Της Ελένης Αναγνώστου,
Γραμματέα Συνεταιρισμού Λατόμων Δ.Δ. Καλαμακίου
Ονομάζομαι Αναγνώστου Ελένη, είμαι μόνιμη κάτοικος Καλαμακίου, τέως ιδρυτικό μέλος του Σωματείου Λατόμων, ιδρυτικό μέλος του Συνεταιρισμού Λατόμων και νυν γραμματέας αυτού. Με αφορμή τρία σημαντικά γεγονότα που διαμόρφωσαν τα τελευταία χρόνια τη ζωή μου θα ήθελα να απευθύνω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στην επί εννιά χρόνια Δημοτική Αρχή του τόπου μου και να δηλώσω δημόσια, με όση επιείκεια και ειλικρίνεια μπορώ να διαθέσω, την ευγνωμοσύνη που νιώθω απέναντί της για την επί σειρά ετών συμπαράσταση, συνεργασία και ιδιαίτερα για την ανιδιοτελή βοήθεια που παρείχε στην -κατά βάθος- συμπαθή τάξη των λατόμων, από όπου και προέρχομαι:
1) Δεκέμβριος 2015, Επιβολή απαγόρευσης εργασιών στα λατομεία Δ.Δ. Καλαμακίου, Δ.Δ. Νεοχωρίου, Δ.Δ. Συκής.
2) Ιανουάριος 2016, Σύσταση Συνεταιρισμού Καλαμακίου και ανάληψη καθηκόντων ως γραμματέας αυτού.
3) Ιανουάριος 2018, Έγκριση ΑΕΠΟ (άδεια σε ισχύ).
Προκειμένου να γίνω πιο σαφής, αναλύω αρχικά τους λόγους, για τους οποίους επιβλήθηκε η απαγόρευση εργασιών. Πρώτος λόγος είναι η εκπρόθεσμη κατάθεση κατά ένα χρόνο των απαραίτητων δικαιολογητικών από τον ιδιοκτήτη των λατομείων, Δήμο Νοτίου Πηλίου, προς τις αρμόδιες υπηρεσίες για την ανανέωση άδειας λειτουργίας αυτών. Δεύτερος λόγος είναι η μη ύπαρξη σύμβασης μίσθωσης μεταξύ Δήμου και λατόμων, για την οποία, βέβαια, υπεύθυνος είναι ο πρώτος -ως ιδιοκτήτης των λατομείων- για τη διασφάλιση συνέχισης μίσθωσης αυτών στους δεύτερους. Ωστόσο, για την ανανέωση της μίσθωσης απαραίτητη είναι η σύσταση Συνεταιρισμών από τους λατόμους, διότι, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας η Σωματειακή μορφή πρέπει να αλλάξει. Αξίζει να σημειωθεί ότι δικηγόροι είχαν συντάξει τα καταστατικά των Σωματείων και συμβολαιογράφοι δημιούργησαν τα μισθωτήρια συμβόλαια, οπότε προέκυψαν και οικονομικές υποχρεώσεις των λατόμων απέναντι σε δημόσιες υπηρεσίες και τη Δημοτική Αρχή, οι οποίες συνεχίζουν να ισχύουν και σήμερα. Πώς οι λατόμοι κρίθηκαν παράνομοι ξαφνικά, όταν γι’ αυτούς το νόμιμο πλαίσιο εργασίας ήταν τα Σωματεία; Γιατί ξαφνικά η ήδη εξορυγμένη πέτρα χαρακτηρίστηκε ως προϊόν παράνομης εξόρυξης; Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι πως οι λατόμοι ως άνεργοι πια κλήθηκαν να περάσουν χωρίς μεταβατικό στάδιο στη σύσταση Συνεταιρισμών με ό,τι αυτό συνεπάγεται οικονομικά και διαδικαστικά.
Τον Ιανουάριο 2016, ακολούθως, το Δ.Δ. Καλαμακίου ολοκλήρωσε τη σύσταση του πρώτου Συνεταιρισμού Λατόμων, στον οποίο τελώ χρέη γραμματέα. Για την σύσταση αυτή, όμως, χρειάστηκαν ατελείωτες ώρες προσπάθειας λατόμων για τη δημιουργία τόσο καταστατικού, όσο και συνθηκών, ώστε από ατομική δραστηριότητα η λατόμευση να μετατραπεί σε συνεταιριστική. Η δυσκολία αυτού του εγχειρήματος -που περισσότερο σε πείραμα μοιάζει- σε διαδικαστικό επίπεδο ήταν τεράστια. Το κόστος έχει ξεπεράσει τα 25.000€. Ο φόβος αυτής της μετάβασης μείωσε τα 32 μέλη του πρώην Σωματείου αρχικά σε 22 και ύστερα σε 18 για τον νυν Συνεταιρισμό. Πού ακριβώς μας βοήθησε η Δημοτική Αρχή στην ολοκλήρωση της διαδικασίας;
Ολοκληρώνοντας την τριετή θητεία μου στον Συνεταιρισμό Λατόμων και λίγο πριν τις εκλογές για νέο ΔΣ βάσει καταστατικού, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν υπό το καθεστώς διατήρησης της απαγόρευσης εργασιών, θα ήθελα πραγματικά να «συγχαρώ» τη Δημοτική αρχή, μιας και ο σκοπός επετεύχθη. Το πείραμα του Συνεταιρισμού πέτυχε: ανεργία, φόβος, επιβολή προστίμων, ψυχική εξόντωση και ηθική εξαθλίωση. Είναι, φυσικά, ξεκάθαρο ότι με όλα τα παραπάνω ως προϋποθέσεις έρχονται η οικονομική ανάπτυξη και ευημερία για τον τόπο. Δεν έρχονται;
Συνηθίζεται στο τέλος κάθε έτους να γίνεται κάποιος απολογισμός της χρονιάς που πέρασε. Ο απολογισμός, αντίστοιχα, των λατόμων είτε με Σωματειακή είτε με Συνεταιριστική μορφή για τα όσα έχουν βιώσει ως τώρα περιλαμβάνει: α) τρία (και πλέον) χρόνια από την επιβολή απαγόρευσης εργασιών, β) τρία (και πλέον) χρόνια από τη σύσταση του νόμιμου φορέα διαχείρισης των λατομείων, δηλαδή του Συνεταιρισμού, γ) έναν (και πλέον) χρόνο από την έκδοση της άδειας λειτουργίας λατομείων, δ) έξι (και πλέον) μήνες από την υπογραφή μίσθωσης των 149 στρεμμάτων λατομικής έκτασης, ε) οφειλή αρκετών χιλιάδων ευρώ στον Δήμο για την μίσθωση των λατομείων, στ) διακανονισμούς στην εφορία, αν και με μηδενική φορολογική δήλωση για οφειλή τέλους επιτηδεύματος, ζ) οφειλές και υποχρεώσεις απέναντι σε μεταλλειολόγο, τεχνικό ασφαλείας, λογιστή, δικηγόρο, συνεργάτες, που χωρίς αυτούς δεν θα είχαν επιτευχθεί όλα τα παραπάνω και τους ευχαριστώ, η) λοιπές δαπάνες πολλών χιλιάδων ευρώ. Επιπλέον, για τους συνεταιριζόμενους λατόμους των χωριών Νεοχωρίου και Συκής υπήρξαν αυτόφωρες συλλήψεις και επιβολή προστίμων της τάξεως των 16.000€ ή 32.000€. Πού ακριβώς μας βοήθησε η Δημοτική Αρχή στην ολοκλήρωση της διαδικασίας; Γιατί παρ’ όλα αυτά οι λατόμοι Καλαμακίου, που ολοκλήρωσαν τις νόμιμες διαδικασίες, συνεχίζουν να είναι εκτός λατομικών χώρων, αφού οι λόγοι της επιβολής απαγόρευσης εργασιών δεν υφίστανται πια;
Υπάρχει, επομένως, αμφιβολία ότι, μετά από τον απολογισμό που παρουσιάστηκε συνοπτικά στην προηγούμενη παράγραφο, δεν χρωστάμε εμείς οι λατόμοι ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στη Δημοτική Αρχή του τόπου για την ανιδιοτελή βοήθεια που μας προσφέρθηκε όλα αυτά τα χρόνια; Οφείλουμε ξεκάθαρα να αναγνωρίσουμε την προσπάθεια της Δημοτικής Αρχής για οριστική και αμετάκλητη απαγόρευση της λατομικής δραστηριότητας. Διαφωνεί κανείς/καμία; Υπάρχει λατόμος που να πιστεύει ότι δεν είναι λίγα τα τρία και πλέον χρόνια απαγόρευσης εργασιών; Απλά, μάλλον, δεν προλάβανε να μας βοηθήσουν παραπάνω. Στα επόμενα έτη θα ολοκληρωθεί το όραμα ανάπτυξης και ευημερίας που θα φέρουν οι Συνεταιρισμοί στη λατομική δραστηριότητα. Ας κάνουμε υπομονή και κάπου μέσα στον Μάιο 2019, στις προσεχείς εκλογές, θα έρθει η στιγμή που θα δοθεί σε όλους/όλες μας η δυνατότητα να ανταποδώσουμε τη βοήθειά τους. Το σίγουρο είναι ότι δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν από τους υποψηφίους να επωφεληθεί από τη δουλειά και την προσπάθεια που εμείς καταβάλαμε, για να φτάσουμε ως εδώ.
Αποδέκτης όλων των συνεπειών δεν ήταν ο ιδιοκτήτης Δήμος Νοτίου Πηλίου, αλλά εμείς οι λατόμοι και οι οικογένειες μας. Αν πραγματικά, ύστερα από όλα αυτά, χρωστάω ένα «ευχαριστώ» είναι στους λατόμους του χωριού μου που, έστω και λίγοι πια, με μεγάλη αξιοπρέπεια μάθαμε να στηριζόμαστε ο ένας στον άλλον και να διεκδικούμε εμείς για εμάς. Ούτως ή άλλως τα τελευταία χρόνια μόνοι μας το παλεύουμε. Άνθρωποι που πραγματικά μας βοήθησαν είναι άσχετοι με τον Δήμο και νιώθω υπόχρεη απέναντί τους. Το μόνο πρόσωπο που κατ’ εμέ εξαιρείται εκ του συνόλου της Δημοτικής Αρχής είναι ο δήμαρχος, κύριος Νικόλαος Φουρτούνας, ο οποίος ήταν πραγματικά δίπλα μας σε ό,τι του ζητήθηκε.
Απώτερος σκοπός αυτού του κειμένου δεν είναι να στηρίξω ή να αντιπαρατεθώ σε υποψηφιότητες εκλεγμένων, ή μη, υποψηφίων στις προσεχείς εκλογές και θα προτιμούσα να μην έρθει κανείς προεκλογικά στο χωριό μου. Ποιος να μου πει τι και γιατί να τον πιστέψω; Πέντε χρόνια που ήταν όλοι; Τι μπορεί να αλλάξει για εμάς, αν δεν το αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι; Μετά τις εκλογές ποιος θα θυμάται τι μας έταξε προεκλογικά; Γιατί συνεχίζουμε να ψηφίζουμε στις δημοτικές εκλογές με κομματικά κριτήρια; Γιατί επιτρέψαμε να αποφασίζουν άλλοι για εμάς χωρίς εμάς; Αν προβληματιστεί, συμφωνήσει ή διαφωνήσει έστω και ένας/μία με όσα αναφέρω, τότε θα είμαι ικανοποιημένη, γιατί μοιράστηκα μαζί σας την αλήθεια των λατόμων στο ελάχιστο, όπως τη ζω πέντε χρόνια τώρα και ήταν ανάγκη μου επιτέλους να μιλήσω. Δεν είμαστε τα τέρατα που φόρτωσαν τον Δήμο με πρόστιμα. Είμαστε αυτοί που με αξιοπρέπεια και συνεισφέροντας στην τοπική οικονομία ασκούσαμε ένα από τα παλαιότερα και πιο δύσκολα παραδοσιακά επαγγέλματα του τόπου μας. Όπως σεβόμαστε το δικαίωμα όλων στην εργασία, τον ίδιο σεβασμό αξίζουμε. Αν στην όποια Δημοτική αρχή δεν υπάρξει δυνατή παρουσία λατόμων, πώς η ίδια θα βοηθηθεί, ώστε πραγματικά να βρίσκονται λύσεις στα όποια προβλήματα που θα αφορούν τα λατομεία προκύπτουν; Μήπως η άγνοιά τους επί του αντικειμένου και οι λάθος χειρισμοί των καταστάσεων ήταν οι λόγοι απαγόρευσης των εργασιών και επιβολής των προστίμων;
Η αρνητική κριτική που με αυτό το κείμενο ασκώ απευθύνεται σε ανθρώπους που επί σειρά ετών δραστηριοποιούνται στην τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία δεν θα έπρεπε να έχει χώρο για καριερίστες. Αντιθέτως, χρήζει ανθρώπων με επίγνωση των προβλημάτων της τοπικής κοινωνίας, διάθεση για δουλειά και όραμα για πραγματική ανάπτυξη του τόπου και ευημερία. Αν υπάρξει, λοιπόν, χώρος υποδοχής για εμένα και κατάλληλες συνθήκες, ώστε να συμμετέχω ενεργά στην επίλυση των προβλημάτων των λατόμων, ίσως τότε με πλήρη επίγνωση ευθυνών να εμπλακώ ως υποψήφια στις προσεχείς δημοτικές εκλογές. Διαφορετικά, το βήμα του Συνεταιρισμού μου αρκεί, για να συνεχίσω να αποδεικνύω ότι και μόνοι μας μπορούμε. Με στόχο, μάλιστα, να προλάβω μια νέα καταγγελία από τον/την όποιο/-α κακοπροαίρετο/-η, που θέλει να αμφισβητήσει όλα τα παραπάνω, ίσως έναν/μία εκ των αγανακτισμένων πολιτών, που καταγγέλλουν τους λατόμους για παράνομη εξόρυξη κατά την περίοδο της απαγόρευσης, για μαύρη εργασία, για φοροδιαφυγή, για οικολογική καταστροφή, για ανεύθυνη συμπεριφορά απέναντι στο περιβάλλον και ενδεχομένως για μερίδιο ευθύνης στο προπατορικό αμάρτημα αναρωτιέμαι: Πώς εντέλει συμβάλλουμε, λατόμοι, Συνεταιρισμοί και Δημοτική Αρχή, στην εξυγίανση των όποιων προβλημάτων; Ποιος δημιουργεί συνθήκες διατήρησης παρανομίας της λατομικής δραστηριότητας; Ο Δήμος, οι λατόμοι ή οι Συνεταιρισμοί; Ποιος εντέλει κρύβεται πίσω από όλα αυτά; Ποιων τα συμφέροντα εξυπηρετούνται; Υπάρχουν κάποιοι/κάποιες που από τη λατομική δραστηριότητα ενοχλούνται ή με τη δημιουργία αυτών των συνθηκών υπάρχουν κάποιοι/κάποιες που ευνοούνται; Κρίνετε, λοιπόν, εσείς! Ποιος πρέπει να τιμωρηθεί; Επιβολή προστίμου 16.000€ ή 32.000€ στον λατόμο που θα ρισκάρει για την επιβίωση της οικογένειάς του να μπει στα λατομεία κατά την απαγόρευση των εργασιών ή απόδοση ευθυνών σε όποιον επί τρία και πλέον χρόνια επέβαλε την απαγόρευση εργασιών και τη διατηρεί; Ποιος, τελικά, μπορεί με δίκαιο τρόπο να επιμερίσει τις ευθύνες που αναλογούν στην κάθε πλευρά;
Εμείς οι λατόμοι, λοιπόν, και οι οικογένειές μας είμαστε εδώ επώνυμα παρόντες. Μάθαμε να μας στέλνετε ανώνυμα στον εισαγγελέα, ανώνυμα στο αυτόφωρο, ανώνυμα να μας στέλνετε τα ΟΠΚΕ ή την Αστυνομία, ανώνυμα να καταγγέλλετε «τα ανομήματα μας» σε κάθε αρμόδια υπηρεσία. Εμείς, αντίστοιχα, πληρώνουμε με όλους τους τρόπους επώνυμα και σιωπηλά τη δική σας ανωνυμία. Όλα αυτά και πολλά άλλα είναι η αφορμή της ανάγκης μου να μιλήσω, να τα πω επώνυμα, να απαντήσω σε όσους ζουν «νόμιμα» ανάμεσά μας, επιδιώκοντας μέσω των καταγγελιών τους τη νομιμότητά μας. Εμείς τι παραπάνω από την καταγγελία σας μπορεί προς το παρόν να φοβηθούμε; Μόνο τον Θεό! Πόσα ακόμα προαπαιτούμενα θα μας ζητηθούν ως την άρση της απαγόρευσης εργασιών; Εμείς κάθε μέρα κάνουμε ένα βήμα προς την επιστροφή μας νόμιμα στα λατομεία και εσείς ένα βήμα κοντά στην αποκάλυψη της ανωνυμίας σας. Ζω για τη στιγμή που εμείς, οι λατόμοι και στα τρία χωριά, θα λέμε «Δόξα τον Θεό» και κάποιοι άλλοι «Βοήθα Παναγία». Όσο περνάει από το χέρι μου, δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να επικαλεστεί ως δικό του κατόρθωμα τη δουλειά που έκανε ο Συνεταιρισμός Καλαμακίου διευκολύνοντας τις διαδικασίες τόσο για το δήμο, όσο και για τα άλλα δύο χωριά. Όσον αφορά, μάλιστα, πληροφορίες προς ανώνυμους ή επώνυμους που πραγματικά ενδιαφέρονται για τη νομιμότητα της λατομικής δραστηριότητας, παρακαλώ, πριν την επόμενη καταγγελία, είμαι στη διάθεσή σας τόσο εγώ, όσο και το αρχείο του Συνεταιρισμού, που αποδεικνύει, τελικά, περίτρανα ποιος κάνει και πληρώνει εντέλει τι και πότε.
Κλείνοντας, ευχαριστώ τους αναγνώστες/τις αναγνώστριες αυτού του κειμένου για το χρόνο που αφιέρωσαν στην ανάγνωση του και λυπάμαι αν δυσαρέστησε κάποιους/κάποιες η ανάγνωση αυτή. Ίσως χαρακτηριστώ υπερβολική, όμως εγώ, χρόνια τώρα, ζω την κάθε μέρα της ζωής μου επιδιώκοντας την άρση της απαγόρευσης, τη δημιουργία νομικού πλαισίου και την ανάκαμψη της λατομικής δραστηριότητας και αντλώ δύναμη από τη σημαντικότερη ιδιότητα της ζωής μου, αυτή της μητέρας πέντε παιδιών, με απώτερο σκοπό να κληροδοτήσουμε με τη σειρά μας σε αυτά μία υγιή και κερδοφόρα για όλους επαγγελματική δραστηριότητα. Ας αναρωτηθούμε όλοι, λοιπόν, αν έχουμε τους ίδιους στόχους οι λατόμοι, οι Συνεταιρισμοί και η υπάρχουσα Δημοτική Αρχή! Χρειάζονται άλλα πέντε χρόνια, για να μας το αποδείξουν; Εγώ, τουλάχιστον, ό,τι είδα μέχρι τώρα μου αρκεί!
Μετά τιμής
