Του Γιώργου Λαμπράκη
ΗΕλλάδα είναι ίσως η μοναδική μεσογειακή χώρα με τις περισσότερες πιθανότητες ανάκτησης σημαντικού μέρους των οικονομικών απωλειών, που προκάλεσε στο τουριστικό προϊόν η υγειονομική κρίση του κορονοϊού. Στην περίοδο έξαρσης της πανδημίας οι πολίτες έκαναν τεράστιες θυσίες, ενώ η κεντρική εξουσία σχεδίασε και υλοποίησε αυστηρό μεν, αποτελεσματικό δε πακέτο μέτρων, καθ’ υπόδειξη των ειδικών. Χάρη στις θυσίες των πολιτών και τα ταχύτατα αντανακλαστικά των αρμόδιων φορέων, η χώρα μας αποτελεί σήμερα έναν από τους πλέον ασφαλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.
Τα εντυπωσιακά υγειονομικά στοιχεία της Ελλάδας την έχουν καταστήσει περιζήτητο προορισμό διακοπών και επιβεβαιώνεται από τις «ορδές» των Βαλκάνιων τουριστών και όχι μόνο, που συρρέουν κατά χιλιάδες κάθε μέρα στα βόρεια σύνορα της χώρας μας. Στα αεροδρόμια, δε, η σταδιακή αύξηση των πτήσεων εξωτερικού και η ανοδική καμπύλη ως προς τον αριθμό των τουριστών, που καταφθάνουν στην Ελλάδα για να απολαύσουν το καλοκαίρι, επιβεβαιώνουν την εκτίμηση ότι η χώρα μας είναι υγειονομικά ασφαλής και ταυτόχρονα δικαιώνουν τις προσπάθειες και τους κόπους των πολιτών, καθώς και τον υποδειγματικό τρόπο με τον οποίο αντέδρασε η κεντρική εξουσία μόλις εμφανίστηκαν στην Ελλάδα τα πρώτα θετικά κρούσματα κορονοϊού.
Στην κοινή προσπάθεια πολιτών και κράτους χτίζεται ο σχεδιασμός για την επόμενη μέρα, που θα είναι εξαιρετικά δύσκολη, αν τελειώσει η τρέχουσα τουριστική περίοδος χωρίς να έχει κεφαλαιοποιήσει η ελληνική οικονομία τους καρπούς των θυσιών της δίμηνης καραντίνας. Αυτό το ενδεχόμενο μπορεί να μετατραπεί σε εφιαλτική πραγματικότητα, αν συνεχίσουν οι πολίτες να λειτουργούν στην καθημερινότητά τους σα να μην υπάρχει κορονοϊός. Η πιθανότητα αποτυχίας του σχεδιασμού για προσέλκυση επισκεπτών, με το ισχυρό επιχείρημα ότι η χώρα μας αποτελεί έναν από τους ασφαλέστερους τουριστικούς προορισμούς, μπορεί να γίνει οδυνηρή πραγματικότητα, αν η κεντρική εξουσία, συγκεκριμένα το υπουργείο Τουρισμού, συνεχίσει να λειτουργεί με τρόπο, που προκαλεί σύγχυση και ανασφάλεια όχι μόνο στους Ελληνες, αλλά και στους ξένους.
Η εντύπωση, που έχουν σχηματίσει οι τουρίστες, εγχώριοι και μη, ότι στις περιοχές, που επέλεξαν να περάσουν τις φετινές τους διακοπές, εφαρμόζεται συγκροτημένο και αποτελεσματικό σχέδιο αντιμετώπισης πιθανών θετικών κρουσμάτων κορονοϊού, μπορεί να διαψευστεί από ανεύθυνες συμπεριφορές τοπικών αρχόντων, οι οποίοι στην προσπάθειά τους να κρύψουν την αλήθεια για να μη χαλάσει η εικόνα, που έχουν σχηματίσει οι επισκέπτες για τον τόπο τους, είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν πολλαπλάσια ζημιά τόσο στο τοπικό, όσο και στο εθνικό τουριστικό προϊόν. Η περίπτωση της Σκιάθου, όπου η επικοινωνιακή διαχείριση του πρώτου θετικού εισαγόμενου κρούσματος ήταν καταστροφική, όχι μόνο από τον δήμαρχο, αλλά και από τον πρόεδρο των ξενοδόχων, πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα προς αποφυγή.
