Του Κωνσταντίνου Κλοκοτάρα,
Αγρονόμου και Τοπογράφου Μηχανικού
Εξαρχής να θεωρήσουμε ότι πολιτεία και πολίτες είμαστε απόλυτα σύμφωνοι για την αναγκαιότητα σύνταξης Εθνικού Κτηματολογίου και Δασικών Χαρτών. Πρώτα αποτυπώνεις και καταγράφεις αυτά που έχεις και μετά σχεδιάζεις και προγραμματίζεις αειφόρο ανάπτυξη με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας μας και την αποτροπή της καταπάτηση των δασών. Μάλιστα το Εθνικό Κτηματολόγιο και οι Δασικοί Χάρτες – δεδομένου ότι το 1945 έγινε η ενιαία χαρτογράφηση και αεροφωτογράφηση της Ελλάδας – έπρεπε να είχε τελειώσει τη μεταπολεμική δεκαετία, δηλαδή να είχε καθοριστεί το ιδιοκτησιακό και τι χρήση είχε η γη έως 1955.
Αντί αυτού στην Ελλάδα του 2020, η Δημόσια Διοίκηση (Υπουργεία, Περιφέρεια, Τοπική Αυτοδιοίκηση, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ, ΕΛΣΤΑΤ κλπ) δεν διαθέτει ένα ενιαίο γεωγραφικό πληροφοριακό σύστημα ( G.I.S. ), έστω πρωτοβάθμιας ανεκτής ακρίβειας, με τη γεωδαιτική κάλυψη και χαρτογράφηση στην επικράτεια της χώρας όσον αφορά γεωχωρικά δεδομένα φυσικές και θεσμικές γραμμές (ακτογραμμή-αιγιαλός, οριοθετήσεις ποταμών-ρεμάτων δασών εθνικών δρυμών Natura διοικητικών ορίων Περιφερειών Νομών Δήμων οριοθετήσεις οικισμών σχέδια πόλης αρχαιολογικές περιοχές, απαλλοτριώσεις τεχνικών έργων, χρήσεις γης κ.λπ.), ως υποχρέωση της Πολιτείας προς τους πολίτες.
O μεγαλύτερος ιδιοκτήτης, δηλαδή το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει κατά κανόνα καταγεγραμμένη την ιδιοκτησία του στα υποθηκοφυλακεία. Αυτό αποτελεί άλλο ένα σημαντικότατο λόγο ανασφάλειας στις συναλλαγές ακινήτων. Είναι γνωστό ότι ολόκληρες δομημένες περιοχές (στο Γαλάτσι, στο Κερατσίνι, στη ∆ραπετσώνα κλπ.) διεκδικούνταν για χρόνια από το Δημόσιο, παρά το γεγονός ότι για τις περιοχές αυτές έχουν καταχωρισθεί χιλιάδες πράξεις ιδιωτών στο υποθηκοφυλακείο.
Οι μεγαλύτερες αμφισβητήσεις ως προς τη φύση και την ιδιοκτησία ενός ακινήτου αφορούν τα δάση και τις δασικές εκτάσεις, πραγματικές ή φερόμενες Το Δημόσιο έχοντας νομοθετημένο το υπέρ αυτού τεκμήριο ότι κάθε δάσος του ανήκει εκτός αν ο ιδιοκτήτης αποδείξει το αντίθετο, προβάλει ιδιοκτησιακά δικαιώματα σε τεράστιες εκτάσεις, ανεξάρτητα αν είναι ή όχι πράγματι δάση ή δασικές εκτάσεις, δημόσιες ή ιδιωτικές, και δηλώνει στο Κτηματολόγιο ως ιδιοκτησίες του, τεράστιες εκτάσεις, με απλή δήλωση ΝΠΔΔ ή της Κτηματικής Υπηρεσίας του ή ΟΤΑ, χωρίς κυρωμένο δασικό χάρτη, και χωρίς διακατοχικές πράξεις ή άλλες ενέργειες του Δημοσίου.
Ως αποτέλεσμα της απουσίας ενός ενιαίου G.I.S. με τις θεσμικές και φυσικές γραμμές στο Νομό Μαγνησίας μπορούμε να αναφέρουμε
- Απροσδιοριστία ορίων Τοπικών Κοινοτήτων με αποτέλεσμα διοικητικές πράξεις (Αναδασμοί κλπ) που αφορούν αγροκτηματα μιας κοινότητας να εισέρχονται σε όμορη κοινότητα ή να έχουμε Δικαστικές διαμάχες για διακατεχόμενα κοινοτικά δάση.
- Ζήτημα με τη μη οριοθέτηση των οικισμών. Τα περισσότερα χωριά στο Ν. Μαγνησίας δεν έχουν εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ), οπότε δεν είναι επακριβώς καθορισμένα τα όρια των οικισμών. Και στα χωριά η έλλειψη τέτοιων ορίων οικισμού, πρακτικά, βάζει το δάσος μέσα στον οικισμό ή τις «οικιστικές πυκνότητες» μέσα στο δάσος.
Όσον αφορά τη σύνταξη Δασικών χαρτών, είναι λάθος να μην λαμβάνετε υπόψη το νομικό ιδιοκτησιακό και πολεοδομικό καθεστώς των περιοχών οι οποίες μελετούνται και αναρτούνται οι Δασικοί Χάρτες (π.χ. περιοχές με ΓΠΣ – ΣΧΟΟΑΠ ή περιοχές με Αναδασμούς- Διανομές, Ελαιοκομικά-Αμπελουργικά Μητρώα κλπ οι οποίες καλλιεργούνται εδώ και δεκαετίες από τους αγρότες ιδιοκτήτες τους, περιοχές εντός σχεδίων πόλης, περιοχές εντός οικισμών, περιοχές με χαμηλή βλάστηση που αποδόθηκαν ως δασικές κ.α.). Εκ των υστέρων μόλις διαπιστώνονται αυτές οι ελλείψεις η υπηρεσίες αντιλαμβανόμενες το μέγεθος του σφάλματος, προσπαθούν να αμβλύνουν τις επιπτώσεις (π.χ. θεσπίζεται η απαλλαγή από το τέλος αντιρρήσεων σε αυτές τις κατηγορίες) ενώ θα έπρεπε να το είχε προβλέψει apriori από τις προδιαγραφές των μελετών και να εντάξει στις προϋποθέσεις για την εκπόνηση των μελετών αυτών οπωσδήποτε την νομική / ιδιοκτησιακή παράμετρο αλλά και την απαίτηση για τοπογραφική ακρίβεια των παραγόμενων αποτελεσμάτων με τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένο στο κρατικό σύστημα συντεταγμένων Ε.Γ.Σ.Α.’87. Έτσι υπάρχει άμεση συναρμογή και αντιπαραβάλλονται, ταυτοποιούνται και υλοποιούνται εκ νέου και επί της διαχρονικής – υφιστάμενης κατάστασης τα όρια των ιδιοκτησιών, όπως αυτές περιγράφονται στα Τοπογραφικά Διαγράμματα των δικαιοπραξιών, των πράξεων χαρακτηρισμού και των θεσμικών Κτηματολογικών Διαγραμμάτων (Αναδασμοί Διανομές απαλλοτριώσεις κλπ), με τα δεδομένα του δασικού χάρτη.
Με την ανάρτηση των Δασικών Χαρτών αναδεικνύονται αυτά τα προβλήματα Παράλληλα μέσα από τη διαδικασία αναδεικνύονται προβλήματα που έχουν να κάνουν με τις καταπατήσεις δασών – δασικών εκτάσεων, τις αυθαιρεσίες που έχουν γίνει μέσα στα δάση, τις συναλλαγές οι οποίες υπήρξαν αλλά και οι ομηρίες που υπάρχουν ακόμα και σήμερα για πολλούς συμπολίτες μας.
Η ηλεκτρονική ανάρτηση των Δασικών Χαρτών πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε παράλληλη συνάφεια με το Εθνικό Κτηματολόγιο και συναφείς Νομοθετικές Μεταρρυθμίσεις (Ν.4014, Ν.4178, Ν.4178 Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης – Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις) σε όλη την επικράτεια ως GISδυναμικό στατιστικό με ενημέρωση – τήρηση – αναθεώρηση. Με λογικές προθεσμίας (ηλεκτρονική αντίρρηση ένσταση σε δύο τέσσερις ή οκτώ μήνες) και λογική προσωρινής ή οριστικής κύρωσης τους δε γίνεται «Ανοικοδόμηση Κράτους»
Προς αυτή την κατεύθυνση συνάδει η Συνταγματική Αναθεώρηση στα θέματα Δασών, Κτηματολογίου, Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Αειφόρου Ανάπτυξης λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη και συναφείς Νομοθετικές Μεταρρυθμίσεις (Ν.4014, Ν.4178, Ν.4178 Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης – Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις) και με Συνταγματική πρόβλεψη για δυναμική στατιστική με ενημέρωση – τήρηση – αναθεώρηση GISμε όλες τις φυσικές και θεσμικές γραμμές (ακτογραμμή-αιγιαλός, οριοθετήσεις ποταμών-ρεμάτων δασών εθνικών δρυμών Natura διοικητικών ορίων Περιφερειών Νομών Δήμων οριοθετήσεις οικισμών σχέδια πόλης αρχαιολογικές περιοχές, απαλλοτριώσεις τεχνικών έργων, χρήσεις γης κ.λπ.), ως υποχρέωση της Πολιτείας προς τους πολίτες.
