Του Ευθύμιου Ζιγγιρίδη,
BEngMScAMIEEMILT, Συμβούλου Στρατηγικών Επενδύσεων
Με αφορμή τις δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων τις τελευταίες ημέρες αλλά και διαφόρων δημοσιογράφων οι οποίοι προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τις πενιχρές οικονομικές τους γνώσεις, για να στηρίξουν το αφήγημα του πρωθυπουργού για την αρχή της ανάκαμψης της οικονομίας, σκέφτηκα να γράψω λίγες γραμμές για να παρουσιάσω την ακτινογραφία της οικονομίας μας αυτήν την χρονική στιγμή.
Δημόσιο Χρέος
Ας αρχίσουμε από το δημόσιο χρέος. Κάποιος θα σκεφτόταν ότι αφού παρουσιάζουμε πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ, το χρέος θα έχει αρχίσει να μειώνεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, τον Αύγουστο του 2018 το ακαθάριστο δημόσιο χρέος της χώρας σκαρφάλωσε στα 356,8 δισ. ευρώ έναντι 328,7 δισ. ευρώ στα τέλη του 2017. Δηλαδή περίπου το 180% του ΑΕΠ.
Ληξιπρόθεσμες Οφειλές
Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, οι φορολογούμενοι με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία έως τον Αύγουστο του 2018 ανερχόταν σε περίπου 3,9 εκ. Οι οφειλέτες αυτοί χρωστούσαν 110 δισ. ευρώ περίπου, μαζί με τις προσαυξήσεις και τους τόκους το ποσό ανερχόταν σε 180 δισ. ευρώ δηλαδή σχεδόν όσο το ΑΕΠ δηλαδή ο τζίρος της Ελλάδας. Με λίγα λόγια τα ληξιπρόθεσμα έφθαναν το 100% του ΑΕΠ. Επιπλέον σύμφωνα με στοιχεία για τα χρέη του Δημοσίου προς τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις που περιλαμβάνονται στο ίδιο έγγραφο της ΑΑΔΕ, οι επιστροφές φόρων που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα στις 31 Ιουλίου 2018 ανέρχονταν σε 1.827.215.836 ευρώ.
Σύμφωνα και πάλι με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ μεταξύ Αυγούστου και Σεπτεμβρίου του 2018 οι φορολογούμενοι με ληξιπρόθεσμα χρέη αυξήθηκαν από τα 3.9 εκ. άτομα σε 4.4 εκ. και το πλήθος των οφειλετών με ληξιπρόθεσμα χρέη αυξήθηκε από 4 εκ. στο τέλος του 2017 σε 4.4 τον Σεπτέμβρη (αύξηση 6%).
Τράπεζες
Οι τρεις από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες απεβλήθησαν από τον MSCI δείκτη, που παρακολουθείται και ανήκει ένα μεγάλο μέρος των τραπεζικών κολοσσών, ως αποτέλεσμα της πτωτικής πορείας της κεφαλαιοποίησης τους (οι 4 συστημικές τράπεζες δεν ξεπερνούν τα 4,5 δισ. σε κεφαλαιοποίηση, ασφαλώς δεν περιλαμβάνεται ο αναβαλλόμενος φόρος). Mόνο τον Σεπτέμβριο οι τέσσερις συστημικές τράπεζες απώλεσαν πάνω από το 25% της χρηματιστηριακής τους αξίας. Τους τελευταίους τέσσερις μήνες μάλιστα οι απώλειές τους αθροίζονται σε πάνω από 40%. Από την αρχή του χρόνου η πτώση των μετοχών τους αγγίζει το 70%. Ο τραπεζικός δείκτης της Αθήνας υποχώρησε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 31 μηνών. Κατά τη διάρκεια της κρίσης οι 4 συστημικές τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν 3 φορές. Ο μεγάλος βραχνάς τους είναι η θηλιά των μη εξυπηρετούμενων δανείων που φθάνουν το 50% όλων των χορηγούμενων δανείων.
Κόκκινα Δάνεια
Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων είναι όπως προαναφέρθηκε η «αχίλλειος πτέρνα» του τραπεζικού μας συστήματος. Οι ξένοι επενδυτές που κάλυψαν την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση έναντι μερικών δισ. ευρώ, απέκτησαν τον έλεγχο ενός ενεργητικού τραπεζών πάνω από 300 δισ. ευρώ (η μεγαλύτερη εκχώρηση ελέγχουν επί περιουσιακών στοιχείων στην ιστορία του τόπου), γράφουν ζημιές και δεν φαίνονται διατεθειμένοι να εισφέρουν επιπλέον κεφάλαια για τις νέες ανάγκες των τραπεζών. Αυτή τη στιγμή έχουν απωλέσει οι ξένοι επενδυτές δισ. ευρώ από την επενδυτική τους δραστηριότητα στις Ελληνικές τράπεζες. Τα σχέδια για την διαχείριση των κόκκινων δανείων έχουν εκπονηθεί ωστόσο όλα έχουν αδύνατα σημεία.
Μείωση Καταθέσεων
Μειωμένες κατά 346 εκατ. ευρώ ήταν τον Οκτώβριο οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα, ενώ εκείνες των νοικοκυριών και των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων υποχώρησαν κατά 56 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).
Οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα περιορίστηκαν στα 131,484 δισ. ευρώ, από 131,712 δισ. ευρώ έναν μήνα νωρίτερα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζών, περίπου το 50% από τις εκροές καταθέσεων, που αντιστοιχεί σε περίπου 10 δισ. ευρώ, έχει παραμείνει στη χώρα υπό τη μορφή ρευστών διαθεσίμων, και βρίσκεται σε θυρίδες, σεντούκια… στρώματα, κ.ά. Επιπλέον, ένα ποσοστό 30% των εκροών (ή περίπου 6 δισ. ευρώ) διοχετεύθηκε σε επενδυτικά προϊόντα, κυρίως αμοιβαία κεφάλαια. Τέλος, το 20% των καταθέσεων που «αποχώρησαν», περίπου 4 δισ. ευρώ, διοχετεύθηκε σε τράπεζες του εξωτερικού. Πρόκειται κυρίως για κεφάλαια επιχειρήσεων
Όπως μπορεί να αντιληφθεί ο πολίτης, κάποιοι από τους σημαντικούς δείκτες της οικονομίας χειροτερεύουν και δυστυχώς είναι δείκτες οι οποίοι αντανακλούν την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Η κυβέρνηση βέβαια μοιράζει κοινωνικά μερίσματα από τα πλεονάσματα τα οποία έχουν δημιουργηθεί λόγω της ληστρικής διάθεσης απέναντι στους πολίτες και προσπαθεί να δώσει 1 ενώ αφαίρεσε από τους ίδιους πολίτες 10 αναγκάζοντάς τους να ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες. Όλα αυτά βέβαια με το μάτι στραμμένο στις επερχόμενες εκλογές, με στόχο την μείωση της διαφοράς και δημιουργώντας τις συνθήκες γιανα σκάσει η δυναμίτιδα στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης.
