Ο γνωστός σκηνοθέτης και δημιουργός της Εστίας Θεάτρου «Ερινεώς» μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για την ομάδα, που κατακτά τον κόσμο
Συνολικά 28 γόνιμα χρόνια μετρά η Εστία Θεάτρου «Ερινεώς», που δημιουργήθηκε στον Βόλο, μεταφέροντας στο κοινό πανανθρώπινες πολιτιστικές αξίες και οράματα. Δημιουργός της ομάδας, που αποτελεί τομή στα πολιτιστικά δρώμενα, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιάννης Τράντας, μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ με λόγο κριτικό και ρέοντα, για την πορεία και τους κοινούς καλλιτεχνικούς στόχους. Πρεσβευτής πολιτισμού του Βόλου διεθνώς, περιγράφει την ένθερμη αποδοχή της θεατρικής του άποψης σε όλο τον κόσμο, αναλύοντας χωρίς φόβο και πάθος την έννοια «ουδείς προφήτης στον τόπο του».
Συνέντευξη στη ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Πόσα χρόνια θεατρικής ιστορίας μετρά η Εστία «Ερινεώς»;
Γενάρης του 1992 με Μάρτη του 2020, αισίως 28 συναπτά έτη, έτη φωτός, δημιουργίας, εξωστρέφειας, προσφοράς, πολιτισμού, κοινωνικής συνάφειας. Ο Ερινεώς (Αττικόκλητος, καίτοι Μαγνησιακός) λειτούργησε και λειτουργεί πρωτίστως ως σχολή με απτά, πρακτικά και βραβευμένα αποτελέσματα. Δηλαδή άνθρωποι άσχετοι από θεατρική παιδεία εντάσσονται στην ομάδα και σε δύο χρόνια παίζουν στο Ηρώδειο, καλούνται στην Βουλή των Ελλήνων, συμμετέχουν σε διεθνή φεστιβάλ στο ιταλικό Τιρόλο, στο Κίεβο, στην Κωνσταντινούπολη, στα Αδανα, στο Τελ Αβίβ, στα Ιεροσόλυμα, δρέπουν πρώτα βραβεία στην Ιθάκη και στην Ουκρανία, καλούνται από το Υπουργείο Παιδείας να δημιουργήσουν για την Εκπαιδευτική Τηλεόραση και φυσικά να παρουσιαστούν σε πόλεις της Ελλάδας, Πάτρα, Μεσολόγγι, Καβάλα, Αθήνα, Πειραιά και εννοείται σε χωριά του Πηλίου και της Λάρισας και αλλού. Οπως γίνεται κατανοητό μια ομάδα, μια κοινωνική ομάδα, με την εξωστρέφειά της τολμά πράγματα που άλλοι επίσημοι πολιτιστικοί φορείς του Βόλου και αδρά αμειβόμενοι δεν έχουν ξεμυτίσει ούτε μέχρι το Σουτραλί και την Κριθαριά. Η λειτουργία του Ερινεώ δεν ήταν ούτε είναι ανέφελη και ιδανική από οικονομική και άλλες απόψεις, όπως το ζήτημα της στέγασής της. Εκ των ενόντων πάντα κι ό,τι σημαίνει αυτό. Η δύναμή της και το κέρδος της ομάδας είναι αυτό που κάνει και πώς το κάνει. Δυνατά κείμενα, πανανθρώπινων αξιών, με πολύ ψάξιμο και πρόβες ώστε ο κάθε θεατής, ανεξαρτήτως επιπέδου, να γίνει κοινωνός της απόλαυσης ενός πνευματικού ταξιδιού, πράγμα σπάνιο επί των ωκυπόδων ημερών μας, που τα πάντα καταβροχθίζονται από την λεγόμενη «αναγνωρισιμότητα» με τις παχυλές της απολαβές, αλλά τελικά «μηδέν εις το πηλήκιον», που έλεγε και η ιδιοφυής Γεωργία Βασιλειάδου, έχει κι έναν μεσσιανισμό η τέχνη, πώς να το κάνουμε; Για τον άνθρωπο – θεατή γίνονται όλα, ε, ας γίνουν με τον πρέποντα τρόπο, που όλοι ξέρουμε ποιος είναι κι ας εθελοτυφλούμε απροσχημάτιστα πια… αρκεί ο «μπάρμπας απ’ την Κορώνη» να ‘ναι καλά κι αν είναι και εξ αγχιστείας ή εξ αίματος, τόσο το καλύτερο, για αυτούς φυσικά, όχι για το σύνολο. Εσμοί και μικροχαλιφάτα «οργανισμών» τέμνουν υγιή και ανθοβόλα οράματα. Ψιλά γράμματα, με τα οποία όμως δυστυχώς πορευόμαστε ως κοινωνική αποδοχή.
Πώς διαμορφώνεται η καλλιτεχνική δράση της ομάδας σε Ελλάδα και εξωτερικό;
Μας τα χάλασε αρκετά ο γνωστός ιός τούτης της σκανταλιάρας άνοιξης και δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει. Είμαστε σε αναστολή μέχρι νεωτέρας. Πάντως μια ήδη προγραμματισμένη περιοδεία στα ακριτικά μας νησιά, στην Κρήτη και στην Κύπρο, επί του παρόντος εκκρεμεί μέχρι να φυσήξουν ούριοι άνεμοι στην Αυλίδα, χωρίς φυσικά Ιφιγένεια. Η Λέρος και η Σάμος πρωτίστως για να παρουσιάσουμε τον «Αίαντα» του Γιάννη Ρίτσου, μιας κι εκεί τον έγραψε και τον «μαρτύρησε», πήραν αναβολή, ίδωμεν. Από τον περασμένο Οκτώβρη μέχρι τα μέσα Γενάρη παρουσιάζαμε τον Αίαντα στην Αθήνα, στο θέατρο Αλκμήνη με συγκινητική ανταπόκριση κοινού και κριτικών. Επίσης το μεγάλο κεφάλαιο, Κίνα, ευελπιστούμε να ανοίξει και να συνεργαστούμε ξανά, μου έχει πάρει την καρδιά αυτός ο ιστορικός λαός, που αποκαλεί την Ελλάδα ως «Σι Λα» και που σημαίνει στα κινέζικα, «ο άλλος μεγάλος πολιτισμός». Ηδη για τις εκδηλώσεις των 200 ετών από την Παλιγγενεσία έχουμε κλείσει για την Αθήνα και φυσικά είμαστε στην διαδικασία και για τον Βόλο – Κεντρική Ελλάδα με την συνδρομή της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος με την οποία έχουμε μακροχρόνια και αγαπητική συνεργασία.
Η πανδημία, που έφερε ανατροπές, αφήνει περιθώρια για καλλιτεχνικά σχέδια, για το άμεσο μέλλον και ευρύτερα;
Από τον περασμένο Γενάρη έχει αρχίσει μια διαδικασία προβών, που στόχο είχε την 26η Ιουνίου 2020 στην Νεμέα. Αναβλήθηκε φυσικά για του χρόνου αλλά οι πρόβες και οι εργασίες συνεχίζονται αδιαλείπτως διαδικτυακώς πια, λόγω των τρεχουσών ημερών. Εφέτος θα διοργανώνονταν η 7η σύγχρονη Νεμεάδα (26 με 28 Ιουνίου) με συμμετοχή μας στην τελετή έναρξης. Ο «Σύλλογος για την Αναβίωση των Νέμεων Αγώνων», υπό την προεδρία του Σπύρου Κ. Κυριάκου σε συνεργασία με τον καθηγητή και αρχαιολόγο κ. Στέφεν Μίλλερ, διοργανώνει κάθε τέσσερα χρόνια την σχετική εκδήλωση, με πλήθος διεθνών συμμετοχών. Συγκεκριμένα, έχοντας την ευθύνη της σκηνοθεσίας, εργαζόμαστε πάνω στον Γ΄ Νεμεόνικο του Πινδάρου, που αναφέρεται στον Παγκρατιαστή, Αριστοκλείδη Αιγινίτη, σε παγκόσμια πρώτη παρουσίαση στα πλαίσια της Εβδομης Σύγχρονης Νεμεάδας. Συνεργαζόμενοι είναι: Εστία Θεάτρου Ερινεώς Βόλου, η Ομάδα Διδασκάλων, Ερευνητών και Ερμηνευτών του Κλασικού Ελληνικού Χορού – Μέθοδος Ρούμπυ Τζίννερ, LISTD, στην Ελλάδα: «ΕΣΠΕΡΙΔΕΣ» με την χορογράφο χορεύτρια Ανδριάνα Παπανικολάου, Σύλλογος «Ερευνας και Μελέτης Ελληνικού Πολιτισμού», Μουσική ομάδα «Ευτέρπη», «Olympian Team» – Αθλητικός Γυμναστικός Σύλλογος Αγίας Βαρβάρας Αττικής, Σχολή Δέους Amforeas Estate, Σάνδρα Βούλγαρη, εκπρόσωπος των χορών Ισαδώρα Ντάνκαν (πρωτοπόρος του σύγχρονου χορού) στην Ελλάδα, Κατερίνα Καραδήμα, δασκάλα χορού, χορεύτρια και χορογράφος του πρωτόγονου χορού, Γιώργος Λαθύρης – Ιαλυσσός, συντονίζει και διευθύνει τις εργασίες της Πολιτιστικής – Ερευνητικής Εταιρείας «ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΟΝ», Σωκράτης Παγιατάκης, η ηθοποιός, θεατροπαιδαγωγός, χορεύτρια, χορογράφος, δασκάλα του Κλασικού Ελληνικού χορού Ρούμπυ Τζίννερ, η Ολγα Παπαχρυσοστόμου, κ.ά..
Με τόσες καλλιτεχνικές υποχρεώσεις στην ατζέντα σας, εύλογο το ερώτημα αν θα εμφανιστείτε σε Βόλο και Μαγνησία…
Ο παλαιόθεν γνωστός «Προφήτης στον τόπο του», καλά κρατεί. Σας είπα προηγουμένως ότι ο Ερινεώς ιδρύθηκε το 1992, εγώ προϋπάρχω στον Βόλο από το 1977 του προηγουμένου αιώνα με την Θεατρική Λέσχη Βόλου. Τα ίδια Παντελάκη μου τα ίδια Παντελή μου, κάθε φορά μάχες ολόκληρες με τις τοπικές δημοτικές και πολιτιστικές του Δήμου Βόλου «αρχές» για να παίξουμε. Δεν ξέρω τι άλλο μπορεί να φταίει, εκτός από την ποιότητα των χειρών μας και των έργων μας, αλλά ανατριχιάζω κάθε φορά που το σκέπτομαι. Παράδειγμα, για να παίξουμε τον Αίαντα του Ρίτσου στην Ηλεκτρική έφτυσα αίμα μέχρι να μου δοθεί μια ημερομηνία και μου δόθηκε τελικά τελευτούντος του Μαΐου, προεόρτια και ανήμερα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, με το ενοίκιο φυσικά που απαιτεί ο χώρος και το λέω αυτό για όσους γνωρίζουν την προσωπική μας, ως Θεατρικής Λέσχης Βόλου, και καθοριστική συμβολή και επιτυχία τελικά, να μην γκρεμιστεί το κτίριο της Ηλεκτρικής και να είναι σήμερα αυτό που είναι. Περασμένη βροχή κάπα δεν χρειάζεται, που λέμε και στο χωριό μου, αλλά τι είναι αυτό τελικά που κάνει αυτούς τους νυν και εκάστοτε ιθύνοντες να συμπεριφέρονται τόσο άρρωστα; Εξαιρώ τον νυν Δήμαρχο, που ούτε καν μας ξέρει και δεν έχει ιδέαν και καμία σχέση με όλο αυτό το κυνηγητό της Τέχνης, στο κάτω – κάτω. Οπότε η εμφάνισή μας θα εξαρτηθεί από τα κουράγια μας να αντιμετωπίσουμε αυτήν την νοσηρή εχθρότητα και απαξία. Θα κάνω πάντως κάποια σεμινάρια θεάτρου το καλοκαίρι ανεξάρτητα, ως συνήθως.
Ποιο είναι το όραμα που σας εμπνέει και οδηγεί τα καλλιτεχνικά σας βήματα;
Η ψυχοσωματική υγεία των ανθρώπων και η παρουσία μας με παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο και στο Κρατικό Βορείου Ελλάδος, γιατί το αξίζουμε.
