Οι κοινωνικοί δείκτες της απελπισίας

οι-κοινωνικοί-δείκτες-της-απελπισίας-679619

Το έχουμε επισημάνει πολλές φορές. Οι δραματικές επιπτώσεις των μνημονιακών περικοπών στον τομέα των κοινωνικών δαπανών θα υφίστανται για πολλά χρόνια μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής.

Συμπληρώνονται οκτώ χρόνια οικονομικής κρίσης και η χώρα μας εξακολουθεί να απασχολεί διεθνή Μέσα Ενημέρωσης με ειδήσεις, οι οποίες προκαλούν πραγματική απελπισία. Πρόσφατο ρεπορτάζ της DW παρουσίασε στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία έχει διπλασιαστεί από το 2010 το ποσοστό των παιδιών στην Ελλάδα που υποσιτίζονται, καθώς οι γονείς τους αδυνατούν να τους εξασφαλίσουν σε τακτική βάση κρέας ή ψάρι. Αυτό το ρεπορτάζ έρχεται να μας θυμίσει παλαιότερα ρεπορτάζ ελληνικών ΜΜΕ για παιδιά που λιποθυμούσαν στο σχολείο και για συνανθρώπους μας που έψαχναν για αποφάγια μέσα στα σκουπίδια. Αυτές οι ειδήσεις δεν διατηρούν απλά στην επικαιρότητα ένα υπαρκτό κοινωνικό πρόβλημα, αλλά καταρρίπτουν όσες επικοινωνιακές προσπάθειες γίνονται, έτσι ώστε να πεισθεί η κοινή γνώμη ότι τα χειρότερα τελείωσαν και πως η ελληνική οικονομία ανακάμπτει μετά την έξοδο από τα μνημόνια.

Το έχουμε επισημάνει πολλές φορές. Οι δραματικές επιπτώσεις των μνημονιακών περικοπών στον τομέα των κοινωνικών δαπανών θα υφίστανται για πολλά χρόνια μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής. Πολύ περισσότερο από τη στιγμή που καθυστερεί η υλοποίηση πολιτικών, οι οποίες θα καταργήσουν τις κοινωνικές ανισορροπίες και θα ελαχιστοποιήσουν θλιβερά φαινόμενα, όπως ο υποσιτισμός των παιδιών σε μια σύγχρονη, υποτίθεται, ευρωπαϊκή οικονομία.

Η οικονομική αδυναμία χιλιάδων οικογενειών να εξασφαλίσουν τα βασικά για το καθημερινό τραπέζι εξακολουθεί να αποτελεί μια οδυνηρή πραγματικότητα στη μεταμνημονιακή Ελλάδα, όπως επίσης το μεγάλο ποσοστό των ανέργων και όσων αδυνατούν να πληρώσουν βασικές υποχρεώσεις τους προς το Κράτος και τις ΔΕΚΟ, καθώς οι αποδοχές τους έχουν συρρικνωθεί δραματικά. Πρόκειται για ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας που μπορεί να μην εκδηλώνεται μέσα από δημόσιες διαμαρτυρίες, ωστόσο η σιωπή του είναι εκκωφαντική, η αγανάκτησή του τεράστια και η απόγνωσή του απερίγραπτη. Ολοι αυτοί οι άνθρωποι εισπράττουν υποσχέσεις και δεσμεύσεις ότι μετά την κρίση η χώρα γυρνά σελίδα με την κατάργηση των κοινωνικών αδικιών και τη δημιουργία αναπτυξιακών προοπτικών να βρίσκονται στο επίκεντρο, σε θεωρητικό μόνο επίπεδο, γιατί επί της ουσίας η πραγματική πολιτική ατζέντα εξαντλείται στην παροχή επιδομάτων ελεημοσύνης και στην υλοποίηση μέτρων, τα οποία δεν είναι τίποτα άλλο παρά «ασπιρίνες για έναν βαριά ασθενή».

Το πολιτικό προσωπικό αναλώνεται σε μια αδιέξοδη σύγκρουση, ώστε να πληγεί ο αντίπαλος με κάθε μέσο και τρόπο. Στην πραγματικότητα, οι πρωταγωνιστές αυτής της σύγκρουσης έχουν εγκλωβιστεί σε μια ανελέητη πολιτική κόντρα δίχως όρους και κανόνες, αδιαφορώντας για το κακό που προκαλείται στη χώρα, καθώς και για τις εκρηκτικές ανάγκες των ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού, όπως τα παιδιά. Αυτό το σκηνικό ακραίας πολιτικής πόλωσης μπορεί να ικανοποιεί τους εμπνευστές του και όσους το τροφοδοτούν καθημερινά, ωστόσο βυθίζει όλο και πιο πολύ στην απόγνωση και την απελπισία εκείνες τις κοινωνικές ομάδες, οι οποίες δεν ζουν, αλλά επιβιώνουν. Το τελευταίο πράγμα που τις απασχολεί είναι ποιος πολιτικός αρχηγός «έπληξε» περισσότερο τον άλλο ή ποιο κόμμα εξέδωσε την πιο σκληρή ανακοίνωση για να ασκήσει κριτική στα θέματα της οικονομίας.

Τα προβλήματα της οικονομίας δεν αντιμετωπίζονται ούτε με την πόλωση, ούτε με τις ακραίες πολιτικές τακτικές που έχουν υιοθετήσει τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας. Για το δικό τους ακροατήριο, που όσο πιο κοντά βρίσκεται στην κομματική οργάνωση, τόσο λιγότερα προβλήματα αντιμετωπίζει, οι σφοδρές συγκρούσεις και οι πολεμικές πολιτικές ιαχές μπορεί να προκαλούν ικανοποίηση, στον άνεργο οικογενειάρχη όμως, που δεν μπορεί να εξασφαλίσει τα βασικά για τα πεινασμένα παιδιά του, όλα αυτά ακούγονται σαν τις άναρθρες κραυγές ενός παρηκμασμένου πολιτικού συστήματος που αρχικά οδήγησε τη χώρα στο χείλος της καταστροφής και τώρα που ολοκληρώθηκε ο κύκλος των μνημονιακών μέτρων συγκρούεται με μανία για τα προνόμια της εξουσίας.

Οι εκλογές που θα γίνουν είτε μέχρι τον Μάιο, είτε με τη λήξη της θητείας της παρούσας συγκυβέρνησης, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα συνδράμουν στην εξομάλυνση της σημερινής αδιέξοδης κατάστασης και στην έναρξη μιας περιόδου ανάπτυξης και κοινωνικής ομαλότητας. Οι απερχόμενοι κάνουν ό,τι μπορούν για να ναρκοθετήσουν την οικονομία και να παραδώσουν στους επόμενους «καμένη γη», ενώ οι επόμενοι δεν μπορούν να πείσουν ότι θα διαχειριστούν την κατάσταση που θα παραλάβουν, έχοντας στο επίκεντρο της πολιτικής τους τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι όσο αργούν να στηθούν κάλπες, τόσο η χώρα θα παραμένει εγκλωβισμένη στα οικονομικά και κοινωνικά της αδιέξοδα, ενώ η διεθνής εικόνα της θα εξακολουθεί να πλήττεται από την ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος να δώσει λύσεις και την απροθυμία του να ομονοήσει στα αυτονόητα. Δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου για την οδυνηρή πραγματικότητα στη χώρα μας με τα υποσιτισμένα παιδιά θα συνεχίσουν να χαλούν το επικοινωνιακό αφήγημα των κυβερνώντων ότι έβγαλαν την Ελλάδα από τα μνημόνια και πως κατάργησαν τις κοινωνικές αδικίες, τις οποίες παρέλαβαν από τους προκατόχους τους. Οσο θα υπάρχει έστω και ένα παιδί που υποσιτίζεται ή έστω και μια οικογένεια που δεν μπορεί να εξασφαλίσει τα βασικά για το καθημερινό τραπέζι, το πολιτικό προσωπικό της χώρας, είτε πρόκειται για στελέχη της κυβέρνησης, είτε για στελέχη της αντιπολίτευσης, οφείλει να αφήσει στην άκρη τους τακτικισμούς και τη μικροπολιτική και να εργαστεί ακατάπαυστα ώστε να μηδενιστούν οι δείκτες της κοινωνικής απόγνωσης.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου