Δοκιμασία η αποθεραπεία για εξαρτημένους – εργαζόμενους
Αύξηση 20% στα καινούργια περιστατικά εξαρτημένων από ηρωίνη κατέγραψε το 2014. Η οικονομική κρίση έβγαλε τη μάσκα, αποκάλυψε το πραγματικό «πρόσωπο» της τοξικομανίας στη Μαγνησία και την εγκλώβισε. Η ανεργία ξεπέρασε το 50%. Ο στιγματισμός έκλεισε όλες τις πόρτες. Οδήγησε τους εξαρτημένους στην τελευταία που έμεινε ανοιχτή, αυτή της Μονάδας του ΟΚΑΝΑ στο Βόλο, που πλέον διαβαίνουν τόσο εύκολα, όσο και δύσκολα μπορούν να κλείσουν πίσω τους, καθώς η αποθεραπεία προϋποθέτει επανένταξη και επομένως εργασία.
Ρεπορτάζ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΡΟΥΓΚΑ
Σύμφωνα με στοιχεία από τη Μονάδα του ΟΚΑΝΑ διακόσιες είκοσι πέντε ψυχές, εκ των οποίων οι 170-180 από τη Μαγνησία, «παλεύουν» να σωθούν από τον εφιάλτη. Το 50% πάσχει από αγχώδεις διαταραχές, κυρίως, κατάθλιψη, ενώ ένα 8% αντιμετωπίζει ψυχιατρικές νόσους. Προβλήματα υγείας, όπως ηπατίτιδα C από την οποία νοσεί το 70% των θεραπευόμενων, ταλαιπωρούν πλέον την κουρασμένη ζωή τους, ενώ υπάρχουν και δύο οροθετικοί μετά την επιδημία στην Αθήνα πριν ενάμιση χρόνο.
Δεκαπέντε χρόνια χρήσης ουσιών με ηλικία έναρξης στα 15 συμπληρώνουν συνήθως οι εξαρτημένοι από ηρωίνη, όταν καταφεύγουν στον ΟΚΑΝΑ. Μόνο ορισμένοι, διανύουν τα 50-60 χρόνια ζωής τους και έχουν επιπλέον το γήρας να εξασθενεί περαιτέρω τους ούτως ή άλλως εξουθενωμένους οργανισμούς τους. Στην ακμή της νιότης τους, γύρω στα 30 ετών, άντρες, με πολλά οικογενειακά και οικονομικά προβλήματα, άγαμοι και συνήθως άνεργοι περνούν το κατώφλι της Μονάδας.
Περίπου έτσι συνέβη σύμφωνα με πληροφορίες, και μία από τις πρόσφατες εισαγωγές, αυτή 30χρονου με τέσσερα αδέρφια. Ο θεραπευόμενος έμεινε ορφανός από πατέρα στα 11 χρόνια του. Λόγω φτώχειας η μητέρα τους αναγκάστηκε να δώσει τα παιδιά στην αδερφή της και να μετακομίσει σε άλλη πόλη. Εμεινε μακριά τέσσερα χρόνια. Οταν επέστρεψε, ο έφηβος είχε ήδη σταματήσει το σχολείο και εργαζόταν στην οικοδομή για να στηρίξει οικονομικά όλο αυτό το διάστημα τη μητέρα του και τα αδέρφια του.
Η ιστορία του με τα ναρκωτικά ξεκίνησε με χρήση κάνναβης και τελικά επεκτάθηκε στην ηρωίνη. Στα 19 του χρόνια φυλακίστηκε, καθώς συνελήφθη να κρατάει τσίλιες κατηγορούμενος για κλοπές κατά συρροή. Αποφυλακίστηκε και επέστρεψε στην εργασία. Το Δικαστήριο έγινε μετά από πέντε και εξέτισε ποινή φυλάκισης τέσσερα χρόνια. Το καλοκαίρι αποφυλακίστηκε. Ηταν καθαρός από ουσίες, όμως μόνος, καθώς η οικογένειά του ήταν πλέον εχθρική απέναντί του, και επιπλέον άνεργος.
Η Μονάδα ΟΚΑΝΑ στο Βόλο παρέχει ολοκληρωμένη θεραπεία απεξάρτησης με τη χρήση ως υποκατάστατου βουπρενορφίνης, ενώ ταυτόχρονα κάνει ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις με ψυχολόγο και κοινωνική λειτουργό. Την ιατρική κοινότητά της συμπληρώνει γενική γιατρός, που αντιμετωπίζει τα συνοδά προβλήματα υγείας της τοξικομανίας.
Στους δύο πρώτους μήνες του 2015 υποδέχτηκε τα πρώτα πέντε περιστατικά. Το 2014 ήταν 72 ενώ το 2013 61. Ο ψυχίατρος – υπεύθυνος της Μονάδας, Θεοδόσης Γιαμουστάρης, αποδίδει την αύξηση στην οικονομική κρίση. «Δεν έχουν δουλειές για να στηρίξουν με το εισόδημά τους την τοξικομανία και αναγκάζονται να ζητήσουν θεραπεία» είπε χαρακτηριστικά.
Το προσωπικό της Μονάδας κάνει ό,τι μπορεί παρά τις άθλιες συνθήκες. Ο κ. Γιαμουστάρης είπε ότι δεν υπάρχει γραφική ύλη, ούτε καν είδη υγιεινής, ενώ ελλείψεις υπάρχουν ακόμη και στα αντιδραστήρια για τις ουροληψίες. Η καθαριότητα αποκαταστάθηκε πρόσφατα με την υπογραφή σύμβασης τεσσάρων μηνών, καθώς για πολλούς μήνες οι εργαζόμενοι ήταν υποχρεωμένοι να φροντίζουν ακόμη και για την καθαριότητα.
«Δεχόμαστε καινούργια περιστατικά, αλλά αυτό γίνεται με πολύ μεγάλο κόπο απ’ όλους τους εργαζόμενους. Υπάρχουν ελλείψεις σε βασικά πράγματα» είπε ο κ. Γιαμουστάρης. «Προσπαθούμε να διαχειριστούμε όλα τα προβλήματα. Να μην επιβαρύνουν τη θεραπευτική προσπάθεια του προγράμματος. Οι άνθρωποι που ζητούν θεραπεία, δεν φταίνε σε τίποτα για να επιβαρύνονται αυτή τη λειτουργία» πρόσθεσε.
Το προσωπικό της Μονάδας παραμένει σταθερό. Ωστόσο, η αναλογία με τους θεραπευόμενους είναι πολλή μεγάλη, αφού είναι ένας προς εξήντα, όταν πολλοί από τους θεραπευόμενους αντιμετωπίζουν πολλά και ποικίλα προβλήματα υγείας.
Η θεραπεία στη Μονάδα του ΟΚΑΝΑ είναι δωρεάν. Δεν χρειάζεται κανείς να είναι ασφαλισμένος, ενώ μέσω της κοινωνικής λειτουργού και της κοινωνιολόγου διεκπεραιώνεται η διαδικασία για έκδοση βιβλιαρίων απορίας.
Ο κ. Γιαμουστάρης επισημαίνει ότι από τα 225 άτομα ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων έχει ήδη σταθεροποιηθεί στη Μονάδα, έχουν αντιμετωπιστεί αρκετά από τα προβλήματά τους και παραμένουν ελεύθεροι από τη χρήση ηρωίνης.
Εξίσου σημαντικό, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, είναι και το ποσοστό ανθρώπων που έχουν επαρκή χρόνο στη μονάδα, περισσότερο από έξι μήνες, και έχουν καταφέρει να ξανασυνδεθούν με την επαγγελματική τους δραστηριότητα, να αποκαταστήσουν οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις και να επιστρέψουν άλλοι λιγότερο άλλοι περισσότερο σε φυσιολογική ζωή χρησιμοποιώντας το υποκατάστατο φάρμακο που το παίρνουν μία – δύο φορές την εβδομάδα, οπότε κλείνονται και τα θεραπευτικά ραντεβού.
Δυστυχώς, ένα ποσοστό της τάξης του 15-20% εκτιμάται ότι δεν έχει καλή πορεία. Συνεχίζουν να κάνουν χρήση παρά το γεγονός ότι έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα και πρέπει να έχουν βάσιμη ελπίδα ότι θα μπορέσουν στο μέλλον να κάνουν κάτι καλύτερο.
