Ο εκτροχιασμός της πανδημίας και η αβεβαιότητα των επόμενων μηνών δεν είναι δυνατό να βάλουν στο τραπέζι τέτοια ζητήματα. Το κινούμενο έδαφος, που διαμορφώνει η υγειονομική κρίση, ανατρέπει συνεχώς τον σχεδιασμό σε όλα τα επίπεδα.
Του Γιώργου Λαμπράκη
Οριστικό τέλος στις όποιες σκέψεις για βουλευτικές εκλογές το ερχόμενο φθινόπωρο βάζει η εξέλιξη της πανδημίας, που συνεχίζει να τρώει σαν το σαράκι την οικονομία. Καθοριστικός είναι ο αντίκτυπος της υγειονομικής κρίσης στην κυβερνητική ατζέντα, από την οποία έχει διαγραφεί η πρόταση για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Ούτως ή άλλως, ο πρωθυπουργός και κορυφαία κυβερνητικά στελέχη έχουν απορρίψει προ πολλού το σενάριο των πρόωρων εκλογών, παρά την έντονη φημολογία για έξοδο από την κρίση στις αρχές του καλοκαιριού, λόγω των εμβολίων. Πρόκειται, εξάλλου, για ζήτημα, που αυτή τη στιγμή ούτε καν απασχολεί την κοινωνία και τους πολίτες, οι οποίοι βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη δίνη της πανδημίας.
Ακόμη και όσοι μιλούσαν για ενδεχόμενες εκλογές το φθινόπωρο, λόγω των θετικών, για την κυβέρνηση, γκάλοπ και των κοινοτικών κονδυλίων, που φέτος θα πέσουν στην ελληνική οικονομία, σιωπούν πλέον, αφού η περιπέτεια του κορονοϊού δεν αναμένεται να τελειώσει άμεσα, ενώ η περίοδος μετά την υγειονομική κρίση απαιτεί σοβαρότητα και υπεύθυνη στάση από όλα τα κόμματα.
Οι ελπίδες, που έχει καλλιεργήσει το εμβόλιο, πυροδότησαν τα σενάρια εκλογολογίας, κυρίως από την πλευρά της αντιπολίτευσης. Τα σενάρια κατέρρευσαν μετά το θρίλερ του εμβολιαστικού σχεδιασμού, ανά την Ευρώπη. Το «κουβάρι» των παραγγελιών δόσεων εμβολίων και τα παιχνίδια των φαρμακευτικών εταιρειών επιβεβαιώνουν τους φόβους ότι ο δρόμος προς την «Ελευθερία» θα αργήσει πολύ. Πιθανότατα, δεν θα φτάσουμε στον προορισμό μας ούτε το 2021.
Στο στενό περιβάλλον του πρωθυπουργού διαψεύδουν εδώ και μήνες πως υπάρχει εκλογικός σχεδιασμός, πόσο μάλλον ότι έχει προσδιοριστεί και συγκεκριμένη ημερομηνία για να στηθούν κάλπες, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δείχνει ότι επιθυμεί να ολοκληρώσει τη θητεία της κυβέρνησής του, παρά τα σενάρια προκήρυξης πρόωρων εκλογών προ του 2023, προκειμένου να «καεί» το χαρτί της απλής αναλογικής, που θέλει να παίξει ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν, επίσης, ότι μεγάλο ποσοστό των πολιτών επιθυμεί η κυβέρνηση να εξαντλήσει την τετραετία, αν και πιστεύει ότι θα διενεργηθούν πρόωρες εκλογές.
Ο εκτροχιασμός της πανδημίας και η αβεβαιότητα των επόμενων μηνών δεν είναι δυνατό να βάλουν στο τραπέζι τέτοια ζητήματα. Το κινούμενο έδαφος, που διαμορφώνει η υγειονομική κρίση, ανατρέπει συνεχώς τον σχεδιασμό σε όλα τα επίπεδα. Το μεγάλο στοίχημα για το επόμενο εξάμηνο είναι ο εμβολιασμός, με την ηγεσία της Ε.Ε. να δέχεται έντονη κριτική για τη χάραξη του εμβολιαστικού σχεδιασμού. Οι επικριτές της επισημαίνουν την πρόοδο, που σημειώθηκε στη Μ. Βρετανία, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, για να αναδείξουν την αποτυχία του σχεδιασμού των Βρυξελλών.
Η αποτυχία σε αριθμούς σημαίνει πως η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι πιθανό να δεχθεί πλήγμα 90 δισ., αν δεν πετύχει ικανοποιητικούς ρυθμούς εμβολιασμού. Για να πετύχει τον στόχο για ανοσία στο 70% των ενηλίκων ώς το τέλος του καλοκαιριού, η Ε.Ε. πρέπει να εξαπλασιάσει τον ρυθμό των εμβολιασμών, σύμφωνα με μελέτη κορυφαίου ασφαλιστικού ομίλου, που δημοσιοποίησε το Reuters. Με τον τρέχοντα ρυθμό εμβολιασμών, ο στόχος για ανοσία της αγέλης δεν θα επιτευχθεί πριν από τις αρχές του 2022, που σημαίνει, πρακτικά, ότι όσο περισσότερο καθυστερεί ο εμβολιασμός του πληθυσμού στην Ευρώπη, τόσο η οικονομία θα παραμένει εγκλωβισμένη.
Ανάλογη είναι η εικόνα και στη χώρα μας, όπου ο εμβολιαστικός σχεδιασμός εξελίσσεται με ρυθμούς slow motion, ενώ εξακολουθούν να καταγράφονται προβλήματα και δυσλειτουργίες, που προκαλούν έντονη ανησυχία, παρά την επικοινωνιακή προσπάθεια της κυβέρνησης να δείξει ότι όλα βαίνουν καλώς. Το αποτύπωμα, που αφήνουν στο κυβερνών κόμμα η πανδημία και ο προβληματικός εμβολιαστικός σχεδιασμός, είναι ισχυρό, για αυτό και αναζητούνται βαλβίδες αποσυμπίεσης της κοινωνίας με τη στροφή της ατζέντας σε θέματα καθημερινότητας, μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, εν αναμονή του χρόνου που τα υγειονομικά δεδομένα θα βελτιωθούν και θα επιτραπεί το άνοιγμα της οικονομίας.
Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η υγειονομική κρίση έχει πλήξει την εικόνα της κυβέρνησης, ωστόσο την όποια φθορά έχει υποστεί η ΝΔ δεν την καρπώνεται η αξιωματική αντιπολίτευση. Οπως συμβαίνει σε όλες τις κρίσεις, οι πολίτες δίνουν πίστωση χρόνου στην κυβέρνηση και περιμένουν να τη βαθμολογήσουν για τον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας. Επειτα από έναν χρόνο υγειονομικής κρίσης, η κοινωνία στέλνει μηνύματα στην κυβέρνηση και ταυτόχρονα διατηρεί τη διαφορά ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ πάνω από τις 15 ποσοστιαίες μονάδες.
Τα στοιχεία των πρόσφατων δημοσκοπήσεων δείχνουν, επίσης, ότι, παρά τα λάθη που έχει κάνει η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση δεν μπορεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων. Οταν οι πολίτες χάσουν την εμπιστοσύνη τους σε ένα κόμμα, δύσκολα αυτή ανακτάται. Τα ποιοτικά στοιχεία των μετρήσεων δείχνουν ξεκάθαρα πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να πείσει ότι διαθέτει το κατάλληλο πολιτικό σχέδιο. Οι πολίτες δεν έχουν ξεχάσει τη δική του περίοδο διακυβέρνησης, όταν οι ανακολουθίες και η διάψευση των προσδοκιών του κόσμου στιγμάτισαν την κυβερνητική θητεία του ΣΥΡΙΖΑ.
Από την άλλη, οι πολίτες δείχνουν επιφυλακτικοί, αναφορικά με τις αποφάσεις της κυβέρνησης για τα περιοριστικά μέτρα, κυρίως λόγω της σύγχυσης που προκαλείται από τα συνεχή μπρος – πίσω σχετικά με το lockdown. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν, επίσης, την έντονη ανησυχία τους για τη διαχείριση της πανδημίας, με την κυβέρνηση να χάνει πόντους εμπιστοσύνης, σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες. Τα απανωτά lockdown, οι συνέπειες στην πραγματική οικονομία και η ψυχολογική κόπωση έχουν κάνει τον κόσμο ιδιαίτερα δύσπιστο. Την ίδια ώρα, προκύπτουν φόβοι ότι θα χαθεί και το φετινό καλοκαίρι, με ό,τι μπορεί να σημαίνει για τον τουρισμό.
Η κυβέρνηση, λοιπόν, έχει να διαχειριστεί από τη μία τις επιπτώσεις της πανδημίας στην κοινωνία και την οικονομία και από την άλλη προσπαθεί να περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις επιπτώσεις στην εικόνα της από τη δικαιολογημένη αγανάκτηση των πολιτών, μετά από 12 μήνες πανδημίας. Παράλληλα, συνεκτιμά τα μηνύματα των δημοσκοπήσεων, που κάθε άλλο παρά αρνητικά είναι, δεδομένων των συνθηκών. Ολα αυτά συνθέτουν εξαιρετικά ενδιαφέρον πολιτικό τοπίο, που δεν επιτρέπει σκέψεις για πρόωρες εκλογές. Τουλάχιστον, όχι πριν εμβολιαστεί η πλειονότητα των πολιτών και φτάσουμε στο ξέφωτο, μετά την υγειονομική κρίση.
