ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Βόμβες πέφτουν στον πολίτη με διαχρονικό υπαίτιο το υπουργείο Περιβάλλοντος

βόμβες-πέφτουν-στον-πολίτη-με-διαχρον-398667

Του Νίκου Κουβάτα, Τοπογράφου Μηχανικού

Στο πολύ πρόσφατο παρελθόν σε δημοσιεύματα και στην τοπική εφημερίδα ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ είχα επισημάνει θέματα ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ που σχετίζονταν με τα αυθαίρετα, την άναρχη δόμηση και τις επιπτώσεις που έχουν όλα αυτά στην ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ των πολιτών.

Στα δημοσιεύματα αυτά είχα περιγράψει με σαφήνεια, ότι ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΣ ΥΠΑΙΤΙΟΣ για τα 30 τουλάχιστον τελευταία χρόνια είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο ανέχθηκε μέχρι σήμερα την ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ που επικρατεί σε όλη τη χώρα.

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε η εκρηκτική για την περιοχή μας Απόφαση – ΒΟΜΒΑ του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) περί ακύρωσης των ορίων των οικισμών του Πηλίου, πράγμα αναμενόμενο κατά την εκτίμησή μου, αφού το ΣτΕ ποτέ δεν χαρίστηκε και δεν θα ήταν ποτέ δυνατόν να αφήσει να δημιουργούνται οικιστικά τερατουργήματα. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, του Πολεοδομικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας, των τοπικών Πολεοδομιών και των Δήμων ήταν ενήμερες από παλιά για τα αυθαίρετα και την άναρχη δόμηση αλλά αγνόησαν έγγραφα και επισημάνσεις και τελικά αδιαφόρησαν, οι δε Δημοτικές Αρχές προτίμησαν να καταστρέφεται το οικιστικό περιβάλλον, παρά να αναλάβουν το πολιτικό κόστος που το ζυγίζουν εάν ευνοεί την επανεκλογή τους.

Έτσι ενώ στην Ελλάδα διαθέτουμε πανέμορφες φυσικές ομορφιές που γενναιόδωρα μας χάρισε η Φύση, εμείς την πυροβολούμε με πολλή αχαριστία δημιουργώντας αυτά τα οικιστικά τερατουργήματα.

Πιο κάτω προς πλήρη ενημέρωση του πολίτη περιγράφονται βήμα – βήμα οι ενέργειες του Υπ. Περιβάλλοντος με κατεύθυνση την άναρχη δόμηση.

Έτσι παλιότερα περί το έτος 1970 το Υπουργείο είχε κατ’ αρχήν δικαίως οριοθετήσει με μια κλειστή τεθλασμένη γραμμή τους οικισμούς του Πηλίου συμπεριλαμβάνοντας μέσα σ’ αυτή τον πολεοδομικό ιστό όπως αυτός είχε δομηθεί και διαμορφωθεί μέχρι πριν το έτος 1923.

Στη συνέχεια όμως Υπουργείο Περιβάλλοντος τόλμησε αδίστακτα το έτος 1985 να προβεί σε επεκτάσεις αυτών των ορίων χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό!!! συμπεριλαμβάνοντας εντός οικισμού πολλές αδόμητες εκτάσεις (χωράφια) που ήταν εκτός σχεδίου.

Το αποτέλεσμα ήταν εύλογο, αφού έτσι δόθηκε η δυνατότητα οι νέες οικοδομές να φυτρώνουν σαν μανιτάρια χωρίς πρόβλεψη δρόμων με πολεοδόμο ΟΧΙ πλέον την Πολιτεία, αλλά, τον κάθε κερδοσκόπο ιδιοκτήτη. Ακόμη και πρώην χωράφι μπορούσε να κτισθεί, έστω και αν δεν υπήρχε δρόμος, διότι άρχισε μια βιομηχανία διάνοιξης με πολλή προχειρότητα παράνομων νέων δρόμων. Οι νέοι αυτοί δρόμοι βαπτίζονταν ως δήθεν παλιοί υπάρχοντες δηλαδή πριν το έτος 1923 και μάλιστα με απλή βεβαίωση του Κοινοτάρχη(!), ο οποίος «έκτιζε» έτσι την επανεκλογή του.

Να μαντέψουμε τώρα και το πλάτος των δρόμων αυτών; Δεν θέλει και πολλή φαντασία! Απλά όσο πιο στενός τόσο καλλίτερα για τον ιδιοκτήτη για να μην χαθεί ούτε τετραγωνικό μέτρο από το πωλούμενο τμήμα της ιδιοκτησίας του, επαληθεύοντας την πλήρη κερδοσκοπία.

Να μαντέψουμε επίσης αν η διάνοιξη νέων δρόμων ήταν νόμιμη; Η απάντηση είναι ΟΧΙ, αφού ρητά απαγορεύεται από το Νόμο και επιτρέπεται μόνο με τις απαραίτητες διαδικασίες πολεοδομικού σχεδιασμού, ώστε να ο νέος δρόμος να χαράσσεται με εύλογο πλάτος, αλλά συγχρόνως να προβλέπεται και η επικοινωνία με το υπάρχον οδικό δίκτυο, ώστε να υπάρχουν οι απαραίτητες ΔΙΕΛΕΥΣΕΙΣ ΦΥΓΗΣ σε επικίνδυνες περιπτώσεις όπως οι πυρκαγιές.

Θέλετε να μαντέψετε και την αντιμετώπιση της Πολιτείας στα θέματα αυτά;

Πιστεύω στη κρίση σας και πιστεύω συνεπώς ότι καλά μαντέψατε. Σε καμία ενέργεια δεν προέβη, γι αυτό εξάλλου ακολούθησε η πρόσφατη ΒΟΜΒΑ του ΣτΕ περί ακύρωσης των ορίων των οικισμών του Πηλίου.

Ας έλθουμε όμως και στο τραγικό γεγονός που συνέβη στον οικισμό «Μάτι» με τόσα πολλά θύματα. Ποιος το δημιούργησε; Ο πολίτης; Φυσικά ΟΧΙ… και κατηγορηματικά απαντώ, ότι ο μοναδικός υπεύθυνος είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος σύμφωνα με όσα έχουν περιγραφεί πιο πάνω.

Και εξηγώ με μεγαλύτερη σαφήνεια. Ο πολίτης έκτισε δικαίως, εκεί όπου ήταν το οικόπεδό του. Η Πολιτεία όμως δεν φρόντισε για μελέτες Πολεοδομικού Σχεδιασμού, όπου θα προβλέπονταν οι δευτερεύοντες δρόμοι και οι κεντρικοί δρόμοι ευλόγου πλάτους οι οποίοι διευκολύνουν την Διαφυγή στις δύσκολες συνθήκες. Έτσι το Υπουργείο δημιούργησε την ΑΝΑΡΧΗ ΔΟΜΗΣΗ στο «Μάτι» .

Και επειδή η άναρχη δόμηση δεν δημιουργήθηκε μόνο στο «Μάτι» αλλά σχεδόν σε όλους τους οικισμούς της Ελλάδος, πρέπει να διδαχθούμε από το γεγονός που συνέβη εκεί, για να μην ξανασυμβεί στο μέλλον και σε κάποιον άλλο οικισμό.

Πρέπει λοιπόν να πήραμε το μάθημά μας, ότι όταν εμείς πυροβολούμε την Φύση με πολύ τσιμέντο, αυτή ΜΑΣ ΕΚΔΙΚΕΙΤΑΙ.

Γι αυτό η πολιτική ως προς τα θέματα της Πολεοδομίας πρέπει να αλλάξει εκ βάθρων σύντομα. Η ευθύνη γι αυτό ξεκινάει από το Υπουργείο, που μέχρι σήμερα έχει αποδείξει, ότι είναι αδύναμο να μας προσφέρει κάτι, αφού δεν έχει όραμα, γνώσεις και θέληση. Πρέπει συνεπώς να υπάρξουν προηγουμένως οι απαραίτητες τομές.

Και κάτι άλλο …. πρέπει η πυραμίδα της Διοίκησης να λειτουργήσει επιτέλους. Το Υπουργείο πρέπει με όραμα να δίνει τις κατευθύνσεις και τις εντολές στην Περιφέρεια, η οποία θα τις διαβιβάζει στους Δήμους προσαρμοσμένες ανάλογα με την αναγκαιότητα της κάθε οικιστικής περιοχής επιρροής της.

Ως τώρα τα πράγματα λειτουργούσαν αντίθετα, αφού η κάθε Δημοτική Αρχή ανέχονταν την καταστροφή του οικιστικού περιβάλλοντος εν ονόματι του πολιτικού κόστους, ο δε Περιφερειάρχης για τους ίδιους λόγους δεν είχε επίσης την πολιτική βούληση να επιβάλει τις κατευθύνσεις και την νομιμότητα.

Αυτά καταγράφονται γιατί όποιες μελέτες υποβάλλονταν στους Δήμους για πολεοδομική αναβάθμιση των οικισμών, ο Δήμος πάγωνε το θέμα για δύο τρία χρόνια, η Περιφέρεια αδιαφορούσε για την παράνομη καθυστέρηση του Δήμου και όταν η μελέτη με πρωτοβουλία του αγανακτισμένου πολίτη διαβιβάζονταν στο Υπουργείο αυτή επέστρεφε την υπόθεση στο Δήμο, ο οποίος όμως και πάλι πάγωνε την υπόθεση με το έτσι θέλω!!! χωρίς έλεγχο από κανέναν. Όλα αυτά τα βίωσα και σε προσωπικό επίπεδο. Απαράδεκτη και ανείπωτη η κοροϊδία εις βάρος του πολίτη!!!

Επανερχόμενος στην ουσία του θέματος, θεωρώ πως θα ήταν ο απόλυτος στρουθοκαμηλισμός να αποδώσουμε πλήρως στην κλιματική αλλαγή την αιτία των τραγικών γεγονότων στο «Μάτι » και να οδηγηθούμε στην εύκολη λύση να αποποιηθούμε κάθε ευθύνης οδηγούμενοι στην αδράνεια και αφήνοντας τα πάντα στη «θεά» τύχη.

Στόχος ας είναι ένας και μοναδικός. Να εφαρμοσθούν οι ισχύοντες ήδη πολεοδομικοί κανόνες, ώστε να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα να ζήσουμε και σε κάποιον άλλο οικισμό της Ελλάδος το τραγικό γεγονός που συνέβη στο «Μάτι».

Οι υπάρχουσες πραγματικές δυσκολίες, εξαιτίας του υφιστάμενου πολεοδομικού ιστού των οικισμών που έχει ήδη διαμορφωθεί στρεβλά με πολλές ατέλειες, όπως δρόμους δαιδαλώδεις στενού πλάτους χωρίς την δυνατότητα διασταύρωσης δύο οχημάτων που πορεύονται αντίθετα, πρέπει αποτελέσουν πρόκληση για να τις ξεπεράσουμε.

Έχω την βαθειά πεποίθηση ότι τίποτα δεν έχει χαθεί και πρέπει με ζήλο να ερευνήσουμε τις ευκαιρίες πολεοδομικής βελτίωσης – προστασίας των οικισμών και της ανθρώπινης ζωής οι οποίες υπάρχουν ακόμα. Η προσωπική μου εμπειρία ως ελεύθερου επαγγελματία, αλλά και ως πρώην υπαλλήλου στην Υπηρεσία Πολεοδομίας μου δείχνει, ότι η δυνατότητα πολεοδομικής επέμβασης με κατεύθυνση κυρίως την προστασία είναι ακόμα εφικτή και πρέπει να προγραμματισθεί με ταχείς ρυθμούς ως μελέτη και στη συνέχεια ως άμεση εφαρμογή της.

Θέλω να προσπαθήσω να αποδείξω, ότι το όραμα είναι ρεαλιστικό. Όλοι κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος και τις πράξεις μας. Από εκεί θέλω να κριθώ κι εγώ, περιγράφοντας τρείς μελέτες που μου ανατέθηκαν από την Δημοτική Αρχή του Δήμου Νοτίου Πηλίου για πολεοδομικές επεμβάσεις στην Άφησο, στον Κάλαμο και στην Αγία Κυριακή Τρικκερίου.

Παρεμβάσεις στην Άφησο

Αρνητικό χαρακτηριστικό του οικισμού είναι ότι ο κυριότερος δρόμος του είναι αυτός κατά μήκος της θάλασσας που έχει τα εξής μειονεκτήματα στα διάφορα τμήματά του:

1. Ο κυκλοφορία των οχημάτων εξυπηρετείται δυστυχώς μόνο από τον παραλιακό δρόμο έχοντας αριστερά τα κτίσματα των επιχειρήσεων όπως Ξενοδοχεία, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, αλλά και κατοικίες και δεξιά προς τη μεριά της θάλασσας να βρίσκονται οι χώροι τραπεζοκαθισμάτων για τους πελάτες-τουρίστες.

2. Ο δρόμος αυτός είναι στενού πλάτους και εξυπηρετείται με δύο αντίθετες κατευθύνσεις ροής των οχημάτων!!! ανάμεσα από παρκαρισμένα αυτοκίνητα σε θέσεις που θα έπρεπε να απαγορεύεται, με φυσικό επακόλουθο το μποτιλιάρισμα να είναι συνεχές και ο θόρυβος στο κατακόρυφο. Είναι προφανές ότι αυτή η διέλευση θα έπρεπε να είναι πεζόδρομος.

3. Στη συνέχεια ο δρόμος αυτός εξέρχεται του πολεοδομικού ιστού διασχίζοντας την πεδιάδα λίγο πιο πάνω από την πανέμορφη παραλία του Αμπωβού.

Η σύγκριση της φυσικής ομορφιάς, με την γενικότερη κυκλοφοριακή αναρχία δημιουργεί συναισθήματα απογοήτευσης, αφού ο δρόμος συνεχίζει να είναι στενού πλάτους με πλημμύρα από άναρχα παρκαρισμένα αυτοκίνητα ακόμη και μέσα στα ελαιοπερίβολα. Τα μποτιλιαρίσματα συνεχίζουν να επιφέρουν εκ νέου αγανάκτηση στους οδηγούς και στους επιβάτες, πολλοί από τους οποίους επιλέγουν τη λύση να φύγουν προς το Λεφόκαστρο για να απαλλαγούν από την επίγεια «κόλαση».

4. Δυστυχώς η επιλογή με κατεύθυνση το Λεφόκαστρο επιφυλάσσει μεγαλύτερη έκπληξη, αφού στο τέλος της παραλίας του Αμπωβού αρχίζει ο Γολγοθάς της μεγάλης ανηφόρας που «παραμονεύει» με κλίση περίπου 22%!!! στην πάνω επικίνδυνη κλειστή στροφή, όπου ευλόγως κάποια αυτοκίνητα «κολλάνε». Ήμουν παρών όταν όχημα με τροχόσπιτο ξένου τουρίστα «κόλλησε», αφού το όχημα πατινάριζε στην ανηφόρα, χωρίς να μπορεί να φύγει προς τα εμπρός. Η μόνη δυνατότητα ήταν να κάνει όπισθεν, αλλά πίσω του υπήρχε ουρά από αυτοκίνητα!!!

5. Η τροχαία απούσα σε όλα αυτά από την αρχή του παραλιακού δρόμου μέχρι την ανηφόρα, όπως έχει διαπιστωθεί σε όλα τα τελευταία χρόνια.

Όσο βρισκόμουν εκεί δεν θα ήθελα για κανένα λόγο να σκεφθώ περίπτωση πυρκαγιάς. Πόση όμως ντροπή αλλά και πόση δυσφήμηση περιέχουν όλα αυτά για την Ελλάδα. Πως είναι δυνατόν αυτά τα προβλήματα να μπορούν να παραμένουν άλυτα εδώ και πολλά χρόνια!!!

Με μια τέτοια απογοητευτική εικόνα η εύρεση Λύσης έπρεπε να γίνει «χθες». Συμπερασματικά κρίθηκε αναγκαία η τοπογραφική αποτύπωση όλης της πεδιάδας του Αμπωβού και της ορεινής περιοχής στο εγγύς μέρος γύρω από την πεδιάδα. Η λύση της παράκαμψης χρησιμοποιώντας στην αρχή τον ήδη υπάρχοντα ασφαλτοστρωμένο δρόμο, μετά τον οποίο προτάθηκε η κατάβαση προς την πεδιάδα την οποία διασχίζει για ένα μικρό μήκος και στη συνέχεια ο προτεινόμενος δρόμος ανηφορίζει με ήπια σχετικά κλίση προς τον λόφο που βρίσκεται ανατολικά του Αμπωβού μέχρι να συναντηθεί με τον δρόμο προς Λεφόκαστρο στη θέση του Προφήτη Ηλία παρακάμπτοντας την επικίνδυνη ανηφόρα που προαναφέρθηκε.

Από τον δρόμο αυτό χαράχθηκε διασταύρωση – διέλευση των οχημάτων με κατεύθυνση προς τον Αμπωβό, στο τέλος της οποίας προβλέπεται δημιουργία επαρκών θέσεων παρκινγκ σε κτήματα μικρού εμβαδού, τα οποία δεν έχουν δυνατότητα οικοδομησιμότητας. Μετά από τις θέσεις παρκινγκ σχεδιάστηκαν δύο πεζόδρομοι που κατευθύνονται προς την παραλία του Αμπωβού.

Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η δυνατότητα πεζοδρόμησης της παραλιακής διέλευσης που αρχίζει από την πλατεία του οικισμού δίνοντας την δυνατότητα ήπιας κυκλοφορίας οχημάτων αλλά μόνο για τις λειτουργικές ανάγκες των επιχειρήσεων σε κατάλληλες ώρες.

Παρεμβάσεις στον οικισμού Καλάμου

Χαρακτηριστικό στοιχείο του οικισμού είναι το γεγονός, ότι υπάρχει πυκνή δόμηση γραμμικά κατά μήκος της παραλίας και ελαιοπερίβολα με πολύ αραιή δόμηση όσο απομακρυνόμαστε από την θάλασσα.

Ο γραμμικός αυτός πολεοδομικός ιστός κατά μήκος της θάλασσας, δημιουργήθηκε εδώ και πάρα πολλά χρόνια, για λόγους επαγγελματικούς με σκοπό την μεταφορά των προϊόντων ελιάς μέσω της θάλασσας, αφήνοντας ένα ανεπαρκές πλάτος για κυκλοφορία οχημάτων πεζών κ.λπ.

Η «κυκλοφοριακή λειτουργία» εξυπηρετείται μόνον από τον στενό παραλιακό δρόμο μεταβλητού πλάτους, αλλά κατά κανόνα μικρού έως ανεπαρκούς πλάτους, δίπλα από την αμμουδιά!, όπου συνωστίζονται πολλά αυτοκίνητα με τους οδηγούς να ψάχνουν αγωνιωδώς μέσα στο λιοπύρι για μια θέση παρκινγκ με μόνη επιλογή όμως, την επικίνδυνη επιλογή να είναι δίπλα στους λουόμενους.

Η ηχορύπανση, η σκόνη εις βάρος των λουομένων και η επικινδυνότητα όπως αναφέρθηκε είναι καθημερινό φαινόμενο.

Είναι ευνόητο ότι τρόποι διαφυγής από ενδεχόμενο κίνδυνο πυρκαγιάς δεν υπάρχουν σήμερα και θα έπρεπε να βρεθούν.

Η πρώτη επιτακτική ανάγκη, να χαραχθεί ένας παράλληλος προς την θάλασσα δρόμος ευλόγου κυκλοφοριακού πλάτους στα 7,50 μ. προκειμένου να πεζοδρομηθεί ο υφιστάμενος παραλιακός.

Επιπρόσθετα από τον ως άνω νέο δρόμο σχεδιάστηκαν πεζόδρομοι με κατεύθυνση προς την θάλασσα.

Τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν με την κατασκευή του νέου δρόμου είναι οι εξής δυνατότητες.

1. Παρκινγκ κατά μήκος ολοκλήρου του οικισμού.

2. Άνετη διασταύρωση των αντίθετα πορευόμενων αυτοκινήτων.

3. Διπλή κατεύθυνση διαφυγής στις επικίνδυνες συνθήκες πυρκαγιάς, είτε επιλέγοντας την κατεύθυνση προς την Αργαλαστή, είτε επιλέγοντας την κατεύθυνση προς το Λεφόκαστρο με εν συνεχεία επιλογή την κατεύθυνση προς την Εθνική οδό κυκλώματος Πηλίου.

Περίπτωση Αγίας Κυριακής

Αποφεύγοντας την επανάληψη αναφέρεται ότι ο υφιστάμενος σήμερα δρόμος που διασχίζει τον λειτουργικό πολεοδομικό ιστό του οικισμού αυτού έχει τα ίδια επικίνδυνα χαρακτηριστικά ανεπάρκειας με τον προηγούμενο οικισμό του Καλάμου γι’ αυτό χαράχθηκε αντίστοιχη μελέτη.

Θα ήθελα συμπληρωματικά να διευκρινίσω, ότι λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές συγκυρίες δεν επιλέχθηκε ως πρόταση η λύση της συνολικής Πολεοδόμησης του κάθε οικισμού, η οποία προϋποθέτει δυσβάστακτο οικονομικό κόστος αλλά και χρονοβόρο διαδικασία λόγω πολλών ενστάσεων, αφού επηρεάζει την κάθε ιδιοκτησία. Είναι προφανές ότι οι χρονικές καθυστερήσεις ήταν βασικό κριτήριο για τις σκέψεις μου.

Έτσι όλες αυτές οι παραπάνω μελέτες στους τρεις οικισμούς περιέχουν τις αρχικές και τις πλέον βασικές – στοιχειώδεις πολεοδομικές επεμβάσεις, που είναι επεμβάσεις προστασίας και είναι αυτονόητο, ότι στη συνέχεια πρέπει να συμπληρώνονται με συνεχείς βελτιωτικές πολεοδομικές επεμβάσεις.

Θεωρώ κατά την δική μου εκτίμηση, πως με τις μελέτες που περιέγραψα, εξάντλησα αναλυτικά και αποδεικτικά την αιτιολόγηση για τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχουν οι πολεοδομικές αυτές επεμβάσεις οι οποίες πρέπει να επεκταθούν και σε άλλους οικισμούς δίνοντας προτεραιότητα ανάλογα με την επικινδυνότητα που παρουσιάζει ο κάθε οικισμός.

Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα επίσης να επισημάνω ένα παράδειγμα με χαρακτηριστικά επικινδυνότητας, όπως είναι ο οικισμός «Μπούφα» ο οποίος έχει μήκος ακτογραμμής 1700 μ. Αυτός λοιπόν ο οικισμός έχει περίπου 4 ή 5 δρομίσκους διαφυγής πλάτους 2.50 μ. περίπου !!! από την θάλασσα προς την Εθνική Οδό κυκλώματος Πηλίου. Εκπληκτικό και όμως αληθινό. Το θέμα το πρότεινα ως επείγον στη Δημοτική Αρχή για να προγραμματισθούν μελετημένες επεμβάσεις, αλλά δεν προχώρησε για λόγους πολιτικού κόστους, όπως υποψιάζομαι.

Συμπερασματικά η σκυτάλη επαφίεται πλέον στην πολιτική βούληση της Πολιτείας για επεμβάσεις, που έπρεπε να έχουν γίνει ΧΘΕΣ, διότι διαφορετικά θα καιγόμαστε ή θα πνιγόμαστε.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου