ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Προσεγγίζοντας τη θεομητορική γιορτή

προσεγγίζοντας-τη-θεομητορική-γιορτ-577068

Ευαγγελισμός της Θεοτόκου – Σωτήρια θεϊκή παρέμβαση

«Σήμερον της Σωτηρίας ημών το κεφάλαιον και του απ’ αιώνος Μυστηρίου η φανέρωσις, ο Υιός του Θεού Υιός της Παρθένου γίνεται και Γαβριήλ την χάριν ευαγγελίζεται. Διό και ημείς συν αυτώ τη Θεοτόκω βοήσωμεν: Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σού…».

Βαθιά εμβληματικός ο αυριανός εορτασμός της 25ης Μαρτίου για τον ελληνισμό και την ορθοδοξία. Το δίπτυχο που προσεγγίζει δύο μεγάλες και καθοριστικές δυνάμεις της εθνικής μας ταυτότητας. Εθνική η πρώτη, που ξεδιπλώνει πτυχές του ξεσηκωμού του 1821,των αγωνιστών, για την απόκτηση της ελευθερίας, σηματοδοτώντας τη δικαίωση ενός αγώνα άνισου, αλλά ιερού. Θρησκευτική η δεύτερη, που το σύνολο των ανθρώπων της χριστιανικής πίστης αναπαράγει στοχαστικά την αγιασμένη σημασία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.

Στη δεύτερη πτυχή αφορά το σημερινό μας σημείωμα, που αποτυπώνει τη συνάντηση δύο πνευματικών και κοινωνικών καταστάσεων. Ο κόσμος του φθαρτού (ανθρώπινου) και του άφθαρτου (θεϊκού). Συμβολική αυτή η μέρα, γιατί ο Θεός αποφασίζει να εκπληρώσει την υπόσχεσή του για τη σωτηρία των παιδιών του. Οι προφητείες, πριν την έλευση του Χριστού, δικαιώνουν τη θεϊκή οικονομία. Το χάσμα ανάμεσα στον χαμένο Παράδεισο και στον κόσμο της πτώσης γεφυρώνεται. Κυρίαρχο πρόσωπο αυτής της θείας παρέμβασης η Μαρία (Παναγία), η οποία, υπακούοντας στην εντολή του Θεού, αποδέχεται να γίνει μητέρα του Υιού Του, στήνοντας το σωτήριο πέρασμακαι δημιουργώντας το μέσο της πραγμάτωσης του θεϊκού σχεδίου.

Η πράξη της ξεπέρασε κάθε ανθρώπινη αδυναμία, αναλαμβάνοντας τη βαριά ευθύνη και το κοινωνικό κόστος της επιλογής της. Μη λησμονούμε πως η γυναίκα στην εποχή του Ισραήλ και μάλιστα η αρραβωνιασμένη ελάχιστα δικαιώματα είχε ή σχεδόν καθόλου για πράξεις, που παραβίαζαν τους κώδικες της ηθικής. Η Παναγία μας αδιαφορώντας για την κοινωνική κατακραυγή έδειξε υπακοή στη θεία εντολή. Η μόνη δυναμική εγγύηση, που δικαιολογεί τη δύσκολη αυτή απόφαση, αποδεχόμενη την ευλογημένη πρόταση του Θεού, μέσω του Αρχαγγέλου, ήταν η ακλόνητη πίστη και η φλόγα της προσφοράς. Το τόλμημα της απλής γυναίκας και η υπακοή της για τη σωτηρία των συνανθρώπων είναι τα στοιχεία που καθιστούν την Παναγία μας οικείο πρόσωπο, όχι μόνο στη Θεολογία, αλλά κυρίως και πρωτίστως στη λαϊκή παράδοση και στις καρδιές των πιστών. Η συμφωνία ανάμεσα στον απεσταλμένο του Θεού Αγγελο, αφενός και άνθρωπο αφετέρου (τη Μαρία), εκπρόσωπο του γήινου κόσμου, ανατρέπει κάθε λογική των κοινωνικών θεσμών, που συντελείται άμεσα και αβίαστα, γιατί αυτό ήταν το θέλημα του Θεού. Σηματοδοτεί μια συμφωνία ελευθερίας, σύμφωνα με το εκκλησιαστικό πνεύμα. Και αυτό είναι το εντυπωσιακό, γιατί πέραν από κάθε ανθρώπινη λογική, αρνείται την κρατούσα θεσμική αντίληψη και τολμά και προχωρεί, αντλώντας δύναμη από την θεϊκή εντολή.

Ο Ευαγγελισμός έχει πολλές αναγνώσεις για το πρόσωπο της Μαρίας, η οποία δεν είναι μόνο μητέρα του Θεού (Θεομήτωρ), αλλά ταυτόχρονα γίνεται, διαχρονικά, η πλατυτέρα των ουρανών, η μεσίτρια, η σαρκωμένη βεβαιότητα της ανθρώπινης ουτοπίας.

Από το χρονικό αυτό κομβικό σημείο και μετά θα υπάρξουν στην Εκκλησία και άλλα πρόσωπα αγίων.Το πρόσωπο όμως της Παναγίας κατέχει την καθοριστική θέση και δύναμη, που δίνει ανακούφιση και ουράνια παρηγορία στον πόνο και τον προβληματισμό των πιστών. Η αυθόρμητη και θερμή έκκληση «Παναγία μου» βρίσκεται πάντα στα χείλη των ανθρώπων που σημαίνει τη δυναμική που κρύβει η βεβαιωμένη συμπόρευση της Θεομήτορος στο σωτήριο σχέδιο του Θεού και Πατέρα μας αλλά και η αγαπητική σχέση με τους ανθρώπους. Μέσα στην αποδοχή της ενυπάρχουν ακραία συναισθήματα, που εγγίζουν την πίστη των ανθρώπων. Μια ιστορική πράξη, που κρύβει μέσα της χαρά και ελπίδα, αλλά και πόνο, που ρίζωσε βαθιά στις ανθρώπινες καρδιές.

Αποτέλεσε έμπνευση και δύναμη των δημιουργών να την παρουσιάσουν στ έργα τους, ως έκφραση ευγνωμοσύνης και λατρείας.

Στις εικαστικές τέχνες, τη μουσική, την υμνολογία, την ποίηση και την πεζογραφία βρίσκει σταθερή και κύρια θέση, πάντα ως μέντορας και σύμβολο. Συνδέεται άμεσα και με την εθνική μας επέτειο και με όλους τους αγώνες της πατρίδας μας, που πάντα ήταν κοντά στους αγωνιστές και μεσίτευε στον Πανάγαθο Θεό, επισημαίνοντας το δίκαιο των αγώνων. Χαρακτηριστικό της τιμής και ευλάβειας στο πρόσωπό της είναι ένα γεγονός της σύγχρονης ιστορίας μας. Στις 25 Μαρτίου 1945 όταν γιορτάσθηκε για πρώτη φορά μετά την απελευθέρωση η επέτειος της εθνικής ανεξαρτησίας, η τότε κυβέρνηση διέταξε και μεταφέρθηκε στην Αθήνα με όλες τις αρμόζουσες τιμές η αγία εικόνα της Μεγαλόχαρης από την Τήνο, για να λαμπρύνει τον εορτασμό και για να μπορέσει ο λαός να εκδηλώσει τη λατρεία του και την ευγνωμοσύνη του προς την Προστάτιδα του Εθνους μας.

Αν οι σύγχρονοι ηγέτες και ο λαός εκφράζονταν με την αρμόζουσα πνευματικότητα και σεβασμό προς τα αγιασμένα πρόσωπα της Εκκλησίας μας, τους θεμελιωτές και πυλώνες στηρικτικούς της πίστης και του έθνους μας και ιδιαίτερα στο πρόσωπο της Παναγίας μας, τότε το προσδόκιμο, για το ξεπέρασμα των δυσκολιών και της πνευματικής κρίσης που βιώνουμε, θα ήταν ελπιδοφόρο και αισιόδοξο.

Χρόνια πολλά.

Τάκης Παντελόπουλος

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου