Ο σημερινός εορτασμός της παγκόσμιας ημέρας κατά των ναρκωτικών δίνει την ευκαιρία ώστε να αναδειχτούν τα εκρηκτικά προβλήματα τα οποία ταλανίζουν τους φορείς και τις οργανώσεις που έχουν συσταθεί για την αντιμετώπιση αυτού του κοινωνικού εφιάλτη. Δεν είναι μόνο τα στοιχεία για την αύξηση του αριθμού των τοξικομανών ή για τη μείωση του ηλικιακού μέσου όρου των νεαρών ατόμων που δοκιμάζουν τις εξαρτησιογόνες ουσίες. Πίσω και πάνω από το συγκεκριμένο εκρηκτικό πρόβλημα, που αποτελεί πραγματικό εφιάλτη για χιλιάδες οικογένειες, υφίστανται ανυπέρβλητα αρνητικά δεδομένα που έχουν οδηγήσει το σύνολο σχεδόν των δομών πρόληψης και απεξάρτησης από τα ναρκωτικά σε οριακό σημείο. Οι δραματικές περικοπές στη χρηματοδότηση του συνόλου των φορέων και των οργανώσεων που συστάθηκαν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα για να αντιμετωπιστεί ο μονίμως διογκούμενος κοινωνικός εφιάλτης των ναρκωτικών, οδήγησαν σε πραγματικό αδιέξοδο πολλές από αυτές τις προσπάθειες που στις περισσότερες των περιπτώσεων στάθηκαν στα πόδια τους χάρις στο μεράκι και τη διάθεση για προσφορά καταρτισμένων επιστημόνων αλλά και απλών πολιτών. Δυστυχώς στα τελευταία χρόνια των μνημονίων και των περικοπών που αυτά επέβαλαν σε κάθε τομέα του κοινωνικού κράτους, οι δομές πρόληψης, απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης των χρηστών ναρκωτικών ουσιών, όχι μόνο δεν είχαν τη στήριξη που απαιτούσαν οι περιστάσεις αλλά εγκαταλείφθηκαν, στην ουσία, στη μοίρα τους. Ενώ δηλαδή το πρόβλημα των ναρκωτικών λάμβανε ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, υποβοηθούμενο και από τις δυσμενείς κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, οι καθ΄ ύλην αρμόδιοι φορείς αποδυναμώνονταν σε βαθμό απελπισίας. Για παράδειγμα οι δομές του ΟΚΑΝΑ στο Βόλο είδαν την κρατική χρηματοδότηση να περικόπτεται έως και 70%. Αυτό το τρομακτικό ποσοστό είναι πέρα για πέρα αληθινό και αντικατοπτρίζει την εφιαλτική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα θεσμοθετημένα όργανα της πολιτείας, σ’ έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα. Αντί δηλαδή το κράτος να ενισχύει τους φορείς κατά των ναρκωτικών, τους οδηγεί στην απαξίωση και ταυτόχρονα ενδυναμώνει με τις πολιτικές που εφαρμόζονται ένα έτσι και αλλιώς τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα. Οι κατά καιρούς ανακοινώσεις για υλοποίηση προγραμμάτων πρόληψης μέσα από την ενημέρωση γονέων και μαθητών και η εκπόνηση σχεδιασμών για την απεξάρτηση και την κοινωνική επανένταξη των χρηστών, με ταυτόχρονη στήριξη των οικογενειών τους, συνεισέφεραν στην αντιμετώπιση μιας εφιαλτικής κατάστασης. Ωστόσο ότι χτίστηκε με κόπο τα προηγούμενα χρόνια κινδυνεύει τώρα να τιναχτεί στον αέρα λόγω των περικοπών στη χρηματοδότηση. Για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση στη λίστα αναμονής των χρηστών που επιθυμούν την ένταξή τους σε προγράμματα χορήγησης υποκατάστατων ναρκωτικών ουσιών. Αυτό σημαίνει ξεκάθαρα ότι το πρόβλημα διογκώνεται και η πολιτεία στρέφει αλλού το πρόσωπό της περικόπτοντας συνεχώς δαπάνες που μπορούν να σώσουν ανθρώπινες ζωές, στην κυριολεξία. Οι προτάσεις για τη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα αντιμετώπισης του προβλήματος που θα χρηματοδοτείται αποκλειστικά από πόρους του κρατικού προϋπολογισμού και θα έχει τη συνολική εποπτεία των προγραμμάτων απεξάρτησης, με ταυτόχρονη παρέμβαση στη διαδικασία κοινωνικής επανένταξης των απεξαρτημένων ατόμων, μπορεί να ακούγονται ουτοπικές ωστόσο αποτελούν τη μόνη ρεαλιστική λύση στην αντιμετώπιση μιας κατάστασης που λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και σε λίγο καιρό θα είναι μη αναστρέψιμη.
Γιώργος Λαμπράκης: Κοινωνικοί εφιάλτες και απόντες κρατικοί μηχανισμοί
