Του Γιάννη Ν. Καλαντζή
Η Μαρία Κάλλας δεν είχε αγαπήσει άλλον άνδρα στη ζωή της, παρά μόνο τον Αριστοτέλη Ωνάση. Από τη στιγμή, όμως, που τον ερωτεύθηκε βρέθηκε στη μέση μιας συναισθηματικής καταιγίδας, στην οποία κυριάρχησαν η σφοδρότητα και το πάθος της πρώτης ερωτικής σχέσης. Σίγουρα θα επιθυμούσε να συνεχισθούν σε όλη τη ζωή της οι ανεπανάληπτες στιγμές που έζησε μαζί του. Τα πράγματα, όμως, δεν εξελίχθηκαν έτσι. Πάντως, όταν γνωρίζονται, βρίσκονταν στον κολοφώνα της καριέρας της εκείνη, της κοινωνικής και οικονομικής ακμής του εκείνος.
Την περίοδο της μοιραίας γνωριμίας είναι παντρεμένοι και οι δυο. Η Κάλλας με τον Τζιοβάνι Μπατίστα Μενεγκίνι, τον 53χρονο μεγαλοβιομήχανο τούβλων και λάτρη της όπερας, που τον είχε γνωρίσει το 1947 σε δείπνο με φίλους, στη Βερόνα. Παντρεύονται το 1949, παρόλο που η οικογένεια Μενεγκίνι δεν βλέπει με καλό μάτι τη Μαρία και δεν θέλει να γίνει αυτός ο γάμος. Τις μέρες εκείνες, η υπέρβαρη, μυωπική, γεμάτη ανασφάλεια 26χρονη κοπέλλα ετοιμάζεται για την πρώτη σημαντική εμφάνισή της στην Ιταλία και παραβλέπει τις φήμες αυτές. Ο Μπατίστα δεν κρύβει την αγάπη του, ενώ η Κάλλας τον βλέπει σαν στήριγμα στις καλλιτεχνικές της ανησυχίες, τον άνδρα που καλύπτει τις ανασφάλειές της. Δεν απέκτησαν παιδιά.
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, στην ηλικία των 40 (ή των 46 χρόνων;), είναι ένας γοητευτικός πάμπλουτος μεγαλοεπιχειρηματίας, ένας γυναικοκατακτητής. Το 1946 παντρεύεται την Τίνα Λιβανού, τη 16χρονη θυγατέρα του πανίσχυρου μεγαλοεφοπλιστή Σταύρου Λιβανού, ο γάμος, όμως,, δεν τον εμποδίζει να συνεχίσει τα ερωτικά παιχνίδια με κυρίες του διεθνούς τζετ σετ.
Οταν τον συναντά η Μαρία το Σεπτέμβριο του 1957, στην οικία της περίφημης κοσμικής κουτσομπόλας-δημοσιογράφου Ελσας Μάξγουελ, όλα ανατρέπονται. Στο κοσμικό πάρτυ της Βενετίας, που η κοντόχοντρη Ελσα οργάνωσε αποκλειστικά προς τιμήν της, η Ελληνίδα πριμαντόνα συνοδεύεται από τον σύζυγό της. Εκείνη τη βραδιά η Κάλλας έλαμπε από ευτυχία. Ηταν το τιμώμενο πρόσωπο στο χορό, είχε δώσει, αρχές Αυγούστου, ένα πολύ επιτυχημένο ρεσιτάλ στο Ηρώδειο και, τώρα, μόλις γνώρισε τον πασίγνωστο Αριστοτέλη Ωνάση.
Μετά το χορό, η Μαρία και ο Μπατίστα πήραν πρωινό στη “Χριστίνα”, την πολυτελέστατη θαλαμηγό του Ελληνα κροίσου, που ήταν αγκυροβολημένη σε μια λιμνοθάλασσα, έξω από το Γκραν Κανάλ. “Αργότερα, κανείς από τους δυο δεν θυμόταν να έχει αισθανθεί τίποτα περισσότερο από ένα ευγενικό ενδιαφέρον”, αναφέρει στο βιβλίο του “Ωνάσης” ο Πίτερ Εβανς και έχει δίκαιο. Εξάλλου, όπως είχε υποστηρίξει ο φίλος της, ο βαθύφωνος Νίκος Αργυρίου, “η Κάλλας δεν δημιουργούσε ερωτικά σκάνδαλα, δεν είχε ανάγκη από τέτοια πράγματα. Ηταν καλά με τον σύζυγό της και τη δουλειά της… Ηταν με ένα τρόπο απομονωμένη”.
Στις θύμησες, όμως, του Φράνκο Τζεφιρέλι, τις αναφερόμενες σε μια βραδινή συγκέντρωση, διαπιστώνει κανείς πόσο υπέφερε η Μαρία στη συζυγική ζωή της: “Ενώ μιλούσαμε, άρχισε να ξημερώνει και νομίζω ότι τότε κατάλαβα ότι αυτό που έλειπε από τη ζωή της ήταν ένας άνδρας, ο οποίος, μετά από κάθε παράσταση, θα την αγκάλιαζε για να της πει πόσο την αγαπάει, ότι είναι δική του… Στο πάνω πάτωμα ο γερο – Μενεγκίνι κοιμόταν, ενώ η Μαρία έμενε μόνη και ανικανοποίητη. Οταν σταματούσαν το τραγούδι και το χειροκρότημα, εδημιουργείτο ένα κενό μέσα της και μόνο τότε συνειδητοποιούσε την άσχημη κατάσταση…”
Ο Ελληνας μεγιστάνας ξαναεμφανίζεται στη ζωή της Κάλλας, η οποία, επειδή τώρα θέλει να ζήσει μαζί του για πάντα, σκέπτεται πώς θα εγκαταλείψει το σύζυγό της. Στις 19 Δεκεμβρίου 1958, το ντεμπούτο της είναι εντυπωσιακό στην πανηγυρική συναυλία των Παρισίων, την οποία, μεταξύ των άλλων, παρακολουθούν ο δούκας και η δούκισσα του Ουίνσορ, η Μπριζίτ Μπαρντό, ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο Ζαν Κοκτό, η Φρανσουάζ Σαγκάν, η Ζιλιέτ Γκρεκό.
Μόλις ο Αριστοτέλης Ωνάσης μαθαίναι ότι η Μαρία βρίσκεται στο Παρίσι, το ενδιαφέρον του για τη διάσημη Ελληνίδα αναζωπυρώνεται, παρόλο που από την πρώτη γνωριμία τους έχουν περάσει 15 μήνες. Τα παρατάει όλα και καταφθάνει στην Πόλη του Φωτός, λίγες μέρες πριν από την εμφάνισή της στο Τεάτρ ντελ’ Οπερα. Το πρωί της παράστασης στέλνει ανθοδέσμη στο ξενοδοχείο και στη συνέχεια καλάθια με άνθη, όλα χωρίς υπογραφή. Μόνο στην τελευταία ανθοδέσμη το μπιλιέτο γράφει: “Αριστοτέλης Ωνάσης”!
Η… νύφη εντυπωσιάστηκε από τα λουλούδια, περισσότερο όμως όταν λαμβάνει το δώρο του… γαμπρού, μια χρυσή αλυσίδα, με χαραγμένα επάνω της τα γράμματα TMWL, (“Το ΜαryWith Love”). Ο έρωτας κατέφθασε ξέφρενος και η Μαρία έπεσε στην αγκαλιά του ερωτιδέως αμαχητί. Ο άνδρας είχε κατακτήσει τη γυναίκα, που είχε κατακτήσει τον κόσμο. Την έκανε δική του, παρόλο που εκείνη ήταν παντρεμένη με άλλον άνδρα και εκείνος με άλλη γυναίκα!
Τον Ιούλιο 1959, στην κρουαζιέρα στη Μεσόγειο με τη “Χριστίνα”, παρευρίσκονταν το ζεύγος Μενεγκίνι, ο σερ Ουίνστον Τσώρτσιλ, ο Ανιέλι της ΦΙΑΤ, ο λόρδος Μοράν. Φυσικά, οικοδεσπότες ήταν ο Αριστοτέλης και η Τίνα. Ο Εβανς σημειώνει τα εξής στο βιβλίο του: “…o Μενεγκίνι γύρισε στο γιότ στις τέσσερις το πρωί και πήγε στο κρεβάτι του. Η Μαρία δεν είχε πάει στο δωμάτιό τους μέχρι πριν τις 9 π.μ. Μετά από λίγο τους άκουσαν να μαλώνουν… Τις πρώτες πρωινές ώρες της 12ης Αυγούστου, η Τίνα, μη μπορώντας να κοιμηθεί, έκανε μια βόλτα και είδε τον άνδρα της να κάνει έρωτα με την Κάλλας στο σαλόνι. Εφυγε και πήγε να ξυπνήσει τον Μενεγκίνι για να του πει τι συνέβαινε!…”.
Τη χρονιά αυτή η Μαρία Κάλλας των 36 Μαΐων, στο απόγειο της δόξας της, εγκαταλείπει τον άνδρα της για να ζήσει με τον Αριστοτέλη Ωνάση, έτοιμη να βαδίσει σε ένα άγνωστο μονοπάτι, όπου, όμως, ο έρωτας δεν της πρόσφερε μόνο χαρά, αλλά και δάκρυα. Στην “Καθημερινή της 13 Σεπτεμβρίου δημοσιεύτηκε ο παρακάτω διάλογος του “κ. Τζιανμπατίστα Μενγκίνι με συντάκτην της εφημερίδος του Μιλάνου “Ιλ Τζιόρνο”:
_ Ο Ωνάσης επιθυμεί να συζευχθεί την Μαρίαν. Μου το είπε… καθ’ όν χρόνον ευρισκόμεθα επί της γεφύρας της “Χριστίνας”. Τα είχε τακτοποιήσει όλα… Βεβαίως, προσεπάθησα να αντιταχθώ, αλλ’ ουδέν ηδυνάμην να πράξω. Η Μαρία έχει τας ιδιοτροπίας της. Ο Ωνάσης εδικαιολογήθη λέγων ότι ήτο ανίκανος να σεβασθή τους κανόνας της φιλοξενίας…
_Πιστεύετε ότι αγαπώνται αληθώς;
_Ποίος ξέρει; Εγώ είμαι βέβαιος δι’ εν μόνον πράγμα: Εκείνα, τα οποία είχεν η Μαρία από εμέ, από ουδένα άλλον θα τα έχη.
_Θα τη συγχωρήσετε εις περίπτωσιν καθ’ ην αύτη ήθελεν μεταμεληθή;
_… Η Μαρία υπήρξε το σημαντικώτερον γεγονός εις την ζωήν μου… Ημην ο ευτυχέστερος άνδρας του κόσμου… και εις διάστημα ολίγων μόνον ωρών εγκρέμισαν όλα όσα είχα οικοδομήσει εις μίαν ολόκληρον δωδεκαετίαν.
Η Κάλλας έζησε με τον Ωνάση ζωή παθιασμένη μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60. Υστερα άρχισαν οι καυγάδες και οι φασαρίες. Εκείνη τον λάτρευε, εκείνος έβγαζε ό,τι χειρότερο έκρυβε μέσα του. Το 1965 η Μαρία λαμβάνει την ελληνική υπηκοότητα και ελπίζει τώρα να ακούσει από τα χείλη του την πρόταση γάμου, εκείνος, όμως, είχε βάλει πλώρη για αλλού. Στις 8 Ιουλίου 1968 παντρεύεται τη χήρα του αμερικανού προέδρου, την Τζάκι Κένεντι. Η φημισμένη υψίφωνος βυθίζεται σε βαθιά κατάθλιψη.
Την άνοιξη του 1970 επιχείρησε να αυτοκτονήσει με μεγάλη δόση βαρβιτουρικών. Μόλις ένιωσε καλά, ξανάρχισε τις περιοδείες της μέχρι το 1977, στις οποίες εθριάμβευσε. Ο θάνατος του Ωνάση το 1975 την κλονίζει. Στις 16 Σεπτεμβρίου 1977, η Μπρούνα και ο Φερούτσιο, που την υπηρετούν, την βρίσκουν νεκρή στο διαμέρισμά της στο Παρίσι, μετά από καρδιακή προσβολή. Η κηδεία της έγινε στις 20 Σεπτεμβρίου και, σύμφωνα με την επιθυμία της, το σώμα της αποτεφρώθηκε και η στάχτη σκορπίστηκε στο Αιγαίο Πέλαγος.
Γεννημένη στη Νέα Υόρκη στις 2 Δεκεμβρίου 1923, (πέρασαν 95 χρόνια από τότε), η Μαρία Αννα Σοφία Καικίλια ήταν το τρίτο παιδί του φαρμακοποιού από τον Μελιγαλά Μεσσηνίας Γεωργίου Καλογερόπουλου. Οταν το 1954 απέκτησε με εξαντλητική προσπάθεια, την πολυπόθητη σιλουέτα της, ο συνδυασμός της γυναικείας ομορφιάς με το θεϊκό δώρο, τη φωνή της, σηματοδότησε την πορεία της ζωής της…
