Του Ακη Καλαμαρά,
μέλους Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Βορειοανατολικού Βόλου
«Τα ευρήματά των P. Romer και W. Nordhaus, διεύρυναν σημαντικά την οικονομική ανάλυση με την κατασκευή μοντέλων που εξηγούν πώς η οικονομία της αγοράς αλληλεπιδρά με τη φύση και τη γνώση». Τα παραπάνω, αναφέρονται στην επίσημη ανακοίνωση της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας για το Βραβείο Νόμπελ στις Οικονομικές Επιστήμες για το 2018. Ως βασικό κριτήριο, θεωρήθηκαν οι περιορισμοί που προκύπτουν σχετικά με την διαθεσιμότητα των πόρων που είναι απαραίτητοι μακροπρόθεσμα για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία.
Αναφορικά με τη φύση και το περιβάλλον, διακρίνουμε πως γίνεται όλο και πιο έντονη τα τελευταία χρόνια η ανάγκη για υιοθέτηση πολιτικών που μετριάζουν τις αρνητικές επιπτώσεις στο κλίμα. Οι διεθνείς συμφωνίες για την κλιματική αλλαγή και οι επιμέρους εθνικές πολιτικές που επιδιώκουν να εντάξουν στον οικονομικό σχεδιασμό, δράσεις όπως της κυκλικής οικονομίας, αποδεικνύουν πως οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις απασχολούν τις πολιτικές ηγεσίες.
Παράλληλα, αποτελεί κοινή διαπίστωση πως οι πιο ανθεκτικές οικονομίες είναι αυτές που επιλέγουν να επενδύουν στην έρευνα και στην καινοτομία. Η μελέτη των σχετικών στοιχείων, αποδεικνύει πως σε χώρες όπου, -κυρίαρχα ο δημόσιος τομέας αλλά και ό ιδιωτικός-επένδυαν στο πεδίο της λεγόμενης οικονομίας της γνώσης, η οικονομική κρίση είχε λιγότερες αρνητικές επιδράσεις.
Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, πως η φετινή βράβευση θέτει στο επίκεντρο της παγκοσμίας οικονομικής πολιτικής, τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής και της καινοτομίας. Για όσες πολιτικές ηγεσίες και κυβερνήσεις, βασικός στόχος είναι η κοινωνική δικαιοσύνη και η άρση των ανισοτήτων, πρέπει να θεωρείται αυτονόητη η υιοθέτηση μακροοικονομικών μοντέλων που περιλαμβάνουν το φυσικό περιβάλλον και την τεχνολογική αλλαγή.
Η ουσιαστική χρεοκοπία της χώρας μας το 2010 και οι συνεπαγόμενες καταστροφικές επιπτώσεις, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας οικονομίας που δεν αντιλαμβανόταν τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις και τάσεις και ταυτόχρονα δεν λάμβανε υπόψη της τον παράγοντα φυσικό περιβάλλον.
Η άνοδος της ανεργίας στο 27%, η πτώση του κατά κεφαλήν εισοδήματος και η φυγή των προσοντούχων νέων στο εξωτερικό, είναι η απόδειξη πως η χώρα μας δεν επένδυσε ποτέ στην έρευνα, στην καινοτομία και στη γνώση. Αντιθέτως, επαναπαύτηκε σε ένα εσωστρεφές μοντέλο «ανάπτυξης», με μηδενικά ποσοστά προστιθέμενης αξίαςπου συντηρούνταν μέσο του φθηνού δανεισμού.
Ταυτόχρονα, οι φονικές καταστροφές στη Μάνδρα και στο Μάτι, μας υπενθυμίζουν την αδιαφορία για τη διαχείριση του περιβάλλοντος όλα τα προηγούμενα χρόνια, την άγνοια για τηνεπερχόμενη κλιματική αλλαγή αλλά και τις πρακτικές του πελατειακού κράτος. Στοιχεία, που δημιούργησαν τις συνθήκες ώστε σήμερα η χώρα μας, μεταξύ άλλων,να είναι ανοχύρωτη μπροστά στις φυσικές καταστροφέςκαι να αξιοποιεί ξεπερασμένες πρακτικές για την διαχείριση των απορριμμάτων, καταβάλλοντας υψηλότατα οικονομικά πρόστιμα στην ΕΕ.
Παρατηρώντας καθημερινά, ότιη ασκούμενη οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, δέχεται σφοδρότατη και άδικη κριτική από τους θιασώτες της Ελλάδας του χθες, έχει ενδιαφέρον να σταθούμε στις πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν από το 2015. Σε μια περίοδο δημοσιονομικής ασφυξίας αλλά και πολιτικών εκβιασμών από διεθνείς και εγχώριους οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες, ο ΣΥΡΙΖΑ τόλμησε να υλοποιήσει μια εντελώς διαφορετική οικονομική στρατηγική.
Αρχικά, επέλεξε να αφήσει την πεπατημένη του διαμοιρασμού των περιορισμένων οικονομικών πόρων σε μη βιώσιμες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που αποσκοπούσαν απλά σε μία πρόσκαιρη τόνωση της ενεργούς ζήτησης, χωρίς μακρόπνοη προοπτική (η διασπάθιση του δημοσίου χρήματος, αφορά μια άλλη συζήτηση). Για πρώτη φορά, τα κονδύλια που διέθεσε η χώρα μας για έρευνα και ανάπτυξη την περασμένη χρονιά ξεπέρασαν τα 2 δις €, πλησιάζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Οι εμβληματικές δράσεις όπως, της σύστασης του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, το πρόγραμμα «Ερευνώ, Δημιουργώ, Καινοτομώ» και η πρωτοβουλία «Γέφυρες Γνώσεις και Συνεργασίας», αποδεικνύουν εμπράκτως τον σταδιακό παραγωγικό μετασχηματισμό της Ελλάδας προς το πρότυπο της οικονομίας της γνώσης.
Ο τομέας του περιβάλλοντος, αποτέλεσε ακόμη μια προτεραιότητα για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ από το 2015.Καταρχάς, ο εξορθολογισμός του θεσμικού πλαισίου σχετικά με τις περιβαλλοντικές προϋποθέσεις και η τήρηση των κανονισμών, όπως αρμόζει σε κάθε χώρα μέλος της ΕΕ, σηματοδότησαν την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ για το περιβάλλον. Επιπλέον, σχεδιάζονται και υλοποιούνται περιβαλλοντικές επιχειρηματικές δραστηριότητες που σχετίζονται με κλάδους, όπως, διαχείρισης αστικών, βιομηχανικών, γεωκτηνοτροφικών και κατασκευαστικών αποβλήτων. Γενικότερα, είναι η πρώτη φορά που δημιουργείται το θεσμικό πλαίσιο για την αξιοποίηση των μεθόδων της κυκλικής οικονομίας.
Η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και εθνικού πλούτου διαμέσου της αξιοποίησης του περιβάλλοντος, πρόκειται να συμβάλλει στη δημιουργία αλυσίδων αξίας και με άλλους τομείς της εθνικής οικονομίας, επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο την στήριξη του συνόλου της υγιούς επιχειρηματικότητας.
Διακρίνουμε, λοιπόν, πως η μείωση της ανεργίας στο 18%, η σταδιακή στήριξη των εισοδημάτων και η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, είναι αποτέλεσμα όχι μόνο του νοικοκυρέματος της ελληνικής οικονομίας. Αλλά και της στρατηγικής επιλογής του ΣΥΡΙΖΑ, να παρεκκλίνει από την εξαρτημένη διαδρομή της οικονομικής καταστροφής, που είχαν καταδικάσει τη πατρίδα μας οι επιλογές του χρεοκοπημένου δικομματισμού, να τολμήσει να πορευτεί με γνώμονα τις διεθνείς προκλήσεις και να αξιοποιήσει τις βέλτιστες και αναγκαίες οικονομικές πρακτικές.
Οεπεκτατικός προϋπολογισμός του 2019, περιγράφει πως οι θυσίες του ελληνικού λαούπλέον αρχίζουν να «πιάνουν τόπο». Είναι στο χέρι μας, ο προϋπολογισμός του 2020 να ξεκαθαρίζει πως η Ελλάδα έχει μπει στη νέα εποχή.
