Η Ολια και ο Κωστής Δρυγιανάκης υπογραμμίζουν στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ότι «η παρούσα συγκυρία δεν φέρνει τίποτα καλό»
Με το βλέμμα στον πόλεμο της Ουκρανίας όλη η υφήλιος, παρακολουθεί παγωμένη τις εξελίξεις, τις εικόνες καταστροφής, την προσφυγιά, την οδύνη να αποτυπώνεται στο βλέμμα ενηλίκων και παιδιών. Στα δραματικά γεγονότα έχουν στραμμένο το βλέμμα ο βραβευμένος Βολιώτης συνθέτης Κωστής Δρυγιανάκης και η Ρωσίδα σύζυγός του Ολια, οι οποίοι μιλούν στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για τον πόλεμο και την ειρήνη, καταθέτουν τον προβληματισμό τους και υπογραμμίζουν ότι «η παρούσα συγκυρία δεν φέρνει τίποτα καλό».
Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Ζώντας για πολλά χρόνια μεταξύ Βόλου και Ρωσίας, παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις, διερωτώμενοι «ποιος θα λογοδοτήσει για τους νεκρούς, που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία;».
Με καταγωγή από τη ρωσική πόλη Βορόνεζ, που βρίσκεται κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, η Ολια καρδιοχτυπά για την οικογένειά της, τα συγγενικά και τα φιλικά της πρόσωπα, εκφράζοντας, όπως και ο σύζυγός της άλλωστε, την αντίθεσή της στον πόλεμο, που προκαλεί καταστροφές και δραματικές απώλειες στον άμαχο πληθυσμό.
Ο Κωστής Δρυγιανάκης, αντίστοιχα, συμμετέχει ως μουσικός στη διαδικτυακή έκδοση με τον τίτλο «Sounds against war», τα έσοδα της οποίας θα διατεθούν για την ενίσχυση των νοσοκομείων της Ουκρανίας. Ο ίδιος δηλώνει «περήφανος» για τη συμμετοχή του στη συγκεκριμένη προσπάθεια και προτρέπει κάθε ευαισθητοποιημένο πολίτη να ακούσει τη συλλογή cd, με τους εμπνευστές της προσπάθειας να υπογραμμίζουν «όλοι είμαστε με την ειρήνη, γιατί όταν ηχούν οι σειρήνες του πολέμου, δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Μόνο πάντα οι ίδιες εικόνες θανάτου, πόνου και προσφυγιάς».
Μεγάλες καταστροφές
Ο Κωστής και η Ολια μεταφέρουν στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ εικόνες πολέμου και καταστροφής, σύμφωνα με τις περιγραφές φίλων και συγγενών οι οποίοι κατοικούν στην περιοχή που σφυροκοπά ανελέητα ο πόλεμος.
«Απ’ όσο ξέρουμε, στην Ανατολική Ουκρανία οι καταστροφές είναι μεγάλες. Η Μαριούπολη έχει σχεδόν ισοπεδωθεί και μεγάλο τμήμα του πληθυσμού έχει μετακινηθεί, είτε εκούσια, είτε ακούσια, από τους Ρώσους στρατιώτες. Οι φίλοι, με τους οποίους έχουμε και πάλι επικοινωνία, που είχε διακοπεί για πάνω από τρεις βδομάδες, κατάφεραν να διαφύγουν τελικά από τη Μόσχα, όπου τους εκτόπισαν οι ρωσικές δυνάμεις, προς την Ευρώπη. Στο Κίεβο και στο Λβιβ η ζωή ακόμη είναι πιο ανθρώπινη, υπάρχει επικοινωνία, συνεχίζουμε να έχουμε συνεργασίες με ανθρώπους εκεί» αφηγούνται στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ.
Συγκλονιστική η τοποθέτησή τους σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, υπογραμμίζοντας ότι: «Ακόμη και οι ρωσικής καταγωγής φίλοι μας, σε μεγάλο ποσοστό, είναι εντελώς απογοητευμένοι με τον τρόπο που διάλεξε το ρωσικό κράτος να τους «υπερασπιστεί» και δηλώνουν αμέριστη συμπαράσταση στην ουκρανική κυβέρνηση».
Το διακύβευμα άλλωστε, «δεν είναι η εθνοτική καταγωγή ή το θρήσκευμα, αλλά η ικανότητα μιας κυβέρνησης να εγγυηθεί ευημερία. Στην προκείμενη περίπτωση, είναι σαφές, για όσους τολμούν να σκεφτούν, ειδικά από τη ρωσική πλευρά, ότι με κανένα τρόπο η Ρωσία δεν θα βγει ωφελημένη, ακόμη κι αν κερδίσει τον πόλεμο, κάτι το οποίο, 35 μέρες μετά την έναρξη της εισβολής, φαντάζει μάλλον ανέφικτο. Η ελπίδα για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αντιθέτως, συσπειρώνει εδώ και χρόνια την ουκρανική πλευρά».
Αμύνεται για την πατρίδα
Εμβαθύνοντας στα γεγονότα, οι δύο καλλιτέχνες αναφέρουν ότι «ο πόλεμος επί του παρόντος φαίνεται να έχει «βαλτώσει». Η εικόνα που παρουσιάζουν οι αναλυτές δεν μας φαίνεται παράξενη, καθώς ξέρουμε λιγάκι τη Ρωσία «εκ των έσω»».
Αναφερόμενοι στην Ουκρανία, αντίστοιχα, εκτιμούν ότι «δεν αποκλείεται να υπάρχουν ανάλογες αστοχίες και στον ουκρανικό εξοπλισμό, όμως η ουκρανική πλευρά αμύνεται για την πατρίδα και αυτό της δίνει απρόβλεπτη δύναμη. Το κύμα των προσφύγων απασχολεί την Ευρώπη, όμως πάρα πολλοί άμαχοι αρνούνται να φύγουν από τις πόλεις τους και βοηθούν, όπως μπορούν, στην αντιμετώπιση του εισβολέα. «Εδώ θα πεθάνουμε», λένε αποφασισμένοι».
Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος
Ο πόλεμος έχει τελείως διαφορετικές όψεις στη Ρωσία και την Ουκρανία. «Στη ρωσική πλευρά, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η παραπληροφόρηση. Η εισβολή στην Ουκρανία προπαγανδίζεται από το κράτος ως δίκαιος πόλεμος και ως «διόρθωση ιστορικών σφαλμάτων». Κατά το αφήγημα αυτό, η Ουκρανία εμφανίζεται ως ρωσική επικράτεια που αποσχίζεται εξαιτίας της βλαβερής επιρροής της Δύσης, η οποία κατηγορείται ως υπερβολικά φιλελεύθερη, σε αντίθεση με το ρωσικό κράτος που ισχυρίζεται ότι διακατέχεται από «παραδοσιακές αξίες», μια ρητορική βεβαίως σε μεγάλο βαθμό θολή. Ολο αυτό έχει επίσης μια έντονη θρησκευτική χροιά, που όμοιά της δεν υπήρξε ποτέ στα μετασοβιετικά χρόνια» υπογραμμίζει ο Κωστής.
«Είναι εκπληκτικό ότι άνθρωποι που δεν έχουν καμία σχέση με θρήσκευμα, ούτε καν τυπική, στη Ρωσία μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων που δηλώνουν ορθόδοξοι δεν είναι βαπτισμένοι, υποστηρίζουν τον πόλεμο «γιατί είναι ορθόδοξοι», παραβλέποντας το γεγονός ότι και οι Ουκρανοί είναι επίσης ορθόδοξοι. Ο καθένας ερμηνεύει τη θρησκεία όπως τον εξυπηρετεί» σημειώνει η Ολια.
Ελλείψεις σε βασική είδη
Ως αποτέλεσμα των κυρώσεων που επιβάλλονται στη Ρωσία από τον υπόλοιπο κόσμο, παρατηρούνται ελλείψεις σε βασικά είδη, ενώ άλλα ακριβαίνουν, όπως για παράδειγμα το χαρτί. Οπως αφηγούνται οι ίδιοι, ο ταχυδρομικός διανομέας της γειτονιάς τους, στην πόλη Βορόνεζ, μια πόλη ενός εκατομμυρίου κατοίκων περίπου, πρόσφατα άφησε σημειώματα σε σελίδες παλιών περιοδικών, καθώς δεν υπάρχει χαρτί για τυπωμένες ειδοποιήσεις.
Υπάρχουν ερωτήματα, στο μεταξύ, για την επάρκεια των φαρμάκων και άλλων ειδών, «καθώς στα μετασοβιετικά χρόνια το βάρος έχει δοθεί αποκλειστικά στο εμπόριο και όχι στην τοπική παραγωγή. Ωστόσο, ακόμη δεν έχουν αναφερθεί ελλείψεις σε τρόφιμα. Οι εικόνες με τον κόσμο που στέκεται στην ουρά για να αγοράσει ζάχαρη, μάλλον οφείλονται σε πανικό» αναφέρουν ο Κωστής και η Ολια.
