ΤΟΠΙΚΑ

Επιρρεπείς στο τσιγάρο οι παντρεμένοι!

επιρρεπείς-στο-τσιγάρο-οι-παντρεμένο-310017

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα επιστημονικής έρευνας, που διενεργήθηκε σε Αθήνα και Βόλο, για τους εναλλακτικούς τρόπους καπνίσματος

Ενδιαφέροντα δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εναλλακτικών μεθόδων διακοπής καπνίσματος φέρνει στο φως επιστημονική έρευνα, που διενεργήθηκε για πρώτη φορά σε Αθήνα και Βόλο. Σύμφωνα με την έρευνα, οι ηλικίες άνω των 65 ετών, παντρεμένοι και πολύτεκνοι, εμφανίζονται επιρρεπείς στο κάπνισμα, έναντι των υπολοίπων, με τις ερωτηθείσες γυναίκες να συγκεντρώνουν καλύτερη βαθμολογία σε σύγκριση με τους άνδρες. Επιρρεπείς στη νικοτίνη είναι, σύμφωνα με την κλίμακα Fragestrom, οι έγγαμοι σε ποσοστό 4,79%, έναντι 3,54% των άγαμων.

Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Στη συγκεκριμένη έρευνα, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά από τον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ και είναι επίκαιρη λόγω του αντικαπνιστικού νόμου, συμμετείχαν 100 πολίτες χρήστες εναλλακτικών μεθόδων διακοπής του καπνίσματος, δηλαδή χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου και IQOS, το οποίο λειτουργεί με ατμίζοντα καπνό.

Από τους 100 συμμετέχοντες το 53% είναι χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου και το 47% χρήστες του IQOS. Το 50% των συμμετεχόντων είναι άνδρες, από τους οποίους το 48% άγαμοι και το 47% έγγαμοι, ενώ οι περισσότεροι δεν έχουν παιδιά.

Αναφορικά με το επίπεδο της εκπαίδευσης, η πλειονότητα των συμμετεχόντων είναι απόφοιτοι ΤΕΙ /ΑΕΙ σε ποσοστό 55%. Ως προς την επαγγελματική κατάσταση η πλειονότητα των συμμετεχόντων είναι ιδιωτικοί υπάλληλοι σε ποσοστό 53%.

Οσον αφορά στη διακοπή του καπνίσματος, το 83% των συμμετεχόντων είχαν προσπαθήσει να το διακόψουν κατά το παρελθόν, ενώ μετά την έναρξη των δύο εναλλακτικών μεθόδων διακοπής του καπνίσματος το 38% είχε μειώσει κατακόρυφα τον αριθμό τσιγάρων που καπνίζει.

Η αναλογία ανδρών – γυναικών διέφερε σημαντικά μεταξύ των δύο μεθόδων, με το ποσοστό των ανδρών που έκαναν ηλεκτρονικό τσιγάρο να ανέρχεται στο 60,4%, έναντι 38,3% για το IQOS.

Επίσης η μέση ηλικία εκείνων που έκαναν ηλεκτρονικό τσιγάρο ήταν 41,4 σε σχέση με αυτούς που έκαναν IQOS (35,6). Παράλληλα, το ποσοστό των συμμετεχόντων από την Μαγνησία, ανέρχονταν σε 1,9% σε ότι αφορά το ηλεκτρονικό τσιγάρο και σε 17% για την άλλη μέθοδο, αντίστοιχα.

Την επιστημονική μελέτη διενήργησαν από το 2018 μέχρι και τον περασμένο Ιούνιο, το Πανεπιστήμιο Αθηνών μέσω του Τομέα Δημόσιας Υγείας και συγκεκριμένα του Εργαστηρίου Κλινικής Επιδημιολογίας, με συντονίστρια την Βολιώτισσα Μαριάννα Διομήδους, καθηγήτρια κλινικής επιδημιολογίας και δημόσιας υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών και η διδακτορική φοιτήτρια Βασιλική Κουτρελάκου.

«Ο στόχος ήταν να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα των εναλλακτικών μεθόδων διακοπής καπνίσματος, όχι οι μέθοδοι αποστέρησης από τη νικοτίνη, που είναι τα αυτοκόλλητα, η τσίχλα νικοτίνης, το ρινικό σπρέι και τα αντικαταθλιπτικά δισκία.

Συγκεκριμένα, επικεντρωθήκαμε σε δύο μεθόδους που είναι ο ατμίζων καπνός (IQOS) και το ηλεκτρονικό τσιγάρο, τις οποίες συγκρίναμε λαμβάνοντας υπόψη διάφορες παραμέτρους» ανέφερε στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η συντονίζουσα την έρευνα.

Οι παράμετροι που ελήφθησαν υπόψη, ήταν πόσα τσιγάρα συνέχισαν να καπνίζουν οι ερωτηθέντες αφού άρχισαν τις εναλλακτικές μεθόδους και για διάστημα ενός χρόνου, αν είχαν συμπτώματα στέρησης και ποια ήταν αυτά, άγχος, θυμός, πείνα, στέρηση.

Ποιο φύλο, άνδρες ή γυναίκες, οι έγγαμοι ή οι άγαμοι ήταν περισσότερο επιρρεπείς, με την έρευνα, στο σύνολο των ερωτηθέντων, να αποκαλύπτει ότι οι έγγαμοι και εκείνοι που έχουν τρία παιδιά ή περισσότερα, είναι πιο επιρρεπείς στο κάπνισμα, σε ποσοστό 7,83% έναντι εκείνων που δεν είχαν κανένα παιδί (3,46%).

Ποια μέθοδος υπερτερεί

Για τις ανάγκες της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν τρεις κλίμακες, οι οποίες είναι οι WSWS (Wisconsin Smoking Withdrawal Scale) για την εκτίμηση του στερητικού συνδρόμου. McEQ (Modified Cigarette Evaluation Questionnaire) για την αξιολόγηση της ικανοποίησης από το ηλεκτρονικό τσιγάρο και IQOS. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης κλίμακας υποβλήθηκαν 12 ερωτήσεις για την ικανοποίηση, ψυχολογική ανταμοιβή, απόλαυση αισθήσεων της αναπνευστικής οδού, μείωση της επιθυμίας για κάπνισμα και στέρηση.

Με την κλίμακα Fragestrom, αντίστοιχα, αξιολογήθηκε ο βαθμός εξάρτησης από την νικοτίνη.

Σύμφωνα με τα δείγματα που ελήφθησαν από την περιφέρεια Αττικής και την περιφέρεια Μαγνησίας, εξήχθη το συμπέρασμα ότι «η χρήση του IQOS είναι ουσιαστικά καλύτερη από την χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου αρχικά, αλλά μετά από διάστημα πέντε μηνών φάνηκε ότι και τα δύο είχαν την ίδια αποτελεσματικότητα. Δεν υπήρξε διαφορά στην αποτελεσματικότητα των δύο εναλλακτικών μεθόδων. Παράλληλα, τα φαινόμενα στέρησης από τη νικοτίνη ήταν λιγότερα στον θερμαινόμενο καπνό από ότι ήταν στο ηλεκτρονικό τσιγάρο» είπε η κ. Διομήδους.

Σύμφωνα πάντα με την ίδια έρευνα, οι μεγαλύτερης ηλικίας και οι συνταξιούχοι εμφάνισαν περισσότερα φαινόμενα στέρησης από τη νικοτίνη σε σχέση με άλλους καπνιστές. Οι νεώτεροι στην ηλικία και οι γυναίκες, αντίστοιχα, χρησιμοποίησαν πολύ πιο περισσότερο τον θερμαινόμενο καπνό απ’ ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο.

Σύμφωνα με την άποψη που διατυπώνει η Βολιώτισσα επιστήμων, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της παραπάνω έρευνας, «το IQOS είναι πιο αποτελεσματική μέθοδος σε σύγκριση με το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Οσοι ακολουθούν αυτή την μέθοδο, οδηγούνται πιο αποτελεσματικά στην διακοπή του καπνίσματος».

Στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας, οι δύο επιστήμονες που τη διεξήγαγαν, μέτρησαν την ικανοποίηση που προσφέρει η χρήση των εναλλακτικών μεθόδων, το αίσθημα που προσφέρει στην αναπνευστική οδό το κάπνισμα και η ικανοποίηση που νιώθει κανείς από την χρήση του IQOS, στο οποίο ο καπνός μπορεί να έχει την γεύση μέντας, σοκολάτας κλπ, με την χρήση διαφόρων φίλτρων.

Σε αυτή την περίπτωση, η πλάστιγγα έγειρε υπέρ της δεύτερης μεθόδου για τους ερωτηθέντες, άνδρες και γυναίκες.

Διενεργήθηκε για πρώτη φορά

Η συγκεκριμένη έρευνα, που διενεργήθηκε στη Σουηδία το 2018, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα με πρωτοβουλία της κ. Διομήδους, η οποία επισημαίνει ότι το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν συνολικά 100 χρήστες εναλλακτικών μεθόδων διακοπής καπνίσματος, δηλαδή χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου ή συσκευής θέρμανσης καπνού IQOS.

Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν πολίτες που επισκέφτηκαν καταστήματα με ηλεκτρονικά τσιγάρα και καταστήματα πώλησης υγρών για ηλεκτρονικά τσιγάρα στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής και την Μαγνησία, όπως προαναφέρθηκε, από τα μέσα του 2018 μέχρι τον Ιούνιο του 2019.

Τα κριτήρια συμμετοχής στην έρευνα ήταν οι ηλικίες άνω των 18 ετών, πολίτες που χρησιμοποιούσαν το ηλεκτρονικό τσιγάρο ή το IQOS ή και τα δύο τουλάχιστον μία φορά την ημέρα, πολίτες που επιθυμούσαν να συμμετέχουν σε αυτή την έρευνα, πολίτες με επαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας και άτομα που έκαναν παράλληλη χρήση καπνίσματος.

Για την συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ένα ερωτηματολόγιο αυτοαναφοράς, το οποίο περιελάμβανε πέντε μέρη. Την συσχέτιση των κοινωνικο – δημογραφικών χαρακτηριστικών με τον βαθμό ικανοποίησης από την χρήση εναλλακτικών μεθόδων κατάργησης του καπνίσματος. Την συσχέτιση των δεδομένων σχετικά με τον βαθμό εξάρτισης από τη νικοτίνη με την ικανοποίηση από την χρήση εναλλακτικών μεθόδων κατάργησης του καπνίσματος.

Ο έλεγχος της υπόθεσης ότι η ικανοποίηση από την χρήση εναλλακτικών μεθόδων κατάργησης του καπνίσματος σχετίζεται από το βαθμό εξάρτησης από τη νικοτίνη και ο έλεγχος της υπόθεσης ότι η χρήση εναλλακτικών μεθόδων κατάργησης του καπνίσματος, δεν σχετίζεται με την εμφάνιση στερητικού συνδρόμου.

Τα συμπεράσματα

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης, η μείωση της επιθυμίας του καπνίσματος ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από εκείνους που έκαναν χρήση του IQOS σε σχέση με εκείνους που χρησιμοποίησαν ηλεκτρονικό τσιγάρο.

Οι συμμετέχοντες που κάπνιζαν τακτικά περισσότερα χρόνια με μεγαλύτερο αριθμό τσιγάρων ημερησίως, είχαν μεγαλύτερη εξάρτηση από τη νικοτίνη ενώ εκείνοι που είχαν προσπαθήσει να διακόψουν το κάπνισμα στο παρελθόν είχαν μικρότερη εξάρτηση από την νικοτίνη.

Παράλληλα, όσοι από τους ερωτηθέντες διέκοψαν το κάπνισμα ή κάπνιζαν λιγότερα τσιγάρα μετά την υιοθέτηση των εναλλακτικών μεθόδων, είχαν μικρότερη εξάρτηση από τη νικοτίνη.

Ενα άλλο εύρημα της παρούσας μελέτης ήταν οι χρήστες του IQOS είχαν μικρότερη εξάρτηση από την νικοτίνη πριν την έναρξη της μεθόδου σε σχέση με εκείνους που έκαναν ηλεκτρονικό τσιγάρο. Τέλος βρέθηκε ότι τα συμπτώματα στέρησης από την διακοπή καπνίσματος ήταν παρόμοια μεταξύ εκείνων που έκαναν ηλεκτρονικό τσιγάρο και εκείνων που έκαναν IQOS.

Ενδιαφέρον συμπέρασμα είναι ότι η πλειονότητα των συμμετεχόντων κάπνιζαν κατά μέσο όρο 16 τσιγάρα ημερησίως πριν την έναρξη της μεθόδου διακοπής του καπνίσματος, εκ των οποίων 83 είχαν προσπαθήσει στο παρελθόν να διακόψουν το κάπνισμα, ενώ η πλειονότητα των συμμετεχόντων είχε προσπαθήσει να σταματήσει το κάπνισμα μια φορά τουλάχιστον, σε ποσοστό 42,2% και δύο φορές σε ποσοστό 38,6% των ερωτηθέντων.

Ως προς τον αριθμό των τσιγάρων που κάπνιζαν οι συμμετέχοντες μετά την έναρξη της εναλλακτικής μεθόδου το 58% δεν κάπνιζαν καθόλου τσιγάρα, το 38% κάπνιζαν λιγότερα τσιγάρα και μόνο το 4% κάπνιζαν τον ίδιο αριθμό τσιγάρων.

Τέλος οι συμμετέχοντες που έκαναν ηλεκτρονικό τσιγάρο σημείωσαν σημαντικά μικρότερο βαθμό μείωσης της επιθυμίας του καπνίσματος σε ποσοστό 5,64%, έναντι 7,81% εκείνων που έκαναν IQOS.

«Ωστόσο, η παρούσα μελέτη χαρακτηρίζεται από μερικούς περιορισμούς, δεδομένου ότι ήταν περιορισμένος ο αριθμός των ερωτηθέντων.

Πέραν όμως από τους περιορισμούς που χαρακτηρίζουν την προτεινόμενη μελέτη, είναι πρωτοπόρα στον τομέα της, καθώς δεν έχει δημοσιευτεί μελέτη σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εναλλακτικών μεθόδων για την κατάργηση του καπνίσματος από τους καπνιστές στην Ελλάδα» υπογραμμίζει η κ. Διομήδους, καθηγήτρια κλινικής επιδημιολογίας και δημόσιας υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου