Ο κρίσιμος Σεπτέμβριος της οικονομίας

ο-κρίσιμος-σεπτέμβριος-της-οικονομία-732910

Του Γιώργου Λαμπράκη

Το φετινό φθινόπωρο θα έχει βαριά πολιτική και οικονομική ατζέντα, καθώς οι επιπτώσεις της πανδημίας θα έχουν πλήρως αποτυπωθεί τόσο στα δημόσια οικονομικά, όσο και στην αγορά. Η κυβέρνηση πρέπει να καταρτίσει τα επενδυτικά σχέδια, τα οποία θα κατατεθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να χρηματοδοτηθούν από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και να κάνει τον απαιτούμενο απολογισμό, προκειμένου να εξετάσει αν θα εφαρμόσει νέα στοχευμένα μέτρα στήριξης ή και μόνιμες φοροελαφρύνσεις. Το μήνυμα, πάντως, του πρωθυπουργού προς τους υπουργούς είναι σαφές, να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ, να μη χαθεί ούτε ένα λεπτό.

Η μεγάλη αγωνία του φθινοπώρου είναι τα στοιχεία για την απασχόληση, αγωνία που τροφοδοτείται από την κουτσουρεμένη τουριστική σεζόν. Αλλος ένας παράγοντας ανησυχίας είναι πώς θα αποτυπωθεί στην αγορά εργασίας η δουλειά από το σπίτι. Επίσης, πολλές επιχειρήσεις λιανικής σχεδιάζουν να κλείσουν τα καταστήματά τους και να συνεχίσουν τις πωλήσεις μέσω διαδικτύου, ενδεχόμενο που θα προκαλέσει νέο κύμα ανέργων.

Οι παραπάνω παράγοντες, σε συνδυασμό με τη ρευστότητα στα κρατικά ταμεία, τα κρατικά έσοδα και την ύφεση, θα μπουν στη βαλίτσα του υπουργού Οικονομικών για τα φθινοπωρινά ραντεβού της ελληνικής κυβέρνησης με τους θεσμούς, ενώ το ίδιο διάστημα θα αρχίσουν οι συζητήσεις για την παράταση της δημοσιονομικής ευελιξίας σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης, με την Αθήνα να επιδιώκει τη μείωση των στόχων για τα ελληνικά δημοσιονομικά μεγέθη.

Τον τρέχοντα μήνα η κυβέρνηση θα παρουσιάσει στους πολίτες το συνδυαστικό πακέτο στήριξης, το οποίο, σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο, ενδέχεται να περιλαμβάνει, πέραν των έκτακτων μέτρων, και μονιμοποίηση κάποιων παρεμβάσεων φοροελάφρυνσης. Φυσικά, όλα καθορίζονται από τον δημοσιονομικό χώρο και την πορεία της πανδημίας.

Από το υπουργείο Οικονομικών καθησυχάζουν τουλάχιστον ως προς τα ταμειακά διαθέσιμα. Το «μαξιλάρι» ανέρχεται στην παρούσα φάση σε 31,5 δισ. ευρώ, από 37,5 δισ. ευρώ στην αρχή της πανδημίας. Ο τελικός απολογισμός θα γίνει, ωστόσο, εντός του τρέχοντος μήνα, καθώς θα συμπεριληφθεί το δύσκολο χρονικό διάστημα του καλοκαιριού με τα συρρικνωμένα έσοδα από τον τουρισμό και την οικονομική πορεία των κλάδων μεταφορών και εστίασης. Ο υπουργός Οικονομικών έχει προαναγγείλει νέο πακέτο στήριξης της πραγματικής οικονομίας και μείωσης εισφορών και φόρων, κάνοντας λόγο για «συνδυαστικό πακέτο».

Την ίδια στιγμή, οι εκτιμήσεις για εκτόξευση της ανεργίας σε επίπεδα άνω του 20%, σε συνδυασμό με τα σενάρια ύφεσης κοντά στο 10%, συνθέτουν εκρηκτικό κοκτέιλ για τα επόμενα χρόνια, ειδικά σε περίπτωση που προκύψει και δεύτερο πανδημικό πλήγμα. Μαύρες είναι οι εκτιμήσεις των αναλυτών για την ανεργία, καθώς υπάρχουν σενάρια πως στο 2020 θα ξεπεράσει το 19%. Μεγάλη είναι η αγωνία για τον κόσμο του τουρισμού και της εστίασης, καθώς οι εν λόγω κλάδοι έχουν πληγεί περισσότερο.

Οι απώλειες αναφορικά με τις θέσεις εργασίας και τη συνολική οικονομική ζημιά θα φανούν από τον επόμενο μήνα.

Σε πολιτικό επίπεδο πρέπει να εξεταστεί πώς θα στηριχθεί η εργασία και φυσικά πώς θα ενισχυθούν τα προγράμματα στήριξης της απασχόλησης. Η κυβέρνηση αναμένει το επόμενο διάστημα τα πρώτα χρήματα του προγράμματος SURE, με τους συνολικούς πόρους να ανέρχονται περίπου στα 1,5 δισ. ευρώ.

Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ισχυρή ομάδα, που θα «τρέξει» το πρόγραμμα του Ταμείου Ανασυγκρότησης των 32 δισ. ευρώ. Με στόχο τη χάραξη εθνικού σχεδίου, το οποίο θα είναι βασισμένο στις στρατηγικές κατευθύνσεις της επιτροπής Πισσαρίδη, η κυβέρνηση θα αρχίσει εντατική κοινοβουλευτική διαβούλευση, ώστε να προκύψει συνεκτική εθνική πρόταση, η οποία θα κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη χρηματοδότηση επενδυτικών και επιχειρηματικών σχεδίων, που θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Στους βασικούς άξονες είναι οι ψηφιακές τεχνολογίες, η πράσινη ανάπτυξη, η περιβαλλοντική αναβάθμιση, η διαχείριση των αποβλήτων και η αναβάθμιση υποδομών, κυρίως στον τουρισμό.

Το οικονομικό επιτελείο αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιβεβαιωθούν τα σενάρια μονιμοποίησης ή χρονικής επέκτασης των έκτακτων μειώσεων φόρων, που εφαρμόστηκαν στο πλαίσιο των μέτρων στήριξης της οικονομίας. Οι εν λόγω αποφάσεις εντάσσονται στον γενικότερο σχεδιασμό της κυβέρνησης για μόνιμη μείωση των φορολογικών βαρών.

Σε δημόσιες τοποθετήσεις του ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε εκ νέου πως όταν τελειώσει η πανδημία, η χώρα θα επιστρέψει στην ορθή δημοσιονομική πολιτική, που θα περιλαμβάνει μόνιμες μειώσεις φόρων και εισφορών. Ηδη, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει στη μείωση του ΕΝΦΙΑ και των ασφαλιστικών εισφορών. Οπως τονίζεται από το οικονομικό επιτελείο, όλα θα εξαρτηθούν από την έκταση της υγειονομικής κρίσης και την πορεία αντιμετώπισής της.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου