Της Ελενας Αντωνοπούλου
Βρισκόμαστε στο 2018, όμως η παγκόσμια οικονομική κρίση φαίνεται ότι θα ταλαιπωρήσει για αρκετό καιρό όλα τα κράτη, ενώ αυτή η κρίση επηρεάζει και την γεωπολιτική σταθερότητα, αλλά και την παγκόσμια ειρήνη. Είναι γεγονός ότι από το 2007 οι κυβερνήσεις συντηρούν το τραπεζικό σύστημα γιατί οι παγκόσμιες αγορές έχουν καταρρεύσει και πληγεί από την ύφεση, ενώ μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν κι αυτά μεγάλα προβλήματα.
Οι περιοχές της Μέσης Ανατολής εξακολουθούν να συγκεντρώνουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον, αλλά και η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ο αραβικός κόσμος και οι σχέσεις του με την Ευρώπη απαιτούν καινούργιους χειρισμούς και προσεκτικές κινήσεις σε όλα τα επίπεδα. Τόσο οικονομικά όσο πολιτικά και σε θέματα ασφάλειας.
Ποιος είναι ο ρόλος που καλείται να παίξει η χωρά μας, αλλά και η Κύπρος σε όλη αυτή την καινούργια πραγματικότητα; Οι σχέσεις Ελλάδος και Αραβικού κόσμου είναι ιστορικές και μακραίωνες. Σε πολλές περιπτώσεις η Ελλάδα υπήρξε γεφυροποιός καταστάσεων, ενώ οι ιστορικές σχέσεις μεταξύ της Ελλάδος και του αραβικού κόσμου είναι γνωστές δεδομένης και της γεωγραφικής εγγύτητας των Ελλήνων με τον αραβικό κόσμο.
Παλαιότερα υπήρχε πολύ μεγάλη συνεργασία. Δυστυχώς αυτή τη στιγμή λόγω της ιδεοληψίας της κυβέρνησης για το θέμα της επιχειρηματικότητας οι εξελίξεις δεν είναι οι αναμενόμενες. Το φορολογικό σύστημα και η γραφειοκρατία εξακολουθούν να είναι απωθητικοί παράγοντες για τους επενδυτές, όταν οι άλλες περιοχής γύρω μας συμφέρουν περισσότερο.
Είναι απαραίτητο να υπάρχουν αραβικές επενδύσεις στην Ελλάδα και στην Κύπρο, αλλά και να ενισχυθεί η ελληνική οικονομική παρουσία σε διάφορες αραβικές χώρες.
Ένα από τα καυτά ζητήματα της περιοχής είναι το Κυπριακό, αλλά και το Παλαιστινιακό. Και τα ζητήματα αυτά παίζουν ρόλο και στη γεωπολιτική ασφάλεια της Β. Αφρικής, αλλά και της Ευρασίας. Στις 29.10 στην Αθήνα διοργανώνεται η Γ Ευρωαραβική Σύνοδος με συμμετοχές αρχηγών κρατών και αυτό αποδεικνύει τη σημασία που δίνουν στη χώρα μας, η οποία φιλοξενεί αυτή τη διοργάνωση.
Ένα από τα φλέγοντα ζητήματα είναι φυσικά και το μεταναστευτικό. Η στρατηγική προσέγγιση για περαιτέρω συνεργασία ΕΕ και Αραβικού κόσμου, η πρόσκληση για δράση και η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ τους είναι το ζητούμενο το αμέσως επόμενο διάστημα. Η συνεργασία αυτή θα εδραιώσει σημαντικά και την ειρήνη στην περιοχή.
Οι σχέσεις Ελλάδος και αραβικού κόσμου είναι μακρόχρονες και συνεχείς και εμφανίζονται αυθόρμητα, όχι με απαραίτητα θεσμικό τρόπο, στην κοινοτική ζωή των αραβικών χωρών. Η παρουσία των Ελλήνων του αραβικού κόσμου είναι εμπορική – οικονομική, αλλά και πολιτιστική. Σ’ αυτή τη διαδικασία ο ρόλος της Ορθοδοξίας υπήρξε καθοριστικός και σημαντικός στην ανάπτυξη της διανοητικής ζωής της Μέσης Ανατολής, αλλά και της Παλαιστίνης. Οι οικονομικοί δεσμοί ήταν εξίσου ισχυροί, αφού η ιδιοκτησία της Εκκλησίας υπήρξε τεράστια. Οι Έλληνες της Παλαιστίνης ανέπτυξαν εμπορικούς δεσμούς και τραπεζική δραστηριότητα, που απέφεραν πολλά κέρδη καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα.
Παρόμοια εικόνα σκιαγραφείται σε μελέτες για τους κοσμοπολίτες Έλληνες Αιγυπτιώτες. Τα περισσότερα μέλη των γνωστών οικογενειών Αιγυπτιωτών υπήρξαν ναυτικοί, έμποροι, αλλά και δανειστές για τους φτωχούς αγρότες της αιγυπτιακής επαρχίας. Βέβαια, η δραστηριότητα αυτή δημιούργησε ένα κλίμα αρνητικό προς τους Έλληνες, οι οποίοι περιγράφονται από αρκετούς Αιγύπτιους και Βρετανούς ιστορικούς του παρελθόντος ως εκμεταλλευτές. Οι συγκρούσεις με την αιγυπτιακή κοινωνία δεν έλειψαν, ωστόσο υπάρχει και η θετική εικόνα της ελληνικής παρουσίας στην Αίγυπτο. Αυτή της ενίσχυσης της οικονομικής ανάπτυξης, της εκπαίδευσης, της δημιουργίας πολιτιστικών χώρων και θεάτρων και της πολιτικής.
Αν και οι μνήμες των Ελλήνων για τους ομογενείς της Μικράς Ασίας ενδυναμώνονται, οι Έλληνες του αραβικού κόσμου κινδυνεύουν να περάσουν στην ιστορική λήθη, αφού, με εξαίρεση τους Αιγυπτιώτες, για τους υπόλοιπους Έλληνες της διασποράς, ιδιαίτερα στον αραβικό κόσμο, η πλειονότητα δεν γνωρίζει τον ρόλο που έχουν διαδραματίσει στα πολιτιστικά δρώμενα των περιοχών της Μέσης Ανατολής.
Ας ελπίσουμε να αναληφθούν με γρήγορους ρυθμούς πρωτοβουλίες που θα είναι προς όφελος όλων των πλευρών.
