Του Τάσου Καπουρνιώτη, αρχιτέκτονα
Γεια σας!
Εχει περάσει καιρός που δεν έχω γράψει… Θεώρησα πως ένα διάλειμμα ήταν απαραίτητο για να συγκροτήσω απόψεις, ιδέες, προτάσεις και να τις συζητήσω νοητά μαζί σας.
Αλλωστε η ρουτίνα γενικά είναι εχθρός της εξέλιξης. Μεσολάβησε και το καλοκαίρι με το έστω και εικονικό αίσθημα διακοπών.
Χρόνια τώρα, ως αρχιτέκτονας, απλός πολίτης κάτοικος αυτής της πόλης, παρατηρούσα και παρατηρώ κάθε τι που διαδραματίζεται γύρω μου, κάτι που νομίζω το κάνετε οι περισσότεροι.
Ενέργεια συνυφασμένη με την επιστήμη, αλλά και τον χαρακτήρα μου.
Τα συμπεράσματα που βγάζω κρίνοντας με εφόδια τις εμπειρίες της ζωής, την επιστημονική κατάρτιση – κρίση, αλλά και κυρίως τους άγραφους κανόνες συμπεριφοράς και επομένως επιβίωσης, προσπαθώ να τα μεταφέρω μέσα από τις επιστολές μου.
Το έχω ξαναγράψει, γράφοντας δεν το παίζω ξερόλας, απλώς κάνω γνωστές τις σκέψεις και αντιδράσεις μου, ξέροντας από την ανταπόκρισή σας πως είναι ίδιες με εκείνες πολλών από εσάς.
Προσπαθώ κάθε φορά να ερμηνεύσω κάνοντας καλόβουλη κριτική ή περιγράφοντας κάτι που κεντρίζει το ενδιαφέρον μου.
Πρόθεσή μου να αναδείξω κάποιες αλήθειες, η παραδοχή των οποίων θα βοηθούσε έστω και ελάχιστα στην πρόοδο, στην εξέλιξη.
Το αν είμαι σωστός θα το κρίνετε εσείς.
Συνήθως παρακολουθώ τα εκάστοτε γεγονότα, βγάζω συμπεράσματα και παρατηρώ τις συμπεριφορές, αποδοχής ή αντίδρασης σε αυτά.
Κατά κανόνα οι αντιδράσεις υποτίθεται (;..) παρακινούνται από κοινωνικό ενδιαφέρον.
Γράφω «υποτίθεται», γιατί (άποψή μου) πολλές φορές ξεφεύγουν από το επιδιωκόμενο και λειτουργούν σαν μπούμερανγκ κόντρα σε αυτό.
Για να αποδείξω του λόγου το αληθές θα παίξω μαζί σας ένα κουίζ… Θα περιγράψω τεκμηριωμένες επικίνδυνες επιπτώσεις, διαρκούς και επαναλαμβανόμενου συμβάντος της καθημερινότητάς μας, γνωστού από την αρνητική παρουσία του στις περισσότερες κοινωνίες και μάλιστα από πολύ παλιά, εδώ και αιώνες…
Είμαι σίγουρος πως πριν σας το φανερώσω… θα το έχετε βρει.
Πάμε λοιπόν… Δεν έχει να κάνει με ατμοσφαιρικούς ρύπους, κ.λπ. κ.λπ.
Τι είναι αυτό άραγε… αιτία πρόκλησης όσων θα αναφέρω στη συνέχεια;
* Σε συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υγεία, στη Βουδαπέστη πριν 15 περίπου χρόνια, αναφέρθηκε ότι είναι υπεύθυνο για το 20% του συνόλου των θανάτων Ευρωπαίων πολιτών. Ένα ποσοστό που σε νούμερα αντιστοιχούσε σε κάποια 80.000.000 (τότε) ψυχές…
* Σύμφωνα με σύγχρονη μελέτη είναι αιτία να χάνονται κάθε χρόνο 1,6 εκατομμύριο υγιή χρόνια ζωής εξαιτίας του… και αυτό μόνο στα κράτη μέλη στη Δυτική Ευρώπη.
* Αποτελεί αιτία για αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων σε όσους εκτίθενται σε αυτό, σε αυξημένα επίπεδα και για μακρές χρονικές περιόδους…
* Επίσης προκαλεί άγχος, ειδικά αν έχουμε ελάχιστα ή καθόλου τον έλεγχό του…
* Ακόμη αναγκάζει το σώμα μας να εκκρίνει ορμόνες του άγχους, (αδρεναλίνη, κορτιζόλη), που οδηγούν σε αλλαγή της σύστασης του αίματος και στη δομή των αιμοφόρων αγγείων, τα οποία αποδεικνύεται ότι σκληραίνουν ακόμη και αν εκτεθούν για λίγο, έστω για μια νύχτα σε αυτό…
* Αλλά και επιδημιολογικές μελέτες συσχετίζουν την παθητική έκθεση στην επίδρασή του… με αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης, καρδιακές προσβολές και εμφράγματα και όντας πανταχού παρών, παραμένει μέγιστο υγειονομικό πρόβλημα αφού πολλοί άνθρωποι εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα σε αυτήν.
* Που μια πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε ότι η αμερικανική κοινωνία θα μπορούσε να εξοικονομήσει ποσό ίσο με 3,5 εκατομμύρια ευρώ ετησίως μειώνοντας τις επιδράσεις του, επιτυγχάνοντας έτσι την μείωση του κόστους θεραπείας των καρδιαγγειακών παθήσεων που προέρχονται εξαιτίας του.
* Τέλος υπάρχουν υπόνοιες πως και άλλες νόσοι, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης και η παχυσαρκία, σχετίζονται με αυτό.
Ναι!.. έτσι απλά είναι ο πανταχού παρών ΘΟΡΥΒΟΣ.
Ναι!..αυτό που σε γενικό χαρακτηρισμό ονομάζεται ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗ.
Ο Ρόμπερτ Κοχ (Γερμανός γιατρός θεμελιωτής της μικροβιολογίας/βακτηριολογίας, πρωτοπόρος Επιδημιολόγος που εκτός των άλλων ανακάλυψε τον βάκιλο της φυματίωσης τον γνωστό από τότε ως «Βάκιλο του Κοχ», αλλά και ακόμη το μικρόβιο της χολέρας) φέρεται να έχει πει για αυτόν: «Μια μέρα η ανθρωπότητα θα πολεμήσει τον θόρυβο όπως μια επιδημία!… Σαν τη χολέρα και την πανούκλα».
Μια ανοιχτή, λοιπόν, κοινωνική πληγή, για την οποία όμως δεν μιλά κανείς και όμως! Υπάρχουν όλα τα τεκμήρια ενοχής της!
Παρακολουθώντας τα γεγονότα στην πόλη μας θα νόμιζε κανείς πως οι πολίτες ενδιαφέρονται πραγματικά για την υγεία τους.
Στην πραγματικότητα έτσι είναι, όμως η παραπληροφόρηση και οι εκρήξεις φανατισμού, αποπροσανατολίζουν από το επιδιωκόμενο.
Διαδηλώσεις, πικετοφορίες μέχρι και φαιδροί θεατρινισμοί (δεμένα χέρια, κλπ.), στην κυριολεξία άκαιρες και ατεκμηρίωτες αντιδράσεις, τυμπανοκρουσίες, κόντρα μόνο… σε υποθετικά βλαβερές αιτίες.
Θα μου επιτρέψετε να γράψω ότι ισχύει και εδώ η γνωστή φράση: «Οδηγοί τυφλοί, οι διυλίζοντες τον κώνωπα, την δε κάμηλον καταπίνοντες».
Φράση που ειπώθηκε από τον Χριστό για τους Φαρισαίους, που με την υποκρισία τους καταπιάνονται να στραγγίσουν ένα κουνούπι, αλλά καταπίνουν στο μεταξύ ολόκληρη καμήλα.
Λέγεται με το ίδιο νόημα (εγώ θα συμπλήρωνα δίπλα στην υποκρισία τον φανατισμό και την λάθος πληροφόρηση) για όσους δείχνουν προσοχή και ευσυνειδησία στα μικρά και ασήμαντα και αδιαφορούν για μεγάλα και σπουδαία.
Ναι η περιφρούρηση της υγείας πρέπει να αποτελεί βασική και άμεση προτεραιότητα στα κοινωνικά πεπραγμένα/δρώμενα.
Όμως κατά την άποψή μου στην πόλη μας σχετικά γίνεται κάποιο λάθος.
Η οποιαδήποτε μέχρι τώρα κίνηση αντίδρασης, περισσότερο θυμίζει φανατικά προκατειλημμένες πολιτικές αντιπαλότητες – σκοπιμότητες, και προσπάθειες προσωπικής ανάδειξης.
Ανέφερα το παράδειγμα του ΘΟΡΥΒΟΥ υπάρχουν και άλλα, όπως και σίγουρα το υπό κατηγορία θέμα καύσης πλαστικών αποβλήτων (εναλλακτικό στερεό καύσιμο RDF).
Ναι γίνεται αγώνας και δικαίως εναντίον των ρύπων της ΑΓΕΤ, μόνο που αυτοί οι ρύποι είναι μέρος του γενικού φαινομένου που έχει το όνομα αιωρούμενα σωματίδια.
Τα αιωρούμενα δεν είναι ένας ενιαίος ρύπος, αλλά ένα μίγμα πολλών ρύπων.
Πρόκειται για «κοκτέιλ» ατμοσφαιρικών ρύπων με επικίνδυνα για τη υγεία συστατικά, δηλαδή βαρέα μέταλλα (μόλυβδος, κάδμιο, αρσενικό, νικέλιο), πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (ουσίες/παράγωγα που σχηματίζονται κατά τη διάρκεια της ατελούς καύσης οργανικών υλών), διοξίνες, οργανοχλωριωμένα εντομοκτόνα.
Προέρχονται από: καυσαέρια αυτοκινήτων. Τη βιομηχανία (π.χ. εργοστάσια παραγωγής τσιμέντου [μοναδικό όμως υπό κατηγορία στην περιοχή], σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, χυτήρια). Μίγμα σκόνης από το έδαφος (κυριότερη πηγή μόλυβδου), αγροτικές δραστηριότητες. Οικοδομικές κατασκευές.
Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι η «νέα γενιά» ρύπων, δεν κάνουν εξαιρέσεις, εισβάλλουν ανενόχλητα στον οργανισμό μας.
Μεταφέρονται στην ατμόσφαιρα, ακόμη και αν οι γενεσιουργοί παράγοντες βρίσκονται μακριά.
Στοιχεία διεθνούς έρευνας αναφέρονται ιδιαίτερα και σε 6 Ελληνικές πόλεις, που είναι από τις πιο μολυσμένες της Ευρώπης.
Μία από αυτές ο ΒΟΛΟΣ, η πόλη μας.
Στις 6 Ιουν. 2009 ρεπορτάζ του ηλεκτρονικού περιοδικού VITA.gr έγραφε:
ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ: Οι αόρατοι εχθροί της υγείας μας και μαζί παρέθετε λίστα (Πηγή: «State of European Cities Report», 2007/EU,
Regional Policy) με τις 20 ευρωπαϊκές πόλεις με τα περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια.
ΝΑΙ!.. Ο Βόλος ήταν 13ος και τότε όμως η ΑΓΕΤ, υπήρχε λειτουργούσε και παρήγαγε στο φουλ και το βασικότερο στην περίπτωση… δεν έκαιγε πλαστικό (RDF).
Δεν θα αναφερθώ στους λόγους, όμως κατά την άποψή μου η συγκεκριμένη κίνηση ενοχοποίησης του RDF, γίνεται λάθος.
Η καύση πλαστικού (RDF), αντικατέστησε μια άλλη (την οποιαδήποτε) εξίσου ρυπογόνα.
Επομένως κάτι άλλο φταίει, η κίνηση εναντίον της καύσης πλαστικού
(RDF) ίσως βολεύει κάποιους γιατί αποπροσανατολίζει από τις άλλες υπαρκτές αιτίες. Στην περίπτωση της ΑΓΕΤ το πρόβλημα είναι η ύπαρξη/παρουσία/λειτουργία της.
Στις προηγμένες χώρες οι οποιεσδήποτε Βιομηχανίες απομακρύνονται από τον αστικό ιστό, όταν αυτός λόγω της εύλογης οικιστικής ανάπτυξης, τις πλησιάζει.
***Σημειωτέον πως αν σήμερα υπήρχε πρόθεση ίδρυσης στην συγκεκριμένη θέση μιας παρόμοιας Βιομηχανικής εγκατάστασης και υποβάλλονταν σχετική αίτηση για άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας, θα απορρίπτονταν.
Ο λόγος; Υπάρχουν, αποτρεπτικά, αρνητικώς συνηγορούντα στοιχεία, όπως μέγεθος έκτασης/όγκου κτιριακών εγκαταστάσεων, αντικείμενο παραγωγής, θέση, κίνδυνοι διαφόρων υφιστάμενων διαχρονικά μορφών περιβαλλοντικής μόλυνσης.
Η ΑΓΕΤ με την σημερινή της μορφή είναι τελειωμένη! Οπως άλλωστε και τα παρακείμενα κυλινδρικά τεράστια αντιαισθητικά ντεπόζιτα αποθήκευσης καυσίμων της Ελίν.
Η υπαρκτή και αναμφισβήτητη παρουσία των εργαζομένων, δρν θα πρέπει να αποτελέσει αιτία αγνόησης των αρνητικών παρελκόμενων για την υγεία των χιλιάδων κατοίκων, των διερχόμενων της περιοχής, αλλά και των ίδιων.
Το ρεπορτάζ αναφέρει πως η Lafarge (ιδιοκτήτρια της ΑΓΕΤ) συγχωνεύθηκε και απορροφήθηκε από την ελβετική εταιρεία τσιμέντου Holcim.
Η Holcim δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 70 διαφορετικές χώρες και απασχολεί 71.000 άτομα, κατέχοντας ηγετική θέση στην αγορά παραγωγής τσιμέντου στην Αυστραλία, το Αζερμπαϊτζάν, την Ινδία, τη Σλοβακία, την Ελβετία και τη Λατινική Αμερική.
Προνομιούχα θέση στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της Holcim έχει ο όμιλος Eurocement Group του Ρώσο/Ελληνα ομοεθνή Βλαδίμηρου Καλτσίδη.
Στοιχείο που μπορεί να αποτελέσει αβαντάζ για μια ευνοϊκή αντιμετώπιση σε τυχόν μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
Ένας βιομηχανικός κολοσσός του είδους εκτός του να εισπράττει πρέπει και να ξοδεύει, το παθητικό πρέπει να το μετατρέπει σε πλεονέκτημα.
Τα γράφω όλα αυτά για να αιτιολογήσω ότι η μετεγκατάσταση και λειτουργία σε νέες εγκαταστάσεις μιας σύγχρονης μονάδας, που ενώ σε μας φαντάζει ουτοπία, για έναν οικονομικό κολοσσό του είδους είναι απλώς μια κίνηση εκσυγχρονισμού και ταυτόχρονα προσφορά στο κοινωνικό σύνολο.
Το οποίο κοινωνικό σύνολο σημειωτέον βοήθησε σε πολλούς τομείς φιλοξενώντας αγόγγυστα (κακώς) εδώ και χρόνια τις οποιεσδήποτε δραστηριότητες λειτουργίας, παραγωγής.
Στην εξέλιξη, μια τέτοια κίνηση εκτός της περιβαλλοντικής αναμόρφωσης μπορεί και να αποτελέσει βάση εσόδων και αναβάθμιση της περιοχής.
Οι σημερινές βιομηχανικές κτιριακές εγκαταστάσεις, όντας σε ένα ιδανικό περιβάλλον μπορούν να αποτελέσουν σε συνδυασμό με την ακτή, το βουνό αλλά και την αρχαιολογική περιοχή της Γορίτσας,την βάση για την δημιουργία ενός φανταστικού πρότυπου ξενοδοχειακού συγκροτήματος (το γράφω εδώ και 20 χρόνια περίπου).
Ενός συγκροτήματος που θα αποτελέσει εγγύηση φιλοξενίας διεθνών Events (τουριστικά καταλύματα για αναψυχή, ναυτιλιακές εκθέσεις, σπορ, κλπ. κλπ.).
Φυσικά και θα πρέπει να ληφθεί πρόνοια για την αποκατάσταση των εργαζόμενων, ίσως οι περισσότεροι να αφομοιωθούν στις εργασίες μετατροπής και τις μετέπειτα ανάγκες λειτουργίας κλπ.
Τελειώνοντας…. Τονίζω!… Η υγεία των κατοίκων της πόλης μας, αλλά και εκείνων της περιοχής και των διερχόμενων, ΔΕΝ κινδυνεύει μόνο από την καύση του RDF.
Αλλά και από πολλά άλλα!… Παράδειγμα ο ΘΟΡΥΒΟΣ που ανέφερα, ίσως… Μάλλον σίγουρα σε κάποια άλλη επιστολή θα συζητήσουμε και για αυτά τα άλλα.
