ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αλ. Καπανιάρης: Εργαλείο πολιτισμού το διαδίκτυο

αλ-καπανιάρης-εργαλείο-πολιτισμού-το-57486

Ο οργανωτικός γραμματέας της «Μαγνήτων Κιβωτός» μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για τις ψηφιακές δραστηριότητες και το διεθνές συνέδριο που διοργανώνεται

Συνέντευξη στη ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Υπέρμαχοι του διαδικτύου ο φορέας πολιτισμού της Μητρόπολης Δημητριάδος και Αλμυρού «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος» και η Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού και Τοπικής Ιστορίας, τμήμα της «Μαγνήτων Κιβωτός», γράφουν τη δική τους ιστορία στον χώρο του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, αξιοποιώντας το διαδίκτυο. Επικεφαλής της προσπάθειας ο οργανωτικός γραμματέας της «Μαγνήτων Κιβωτός», διδάκτωρ Ψηφιακής Λαογραφίας και μεταδιδακτορικός ερευνητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ. Αλέξανδρος Καπανιάρης, ο οποίος ασχολείται συστηματικά με τον πολιτισμό και τα ψηφιακά μέσα. Οπως υπογραμμίζει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, την προσπάθεια για τις δράσεις μέσω του διαδικτύου έχει ενστερνιστεί ένθερμα ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και πρόεδρος του φορέα κ. Ιγνάτιος, καθώς και τα μέλη Δ.Σ. της «Μαγνήτων Κιβωτός».

Πότε άρχισε ο πολιτιστικός φορέας την ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών και υπηρεσιών μέσω διαδικτύου στον χώρο του πολιτισμού;

Ο φορέας πολιτισμού της Ι.Μ.Δ. «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος» άρχισε τη λειτουργία του τον Ιούνιο του 2014 και έκτοτε έχει πραγματοποιήσει εκατοντάδες δράσεις. Η νέα πρόταση που έφερε ο φορέας ήταν η καθιέρωση θεσμών, οι θεματικές δράσεις και τα θεματικά έτη δράσεων και εκδηλώσεων, με βασικό στοιχείο τη συνεργασία μεταξύ πολιτιστικών φορέων της Μαγνησίας και της Αγιάς και η περαιτέρω τουριστική ανάδειξη της Μαγνησίας, μέσω των εκδηλώσεων και δράσεων πολιτισμού. Ωστόσο ο φορέας βλέποντας πως οι ψηφιακές τεχνολογίες δίνουν τη δυνατότητα επικοινωνίας, εκπαίδευσης και κατάρτισης, γρήγορα άρχισε να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο δημιουργώντας αρχικά ιστοσελίδα, λογαριασμό στο facebook, καθώς και εξειδικευμένες ομάδες επίσης στο facebook. Στη συνέχεια η χρήση βίντεο και ζωντανή μετάδοση δράσεων και εκδηλώσεων με YouTube live έγινε όλο και πιο συχνή. Τα κανάλια μας στο ΥouΤube σύντομα εμπλουτίστηκαν με αρκετά βίντεο που μπορούσε ο καθένας να ξαναδεί οτιδήποτε θέλει με το δικό του ρυθμό.

Ωστόσο η μεγάλη αλλαγή ήρθε το 2018, όταν δημιουργήθηκε το εκπαιδευτικό τμήμα της «Μαγνήτων Κιβωτός», η Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού και Τοπικής Ιστορίας, καθώς υπογράψαμε κατευθείαν μνημόνιο συνεργασίας με δύο πανεπιστημιακά ιδρύματα (Τμήματα Ιστορίας και Εθνολογίας Δ.Π.Θ. και το ΤΕΠΑΕΣ του Πανεπιστημίου Αιγαίου) και με το Πολιτιστικό Ιδρυμα της Τράπεζας Πειραιώς.

Τι περιλαμβάνουν τα ψηφιακά μέσα που χρησιμοποιείτε στον χώρο του πολιτισμού;

Οπως προανέφερα, με το τμήμα εκπαίδευσης που ιδρύθηκε και τη συνεργασία με πανεπιστημιακά και άλλα ιδρύματα δημιουργήσαμε ψηφιακή εκπαιδευτική πύλη (http://learn.cultureacademy.gr) που μπορεί κάποιος να εγγραφεί και να συνδεθεί με την πλατφόρμα του ελεύθερου λογισμικού διαχείρισης ψηφιακών μαθημάτων (Course Management System) moodle. Τα μαθήματα που σχεδιάστηκαν ήταν κατ’ αρχάς τριετές εξ αποστάσεως πρόγραμμα με τίτλο «Εισαγωγή στην επιστήμη του λαϊκού πολιτισμού», το οποίο λειτούργησε σε δυο κύκλους με 100 συμμετέχοντες σε κάθε κύκλο και στο επόμενο εξάμηνο ολοκληρώνεται, το εξαμηνιαίο πρόγραμμα «Τοπική ιστορία με ψηφιακά μέσα» με τη συνεργασία των ΓΑΚ – Αρχεία Μαγνησίας, το ετήσιο εξ αποστάσεως πρόγραμμα «Πηλιορείτες Εν Αιγύπτω: Αρχειακή εθνογραφία με την οπτική των νέων τεχνολογιών» και τέλος το εξαμηνιαίο διά ζώσης πρόγραμμα που υποστηρίχθηκε με εξ αποστάσεως εργαλεία «Κάτω από το χαλί της ιστορίας: Πώς γράφεται και πώς κρίνεται ένα ιστορικό έργο» με επικεφαλή τον αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Αντώνη Σμυρναίο. Τέλος, με τη λειτουργίας της Λέσχης Αφήγησης Βόλου, της καινούργιας πρότασης της Ακαδημίας Λαϊκού Πολιτισμού και Τοπικής Ιστορίας του φορέα, με υπεύθυνο τον δημοσιογράφο και διευθυντή του ραδιοφωνικού σταθμού της Μητρόπολης Δημητριάδος Ορθόδοξη Μαρτυρία Νίκο Βαραλή, ο οποίος ασχολείται με την τέχνη της αφήγησης εδώ και πολλά χρόνια. Συνολικά έως σήμερα τα εξ αποστάσεως μαθήματα πολιτισμού και τοπικής ιστορίας έχουν παρακολουθήσει πάνω από 800 άτομα από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Πεδίο για την ανάπτυξη ποικίλων δράσεων η χρήση ψηφιακών μέσων στον χώρο του πολιτισμού και της εκπαίδευσης;

Εξ αποστάσεως εργαστήκαμε και για τη δημιουργία του εκπαιδευτικού πακέτου «Πού πας καραβάκι με τέτοιον καιρό;». Πρόκειται για εκπαιδευτικό πακέτο, που αποτελείται από έξι διακριτές θεματικές ενότητες που απευθύνονται σε μαθητές Νηπιαγωγείου, Δημοτικού Σχολείου και Γυμνασίου. Για τη δημιουργία του εκπαιδευτικού πακέτου συνεργάστηκαν 70 εκπαιδευτικοί διάφορων ειδικοτήτων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς και φορείς της Εκπαίδευσης με τη χρήση του εργαλείου free open eclass (πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης) και το edmodo (πλατφόρμα συνεργασίας και επικοινωνίας για εκπαιδευτικούς). Οι τίτλοι των θεματικών ενοτήτων του εκπαιδευτικού πακέτου είναι: 1) Ο μύθος της Αργοναυτικής Εκστρατείας, οι ήρωες και η σχέση τους με την Αρχαία Ιωλκό και τον Βόλο τού σήμερα με τον διακριτικό υπότιτλο «Αργοναυτική Εκστρατεία», 2) Μεσαιωνικά λιμάνια-σταθμοί στους θαλάσσιους δρόμους της Ανατολής: Βόρειο Αιγαίο, Μαύρη Θάλασσα, Κασπία Θάλασσα με τον διακριτικό υπότιτλο «Μεσαιωνικά λιμάνια και σταθμοί», 3) Πού πας καραβάκι με τέτοιον καιρό; (Η ναυτική παράδοση του Αιγαίου) με τον διακριτικό υπότιτλο «Μες του Αιγαίου τα νερά», 4) Η ναυτική παράδοση της Μαγνησίας (Το λιμάνι του Βόλου, Τρίκερι, Βόρειες Σποράδες, Ανατολικό Πήλιο, Αμαλιάπολη) με τον διακριτικό υπότιτλο «Βίρα τις άγκυρες», 5) Η παράδοση των αλιέων της Μαγνησίας (Παγασητικός Κόλπος, λίμνη Κάρλα, Μικρασιάτες), με τον διακριτικό υπότιτλο «Αλιείς και αλιεία στη Μαγνησία», 6) Περιβάλλον, θάλασσα και ναυτιλία σήμερα, με τον διακριτικό υπότιτλο «Μαγνήτων γη και θάλασσα, στον χώρο και στον χρόνο».

Ποιες ακόμη δράσεις σχεδιάζετε με τη χρήση ψηφιακών μέσων;

Ηδη σε συνεργασία με το Τμήμα Ιστορίας και Εθνογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης προχωρούμε στη συνδιοργάνωση διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου με τίτλο: Ελληνική Λαϊκή Τέχνη: Παλαιότερες θεματικές με σύγχρονες προσεγγίσεις. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά (youtube live) με εισηγητές από όλο τον κόσμο Παρασκευή 25, Σάββατο 26 και Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2020 και θα είναι αφιερωμένο στον Κίτσο Μακρή. Στόχος του συνεδρίου είναι, με τη συμμετοχή διακεκριμένων Ελλήνων και ξένων επιστημόνων και μελετητών της λαϊκής τέχνης, να αναδειχθούν και να συζητηθούν νέα ευρήματα και νέοι προβληματισμοί, να δοθούν νέες ερμηνείες σε ήδη γνωστά ζητήματα και παραλλήλως να παρουσιαστεί νέο ερευνητικό υλικό για το οποίο δεν έχει ενημερωθεί η επιστημονική κοινότητα. Τέτοιου είδους συλλογική και οργανωμένη ανταλλαγή απόψεων θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στην επανεκτίμηση της νεοελληνικής παραδοσιακής τέχνης

Πληροφορίες αναφέρουν ότι σχεδιάζετε πρωτοποριακές δράσεις ως φορέας…

Ακόμα δεν έχει ανακοινωθεί, αλλά, πράγματι, κάτι καινούργιο ετοιμάζουμε. Αφορά σε κύκλο διαδικτυακών ενημερωτικών εκδηλώσεων μέσω youtube live για τον πολιτισμό, τα δικαιώματα, τις διαδικτυακές δράσεις και τους εορτασμούς για το 1821 με κορυφαίες προσωπικότητες της χώρας μας. Η πρώτη διαδικτυακή ομιλία θα γίνει σύντομα, ο καλεσμένος μας θα είναι κορυφαία προσωπικότητα που έχει αφήσει το στίγμα του στη χώρα μας και όταν έχουν οριστικοποιηθεί όλες οι λεπτομέρειες θα το ανακοινώσουμε.

Ως γνώστης του διαδικτύου και των ψηφιακών εργαλείων, θεωρείτε ότι η πανδημία στρέφει τον πολιτισμό στη συγκεκριμένη κατεύθυνση;

Λόγω ειδικότητας και ερευνητικών ενδιαφερόντων, μιας και ασχολούμαι με τον χώρο του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και των ψηφιακών μέσων, γρήγορα πρότεινα στον Μητροπολίτη Δημητριάδος και στο Δ.Σ. της «Μαγνήτων Κιβωτός» αυτές τις δράσεις. Εκείνος πολύ γρήγορα είδε αυτό το νέο πεδίο και θεωρώ ότι με εμπιστεύθηκε απολύτως, όπως και το Δ.Σ. Ετσι ήρθε το αποτέλεσμα. Επίσης είμαστε αρκετά προετοιμασμένοι για την επόμενη μέρα μετά τον Covid – 19.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου