Κάποιες ιδιαίτερες καταστάσεις και συμπεριφορές, που σημειώνονταν στην ποδοσφαιρική δραστηριότητα τον Μεσοπόλεμο, προκαλούν απορίες και μειδιάματα στον σημερινό φίλαθλο.
Συχνά καταγράφονταν στις αθλητικές στήλες των τοπικών εφημερίδων, καθώς αποτελούσαν συνηθισμένες περιπτώσεις μέσα και έξω από τους αγωνιστικούς χώρους. Ας δούμε και σήμερα κάποιες μάλλον περίεργες και ενίοτε αστείες ιστορίες.
Πού είναι η μπάλα
Οπωσδήποτε και σήμερα παρουσιάζονται προσπάθειες παρακώλυσης της ομαλής διεξαγωγής του παιχνιδιού, με παρεμποδίσεις, καθυστερήσεις και άλλες ενέργειες από την ομάδα, που θέλει να διατηρήσει το σκορ, που ήδη έχει διαμορφωθεί υπέρ της. Η μη επιστροφή της μπάλας, όταν βγαίνει (σκόπιμα) εκτός αγωνιστικού χώρου ή η ρίψη και δεύτερης, όταν διεξάγεται ο αγώνας, ώστε ο διαιτητής να διακόψει τη φάση (άμα αυτή επηρεάζεται), αποτελούν τις πλέον συνηθισμένες, εσκεμμένες παρανομίες. Ο κανονισμός ποδοσφαίρου βέβαια επιβάλλει συγκεκριμένο αριθμό σφαιρών στον πάγκο κάθε ομάδας, για να αποφεύγονται καθυστερήσεις από τυχόν απόκρυψη στην κερκίδα. Εκείνα τα χρόνια όμως (δεκαετία του ‘30) μάλλον δεν ίσχυε η παραπάνω διάταξη, άλλωστε ήταν γνωστές και οι ελλείψεις αθλητικού υλικού, και πιθανόν οι μπάλες να ήταν λιγότερες σε κάθε αγώνα.
Κάποτε υπήρχε ίσως μόνο μία, όπως στη συνάντηση ΠΑΕΚ – Νίκης, που δεν ολοκληρώθηκε για αυτόν ακριβώς τον λόγο:
«Η ΠΑΕΚ αγωνιζομένη αμυντικόν παιχνίδι και χωρίς δύο από τους κυνηγούς της, έρριχνε την σφαίραν ως επί το πλείστον έξω του γηπέδου. Αυτό ήρχισε να εξερεθίζει παίκτας και θεατάς, πολλοί δε από τους τελευταίους ήρχισαν απειλούντες τον διαιτητήν. Εις ένα σημείον η σφαίρα ετρύπησε και μετά παρέλευσιν ενός τετάρτου, αφού ανευρέθη άλλη, εξηκολούθησε ο αγών διά να χειροτερεύσουν όμως τα πράγματα. Παίκτης της ΠΑΕΚ ρίχνων ένα αρ-άουτ έρριψεν την σφαίραν προς τα… όπισθεν, έξω του γηπέδου, χωρίς η σφαίρα να επιστρέψει, διότι εν τω μεταξύ,= την είχαν τρυπήσει απ’ έξω. Το τοιούτον επροκάλεσε νέας διαμαρτυρίας των θεατών κατά του διαιτητού, διότι ο τελευταίος δεν είχε συστήσει εις τους παίκτας της ΠΑΕΚ να μην ρίχνουν συστηματικώς την σφαίραν έξω. Εν μέσω των διαμαρτυριών και διαπληκτισμών παικτών και θεατών, ο διαιτητής διέκοψε τον αγώνα και διότι συν τοις άλλοις δεν υπήρχε άλλη σφαίρα. Μέχρι της διακοπής του αγώνος, ουδεμία ομάς είχε επιτύχει τέρμα, μετά δε την διακοπήν η Νίκη υπέβαλεν ένστασιν» (Λαϊκή Φωνή 14/5/1934).
Πού είναι τα δοκάρια
Πριν από κάποια χρόνια, πληροφορηθήκαμε ότι ματαιώθηκε αγώνας της Β’ Εθνικής, επειδή κάποιοι άγνωστοι(;) είχαν κόψει τα δοκάρια του γηπέδου. Προφανώς επρόκειτο για εσκεμμένη δολιοφθορά με προφανή, έστω και αποκρυπτόμενα, κίνητρα. Δεν γνωρίζω πάντως τους λόγους, που στα 1932 στο γήπεδο του Κεραυνού δεν διεξήχθη προγραμματισμένη ποδοσφαιρική συνάντηση πρωταθλήματος, γιατί δεν είχαν τοποθετηθεί τα τέρματα, τα οποία μάλλον ήταν αφαιρούμενα.
Στο σχετικό δημοσίευμα οι ευθύνες βάρυναν, σύμφωνα με το συντάκτη του, τους υπεύθυνους του γηπέδου, αλλά και την επιτροπή πρωταθλήματος της ΕΠΣΘ για το απίθανο γεγονός:
«Ο αγών ΑΕΚ Νικομήδειας εματαιώθη. Στις 3 ακριβώς, εις το γήπεδο του Κεραυνού, ήταν όλοι παρόντες. Και ο διαιτητής και οι ομάδες και οι επόπται γραμμών. Τι υπελείπετο διά να γίνη ο αγών;
Τα γκολπόστ των τερμάτων και τα δίκτυα σε αυτά ακριβώς έλειπον και ελλείψει τούτων ο αγών εματαιώθη. Ο λόγος δε ήτο ότι οι διευθύνοντες το γήπεδον δεν εγνώριζον ότι εγίνετο ο αγών εις το γήπεδόν τους!
Και όμως ας γνωρίζουν οι φίλαθλοι της πόλεώς μας ότι υπάρχουν:α) Ειδικός έφορος παρά τη ΕΠΣΘ, ο κ. Αβδελάς. β) Τριμελής επιτροπή πρωταθλήματος εκ των κ.κ. Αβδελά, Κώτσιου και Βλαχάκη και γ) Υπάρχει η υπ. αρ. 2663/1711 εγκύκλιος της ΕΠΣΘ ορίζουσα ως γήπεδον της συναντήσεως το γήπεδον του Κεραυνού. Και όμως παρ’ όλα αυτά ο χθεσινός αγών εματαιώθη! Τι λέγει ο κ. πρόεδρος της ΕΠΣΘ επ’ αυτού;» (Λαϊκή Φωνή 22/2/1932).
Ασυνεννοησία και αδιαφορία πιθανότατα να αποτέλεσαν τις αιτίες του παραπάνω γεγονότος, που οδήγησε στην αναβολή της συνάντησης, η οποία τελικά έγινε στο ίδιο γήπεδο την επόμενη Δευτέρα 28/2/32.
Να σημειώσουμε ότι το γήπεδο του Κεραυνού βρισκόταν στη διασταύρωση των οδών Αναλήψεως – Παγασών, στον χώρο του σημερινού Δημοτικού Σχολείου.
Ασύμφορες συναντήσεις
Οι μετακλήσεις, δηλαδή οι προσκλήσεις, ομάδων από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη για φιλικές συναντήσεις με αντίστοιχους τοπικούς συλλόγους αποτελούσαν συνηθισμένη πρακτική και στα χρόνια του Μεσοπολέμου, τότε που δεν υπήρχαν ακόμη εθνικά πρωταθλήματα, για δύο λόγους: α) Την αναβάθμιση του τοπικού ποδοσφαίρου με την αγωνιστική παρουσία ομάδων κορυφαίου επιπέδου για τα δεδομένα της εποχής και β) για καθαρά οικονομικούς λόγους, αφού προεξοφλούνταν μεγάλη προσέλευση θεατών, που διψούσαν για καλό ποδοσφαιρικό θέαμα. Βέβαια τα γνωστά σωματεία του κέντρου και της συμπρωτεύουσας δεν έρχονταν με το αζημίωτο, αφού εκτός από τα έξοδα μετάβασης, διαμονής και διατροφής, λάμβαναν πάντοτε από τις εισπράξεις του αγώνα και ένα σημαντικό ποσοστό ως αμοιβή. Τα έσοδα συνήθως ήταν αρκετά και περίσσευε μερίδιο για την ΕΠΣΘ και τα τοπικά σωματεία. Ενίοτε όμως οι προσκαλούμενες ομάδες κατέβαιναν με ελλιπείς συνθέσεις ή αναπληρωματικούς παίχτες, γεγονός που είχε οδηγήσει σε ματαιώσεις συναντήσεων. Οπως επίσης δεν έγινε και ο αγώνας Νίκης – ΠΑΟΚ, τόσο για λόγους ελλιπούς σύνθεσης, όσο και για υπέρογκες οικονομικές απαιτήσεις από τη μεριά των φιλοξενούμενων: «Η χθεσινή ματαιωθείσα συνάντησις. Επιστρέφουσα εξ Αθηνών εις Θεσσαλονίκην διήλθεν χθες εκ της πόλεώς μας η ισχυρά ποδοσφαιρική ομάς του ΠΑΟΚ, τετάρτη εις το εφετεινόν πρωτάθλημα Εθνικής Κατηγορίας. Οι συνοδοί της ομάδος ετηλεγράφησαν εκ Χαλκίδος όπως συναντηθή η ομάς αυτών μετά της Νίκης της πόλεώς μας το απόγευμα χθες. Δυστυχώς όμως κατά την προφορικήν ενταύθα συνεννόησίν των εζήτησαν όπως καταβληθούν εις αυτούς τρισχίλιαι δραχμαί και όπως εις την ομάδα των συμμετάσχωσι και τέσσαρες παίχται του εδώ ΠΑΟΚ, τρίτης κατηγορίας. Οι τοιούτοι όροι εκρίθησαν παράλογοι υπό της Νίκης και ούτω παρά τα έξοδα άτινα έκαμον διά την διαφήμισιν του αγώνος, εματαίωσαν αυτόν, διότι ο αγών θα εγένετο με τον ΠΑΟΚ της Εθνικής Κατηγορίας και ουχί με τον ΠΑΟΚ της τρίτης κατηγορίας». Οπως βλέπουμε εδώ πρόκειται όχι ακριβώς για «μετάκληση», αλλά για πρωτοβουλία της ομάδας της Θεσσαλονίκης να αγωνιστεί στον Βόλο, προκειμένου να αποκομίσει κάποια επιπλέον έσοδα στο ταξίδι της επιστροφής της από την Αθήνα. Οι αξιώσεις της όμως σωστά δεν ικανοποιήθηκαν.
Οταν χάνεται το ενδιαφέρον
Η ομάδα της Νικομήδειας υπήρξε η πλέον αδύναμη και βραχύβια της προπολεμικής περιόδου (1929-1933). Καταγράφονται κάμποσα βαριά σκορ εις βάρος της, όπως και αδυναμίες σε συγκρότηση, αθλητικό υλικό, συμμετοχές, έως ότου απορροφήθηκε από την ΑΕΚ, τον Ιούνιο του 1933. Χαρακτηριστικά σημειώνεται (26/3/1933) ότι ποδοσφαιριστές της αγωνίζονταν χωρίς παπούτσια! Πραγματικά στις τελευταίες της συναντήσεις την περίοδο 1932-33 η κατάσταση της εν λόγω ομάδας ήταν απελπιστική και είχε χαθεί κάθε ενδιαφέρον, όπως παραστατικά αναφέρεται σε ρεπορτάζ ενός αγώνα πρωταθλήματος με τον Τοξότη: «…Η Νικομήδεια κάμνει ολίγας καθόδους χωρίς όμως αποτέλεσμα. Εις την αρχήν του του β΄ ημιχρονίου φαίνεται αποφασισμένη να ισοφαρίσει, αλλά δεν το κατορθώνει και όταν εδέχθη το τέταρτον τέρμα παράλυσε τελείως. Δύο ακόμη τέρματα προσθέτει ο Τοξότης, το ένα από πέναλτι. Η Νικομήδεια όμως δεν συγκινείται, διότι εις μιαν φάσιν προ του τέρματός της, παίκτης της χάριν αστεϊσμού πιάνει την σφαίραν σαν τερματοφύλαξ! Ο διαιτητής όμως κ. Κώτσιος, ίσως διά λόγους ευσπλαχνίας, δεν καταλογίζει πέναλτι, αλλά δίδει φάουλ κατά του Τοξότου. Η διαιτησία του κ. Κώτσιου δεν υπήρξε διόλου ικανοποιητική. Εκτός της παρατηρητικότητος, την οποίαν δεν είχεν, υπήρξε πολύ μαλακός ως διαιτητής. Με τη μαλακότητα δε αυτήν εκτός του ότι ο κάθε παίκτης έκανε ό,τι αστεία ήθελε χωρίς να τιμωρηθεί, έγινε και το εξής: Επί τρία λεπτά σχεδόν που ο αγών διεξήγητο εις την περιοχήν του Τοξότου, ο Λαγός της Νικομήδειας έπαιζε με δευτέραν σφαίραν πάσες με τον τερματοφύλακάν του! Και όμως εγένετο αγών πρωταθλήματος!» (Λαϊκή Φωνή 14/3/1932). Πλήρης διάλυση και… μπάχαλο!
Στιχομυθία θεατή – προπονητή
Ζώντας την ένταση του αγώνα οι προπονητές πηγαινοέρχονται και δίνουν οδηγίες εντός του επιτρεπόμενου ορίου. Τότε φαίνεται πως το …παράκαναν περιφερόμενοι στην πλάγια γραμμή και μάλλον εμπόδιζαν την ορατότητα των ορθίων, στην περίφραξη, θεατών, προκαλώντας φραστικές αντιπαραθέσεις, όπως η παρακάτω σε αθλητικό ρεπορτάζ: «…Θέλετε να ακούσητε και στιχομυθίαν του προπονητού του Κενταύρου μετά φιλάθλου παρακαλέσαντος αυτόν να αποσυρθή από τας γραμμάς του γηπέδου, εντός του οποίου εντελώς αδικαιολογήτως πηγαινοήρχετο, παροτρύνων τους παίκτας και εμποδίζων τους θεατάς, ακούσατέ την: Κύριε προπονητά μας κάμετε την χάριν να μην μας εμποδίζετε, εμείς πληρώσαμε!
Αιντε ρε κάνε τη δουλειά σου και αν πλήρωσες είσαι κορόιδο, απάντα ο λαμπρός αυτός κύριος» (Σημαία 26/3/1931).
Νομίζω θα συνέβαιναν και χειρότερα!
Αλλά μήπως, κάποιες φορές, εμείς οι θεατές είμαστε πράγματι κορόιδα με αυτά που βλέπουμε;
Τα παρατράγουδα και τα περίεργα στο ποδόσφαιρο εκείνης της εποχής παρουσιάζουν συχνά ομοιότητες με ό,τι συμβαίνει και σήμερα.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ…
Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΑΡΤΑΠΑΝΗ, Μέλους της Εταιρείας, Θεσσαλικών Ερευνών
Σχετικά άρθρα:
