Ανάγκη καθαρής μνήμης

ανάγκη-καθαρής-μνήμης-304113

Διαβάζω ποικίλες αναλύσεις για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Ενθα υποστηρίζεται ότι τη χούντα δεν την έριξε το Πολυτεχνείο. Κατέρρευσε μόνη της, ως αποτέλεσμα της προδοσίας της Κύπρου, που άνοιξε την πόρτα στον Αττίλα. Είναι αλήθεια. Αλλά, είναι μισή αλήθεια.

Εζησα τα γεγονότα όχι μόνο ως δημοσιογράφος, αλλά ως ένας από τους χιλιάδες ανθρώπους, που διαδήλωναν τότε έξω από το Πολυτεχνείο. Μου είχε κάνει εντύπωση ότι ο κόσμος πλήθαινε από ώρα σε ώρα, παρά το γεγονός ότι η τότε επίσημη ηγεσία των διαφόρων σχηματισμών της Αριστεράς είχε σπεύσει, την πρώτη μέρα, να πάρει αποστάσεις. Δεν ξεχνώ ότι από κάποιους από τους τότε ηγέτες, Δρακόπουλο, Κύρκο, Ηλιού κ.ά., εμπορεύτηκε, ελαφρά τη καρδία, η εκτίμηση ότι επρόκειτο περί «προβοκάτσιας».

Το επιχείρημά τους ήταν ότι με την εξέγερση υπήρχε κίνδυνος να ανακοπούν η «πολιτικοποίηση» της δικτατορίας και ο σταδιακός «εκδημοκρατισμός» του καθεστώτος, που υποσχόταν ο Παπαδόπουλος, με πρώτο βήμα τον διορισμό «πολιτικής κυβέρνησης» υπό τον Μαρκεζίνη. Εξέλιξη που βρήκε θετικό έδαφος στις εκτιμήσεις των προαναφερθέντων, όπως και πολιτικών της Δεξιάς, που είχαν ήδη καταστεί «συνομιλητές» της χούντας, Αβέρωφ, Βαρβιτσιώτης κ.ά., αλλά την απέρριπταν οι εξόριστοι ηγέτες Καραμανλής, Παπανδρέου, Μητσοτάκης, όπως και ο ενδημών Παναγιώτης Κανελλόπουλος, που κατέβηκε και ο ίδιος στο Πολυτεχνείο, φορτωμένος με προμήθειες.

Οι εκτιμήσεις πήγαν περίπατο και τα κόμματα αναγκάστηκαν να υιοθετήσουν την εξέγερση, όταν είδαν πως το ποτάμι φούσκωνε από ώρα σε ώρα. Καμία περισπούδαστη ανάλυση περί «προβοκάτσιας» δεν έπιανε τόπο στην ψυχή των μαθητριών με τις μπλε ποδιές του Γυμνασίου, που τις έβλεπα να αντιμετωπίζουν στα ίσα τις επιθέσεις των αστυνομικών στα Χαυτεία, χρησιμοποιώντας σαν όπλα τις καρέκλες από καφενεία της περιοχής.

Ναι, μπορεί να μην έριξε άμεσα τη χούντα το Πολυτεχνείο. Να χρησιμοποιήθηκε ως αφορμή για την επιβολή δεύτερης, ακόμη αγριότερης χούντας, του Ιωαννίδη. Εθεσε, όμως, τέρμα στο καθεστώς παθητικής αποδοχής. Είχε επιτύχει τη διέγερση της διεθνούς κοινής γνώμης υπέρ του αγώνα για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Το Πολυτεχνείο, μαζί με τον ηρωισμό του Αλέκου Παναγούλη και τη διεθνή απήχηση του Μίκη Θεοδωράκη και της Μελίνας Μερκούρη, έδειξαν στον κόσμο όλο ότι υπήρχε πράγματι αντίσταση στην Ελλάδα. Οτι δεν είμαστε ένας λαός υποταγμένων κακομοίρηδων.

Γ. Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ

[email protected]

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου