Του Δημήτρη Χρυσόπουλου, Φιλόλογου – Ιστορικού
Μηχανογραφικά τέλος και τώρα πρόσω ολοταχώς για την ανακοίνωση των βάσεων και των επιτυχόντων μέσα στον Αύγουστο. Παρότι, όμως, βρισκόμαστε στα μέσα του καλοκαιριού, όλο και περισσότεροι είναι εκείνοι που αγωνιούν για το τι μέλλει γενέσθαι στο χώρο της εκπαίδευσης από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο καθότι το «στίγμα» της τηλεκπαίδευσης παραμένει νωπό για όλους μας, μιας και κυριάρχησε στην καθημερινότητά μας για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα!
Αρχικά, πρέπει να σταθούμε στο γεγονός ότι με βάση το νέο νομοσχέδιο για τη δημόσια εκπαίδευση με τίτλο «Αναβάθμιση του σχολείου και ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις» που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή και αφορά την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και την αυτονομία των σχολείων, αναμένονται πολλές και σαρωτικές αλλαγές τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αλλαγές που θα ισχύσουν στα σχολεία, κάποιες από τον προσεχή Σεπτέμβριο και κάποιες άλλες σε μεταγενέστερο στάδιο.
Είναι αλήθεια ότι η τηλεκπαίδευση άφησε πίσω της πάρα πολλά κατάλοιπα και πιστεύω πως η πλειοψηφία τόσο των μαθητών όσο και των εκπαιδευτικών δεν θέλει ούτε να φαντάζεται το ενδεχόμενο κάτι τέτοιο να συμβεί εκ νέου και την ερχόμενη σχολική χρονιά και εύχεται τα πάντα να λειτουργούν κανονικά, όσο είναι φυσικά δυνατό κάτι τέτοιο. Βέβαια θα μου πει κανείς ότι κάτι αντίστοιχο ευχόμασταν και πέρσι τέτοιο καιρό μέσα από την -πάντα- φιλόξενη του ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΥ, δυστυχώς, όμως, η πραγματικότητα μας προσγείωσε απότομα. Παρ’ όλα αυτά, αν λάβουμε υπόψη τα όσα ακούγονται κι από τα πλέον επίσημα χείλη, από Σεπτέμβριο αναμένουμε να λειτουργήσουν κανονικά διά ζώσης όλες οι εκπαιδευτικές δομές, γεγονός που θα συμβάλλει τα μέγιστα ώστε η εκπαιδευτική διαδικασία να κυλήσει ομαλά.
Αν υποθέσουμε, λοιπόν, ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί, αφήνοντας στην άκρη για τους κατεξοχήν ειδικούς κάθε κουβέντα περί εμβολίων, τεστ και προληπτικών μέτρων, τότε στο επίκεντρο θα πρέπει να βρεθεί από την πρώτη κιόλας ημέρα ο μαθητής. Τα εκπαιδευτικά κενά που δημιουργήθηκαν τα δύο αυτά χρόνια είναι ήδη πάρα πολλά και σημαντικά και σίγουρα αν δεν γίνει προσπάθεια να εξαλειφθούν (κάτι που θα ήταν το ιδανικό) ή έστω να μειωθούν κατά πολύ, το μέλλον προμηνύεται εξαιρετικά δυσοίωνο. Ο εξορθολογισμός της διδακτέας ύλης των μαθημάτων είναι βασικό προαπαιτούμενο προκειμένου να μπορέσουν οι μαθητές σταδιακά να επανέλθουν σε μια προ κορωνοϊού κατάσταση όπου παρά τις πολλές και διαχρονικές παθογένειες της ελληνικής εκπαίδευσης τουλάχιστον τα μαθήματα γινόταν διά ζώσης καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους.
Ενα σημαντικό λάθος στην προκειμένη περίπτωση θα ήταν αν για μια ακόμη χρονιά το υπουργείο αποφασίσει να δώσει στην αρχή του σχολικού έτους εντελώς γενικόλογες οδηγίες κάλυψης των διδακτικών κενών και «ρίξει το μπαλάκι» ξανά στους εκπαιδευτικούς. Μετά από δύο χρονιές τηλεκπαίδευσης πλέον δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο για νέες ολιγωρίες. Το παραμικρό, όμως! Αντίθετα κι επειδή υπάρχει ακόμη χρόνος μπροστά μας, πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρο, πρώτιστα με στόχο τη δημιουργία ενός εφικτού και στο πλαίσιο της λογικής πλάνου κάλυψης των διδακτικών κενών προηγούμενων ετών κι έπειτα την ομαλή μετάβαση στην καινούργια ύλη.
Αναρωτιέμαι για παράδειγμα πως είναι δυνατόν έπειτα από τα όσα έχουν συμβεί τα δύο προηγούμενα χρόνια να κατορθώσουν οι υποψήφιοι να ανταποκριθούν με επιτυχία στις απαιτήσεις που προκύπτουν από την τεράστια διδακτέα και εξεταστέα ύλη που ανακοινώθηκε (κυρίως στα Λατινικά και την Ιστορία); Μαθητές που ας μην ξεχνάμε έχουν να δώσουν προαγωγικές εξετάσεις δύο ολόκληρα χρόνια και τον κύριο όγκο της ύλης των δύο πρώτων τάξεων του λυκείου τον αφομοίωσαν (;) μέσα από τη διαδικασία της τηλεκπαίδευσης. Σε κάθε περίπτωση ο εξορθολογισμός της ύλης και ο επαναπροσδιορισμός της σε νέα βάση δεν είναι απλά κάτι που πρέπει να εξετάσει το υπουργείο, είναι αδήριτη ανάγκη. Και φυσικά δεν είναι μόνο η ύλη, ακολουθεί η ελάχιστη βάση εισαγωγής που σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε βιαστικά και σίγουρα επιδέχεται πολλών αλλαγών προκειμένου να επιτελέσει σωστά το ρόλο της.
Επιπρόσθετα, μιας και λίγο πιο πάνω μιλήσαμε για αλλαγές που αναμένονται από το Σεπτέμβριο τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δεν θα ήταν ωφέλιμο πριν χτυπήσει το κουδούνι και επιστρέψουν μαθητές και εκπαιδευτικοί στις σχολικές αίθουσες να γίνει μια εκτενής παρουσίαση όλων των αλλαγών παράλληλα με όλες τις απαραίτητες επιμορφώσεις σχετικά μ’ αυτές; Κάθε χρόνο άλλωστε για επιμορφώσεις ακούμε και επιμορφώσεις δε βλέπουμε, κι όταν έρχεται η στιγμή της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων τότε ξαφνικά «πέφτουμε» όλοι από τα σύννεφα και αναζητούμε τις ρίζες του προβλήματος και τρέχουμε να αλλάξουμε το σύστημα των πανελλαδικών, λες και φταίει μόνο αυτό! (Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε πάρα πολλά ακόμη πράγματα που πρέπει να γίνουν αρχής γενομένης από το Σεπτέμβριο γι’ αυτό και ίσως επανέλθουμε στο μέλλον.)
Στα σχέδια, λοιπόν, και στα μεγάλα λόγια όλα μοιάζουν υπέροχα αλλά δυστυχώς ο τόπος μας την ώρα που η πανδημία έχει κατορθώσει να αλλάξει ριζικά τη ζωή μας προς το χειρότερο, έχει ανάγκη από πρακτικές λύσεις και πάνω απ’ όλα πράξεις και έργα. Έπειτα από όσα έχουν συμβεί, άλλωστε, όλο αυτό το διάστημα, πλέον, θα πρέπει να θεωρούμαστε αρκετά «σοφοί» προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι από Σεπτέμβριο θα έχει επέλθει η κανονικότητα στα σχολεία και όχι μόνο. Γι’ αυτό και η απάντηση στο «τι μέλλει γενέσθαι από Σεπτέμβριο στις δομές εκπαίδευσης (και όχι μόνο);» ελπίζουμε ότι θα είναι με τον πιο εμφατικό τρόπο η «επιστροφή στην κανονικότητα».