Μέτρα καταστολής
Οπως φαίνεται, πολύ μεγάλη μερίδα του πληθυσμού στη Ρωσία υποστηρίζει την εισβολή, ενίοτε και ενεργά. «Πέρα από τις απαγορεύσεις των αντιπολιτευομένων μέσων, πολλοί αρνούνται ακόμη και να σκεφτούν και βολεύονται με το αφήγημα που προπαγανδίζει η κυβέρνηση. Αισθάνονται όμορφα, όπως φαίνεται, ως μέρος ενός μεγάλου κοπαδιού και δεν τους προβληματίζει η πλήρης έλλειψη νομιμοποίησης ή ηθικής τεκμηρίωσης της εισβολής. Αλλωστε, για αυτόν τον σκοπό η κυβέρνηση έχει καλλιεργήσει το αφήγημα της καταπίεσης των ρωσόφωνων στην Ουκρανία, το οποίο είναι ουσιαστικά ανυπόστατο και εάν όντως υφίσταται, θα μπορούσε να διευθετηθεί με προσφυγή στους διεθνείς οργανισμούς» αναφέρουν οι δύο καλλιτέχνες.
Σιγή τηρεί, στο μεταξύ, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, υπό τον φόβο των κυρώσεων, καθώς οι κάθε είδους διαμαρτυρίες και ενστάσεις κατά του πολέμου έχουν πλέον ποινικοποιηθεί. «Μικρή μερίδα είναι εκείνη που αψηφά τα μέτρα καταστολής. Ανάμεσά τους αξίζει ιδιαίτερη αναφορά σε ηλικιωμένες γυναίκες που επέζησαν από την πολιορκία του Λένινγκραντ (της σημερινής εκ νέου Πετρούπολης) στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Κάποιοι λένε «ας με πιάσουν»» αφηγούνται ο Κωστής και η Ολια.
Δεν είναι λίγοι και οι Ρώσοι που εγκατέλειψαν τη χώρα, υπό τον φόβο των μέτρων καταστολής. Πολλοί έχουν καταλήξει σε χώρες όπως η Αρμενία, η Γεωργία ή η Τουρκία.
Ηχηρά ερωτήματα
Ανατρέχοντας στο παρελθόν, υπενθυμίζουν ότι τουλάχιστον από τη σοβιετική εποχή, οι δυο εθνότητες, Ρώσοι και Ουκρανοί, ζούσαν αρμονικά και οι μεικτοί γάμοι ήταν συνηθισμένο φαινόμενο. Υπήρχαν πάμπολλοι συγγενικοί δεσμοί εκατέρωθεν των συνόρων.
Η ανεξάρτητη Ουκρανία, μετά το 1991, συνέχισε να έχει πολλές εμπορικές σχέσεις με τη Ρωσία. Η κατάσταση παρέμεινε ουσιαστικά σε αυτό το επίπεδο μέχρι το 2014, με τα σύνορα να αποτελούν απλώς μια γραμμή στον χάρτη. Η ρωσική γλώσσα χρησιμοποιείται σχεδόν παντού στην Ουκρανία, καθώς οι δυο γλώσσες είναι πολύ κοντινές.
«Με την ανατροπή του ρωσόφιλου προέδρου Γιανουκόβιτς, οι σχέσεις αυτές άρχισαν να διαρρηγνύονται, φτάνοντας τελικά στη ρωσική εισβολή του περασμένου Φεβρουαρίου και σήμερα το ρήγμα ανάμεσα στις δυο χώρες μοιάζει να βρίσκεται πέρα από κάθε δυνατότητα γεφύρωσης» σημειώνουν οι δύο υπέρμαχοι της ειρήνης.
Πολλά τα ερωτήματα προβληματισμού που θέτουν, ενώ υπογραμμίζουν: «Δεν μπορούμε να ευχηθούμε τίποτα επί του παρόντος. Είναι ωραία η ειρήνη, αλλά μπορεί να υπάρξει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη; Ποιος θα λογοδοτήσει για τους νεκρούς, που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία; Ποιος θα επωμιστεί και τις ζημιές; Ποιος είναι υπόλογος για το δυσοίωνο μέλλον της ρωσικής οικονομίας και, κατ’ επέκταση, του ρωσικού λαού; Υπάρχει κανένα όφελος για τη Ρωσία, αν απομονωθεί από τη Δύση; Για εμάς που ως ζευγάρι ζήσαμε σχεδόν είκοσι χρόνια με το ένα πόδι στην Ελλάδα και το άλλο στη Ρωσία, η παρούσα συγκυρία δεν φέρνει τίποτα καλό».
