Του Νίκου Χατζησταματίου, Δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω τ. Αντιπροέδρου Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου
Πριν πολλές δεκαετίες, τη πρώτη εμφάνιση της ζωής μου σε Δικαστήριο την έκανα την επομένη της κηδείας του πατέρα μου και αντιμετωπίζοντας τότε με ρεαλισμό τη πραγματικότητα, είπα «εμπρός, η ζωή συνεχίζεται, καλώς ή κακώς».
Ετσι, έκτοτε, εμπέδωσα το ότι η ζωή πράγματι συνεχίζεται.
Σήμερα λοιπόν καλούμαστε όλος ο κόσμος να συνεχίσουμε τη ζωή και να αντιμετωπίσουμε μια νέα πραγματικότητα, μια και μπήκε στη ήδη δύσκολη οικονομική καθημερινότητά μας η πανδημία του κορονοϊού, με τις απίστευτες συνέπειες για όλους εμάς στην υγεία, την επιβίωση και όχι μόνο. Οι συνέπειες, από σήμερα και ακόμη πολύ μετά τη λαίλαπα, είναι κυρίαρχα για την οικονομία την ατομική, την εθνική, αλλά και την παγκόσμια.
Οι συνθήκες ακραίας φτώχειας που βιώναμε εδώ και χρόνια όλοι στην Ελληνική κοινωνία (γενική και αναλογική κατά κοινωνική τάξη) είναι ένα γεγονός, μια καθημερινή πραγματικότητα. Σε αυτήν προστέθηκαν τα νέα δεινά της πανδημίας, με το νέκρωμα της οικονομίας και της όλης παραγωγής και έτσι έγινε το έδαφος καταλληλότερο για τους τοκογλύφους του διεθνούς οικονομικού κατεστημένου.
Σήμερα πιστεύω ότι όλοι καταλάβαμε ως ελληνικός λαός και συνειδητοποιήσαμε τις άρρωστες καταστάσεις και τις παθογένειες που μας έφεραν εδώ που είμαστε ως χώρα, δηλαδή στο μέσο του πουθενά. Στα παραπάνω όμως, δυστυχώς, θα πρέπει σήμερα να προσθέσουμε τις συνέπειες της πανδημίας και να προβληματιστούμε για το πώς θα μπορέσουμε να τις αντιμετωπίσουμε.
Η κατάληξη κάθε αρρώστιας που δεν γιατρεύεται είναι ο θάνατος. Ετσι ή θα πρέπει να αναμένεται ο θάνατος της ψυχορραγούσας οικονομίας και μαζί και της κοινωνίας με τη προσθήκη του ιού στα υπάρχοντα προβλήματα ή θα πρέπει να γίνει δυναμική πυροδότηση της ανόρθωσης της εθνικής οικονομίας. Θυμήθηκα μια παλιά σειρά από γραμματόσημα που είχε τίτλο «ανασυγκρότηση» για τη μετά τον εμφύλιο προσπάθεια να ξαναστηθεί η Ελλάδα και σκέφτομαι ότι σήμερα δεν φτάνει μόνον αυτή.
Αισιόδοξος εκ πεποιθήσεων, διαχρονικά, σκέφτομαι, αν και πώς, θα μπορούσε να πυροδοτήθει ένα νέο ξεκίνημα για την ανάπτυξη και την επαναπαραγωγικότητα της χώρας μας, την ανασυγκρότηση, καθώς και να αντιμετωπιστεί ο διεθνής ζυγός των μνημονίων, της επιτροπείας ή όπως αλλιώς θέλετε να ονομάσετε την οριστική οικονομική υποδούλωση της χώρας και του Ελληνα.
Μόνον μια επενδυτική έκρηξη θα μπορούσε να προσελκύσει κεφάλαια που σταδιακά θα τοποθετούνται με αυξημένους ρυθμούς στην πραγματική οικονομία, ενισχύοντας την παραγωγή, την αγορά των ακινήτων, το τουρισμό, αλλά και την εν ευρεία εννοία παραγωγή και αυτά σε συνδυασμό με μαζική δημιουργία πραγματικών και όχι πλασματικών νέων θέσεων εργασίας θα βελτιώσουν τους δείκτες της κατανάλωσης. Μέσα στο πλαίσιο αυτό θα καλλιεργηθούν ανατιμητικές προσδοκίες για τις ήδη υπέρμετρα συμπιεσμένες τιμές των ακινήτων αλλά και τα μισθώματα και θα επιτευχθεί η αναβίωση της αποβιωσάσης εθνικής οικονομίας. Και όλα αυτά δηλαδή θα πρέπει να συνδυαστούν με την εκ νέου είσοδο της χώρας στη πρωτογενή παραγωγή, για να υπάρχει Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), αφού η χώρα θα αρχίσει εκ νέου να παράγει.
Αμεσος στόχος η προσέλκυση επενδυτών, για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και καθίδρυση δομών ανάπτυξης για αύξηση του ΑΕΠ, αφού παύσουμε να είμαστε μη ανταγωνιστικοί με καθιέρωση άδικων φόρων. Πρέπει να σταματήσει ο εκφοβισμός των επενδυτών, λαμβάνοντας μέτρα, με κάθετη και σταθερή συνεχόμενη μείωση των φόρων και εγκατάλειψη της φορομπηχτικής αντίληψης, σε συνδυασμό με οριστική απαλλαγή από τον βραχνά της γραφειοκρατίας. Είμαστε ίσως η μόνη χώρα στον κόσμο που όταν ακούς για εκσυγχρονισμό, διπλοκουμπώνεσαι γιατί ξέρεις ότι αυτό τελικά σημαίνει αξεπέραστη γραφειοκρατία.
Βασικό θέμα στην σημερινή πραγματικότητα είναι η αντιμετώπιση των δανείων (κόκκινων και μη), θέμα που αφορά αναμφίβολα σε όλο σχεδόν τον ελληνικό λαό, μια και είναι δεδομένη η στο άμεσο μέλλον μετάβαση όλων των δανείων στο κόκκινο, αποκλειστικά λόγω της δεινής θέσης της οικονομίας της χώρας, για το χάλι της οποίας η λέξη «καταβαράθρωση» είναι επιεικής κρίση και την απόλυτη διάλυσή της από το κορονοϊό.
Η παντελής έλλειψη χρήματος στις τσέπες και στους λογαριασμούς όλων των Ελλήνων δεν οφείλεται σε κάτι που αποφασίσαμε και κάναμε εμείς, ακόμη και αν έχει ως βάση εκκίνησης «απερίσκεπτη!!!» οικονομική μας ενέργεια, με αγορά σπιτιού, αλλαγή αυτοκινήτου, δαπάνες σπουδών τέκνων, άνοιγμα δουλειάς κλπ. Και τούτο διότι δεν μας είπε κανένας το αντάλλαγμα της ευμάρειας που προσεφέρετο τότε αφειδώς, όταν η αντιμετώπιση του δανείου ήταν μικρό ποσοστιαίο μέρος της οικονομικής δυνατότητας του καθενός δανειολήπτη, πράγμα εξάλλου καλά και απόλυτα ελεγμένο τότε, από τη σήμερα «σφυρίζουσα κλέφτικα» τράπεζα, που κάνει ότι δεν γνωρίζει τίποτα. Οι τότε κυβερνώντες αποφάσισαν και εκτέλεσαν τα όσα αποφάσισαν και αυτοί απέτυχαν όχι εμείς οι πολίτες. Δεν ξέρω αν οφείλεται αυτό σε άγνοια, κακή πρόβλεψη, εξαπάτησή τους από έξω, δωροδοκίες, ανικανότητα.
Αποτέλεσμα. Η σημερινή ανικανότητα όλων των ασχέτων με το έγκλημα (και ακριβολογώ εδώ) πολιτών, να ανταπεξέλθουν σε υποχρεώσεις, ενώ οι κυβερνώντες (είναι λάθος να λέμε το κράτος, διότι οι κυβερνώντες αποφασίζουν για λογαριασμό του), τολμούν και προβάλλουν στα μέσα ενημέρωσης πανηγυρισμούς για το ύψος των εισπραττομένων φόρων και μοιράζουν ψίχουλα από αυτά σε αλλοδαπούς, άντε και ημεδαπούς, κυρίως Ρομά. Η ευθύνη της απίστευτα κακής οικονομικής πορείας της οικονομικής κατάστασης της χώρας και όλου του κόσμου βαρύνει αποκλειστικά και μόνον τους κυβερνώντες και κανέναν άλλον. Οχι βέβαια τους πολίτες. Εμείς είμαστε αθώοι του εγκλήματος αυτού. Και εδώ ήλθε η πανδημία. Νέκρωσαν τα πάντα. Τα μαξιλάρια ξεφούσκωσαν και η παραγωγικότητα μηδενίστηκε, ενώ η ετήσια ένεση από το τουρισμό, που έδινε την ανάσα επιβίωσης στην οικονομία της χώρας, θα είναι εκ των πραγμάτων άσφαιρη.
Πρέπει όμως να βρεθεί λύση. Λύση που να καλύπτει όλους τους εμπλεκομένους. Τις τράπεζες, τους δανειολήπτες, αλλά κυρίαρχα την εθνική οικονομία για να καλύπτει τελικά όλους τους Έλληνες, δανειοδοτηθέντες, οφειλέτες και όχι.
Δεν είναι λύση η εκποίηση των δανείων σε οικονομικά μορφώματα, απόλυτα ύποπτης γενικά πατρότητας, τα λεγόμενα «funds» και όχι «capitals» που ήρθαν … για να σώσουν τη χώρα και την οικονομία της. Δεν ξεπουλούν μόνο τα κόκκινα δάνεια. Ξεπουλιέται ο ενυπόθηκος εθνικός πλούτος μαζί με αυτά. Όλα τα ακίνητα της χώρας θα περάσουν στα ξένα χέρια, γιατί κανείς δεν θα μπορεί να ανταπεξέλθει σε άμεση αποπληρωμή. Πουλώντας τα δάνεια πουλάν την Ελλάδα.
Δεν είμαι οικονομολόγος, αλλά υπηρετώ καθημερινά την πραγματική εθνική οικονομία πενήντα χρόνια. Υπάρχει λύση για τους μη δογματικούς.
Πρέπει όχι μόνον να γίνουν άμεσα επενδύσεις, αλλά να γίνουμε χώρα προορισμού επενδύσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας, με ανεμπόδιστο πεδίο ανάπτυξης ιδιωτικών πρωτοβουλιών, χωρίς μπλοκαρίσματα ανεγκέφαλων γραφειοκρατών, με εκσυγχρονισμένη νομοθεσία, εύκολη, απλοποιημένη και ταχεία αδειοδότηση και το κυριότερο με έντιμο και σταθερό φορολογικό σύστημα, χωρίς απρόβλεπτες φορομπηχτικές ανατροπές. Πρέπει, με τη πάροδο της πανδημίας, να αφήσουμε πίσω το κράτος και κάθε τι που μας οδήγησε στη χρεοκοπία πριν από χρόνια και να κρατήσουμε στη χώρα μας τους εγκέφαλους, τα νέα μυαλά και όλα τα δυναμικά εργατικά χέρια, δίνοντάς τους δουλειά.
Η απειλή του Covid 19, η μεγαλύτερη κρίση από τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τη χαρακτηρίζουν και ακόμη πιο μεγάλη, θα έλεγα εγώ, μπορεί να αποτελέσει την ευκαιρία μιας νέας αρχής, μιας οικονομίας σε νέα βάσεις και βέβαια συνοδευόμενη από «χρεών αποκοπή». Ή ούτως ή άλλως, ας μη εθελοτυφλούμε. Θα πρέπει να αρχίσουμε κάπου από το μηδέν, άντε ίσως λίγο πιο μπροστά.
Εκ των πραγμάτων θα πρέπει να γίνει μια νέα αρχή όλων. Υποκειμένων και αντικειμένων. Εργοδοτών και εργαζομένων. Κράτους και πολιτών. Υπευθύνων και ανεύθυνων. Οι σοφοί της αρχαιότητας δίδαξαν τον κόσμο.
Ας διαβάσουμε αναλυτικά το σύνολο των μέτρων και ας αντιγράψουμε το Σόλωνα. Ας τον αντιγράψουμε.
Τελειώνοντας χαίρομαι ιδιαίτερα ακούγοντας στις ειδήσεις την επιδοκιμασία και το θαυμασμό της παγκόσμιας κοινής γνώμης για την αποτελεσματικότητα των αμέσων μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση με την αξιοποίηση άξιων επιστημόνων και ειδικών της χώρας (και όχι του κομματικού κατεστημένου), αποδεικνύοντας ικανότητα διοίκησης και αποτελεσματικότητα στη διαχείριση Κρίσεων.
Περιμένω, ελπίζω και αποβλέπω στα μέτρα που θα μας δώσουν το παγκόσμιο προβάδισμα και στην αντιμετώπιση της ίασης του μεγαλυτέρου θύματος του κορονοϊού: της οικονομίας.
Ας αντιγράψουμε τον Σόλωνα. Ας τον αντιγράψουμε.
