Του Γιώργου Λαμπράκη
Aυτή τη στιγμή το μόνο που έχει σημασία είναι να σωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ζωές. Ούτε η οικονομία, ούτε τα πλεονάσματα, ούτε οι δημοσιονομικοί στόχοι έχουν την παραμικρή σημασία. Δυστυχώς, χρειάστηκε να ζήσει η ανθρωπότητα παγκόσμια υγειονομική κρίση, σαν αυτές που παρακολουθούσαμε μόνο σε χολιγουντιανές κινηματογραφικές υπερπαραγωγές, προκειμένου να αντιληφθούν οι πανίσχυροι ευρωπαϊκοί θεσμοί ποσό μικρή σημασία έχουν τα δημοσιονομικά μεγέθη, όταν ο θάνατος σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του.
Οταν προηγμένα συστήματα υγείας καταρρέουν υπό το βάρος της πανδημίας. Οταν οι γιατροί αναγκάζονται να διαλέξουν ποιον ασθενή θα προσπαθήσουν να σώσουν και ποιον θα εγκαταλείψουν να «σβήσει». Οταν σχηματίζεται τα βράδια στους δρόμους της Βόρειας Ιταλίας το μακάβριο κομβόι των στρατιωτικών οχημάτων, που μεταφέρουν τα φέρετρα των χιλιάδων θυμάτων του κορονοϊού.
Μπροστά στις ολέθριες συνέπειες της πανδημίας στη Γηραιά Ηπειρο, οι ηγέτες της Ευρωζώνης αποφάσισαν να λύσουν το ζωνάρι της ασφυκτικής λιτότητας, την οποία έχουν επιβάλει την τελευταία δεκαετία με σκοπό τη μείωση των ελλειμμάτων και το γενικότερο νοικοκύρεμα της οικονομίας, προς όφελος όχι των απλών πολιτών, αλλά των ισχυρών οικονομικών συμφερόντων, τα οποία κάνουν στην ουσία κουμάντο.
Ο εφιάλτης του κορονοϊού ανάγκασε άπαντες να αντιληφθούν την κρισιμότητα των περιστάσεων και να δράσουν λαμβάνοντας τις απαιτούμενες αποφάσεις, έτσι ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία να μη ρημάξει. Να μην καταρρεύσει το οικοδόμημα, που έκτισαν με τις αιματηρές θυσίες των λαών οι πανίσχυρες κυβερνήσεις των οικονομικά εύρωστων χωρών.
Υγειονομική κρίση, που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τα ευρωπαϊκά κράτη, άλλα με υπευθυνότητα και αποφασιστικότητα, άλλα με επικίνδυνη ανευθυνότητα και αμφιλεγόμενους χειρισμούς, που μπορεί να προκαλέσουν καταστάσεις, όπως αυτές που βιώνουν οι Ιταλοί. Η τραγωδία του κορονοϊού, που βιώνει η γειτονική χώρα, αποτελεί φυσιολογική συνέπεια της ελαφρότητας, με την οποία αντιμετώπισαν οι Ιταλοί την πανδημία. Ακόμη και σήμερα, που πεθαίνουν καθημερινά άνθρωποι κατά εκατοντάδες, υπάρχουν Ιταλοί που δεν εφαρμόζουν στον μέγιστο βαθμό τα μέτρα προστασίας του πληθυσμού.
Αντίστοιχες συμπεριφορές καταγράφονται και στην Ελλάδα, όπου για πρώτη ίσως φορά στη σύγχρονη ιστορία της χώρας η κυβέρνηση λειτουργεί με ασυνήθιστη υπευθυνότητα, εκπλήσσοντας ευχάριστα την κοινή γνώμη, η οποία συνήθως δεν εμπιστεύεται το κράτος και το αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό και επιφυλάξεις. Πολλοί ισχυρίζονται ότι το μόνο θετικό σε ό,τι αφορά στην εξάπλωση του κορονοϊού στη χώρα μας είναι ότι κλήθηκε να διαχειριστεί τον εφιάλτη υπεύθυνη κυβέρνηση, που έχει το σθένος, το σχέδιο και την αποφασιστικότητα να λάβει και να εφαρμόσει τα μέτρα, τα οποία είναι αναγκαία, ώστε να ελαχιστοποιηθούν, στο μέτρο του δυνατού, οι συνέπειες της πανδημίας.
Αυτές τις κρίσιμες ώρες ο τόπος έχει ανάγκη από σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Δεν υπάρχουν περιθώρια για αντικρουόμενες προτάσεις, για ιδεοληπτικές αγκυλώσεις και επικίνδυνες γραφικότητες. Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν και όσα θα ακολουθήσουν, αν η κατάσταση αρχίσει να ξεφεύγει, φέρνουν άπαντες ενώπιον των ατομικών τους ευθυνών. Οσοι εξακολουθούν να μην πειθαρχούν ή να δυσανασχετούν με το αυστηρό, πλην όμως απολύτως απαραίτητο μέτρο του περιορισμού των μετακινήσεων, ας σκεφτούν για λίγο τον τιτάνιο αγώνα των υγειονομικών, των γιατρών και των νοσηλευτών, που βρίσκονται σε καθημερινή βάση στην πρώτη γραμμή της μάχης, που έρχονται κυριολεκτικά πρόσωπο με πρόσωπο με τον κορονοϊό.
Οι εργαζόμενοι στο δημόσιο σύστημα υγείας δεν έχουν την πολυτέλεια της τηλεργασίας, ούτε είναι δυνατό να σταματήσουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, εκτός και αν νοσήσουν, όπως συμβαίνει με χιλιάδες συναδέλφους τους ανά τον κόσμο. Ολοι εκείνοι αξίζουν τον σεβασμό μας και απαιτούν από όσους είτε παραμένουν αναγκαστικά στο σπίτι, είτε πρέπει να δουλεύουν καθημερινά, λόγω της φύσης της εργασίας τους, να τηρούν ευλαβικά τα μέτρα προστασίας από τον κορονοϊό και να μη θέτουν εαυτούς, καθώς και τον οικογενειακό τους περίγυρο σε κίνδυνο.
Από την άλλη μεριά, άνθρωποι που έχασαν τις δουλειές τους ή κινδυνεύουν να τις χάσουν, αν η πανδημία δεν περιοριστεί στο χρονικό διάστημα που εκτιμούν οι επιστήμονες, χρειάζονται επίσης στήριξη και αλληλεγγύη. Οσοι έχουν σταματήσει να εργάζονται, επειδή οι επιχειρήσεις, στις οποίες απασχολούνται, έβαλαν υποχρεωτικά λουκέτο, κινδυνεύουν να αποτελέσουν τα μεγάλα θύματα τεράστιας οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής, που μπορεί να φέρει η πανδημία του κορονοϊού. Οταν, δηλαδή, τελειώσει αυτός ο εφιάλτης, να βρεθούν χωρίς εισόδημα, αντιμέτωποι με χρέη και οικονομικές υποχρεώσεις, στις οποίες δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποτελέσουν τον αδύναμο κρίκο της κοινωνίας μετά το τέλος της πανδημίας.
Τα μέτρα, που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση για τη στήριξη της οικονομίας, χρήζουν βελτιώσεων και προσθηκών, με γνώμονα την προστασία των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Πάνω τους στηρίχτηκε η προσπάθεια να βγει η χώρα από τη δεκαετή οικονομική κρίση. Πάνω τους πρέπει να στηριχθεί και η προσπάθεια να ξεπεράσουμε με όσο το δυνατό λιγότερες αναταράξεις τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης του κορονοϊού.
Οι απολύσεις, που έχουν γίνει εν μέσω πανδημίας, πρέπει να ακυρωθούν και οι εργοδότες, που λειτούργησαν με ανάλγητο τρόπο, να αποκλειστούν όχι μόνο από τα τρέχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία στήριξης, αλλά από και όσα θα ανακοινωθούν στο άμεσο μέλλον. Οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα αρκετά δεινά υπέστησαν από το 2010 και μετά. Είναι εκείνοι που πλήρωσαν το πιο ακριβό τίμημα της οικονομικής κρίσης. Δεν είναι δυνατόν να αποτελούν πάντα τα κοινωνικά και οικονομικά αποπαίδια.
Ο τρόπος, με τον οποίο διαχειρίζεται η κυβέρνηση, μέχρι στιγμής, την κατάσταση, μας κάνει να αισιοδοξούμε ότι θα εξακολουθήσει να λειτουργεί επίσης με υπευθυνότητα, όταν θα βγούμε στο ξέφωτο. Οταν, δηλαδή, θα ελεγχθεί η πανδημία και θα αρχίσουν να μπαίνουν σιγά – σιγά οι βάσεις για την επιστροφή στην κανονικότητα, την οικονομική και την κοινωνική. Στο μεταξύ, όμως, ας αντιληφθούμε ότι όλοι βρισκόμαστε στη μάχη κατά του κορονοϊού και όσοι πρέπει να παραμείνουν κλεισμένοι στα σπίτια τους και όσοι πρέπει να εργαστούν είτε για να σωθούν ανθρώπινες ζωές, είτε για να διασφαλιστεί υποτυπώδης ομαλότητα στη λειτουργία της κοινωνίας.
Απαντες οφείλουμε επίσης να αντιληφθούμε ότι η πανδημία δεν απειλεί μόνο τη δημόσια υγεία, αλλά και την κοινωνικότητά μας. Επιτρέψαμε στον κορονοϊό να μας κλείσει στα σπίτια μας. Ας μην του επιτρέψουμε να μας κλείσει και στους εαυτούς μας. Ας κρατήσουμε ορθάνοιχτα τα παράθυρα της αλληλεγγύης και της κοινωνικής ευαισθησίας και ας βάλουμε λουκέτο στην αντικοινωνική συμπεριφορά και την ανθρωποφαγία. Η πανδημία του κορονοϊού θα περάσει. Είναι στο χέρι μας να μην επιτρέψουμε στην «πανδημία» της απανθρωπιάς και της αδιαφορίας να μολύνει την καρδιά και την ψυχή μας.
