Του ΤΑΚΗ ΠΑΝΤΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Στην επικαιρότητα αυτές τις ημέρες προβάλλουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες με αφορμή την τέλεσή τους στο Τόκιο, με μια πολυσυζητημένη ατζέντα προγραμματισμού, λόγω της πανδημίας και του κορονοιού. Ξεκίνησαν ήδη και φαίνεται πως όλα πάνε καλά, εκτός από την τέλεσή τους χωρίς κόσμο. Στο σημερινό μας σημείωμα θα σχολιάσουμε την παρέμβαση του Κωνσταντίνου Καραμανλή για την επάνοδο των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αρχαία Ολυμπία. Μια πρόταση που απαντούσε στα συνεχή πλήγματα που δεχόταν η ολυμπιακή ιδέα, λόγω της επενέργειας πολιτικών και άλλων σκοπιμοτήτων.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στη διάρκεια της πολιτικής του διαδρομής επέδειξε ζωηρό ενδιαφέρον για την προστασία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Στο πνεύμα αυτό διατύπωσε το 1976 για πρώτη φορά την πρόταση του για μόνιμη τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων στην πατρίδα που τους γέννησε και συγκεκριμένα στην Ολυμπία.
Στις 31 Ιουλίου 1976, με τους Ολυμπιακούς αγώνες του Μόντρεαλ σε εξέλιξη, ο Καραμανλής με επιστολή του προς τον πρόεδρο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ) λόρδο Κιλάνιν επισημαίνει τους κινδύνους που απειλούσαν να νοθεύσουν το ολυμπιακό ιδεώδες και διατύπωσε την πρότασή του για επαναφορά, σε μόνιμη βάση των Ολυμπιακών Αγώνων στη χώρα που τους γέννησε.
Στην απάντησή του ο λόρδος Κιλάνιν την 1η Αυγούστου του 1976 εξήρε την πρόταση το Ελληνα πρωθυπουργού, ωστόσο μετέθετε στο μέλλον τις συζητήσεις, διευκρινίζοντας πως: «…τη χρονική αυτή περίοδο, υπάρχουν άλλα θέματα που έχουν σχέση με την 23η Ολυμπιάδα που σκεπτόμαστε τη μετάθεσή του χρόνου τέλεσης την επόμενη χρονιά, λόγω διαφόρων πολιτικών συνεργειών, οπότε συζητάμε την πρόταση αργότερα». Η πρόταση του Καραμανλή ήταν πάντα στο προσκήνιο και καλλιεργείτο ως ιδέα. Επανήλθε στο προσκήνιο στους επόμενους Αγώνες του 1980, όταν ένα πολιτικό γεγονός φάνηκε και πάλι να κλονίζει τον κορυφαίο αθλητικό θεσμό. Η εισβολή των σοβιετικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν τον Δεκέμβριο του 1979 προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και διαμαρτυριών εκ μέρους του Δυτικού Κόσμου. Ηδη από τις αρχές του 1980 ο Αμερικανός πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ και η Γερουσία των ΗΠΑ έθεσαν το θέμα ενός πιθανού μποϊκοτάζ. Τότε ακριβώς η πρόταση του Καραμανλή φάνηκε εκ νέου να εμφανίζεται στο προσκήνιο, με ισχυρά τεκμήρια για συζήτηση.
Η αλλαγή του κλίματος στους κόλπους της ΔΟΕ φάνηκε στο κείμενο απαντητικής επιστολής του προέδρου της λόρδου Κιλάνιν στις 4 Φεβρουαρίου 1980. Μεταξύ θερμών και ενθαρρυντικών λόγων στον Ελληνα πρωθυπουργό, τον πληροφόρησε ότι η επιστολή του είχε περιληφθεί στην ημερήσια διάταξη της 82ας Συνόδου της ΔΟΕ, που θα γινόταν στο Λέικ Πλάσιντ των ΗΠΑ. Επειτα από έναν μήνα ο λόρδος Κιλάνιν ενημέρωσε τον Καραμανλή ότι όλα σχεδόν τα μέλη της ΔΟΕ αποδέχτηκαν με ενδιαφέρον την πρότασή, με αποτέλεσμα να αποφασιστεί ομόφωνα η σύσταση ειδικής επιτροπής με πρόεδρο τον πρέσβη Λουί Γκραντού, για να μελετήσει την ελληνική πρόταση.
Τον επόμενο Απρίλιο, το προεδρείο της Επιτροπής επισκέφθηκε την Ελλάδα και μαζί με τον Καραμανλή ξεναγήθηκε στους χώρους της Αρχαίας Ολυμπίας. Εκεί ο Ελληνας πρωθυπουργός εξέφρασε την πεποίθηση ότι: «..η Ελλάς μπορεί να γίνει διεθνές πολιτιστικό κέντρο με την αναβίωση ορισμένων θεσμών της Αρχαιότητας, όπως είναι το Ευρωπαϊκό Δελφικό Κέντρο και οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Η επίσκεψη του Γκιραντού και των συνεργατών του στην Ολυμπία είχε ως αποτέλεσμα να επισπευσθεί η εκπόνηση ενός σχεδίου συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδος και της ΔΟΕ, που θα καθόριζε το νομικό καθεστώς των ολυμπιακών εγκαταστάσεων στον χώρο της Ολυμπίας, ο οποίος στο εξής θα χαρακτηριζόταν «Απαραβίαστος». Ο Γκραντού επανήλθε στη Ελλάδα το φθινόπωρο του 1980, για τη συνέχεια της έρευνάς του.
Πέρα από τις επικοινωνίες με τον Κιλάνιν και τον διάδοχό του στην ηγεσία της ΔΟΕ τον Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ και τη διαβούλευση της επιτροπής υπό τον πρέσβη Γκιραντού, ο Καραμανλής αντιλαμβανόταν πως δεν θα μπορούσε να υπάρξει ευόδωση της πρωτοβουλίας του χωρίς τη διεθνή προβολή της. Αξιοποίησε έτσι την αίγλη και τη δημοφιλία που είχε διεθνώς και φρόντισε να προβάλλει περισσότερο τα πλεονεκτήματα της πρότασής του, με συνεντεύξεις σε διεθνή μέσα ενημέρωσης (εφημερίδες και τηλεοπτικά δίκτυα). Παράδειγμα τον Απρίλιο του 1980 παραχώρησε συνέντευξη στην δυτικογερμανική εφημερίδα Die Welt και αναφέρθηκε στην ηθική διάσταση των ελληνικών πρωτοβουλιών: «Ο κόσμος βασανίζεται σε μια ηθική αναρχία, είναι καιρός να επιστρέψομε στις αξίες της κλασικής αρχαιότητος, που διατηρούν πάντοτε την αξία τους, όπως η αδελφότητα και η συμφιλίωση πέρα από κάθε διαφορά». Ακόμη στις 6 Ιουνίου σε συνέντευξη που παραχώρησε στη βαυαρική τηλεόραση, που είχε στο μεταξύ αναδειχθεί στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας της Ελλάδας, υπογράμμισε: «Τα πλεονεκτήματα είναι ότι λόγω της ουδετερότητας του χώρου δεν θα υπάρξουν πολιτικοί ανταγωνισμοί και θα είναι πραγματικά οικουμενικός ο χώρος, δεδομένου ότι όλες οι χώρες με το ίδιο δικαίωμα θα μετέχουν των Αγώνων».
Ενας ατέλειωτος αγώνας προσφοράς στην πατρίδα και την κοινωνία ήταν η ζωή και το έργο του καταξιωμένου, παγκόσμια, σύγχρονου πολιτικού Κωνσταντίνου Καραμανλή, που μας κάνει υπερήφανους. Αφησε έντονο αποτύπωμα της πολυσήμαντης ζωής του ως πολύτιμο κληροδότημα στις ερχόμενες γενιές. Τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές ήδη έχουμε από το Τόκιο τις πρώτες επιτυχίες των σύγχρονων ολυμπιονικών μας, της Σάκκαρη, του Τσιτσιπά, τους πολίστες μας, τους κολυμβητές και κολυμβήτριες και αθλητές άλλων αγωνισμάτων, που δίνουν τη μάχη να επικρατήσει και πάλι το μπλε του Ουρανού και της Θάλασσας της Ελλάδας στη Ανατολική Ασία. Ευχόμαστε και ελπίζουμε πως η συνέχεια θα φέρει και άλλες ελληνικές επιτυχίες.