Από τη στιγμή λοιπόν που αναγνωρίζουμε ότι η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να σταθεί χωρίς τα έσοδα του τουρισμού, οφείλουμε να σοβαρευτούμε τόσο ως κοινωνία, όσο και ως πολιτεία, έτσι ώστε να επωφεληθούμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό από τις έξι εβδομάδες υψηλών πληροτήτων, που απομένουν για να ολοκληρωθεί η φετινή ιδιότυπη τουριστική περίοδος. Ας φροντίσουμε πρώτα ως πολίτες να αποκαταστήσουμε τις σχέσεις μας με τη σοβαρότητα, που απαιτούν οι περιστάσεις. Ο συνωστισμός σε μπαράκια και καφέ, η μη χρήση μάσκας και αντισηπτικών και οι εναγκαλισμοί και τα φιλιά μεταξύ φίλων και συγγενών, που ξαναβρίσκονται μετά από καιρό, είναι ο πλέον σίγουρος δρόμος για την επιστροφή της ελληνικής κοινωνίας σε νέο lock down.
Αντέχουμε να ξαναζήσουμε και μάλιστα το καλοκαίρι καταστάσεις καραντίνας; Αυτό είναι το ερώτημα, που πρέπει να θέσουμε στον εαυτό μας και στον στενό κοινωνικό μας περίγυρο. Από το επίπεδο της ατομικής ευθύνης εξαρτάται αυτή τη φορά όχι μόνο η δημόσια υγεία, αλλά και η εικόνα της χώρας μας στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου. Πιθανές τοπικές εξάρσεις της πανδημίας, επειδή κάποιοι λειτουργούν σαν να εξαφανίστηκε ως διά μαγείας ο κορονοϊός, δεν θα προκαλέσουν μόνο την επιβολή σκληρών μέτρων απαγόρευσης στις μετακινήσεις, αλλά θα διώξουν και τους τουρίστες, βάζοντας ταφόπλακα στις όποιες προσδοκίες για ανάκαμψη των τοπικών οικονομιών.
Ο κορονοϊός δεν εξαφανίστηκε, ούτε εμβόλιο υπάρχει για να τον αφανίσει, ούτε αποτελεσματικό φάρμακο για να θεραπεύονται οι ασθενείς και να ελαχιστοποιείται ο αριθμός των θυμάτων. Η κατάσταση σε χώρες της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής με τα δεκάδες χιλιάδες νέα κρούσματα καθημερινά και την ατέλειωτη λίστα των νεκρών, που όσο περνούν οι μέρες μεγαλώνει, καθώς και ο παγκόσμιος συναγερμός, που έχουν σημάνει οι ειδικοί για πιθανό δεύτερο κύμα πανδημίας μετά το καλοκαίρι, δεν αφήνουν περιθώρια για ανεύθυνες συμπεριφορές. Οχι μόνο από την πλευρά των πολιτών, αλλά και της πολιτείας.
Στη χώρα μας εξακολουθούν να φτάνουν είτε με απευθείας πτήσεις, είτε με αντίστοιχες μέσω τρίτων χωρών, τουρίστες από κράτη με εξαιρετικά ανησυχητικά υγειονομικά στοιχεία ως προς την εξάπλωση της πανδημίας. Οι έλεγχοι, που διενεργούνται στα αεροδρόμια, είναι δειγματοληπτικοί. Ενας στους τέσσερις υποβάλλεται σε τεστ κορονοϊού. Οι υπόλοιποι περνούν τις πύλες της χώρας ελεύθερα, ενώ για τους τουρίστες, που φτάνουν στην Ελλάδα από χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία μέσω τρίτων χωρών, δεν εφαρμόζονται μέτρα καραντίνας.
Ο συνδυασμός της χαλάρωσης ως προς την τήρηση των μέτρων από πλευράς πολιτών και η αδυναμία συντονισμού των αρμόδιων υπηρεσιών ως προς την εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων, τα οποία έχουν προτείνει οι ειδικοί επιστήμονες, μπορεί να αποβεί καταστροφικός. Δίχως τα έσοδα από τον τουρισμό, θα καταρρεύσει η ελληνική οικονομία. Ας αποφασίσουμε, λοιπόν, τι θέλουμε. Η ανευθυνότητα από πλευράς πολιτών και οι σπασμωδικές κινήσεις από πλευράς κεντρικής εξουσίας, δεν θέτουν σε κίνδυνο μόνο τα προσδοκώμενα έσοδα από τον τουρισμό, αλλά ακόμη και τη δημόσια υγεία.
