Του Γιώργου Λαμπράκη
Η τακτική των κομμάτων εξουσίας, μέχρι την προκήρυξη και τη διενέργεια των ερχόμενων εθνικών εκλογών, έχει πλέον διασαφηνιστεί. Ο πρωθυπουργός, από τη δική του πλευρά, έχει ξεκαθαρίσει ότι κάλπες θα στηθούν στα τέλη της ερχόμενης άνοιξης. Με αυτό το δεδομένο, η στρατηγική, που θα ακολουθήσουν μέχρι τότε η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ, αρχίζει και καθίσταται κάτι παραπάνω από ξεκάθαρη. Τα συμπεράσματα, που προκύπτουν από τις μέχρι τώρα κινήσεις τους, διαμορφώνουν το πλαίσιο της προεκλογικής τους τακτικής και στέλνουν στην κοινωνία και την οικονομία ένα σαφές μήνυμα: Η μάχη για την εξουσία θα είναι αδυσώπητη και τα όπλα που θα χρησιμοποιηθούν μπορεί να οδηγήσουν στα άκρα το πολιτικό σκηνικό.
Σε κάθε περίπτωση, την επόμενη μέρα των εκλογών, που δεν θα υπάρχει αυτοδύναμο κυβερνητικό σχήμα (αυτό τουλάχιστον προδιαγράφεται με βάση το σύστημα της απλής αναλογικής, με το οποίο θα διεξαχθεί η ερχόμενη εκλογική αναμέτρηση), η προσπάθεια μετεκλογικών συνεργασιών θα αποδειχθεί ατελέσφορη και οι επαναληπτικές εκλογές, μετά από έναν μήνα, αναπόφευκτες. Μέχρι την προκήρυξη των εθνικών εκλογών θα δούμε την κυβέρνηση να επιμένει στην τακτική των επιδομάτων, μήπως και αμβλύνει τις εντυπώσεις από τις επιπτώσεις του σαρωτικού κύματος ακρίβειας στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ενώ από την άλλη μεριά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα συνεχίσει να οξύνει το πολιτικό κλίμα και να καλλιεργεί συνθήκες ακραίας πόλωσης, με σκοπό όχι μόνο να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους του, αλλά και να κερδίσει ψήφους από πιθανές διαρροές, κυρίως από το ΠΑΣΟΚ.
Θα συνεχίσουμε, λοιπόν, να βλέπουμε την κυβέρνηση της ΝΔ να μοιράζει επιδόματα προς πάσα κατεύθυνση, προκειμένου να αλλάξει το κλίμα στις τάξεις των ψηφοφόρων της και να «κλειδώσει» την πρωτιά στις ερχόμενες εκλογές. Οι δημοσκοπήσεις, που διενεργούνται μετά το θέμα της τηλεφωνικής παρακολούθησης Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ, δείχνουν ότι η διαφορά του κυβερνώντος κόμματος από τον ΣΥΡΙΖΑ μειώθηκε ακόμη περισσότερο. Ενώ, δηλαδή, στις αρχές του καλοκαιριού είχε σταθεροποιηθεί γύρω στις οκτώ ποσοστιαίες μονάδες, τώρα έχει υποχωρήσει λίγο πάνω από τις έξι. Κατά συνέπεια, ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος για το αποτέλεσμα της κάλπης, πολύ περισσότερο από τη στιγμή που οι ερχόμενες εθνικές εκλογές θα διενεργηθούν υπό την ασφυκτική πίεση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης στην καθημερινότητα των πολιτών.
Οι επιπτώσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από την έκρηξη στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και των υγρών καυσίμων είναι οδυνηρές, ενώ έμπειροι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ακόμη δεν έχουμε δει τα χειρότερα. Η κατάσταση στην Ουκρανία δεν δείχνει να αποκλιμακώνεται σύντομα, με ό,τι μπορεί να σημαίνει για την πορεία των τιμών στο ρεύμα, το αέριο και το αργό πετρέλαιο. Ηδη, η πλειονότητα των πολιτών βρίσκεται σε εξαιρετικά δυσχερή θέση, καθώς ο υπερδιπλασιασμός στο κόστος της ενέργειας έχει ανατρέψει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Ανάλογη είναι η κατάσταση και στην οικονομία, που οι επιχειρήσεις (από τις οικογενειακές μέχρι τα εργοστάσια) υφίστανται τις δραματικές επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης.
Το πρόγραμμα επιδότησης στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος αποτελεί ένα ισχυρό «όπλο» κατά των ανεξέλεγκτων αυξήσεων, όπως και το μέτρο για την επιβολή πλαφόν στην τιμή της κιλοβατώρας, που ακυρώνει επί της ουσίας τη ρήτρα αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Από την απόδοση στην πράξη, κατά τη διάρκεια του ερχόμενου δύσκολου χειμώνα, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό η διάθεση των ψηφοφόρων.
Ενας ακόμη παράγοντας, που θα επηρεάσει τις εξελίξεις ενόψει των ερχόμενων εκλογών, είναι και το θέμα των καυσίμων, που η κυβέρνηση επιμένει να μην αποφασίζει για τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Το μέτρο της επιδότησης καυσίμων, που εφαρμόστηκε για δεύτερη φορά στον Αύγουστο, προβλέποντας διπλάσιο ποσό σε σχέση με το 1ο fuel pass, λειτούργησε ευεργετικά τόσο για τους καταναλωτές, όσο και για τους πρατηριούχους. Υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα συνεχιστεί η ξέφρενη πορεία στις τιμές των καυσίμων, το μέτρο της επιδότησης, που όπως όλα δείχνουν θα επαναληφθεί και το φθινόπωρο, μπορεί να αμβλύνει την κατάσταση. Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση, που έχει το βλέμμα στραμμένο στις εθνικές εκλογές, θα συνεχίσει την ίδια τακτική, ποντάροντας και στη νοοτροπία των ψηφοφόρων, οι οποίοι αν διαπιστώσουν ότι τα οικονομικά τους βάρη ελαφρύνονται, έστω και με ημίμετρα, είναι πολύ πιθανό να επιβραβεύσουν με την ψήφο τους εκείνους, που έλαβαν τις σχετικές αποφάσεις.
Από την άλλη μεριά, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει άλλη επιλογή από την όξυνση του πολιτικού κλίματος με προεκλογικές κορόνες και κινήσεις εντυπωσιασμού, που πολώνουν την ατμόσφαιρα και προκαλούν ακραίες συνθήκες. Ποντάροντας στη δυσφορία του κόσμου για τις αυξήσεις στην ενέργεια και για το κύμα των ανατιμήσεων, που έχουν πυροδοτήσει στην αγορά, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τα στελέχη του κόμματός του θα συνεχίσουν να ανεβάζουν τους τόνους της προεκλογικής αντιπαράθεσης και να αναζητούν αφορμές για να ασκήσουν κριτική, ειδικά όταν τους δίνονται οι κατάλληλες ευκαιρίες, όπως με το θέμα των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων.
Η τακτική της πόλωσης και της όξυνσης του πολιτικού κλίματος είναι γνωστή στην Κουμουνδούρου. Σε συνδυασμό με τη δημαγωγία και τον λαϊκισμό, που εξακολουθούν να «σαγηνεύουν» μεγάλο τμήμα του εκλογικού σώματος, δεν αποκλείεται να φέρουν εκπλήξεις μετά το άνοιγμα της κάλπης και να διαμορφώσουν εντελώς διαφορετικά πολιτικά δεδομένα. Αν σε όλα αυτά συνεκτιμήσουμε και την κατάσταση με την πανδημία, που καιροφυλακτεί προκειμένου να προκαλέσει ένα νέο κύμα κρουσμάτων, νοσηλειών και θανάτων, τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι η αντιπολίτευση μπορεί να αξιοποιήσει πολλά όπλα για να «στριμώξει» την κυβέρνηση και να προσπαθήσει να ανατρέψει τα πολιτικά δεδομένα.
Βεβαίως, όλα θα εξαρτηθούν από τη τελική ετυμηγορία των ψηφοφόρων, ως προς τον νικητή των ερχόμενων εκλογών. Αραγε, θα αποφασίσουν για το χρώμα του ψηφοδελτίου, που θα ρίξουν στην κάλπη, με βάση τα επιδόματα, που θα συνεχίσουν να λαμβάνουν μέχρι την ώρα που θα βρεθούν μπροστά στο παραβάν ή με βάση την τακτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που μηδενίζει το έργο της κυβέρνησης, προκαλεί συνθήκες ακραίας πολιτικής πόλωσης και υπόσχεται ξανά λαγούς με πετραχήλια;
