Γρηγόρης Καρταπάνης: Ποδοσφαιρικά του Βόλου 1921 – ΄25 (Μέρος Γ΄)

γρηγόρης-καρταπάνης-ποδοσφαιρικά-το-700021

Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΑΡΤΑΠΑΝΗ, Μέλους της Εταιρείας Θεσσαλικών Ερευνών

Συνεχίζουμε σήμερα την παρουσίαση πτυχών της ποδοσφαιρικής δραστηριότητας στον Βόλο κατά το έτος 1925, όπως αυτή καταγράφεται στα δημοσιεύματα της εφ. Ταχυδρόμος.

Από την αρχή του χρόνου και σχεδόν ώς τα τέλη Μαΐου δεν συναντούμε καμία αγωνιστική αναφορά. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει την ολοκληρωτική απουσία αγώνων των ομάδων της πόλης, αλλά είναι πιθανό να μην προέκυψε κάποια συνάντηση ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, ώστε να απασχολήσει την τοπική ειδησεογραφία. Οι ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις ίσως περιορίστηκαν σε αυτή την περίοδο κι από έναν άλλο λόγο, την απουσία γηπέδων. Ο μοναδικός οργανωμένος χώρος για τη διεξαγωγή αγώνα ήταν η πλατεία Γεωργίου του Α’ , δηλαδή το πάρκο Αγίου Κωνσταντίνου που είχε διαμορφωθεί και γι’ αυτή τη χρήση, ώστε να γίνονται όλα τα αξιόλογα παιχνίδια και όχι μόνο. Οι κάθε είδους ανεπίσημες συναντήσεις μεταξύ των συνοικιακών ομάδων πραγματοποιούνταν σε αλάνες και πλατείες, δηλαδή όπου υπήρχαν ανοιχτοί χώροι, δίχως να πληρούν τις αναγκαίες προδιαγραφές. Κυρίως χρησιμοποιούνταν για ματς η πλατεία Στρατώνων, δηλαδή η σημερινή Ρήγα Φεραίου, μιας και διέθετε εκτενή ακάλυπτη έκταση. Όμως από τις αρχές του 1925, όπως φαίνεται, ξεκίνησαν η ανάδειξη και ο καλλωπισμός τις πλατείας Γεωργίου Α’ με δενδροφυτεύσεις, γεγονός που οδήγησε στην απαγόρευση διεξαγωγής ποδοσφαιρικών αγώνων. Οπωσδήποτε χρειάζονταν ο ευπρεπισμός του χώρου και η δημιουργία μίας όμορφης πλατείας στο παραλιακό μέτωπο, τη βιτρίνα της πόλης, αλλά η επαινετή αυτή προσπάθεια έπληττε τον αθλητισμό στερώντας το μοναδικό ποδοσφαιρικό γήπεδο. Το ζήτημα προβλήθηκε στις εφημερίδες όταν ακόμη και οι μαθητές των σχολείων δεν μπορούσαν ν’ ασχοληθούν με το αγαπημένο τους άθλημα, ελπίζοντας, με τη δημοσιότητα, να δοθεί κάποια λύση. Διαβάζουμε στον Ταχυδρόμο στις 26/5/1925:

«Η ποδοσφαίρισις εις την πλατείαν Γεωργίου του Α’

Μαθηταί του γυμνασίου μάς παραπονέθησαν ότι απηγορεύθη η ποδοσφαίρισις εις την παραλιακήν πλατείαν Γεωργίου του Α’. Εάν τούτο είναι αληθές το θεωρούμεν άστοχον διότι είναι ωσάν να σπρώχνωμεν την παιδικήν ηλικίαν έξω από τας καταλλήλους δι’ αυτήν απασχολήσεις. Τονίζομεν ότι και αν πρόκειται να βλαβούν μερικά από τα νεοφυτευθέντα δενδράκια, η απαγόρευσις πρέπει ν’ αρθή» .

Ο συντάκτης της εφημερίδας παίρνει σαφή θέση υπέρ της άθλησης των νέων και την αθλητική χρήση του συγκεκριμένου χώρου, εναντιούμενος στους «οικολόγους» της εποχής, επισημαίνοντας πόσο απαραίτητη είναι για τη νεολαία η ενασχόληση με τον αθλητισμό. Πάντως πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως η παραπάνω απαγόρευση επηρέασε τη διεξαγωγή αγώνων στο διάστημα που εφαρμόστηκε με αποτέλεσμα τη μείωσή τους. Υπήρξαν όμως και ανεπίτρεπτες αντιδράσεις με το ξερίζωμα δενδρυλλίων. Στην ίδια εφημερίδα καταχωρείται δημοσίευμα με τίτλο «Τα δένδρα καταστρέφονται». Το φαινόμενο παρατηρήθηκε κυρίως στην πλατεία Γεωργίου Α’ κι έπρεπε να εντοπιστούν και να συλληφθούν οι δράστες. Η απαγόρευση πρέπει να έπαυσε γρήγορα γιατί, όπως θα δούμε πιο κάτω, η ποδοσφαιρική δραστηριότητα επαναλαμβάνεται στον εν λόγω χώρο, η διαμόρφωση του οποίου σε συγκροτημένη πλατεία πραγματοποιήθηκε στις αρχές της δεκ. του ’30, οπότε και σταμάτησε οριστικά η διεξαγωγή αγώνων. Τότε πλέον υπήρχαν τρία γήπεδα ( Νίκης, Κενταύρου, Κεραυνού) όπου μπορούσαν να γίνονται τα διάφορα ματς, σε θεσμοθετημένους και συγκροτημένους γι’ αυτό τον σκοπό χώρους.

Πρώτη αναφορά για διεξαγωγή αγώνων στην πλατεία Γεωργίου Α’, μετά από την προηγούμενη απαγόρευση, δημοσιεύεται στις 21/7/25, με την αναμέτρηση ανάμεσα σε δύο από τις κορυφαίες ομάδες της εποχής, του Ομίλου Εκδρομέων (ΟΕΒ) και του Κεραυνού:

«Ποδοσφαιρικοί αγώνες

Προχθές εις την πλατείαν Γεωργίου του Α’, με μεγάλην συρροήν κόσμου έγιναν οι ποδοσφαιρικοί αγώνες μεταξύ του Ομίλου Εκδρομέων υπό αρχηγόν τον κ. Γ. Τζάναν και του Κεραυνού. Ο άγων έγινε με επιμονή και από τα δύο μέρη. Από το α’ ημίχρονον παρετηρήθη η υπεροχή του Ομίλου, όστις εκέρδισεν και δύο τέρματα. Εις το β’ ημίχρονον ο Κεραυνός έδειξε αρκετήν συνοχήν και εκέρδισεν ένα τέρμα. Ο αγών κατέληξε με αποτέλεσμα 3 υπέρ του Ομίλου, 1 υπέρ του Κεραυνού».

Παράλληλα με τη διεξαγωγή των αγώνων, εκτελούνται και άλλα έργα αναβάθμισης της πλατείας με την τοποθέτηση ηλεκτροφωτισμού, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα στις 9/8/1925.

***

Οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι της εποχής, όπως αναφέραμε και νωρίτερα, διέθεταν και β’ ομάδες με νεότερους ποδοσφαιριστές, που λειτουργούσαν ως φυτώρια ή ακαδημίες με σκοπό την προώθησή τους στην ανδρική ομάδα. Αυτές οι β’ ομάδες έδιναν αγώνες μεταξύ τους παράλληλα με των α’ ομάδων. Μια τέτοια συνάντηση πραγματοποιήθηκε στις 23/8/25 ανάμεσα στις β’ ομάδες ΟΕΒ και Κεραυνού, αλλά δεν γνωρίζουμε το αποτέλεσμα. Τα δημοσιεύματα για τις β’ ομάδες είναι συνήθως ιδιαίτερα σύντομα. Στον αγώνα μεταξύ της β’ ομάδας του Κεραυνού και της αντίστοιχης του Γ.Σ. Προσφύγων ,νικήτρια αναδείχτηκε η πρώτη, δίχως να μνημονεύεται το αποτέλεσμα (Ταχυδρόμος 14/9/25).

***

Με τον τίτλο «Αθλητική κίνησις» προαναγγέλλεται (30/8/25) η επικείμενη συνάντηση, την ίδια μέρα, στην πλατεία Γεωργίου Α’ ανάμεσα στον ΟΕΒ και τον Γυμναστικό Σύλλογο Προσφύγων:

«Το απόγευμα θα διεξαχθή ποδοσφαιρικός αγών μεταξύ των καλλίστων ποδοσφαιρικών ομάδων του Ομίλου Εκδρομέων και Γ.Σ. Προσφύγων. Ο αγών προμηνύεται πεισματώδης». Την επομένη πληροφορούμαστε και το αποτέλεσμα του αγώνα:

«Η χθεσινή ποδοσφαίρισις

Χθες το απόγευμα εδόθη ποδοσφαιρικόν ματς μεταξύ των ομάδων Ομίλου και Προσφύγων κατά την οποίαν η ομάς των εκδρομέων ανεδείχθη νικήτρια με δυο γκολ έναντι μηδενός».

***

Ενα ξεχωριστό γεγονός συμβαίνει προς τα τέλη Σεπτεμβρίου, που επηρεάζει και τα ποδοσφαιρικά πράγματα της πόλης. Ο κατάπλους του αγγλικού στόλου. Ενας μεγάλος αριθμός πλοίων καταπλέει στο Βόλο σχηματίζοντας ένα εκτεταμένο αγκυροβόλιο από τη Γορίτσα έως τα Λεχώνια, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στην εφ. Ταχυδρόμος. Η έλευση του αγγλικού στόλου ανακοινώνεται επί σειρά ημερών σε όλες τις τοπικές εφημερίδες, αφού πρόκειται για κάτι πρωτόγνωρο με την παρουσία τόσων πολεμικών. Οπως συνηθιζόταν πάντοτε σ’ αυτές τις περιπτώσεις θα πραγματοποιούνταν διάφοροι αγώνες ανάμεσα σε ομάδες Αγγλων ναυτών και τοπικών σωματείων. Εκείνη τη χρονιά διοργανώθηκαν σκοπευτικοί και ποδοσφαιρικοί αγώνες, με τους πρώτους να έχουν τριεθνή χροιά, αφού εκτός από τον Κυνηγετικό Σύλλογο Βόλου και τον Σκοπευτικό Σύλλογο Βόλου συμμετείχαν Αγγλοι ναύτες σκοπευτές και ομάδα Ελβετών σκοπευτών που ήρθαν από την Αθήνα γι’ αυτό τον σκοπό.

Μεγάλη επισημότητα δόθηκε και στις ποδοσφαιρικές συναντήσεις με τις τοπικές εφημερίδες ν’ αναφέρονται σε αυτές. Στη «Σημαία» ανακοινώνεται το ματς της Μικτής Ομάδας της πόλης του Βόλου «μετά της Μικτής τοιαύτης της εις τα ύδατα μας ορμούσης μοίρας του Αγγλικού στόλου» (21/9/1925) . Ας δούμε το σχετικό ρεπορτάζ του Ταχυδρόμου για τον διεξαχθέντα ποδοσφαιρικό αγώνα:

«Οι ποδοσφαιρικοί αγώνες

Την 5ην απογευματινήν εις την πλατείαν Γεωργίου του Α’ διεξήχθησαν μεταξύ της μικτής ποδοσφαιρικής ομάδος του Αγγλικού στόλου και των ηνωμένων ομάδων της πόλεως μας, οι ποδοσφαιρικοί αγώνες. Εις τούτους παρέστησαν ο Αγγλος ναύαρχος κ. Κίις, ο πρόξενος της Μεγ. Βρεττανίας κ. Σταθακόπουλος, ο δημαρχών κ. Κουκιάδης, αι στρατιωτικαί αρχαί, πολλοί αξιωματικοί του στόλου και πλήθος κόσμου. Εις τους αγώνας, τόσον η φιλαρμονική της πόλεώς μας, όσον και οι αγγλικαί μουσικαί επαιάνιζαν διάφορα εκλεκτά τεμάχια και εμβατήρια. Οι αγώνες διεξήχθησαν εκατέρωθεν με πείσμα, νικήτρια δε ανεκηρύχθη η μικτή του Αγγλικού στόλου με τρεις επιτυχίας έναντι ουδεμίας» (21/9/1925).

Βλέπουμε πως στον ποδοσφαιρικό αγώνα (όπως και στον σκοπευτικό) δόθηκε ιδιαίτερη επισημότητα, όπως πάντοτε συνηθιζόταν σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Η αγγλική υπεροχή υπήρξε σαφής όπως δηλώνει και το τελικό σκορ 3-0.

***

Τον Οκτώβριο του 1925 συνεχίζονται και οι συναντήσεις μεταξύ των ομάδων της πόλης, πάντοτε στην πλατεία Γεωργίου Α’. Στη στήλη «Μικρά Νέα» της εφ. Ταχυδρόμος διαβάζουμε:

«Ποδοσφαιρικά

Χθες και ώραν 4 ½ μ.μ. διεξήχθησαν εν τη πλατεία Γεωργίου Α’ ποδοσφαιρικοί αγώνες μεταξύ των ομάδων Ομίλου Εκδρομέων και του Ποδοσφαιρικού Συλλόγου Κεραυνός. Αι δύο ομάδες ήλθαν ισόπαλοι με τέρματα. Καθήκοντα διαιτητού εξετέλεσε ο κ. Μαγουλάς» (12/10/25).

Οπως παρατηρούμε δεν αναγράφεται στο παραπάνω δημοσίευμα το ακριβές σκορ καθώς αναφέρεται μόνο πως το αποτέλεσμα υπήρξε ισόπαλο με γκολ. Διαιτητής προφανώς ήταν ο γνωστός ποδοσφαιριστής και παράγοντας της Νίκης, ιδρυτικό μέλος του προσφυγικού συλλόγου. Τότε χρέη διαιτητών στους αγώνες έκαναν πρόσωπα άλλων ομάδων, εκτός των αγωνιζομένων,για να μην τίθεται ζήτημα μεροληψίας, αφού δεν υπήρχε οργανωμένη διαιτησία.

***

Το «παρών» εξακολουθεί να δίνει και το μαθητικό ποδόσφαιρο με συναντήσεις των ποδοσφαιρικών ομάδων των σχολείων της Μέσης Εκπαίδευσης. Μόνο που κι εκεί συνέβαιναν παρατράγουδα, απότοκα της κακής διαιτησίας:

«Ποδοσφαιρικοί αγώνες

Εις τους τελεσθέντας χθες ποδοσφαιρικούς αγώνας μεταξύ των ομάδων Γυμνασίου και Πρακτικού Λυκείου ήλθον ισόπαλοι 1-1. Αποχωρησάσης δε της δευτέρας, εν τω μέσω του παιχνιδιού, ένεκεν της κακής διευθύνσεως, εκρίθη ότι η ομάς του Πρακτικού Λυκείου είνε ηττημένη». (Ταχυδρόμος 2/11/25).

Εκείνη την εποχή οι κανονισμοί του ποδοσφαίρου ήταν ελλιπείς και συχνά λαμβάνονταν αποφάσεις κατά περίπτωση. Εδώ δικαιολογημένα το ματς κατακυρώνεται σε βάρος της ομάδας που εγκατέλειψε τον αγωνιστικό χώρο. Πάντως το φαινόμενο των κακών διαιτησιών παρατηρείται και τα επόμενα χρόνια, όπως έχουμε επισημάνει σε παλιότερα δημοσιεύματά μας.

***

Εκτός από τους αμιγώς τοπικούς διοργανώνονται και αγώνες μεταξύ ομάδων των θεσσαλικών πόλεων. Η εφ. Σημαία στις 22/11/25 ανακοινώνει πως στις 29 του μήνα θα διεξαχθούν «μεγάλοι ποδοσφαιρικοί αγώνες» ανάμεσα στον ΟΕΒ και τον Αίολο Λάρισας. Μάλιστα στην ίδια εφημερίδα παρατίθεται και η σύνθεση του βολιώτικου σωματείου: Σπηλιώτης, Κουτσούκης Χ, Νταϊφάς, Φωτάκης, Κουτσούκης Γ, Κουτσουβέλης, Γερασιμίδης, Μπίρης, Λεβή, Καλιαμβάκος, Χρυσάφης, Ξυδάκης.

Στην εφ. Ταχυδρόμος, στις 1/12/25 πληροφορούμαστε τη διεξαγωγή και το αποτέλεσμα του εν λόγω αγώνα, πάλι στη στήλη «Μικρά Νέα»:

«Ποδοσφαιρικοί αγώνες

Διεξήχθησαν χθες εν τη πλατεία Γεωργίου του Α’ ποδοσφαιρικοί αγώνες μεταξύ του ποδοσφαιρικού ομίλου Λαρίσης, Αίολος και του τμήματος παιδιών του Ομίλου Εκδρομέων Βόλου, με τέσσαρας επιτυχίας του τελευταίου, έναντι ουδεμιάς του Αιόλου».

Σε ολόκληρη την περίοδο του Μεσοπολέμου το βολιώτικο ποδόσφαιρο υπήρξε καταφανώς ανώτερο από εκείνο των άλλων θεσσαλικών πόλεων, όντας ένα από τα ισχυρότερα της ελληνικής επαρχίας. Αδιάψευστοι μάρτυρες αυτής της διαφοράς τα ίδια τα αποτελέσματα των διαφόρων αναμετρήσεων. Από το 1929 ώς το 1940 σε σύνολο 61 καταγεγραμμένων συναντήσεων οι βολιώτικες ομάδες κόντρα σε εκείνες των άλλων πόλεων της Θεσσαλίας καταγράφουν 42 νίκες, 7 ισοπαλίες και 12 ήττες.

***

Τα ποδοσφαιρικά παιχνίδια ολοκληρώνονται για το έτος 1925, στις σελίδες της εφ. Ταχυδρόμος με τη μαθητική συνάντηση Εμπορική Σχολή – Ομάς Γυμνασίου 2-0.

Στις αρχές του επόμενου χρόνου διοργανώνεται το πρώτο ανεπίσημο πρωτάθλημα με την πρωτοβουλία του Δήμου Παγασών (Βόλου). Θα ακολουθήσουν άλλα τρία ώς τα 1929, όταν ιδρύεται η Ενωσις Ποδοσφαιρικών Σωματείων Θεσσαλίας (ΕΠΣΘ) ως νόμιμη τοπική διοργανώτρια ποδοσφαιρική αρχή, υπαγόμενη στην Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ), με το βολιώτικο ποδόσφαιρο να αποκτά πλέον επίσημη υπόσταση.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου