Του Κώστα Πώποτα*
Καταλαβαίνω απόλυτα την αγωνία της τοπικής κοινωνίας να βρει τρόπους προσέλκυσης επενδύσεων. Πρέπει, όμως, κάθε φορά που ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο έρχεται στην επιφάνεια, να αναρωτιόμαστε σε τι όρους περιβαλλοντικής προστασίας, ασφάλειας, αποφυγής οχλήσεων πρέπει να υπακούει η κάθε τέτοια πρόταση επένδυσης. Οπως και να είμαστε επιφυλακτικοί για τη διαδικασία αδειοδότησης. Κατόπιν βεβαίως θα πρέπει επίσης να εξετάζεται η φερεγγυότητα του υποψήφιου επενδυτή.
Μιλάω φυσικά για την τελευταία επικοινωνιακή καμπάνια που εν χορδαίς και οργάνοις μας προετοιμάζει γι’ αυτό που Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) αδειοδότησε και μάλιστα μας έκανε τη χάρη να μας αφήσει 15 μέρες προθεσμία να προβάλλουμε αντιρρήσεις, αν βεβαίως μπορούμε να αποδείξουμε ότι νομιμοποιούμαστε γι’ αυτό.
Να πιάσουμε λοιπόν με τη σειρά τα ερωτήματα, που σε μένα τουλάχιστο η «χαρμόσυνη» αυτή είδηση ήγειρε.
Για το πραγματικό, όπως ο επενδυτής αναφέρει (πολύ συνοπτικά) στην ιστοσελίδα του, πρόθεσή του είναι να εγκαταστήσει μια πλωτή πλατφόρμα επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) δίπλα στο συμπληρωματικό κρηπίδωμα/κυματοθραύστη που έχει ποντιστεί μπροστά στην είσοδο του λιμανιού. Η τεχνική, όπως θα δείτε στο σχεδίασμα, προτίθεται να έχει σε σταθερή βάση την πλατφόρμα συνδεδεμένη με αγωγό αερίου. Δίπλα στην πλατφόρμα θα προσδένουν τα πλοία μεταφοράς αερίου. Η πλατφόρμα αυτή μήκους περίπου 300 μέτρων και πλάτους γύρω στα 50, εμφανίζεται στην τοπογραφική απεικόνιση στην εσωτερική προς το λιμάνι πλευρά του κυματοθραύστη, ενώ στις φωτογραφικές προσομοιώσεις, προς την εξωτερική προς τον κόλπο μεριά. Εχει σημασία να διευκρινιστεί αυτό, διότι στην πρώτη περίπτωση ενοχλεί την είσοδο και έξοδο των πλοίων αφήνοντας πολύ μικρό διάδρομο ελιγμών και υψηλό κίνδυνο πρόσκρουσης ή προσάραξης στα αβαθή. Οταν μάλιστα προσδέσει στην πλατφόρμα πλοίο προς εκφόρτωση, το πλάτος της εγκατάστασης θα είναι περίπου 100 μέτρων και τηρουμένης μάλιστα της απόστασης ασφαλείας ναυσιπλοΐας των 100 μέτρων από πλοία έμφορτα εκρηκτικών, υποθέτω ότι θα υποχρεώνει σε παύση κάθε δραστηριότητα στο λιμάνι κατά την εκφόρτωση αερίου. Αν τώρα το όλο σχήμα τοποθετηθεί στην εξωτερική πλευρά, οι περιορισμοί ελιγμών και διέλευσης είναι λιγότεροι, αλλά οι κίνδυνοι περίπου ίδιοι.
Τώρα ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν, (θυμήσου τη Βηρυτό, θυμήσου την Κύπρο!) θα ήθελα να δω τη μελέτη για να αξιολογήσουμε μαζί τις συνέπειες μιας έκρηξης σε απόσταση 1.000 μέτρων από την πόλη! (Εύλογα ερωτήματα: Πού θα βρεθούν το καινούργιο πάρκινγκ της Φιλελλήνων, το Κορδόνι, η μαρίνα, ο Αγιος Κωνσταντίνος, τα Φεγγάρια και τα σπίτια στα Πευκάκια;).
Φαντάζομαι ότι ο ΟΛΒ θα παρέμβει για να ζητήσει τις απαιτούμενες μελέτες και τις εγγυήσεις ασφαλιστικής κάλυψης, αν και κατ’ εμέ, αν δεν είναι ήδη ενήμερος και συμμέτοχος όπως υπονοεί η επικοινωνιακή καμπάνια, θα έπρεπε να προβάλει αντιρρήσεις άμεσα, όπως και ο Δήμος Βόλου.
Τώρα στα ψιλότερα ερωτήματα: Οι εγκαταστάσεις αυτές απαιτούν απανταχού του κόσμου και ιδίως στις χώρες της ΕΕ, όπου η περιβαλλοντική νομοθεσία είναι ευθυγραμμισμένη, σοβαρή μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Διότι αν χρησιμοποιείται σύστημα ανοικτού βρόγχου για την εξαέρωση του υγροποιημένου φυσικού αερίου με τη χρήση θαλάσσιου νερού, τότε επιβάλλονται αυστηρότατοι περιβαλλοντικοί όροι για την απόρριψη του νερού εκ νέου στη θάλασσα.
Πρόσθετο ερώτημα: Ποιος θα πληρώσει τον βαρκάρη, ήτοι τον αγωγό, τις λιμενικές εγκαταστάσεις κ.λπ.; Και από πού θα περάσει και πώς ο αγωγός;
Μπαίνουν όμως και ζητήματα αρχής, τα ίδια περίπου που αντιμετώπισε η κοινωνία με τις προθέσεις εγκατάστασης αιολικών πάρκων. Για το ιστορικό, και θα επανέλθω σίγουρα όταν έχω καλύτερα καταλάβει την εξέλιξη της προσέγγισης. Εκ πρώτης όψεως παρατηρώ όμως ότι, ως συνήθως στην ελληνική πραγματικότητα, η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου επιτρέπει στον όποιο επενδυτή να δημιουργεί τετελεσμένα γεγονότα. Επιλέγει το σημείο που κατά τη δική του άποψη τον βολεύει, εκμαιεύει από τη ΡΑΕ την άδεια, χωρίς διαφάνεια για τις μελέτες που απαιτούνται, χωρίς ενημέρωση και διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, και λίγο πολύ περιμένει μην και εκδηλωθεί κάποια αντίδραση.
Πιστεύω λοιπόν ακράδαντα ότι στην περίπτωση αυτή ΠΡΕΠΕΙ να εκδηλωθεί η αντίδραση που επιβάλλεται από τις περιστάσεις τόσο για να αποσοβηθούν πραγματικοί κίνδυνοι, όσο και για να μπει τάξη στον τρόπο που οι επενδύσεις, ακόμη και οι προσοδοφόρες, πρέπει να γίνονται σε μια δημοκρατική χώρα. Η πεποίθησή μου είναι ότι άλλοι χώροι προσφέρονται για την εγκατάσταση αυτή (εγκαταστάσεις του Πρίνου ίσως;) και ότι σε μια ευνομούμενη πολιτεία ξεκινά κανείς από τη διαπίστωση «πού είναι επιτρεπτό, τι» και όχι από την καουμπόικη αντίληψη όπου να ‘ναι, όπου με βολεύει.
*Ο γράφων εκφράζει προσωπικές απόψεις
