Του Κωνσταντίνου Μπαλατσούκα
Η σημερινή κρίση είναι πολύ μεγάλη. Θα μπορούσε και να χαρακτηριστεί απελπιστική, ιδίως για τους νέους ανθρώπους. Η κρίση αυτή μοιάζει το ίδιο με τη μεγάλη κρίση του 1960, η οποία ήταν κατά κάποιο τρόπο, σαν τη σημερινή. Θα μπορούσε κανείς να την δικαιολογήσει λόγω της κατοχής και αργότερα του εμφυλίου πολέμου, όπου η χώρα προσπαθούσε να συνέλθει. Θα αφήσω τη σημερινή κρίση και τα αίτια αυτής και θα αναφερθώ στη δεύτερη του 1960. Με τη συνθήκη την οποία υπέγραψε η Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τη γερμανική κυβέρνηση. Πολλές χιλιάδες Ελλήνων, κυρίως νέων ανθρώπων, κατέκλισαν τη Γερμανία κυρίως και σε πολύ μικρότερη κλίμακα το Βέλγιο.
Κυρίως οι άνθρωποι προέρχονταν από την επαρχία όπου δεν έβρισκαν δουλειά. Η πλειονότητα των εργατών περνούσε από εξετάσεις από τη γερμανική επιτροπή εργασίας, η οποία είχε εγκατασταθεί στην Ελλάδα και ήταν υπερβολικά αυστηρή. Εάν σου έλειπε έστω και ένα δόντι, έπρεπε να το βάλει και να επανέλθει για 2η εξέταση. Αυτό δεν ήταν και τόσο ωραίο, ήταν σαν να εξετάζεις κάποιο ζώο πριν το αγοράσεις. Μέσα σε πολύ λίγα χρόνια οι Έλληνες ήταν παρά πολλοί εκείνοι που μετανάστευσαν.
Σ’ όλες τις πόλεις της Γερμανίας και σ’ όλες σχεδόν τις βιομηχανίες. Στη γερμανική επιτροπή που ενέκρινε το ταξίδι, έπρεπε οι έλληνες να υπογράψουν συμβόλαιο εργασίας ενός έτους. Μετά το πέρας του έτους ήτο ελεύθεροι να εργαστούν όπου ήθελαν.
Πολλοί βιάστηκαν να πούνε ότι οι εργαζόμενοι στη Γερμανία ήταν όπως και εμείς με τους Αλβανούς τα πρώτα χρόνια. Αυτό δεν ήταν αλήθεια και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η μετανάστευση των Ελλήνων ήταν οργανωμένη και με το συμβόλαιο που υπέγραφαν αναφέρονταν η αμοιβή του καθενός, σαφώς μικρότερη των Γερμανών και η κατοικία διαμονής εξασφαλισμένη από το εργοστάσιο που εργάζονταν. Και σε περίπτωση ασθένειας ήταν ασφαλισμένος στη Γερμανική ΚranKasse, όπως όλοι οι γερμανοί συνάδελφοί τους. Αυτό μπορώ να το διαβεβαιώσω και προσωπικά, διότι ήταν η δουλειά μου η προστασία των συμπατριωτών μας.
Για αυτό και θέλω το τονίσω ιδιαιτέρως, πως οι Ελληνες βγήκαν κερδισμένοι από όλη αυτή την περίοδο εργασίας τους.
Πολλά χρήματα έστελναν στην οικογένειά τους στην Ελλάδα, επιπλέον έκαναν φοβερές οικονομίες, για αυτό αγόραζαν καταστήματα, σπίτια ή χωράφια στην Ελλάδα και συνέβαλαν πολύ στην οικονομία της χώρας.
Πρέπει επίσης να αναφέρω ότι οι Ελληνες του εξωτερικού είναι πολύ πιο Ελληνες από εμάς και κλαίνε πολύ εύκολα για τη μητέρα- πατρίδα. Στο Αμβούργο, σε μία πολύ πλούσια συνοικία- πιο κάτω είναι ο Ελβας ποταμός-παρ’ όλο που ήταν ακριβή οι Ελληνες έτρεχαν απ’ όλες τις συνοικίες της πόλης εκεί, γιατί κάθε λίγο περνούσε ένα καράβι, υψώνετο η σημαία του κράτους και εψάλλετο ο εθνικός ύμνος. Ελληνικά δε καράβια περνούσαν τακτικά, ανά δύο ώρες και οι Ελληνες έκλαιγαν νιώθοντας ότι βρίσκονται έστω και νοερά στην Ελλάδα. Δεν το κρύβω ότι πήγαινα και εγώ πολύ τακτικά.
Οι Έλληνες της Γερμανίας από μία καταμέτρηση που έγινε το 1973 ξεπερνούσαν τις 500.000 και προσέφεραν πάρα πολλά και για τον εαυτό τους αλλά ιδιαίτερα για την πατρίδα.
Από την άλλη πλευρά είχαμε πάρα πολλά ατυχήματα και θανάτους, για τους οποίους δεν θέλω να θυμάμαι γιατί η μεταφορά στην πατρίδα, ήτο σχεδόν αδύνατη, γιατί έπρεπε να γίνει μία απλή ταρίχευση η οποία εκείνη την εποχή κόστιζε 3.000 μάρκα.
Για την προστασία των Ελλήνων δημιουργήθηκαν πολλά προξενεία σε πολλές γερμανικές πόλεις πρώτα απ’ όλα στην ελληνική πρεσβεία της Γερμανίας όπου εγκαταστάθηκε το εργατικό τμήμα που είχε όλη την εποπτεία των Ελλήνων, στην οποία είχα την τιμή κατόπιν εξετάσεων και αφού ήρθα πρώτα Αθήνα, να εργαστώ. Ήταν ευχής έργον τότε πρέσβης της Ελλάδας να είναι ο Αδωνις Κύρου, κορυφαίος διπλωμάτης. Εργατικός σύμβουλος από την Ελλάδα εστάλη ένας υπέροχος άνθρωπος, ο Ανδρέας Χρυσοχού, γενικός διευθυντής του υπ. Εργασίας και αναπληρωτής υφυπουργός στο εξωτερικό. Ενας καλλιεργημένος και πολύ μεγάλος Έλληνας, μία καταπληκτική φυσιογνωμία, ένας άνθρωπος- πατριώτης που μιλούσε σε διάφορες συγκεντρώσεις και οι Έλληνες δάκρυζαν από συγκίνηση γιατί ήξερε να εμβαθύνει και να μιλάει στις καρδιές τους. Προσπαθούσε με κάθε τρόπο να πείσει τους Ελληνες να μην παρασύρονται από διάφορους άλλους κήρυκες για τη θρησκεία μας. Αυτός ο άνθρωπος πρόσφερε παρά πολλά στον ελληνισμό της Γερμανίας, καταγόμενος από τον Βόλο και ειδικότερα από τη Ζαγορά. Εμένα, δε, ομολογώ ότι με συμπαθούσε διότι με θεωρούσε καλό για τον εθνικό τομέα και επειδή όπως έλεγε χαριτολογώντας, παντρεύτηκα Ελληνίδα και μάλιστα Βολιώτισσα.
