τις ώρες εργασίας ενώ παράλληλα μειώνουν τη διάρκεια των διακοπών/αποδράσεών τους. Έχετε αναρωτηθεί ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της μείωσης των διακοπών στην ψυχολογική μας κατάσταση και κατά συνέπεια στη σωματική μας υγεία; Μια σειρά από πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που δεν κάνουν ικανοποιητικές διακοπές, ούτε μικρές αποδράσεις έχουν σημαντικό κόστος στην υγεία τους. Τα στοιχεία που προκύπτουν τεκμηριώνουν το γεγονός ότι η διασκέδαση, η χαλάρωση και οι διακοπές ή οι μικρές αποδράσεις είναι αναπόσπαστο μέρος του υγιεινού τρόπου ζωής. Οι διακοπές δεν είναι μόνο ευχάριστες, είναι και απαραίτητες τόσο για την σωματική όσο και για την ψυχική υγεία. Επιτρέπουν στον οργανισμό μας να ξεφεύγει από το έντονο και συνεχές, καθημερινό στρες. Οι άνθρωποι χρειάζονται διακοπές για να μπορούν να αναζωογονούνται και να συνεχίζουν το δύσκολο δρόμο τους. Έτσι, δεν είναι ορθό να δεχόμαστε συμβιβασμούς στο θέμα των διακοπών και της διασκέδασής μας. Οποιαδήποτε μείωση θα έχει αρνητικές συνέπειες όχι μόνο στην ψυχική και σωματική μας υγεία αλλά και στην παραγωγικότητα και αποδοτικότητα μας. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι διακοπές που είναι περισσότερο αποτελεσματικές για την υγεία μας, είναι αυτές που είναι μεγαλύτερες των 10 ημερών. Όσο πιο μακράς διάρκειας είναι οι διακοπές μας, τόσο το καλύτερο είναι. Ωστόσο, για πολλούς αυτό δεν είναι εφικτό. Εκείνο που πρέπει να συγκρατήσουμε είναι ότι έστω και εάν οι διακοπές μας είναι μικρές, έχουν τη δύναμη να μας αναζωογονήσουν. Επομένως και οι μικρές αποδράσεις σε κάποιο κοντινό μέρος ή ακόμη και μια μονοήμερη εκδρομή έχουν τη δυνατότητα να μας κάνουν να αισθανθούμε πιο χαλαροί και ήρεμοι και να γεμίσουμε τις μπαταρίες και να έρθουμε αντιμέτωποι με τις υποχρεώσεις μας με άλλη διάθεση. Ένας από τους σημαντικούς κινδύνους που διατρέχουμε όταν δεν δίνουμε την πρέπουσα σημασία στις διακοπές μας και τη χαλάρωσή μας, είναι το σύνδρομο της εργασιακής εξουθένωσης. Το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζεται από την αίσθηση ολοκληρωτικής εξάντλησης λόγω υπερβολικής εργασίας (το γνωστό burn out syndrome) και ο άνθρωπος που πάσχει από το σύνδρομο αυτό παρουσιάζει τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Υπερβολική κούραση
- Κατάθλιψη
- Έλλειψη ενδιαφέροντος και απουσία ενθουσιασμού για θέματα σχετικά με την εργασία και άλλα
- Προβλήματα του στομαχιού
- Συχνές φιλονικίες και προσκρούσεις με συναδέλφους και στην οικογένεια
- Κρίσεις υπερφαγίας ή αντίθετα υποσίτισης
- Μείωση της σεξουαλικής ορμής
-
- Αύξηση του καπνίσματος και λήψης αλκοολούχων ποτών
Η συχνότητα του συνδρόμου αυτού σε εργαζομένους όλων των βαθμίδων, αυξάνεται. Αυτοί που δεν παίρνουν διακοπές και αυτοί που έχουν υψηλές διευθυντικές θέσεις, κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από το σύνδρομο αυτό. Επομένως, οι καλές διακοπές γίνονται πλέον μια επιτακτική ανάγκη. Άλλωστε οι διακοπές είναι ο μόνος τρόπος οι εργαζόμενοι σε όλες τις βαθμίδες να ξεκουραστούν αποτελεσματικά και να μπορέσει ο οργανισμός τους να ανακάμψει και να επιδιορθώσει τις βλάβες που συσσωρεύονται καθημερινά τόσο σε ψυχικό όσο και σε σωματικό επίπεδο από τους ξέφρενους ρυθμούς στους οποίους υποβάλλεται. Αξίζει να σημειωθεί ότι πολύ συχνά παρατηρείται η ανάγκη κάποιοι άνθρωποι να είναι υποχρεωμένοι να δουλέψουν κατά τη διάρκεια των διακοπών τους και δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να ακολουθήσουν μερικές από τις παρακάτω χρήσιμες συμβουλές έτσι ώστε να μειώσουν τις αρνητικές επιπτώσεις μιας τέτοιας κατάστασης.
- Διαλέξτε μια συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα και μόνο σε αυτό το χρονικό διάστημα να κάνετε αυτά που πρέπει να κάνετε. Τα τηλεφωνήματα, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και άλλες δραστηριότητες να γίνονται μόνο εκείνη την ώρα που θα ορίσετε
- Το υπόλοιπο της ημέρας ξεκουραστείτε και χαλαρώστε
- Ενημερώστε τους συνάδελφους σας ή το διευθυντή σας για το τι προτίθεστε να κάνετε και για το ποιες ώρες ή ποιες μέρες θα τους διαθέσετε από τις διακοπές σας
- Πρέπει να ξέρουν τι μπορούν να περιμένουν από εσάς. Αφού τα δηλώσετε αυτά, τότε τηρείστε τα με ευλάβεια για να μην ισοπεδωθεί και καταστραφεί ο υπόλοιπος πολύτιμος ελεύθερος χρόνος σας
- Είναι καλό να ενημερώσετε και την οικογένεια και τους φίλους σας ότι ενώ θα είστε μαζί στις διακοπές, εντούτοις έχετε υποχρέωση να εργάζεστε για μια μικρή χρονική περίοδο κάθε μέρα.
- Υποσχεθείτε τους ότι δεν θα αφήσετε τη δουλειά να εισβάλει στο περιβάλλον σας για όλη τη διάρκεια του χρόνου των διακοπών και τηρείστε την υπόσχεσή σας χαλαρώνοντας και περνώντας ευχάριστα μαζί τους τον υπόλοιπο χρόνο.
Συμπερασματικά αξίζει να θυμάστε ότι οι διακοπές είναι πολύ σημαντικές καθώς συμβάλλουν στην αναζωογόνηση του οργανισμού, στη βελτίωση της παραγωγικότητας και της ποιότητας ζωής των εργαζομένων. Συμβιβασμοί στο θέμα των διακοπών δεν πρέπει να γίνονται! Το κόστος της απουσίας ικανοποιητικών διακοπών στην ψυχική αλλά και στη σωματική υγεία των εργαζομένων, είναι σοβαρό και αθροιστικό. Επομένως, οργανώστε ευχάριστες,ποιοτικέςκαι ξεκούραστες διακοπές και δε θα το μετανιώσετε…
