Του Προκόπη Παναγόπουλου, φοιτητή Νομικής ΔΠΘ
Όπως το γράμμα θα μπορούσε να θεωρηθεί το κβάντο του εκφραστικού σύμπαντος, έτσι μια απόφαση θα μπορούσε να θεωρηθεί το κβάντο της ιστορικής πολυπλοκότητας. Οι καταβολές της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ισχύος, τα αίτια της ευημερίας και οι γενεσιουργοί λόγοι της φτώχειας καθώς και οι μέθοδοι (αντι)σύλληψης (μη) παραγωγικών μηχανισμών δεν απέχουν αιτιακά από το ναι ή το όχι του παρόντος, παρελθόντος ή μελλοντικού «άρχοντα».
Κοιτώντας έξω από το σφραγισμένο μας παράθυρο, αντικρίζουμε μια ομάδα νεοφώτιστων και υποσχόμενων μια νέαπολιτική πραγματικότητα αντιπροσώπων να αναλαμβάνει την εξουσία. Η σοσιαλιστική τους εξάρτυση διακηρύσσει το νεωτερικό την στιγμή που η δεινοπάθεια της καθημερινότητας οδηγεί στον λαϊκό αναβρασμό και την αντι-πολιτειακή συσπείρωση. Η καταστολή από μεριάς της κυβερνώσας ελίτ είναι βίαιη με νομική και υλική/φυσική έκφραση ενώ την δέσμευση περί αλλαγής απάλειψε η θριαμβολογία της συντήρησης.
Υπουργός δε του συγκεκριμένου κυβερνητικού σχήματος ρητά ομολόγησε ότι: «Στην αρχή […] όλοι απορρίπταμε οτιδήποτε είχε σχέση με το παρελθόν. […] δε φορούσαμε κοστούμια· οι γραβάτες θεωρούνταν επονείδιστες. Οτιδήποτε σε έκανε να μοιάζεις ευκατάστατος ή μπουρζουάς, οτιδήποτε απέπνεε μια αίσθηση πλούτου ή εκλέπτυνσης χλευαζόταν ως ανήκον στην παλαιά τάξη πραγμάτων. Όλα αυτά όμως άλλαξαν. Βαθμιαία, ο υλισμός έγινε αποδεκτός και, στη συνέχεια, προαπαιτούμενος. […] είχαμε στη διάθεσή μας ό,τι καλύτερο υπήρχε: τις καλύτερες κατοικίες, τα καλύτερα αυτοκίνητα… Μία πλήρης αντιστροφή των ιδανικών […]».
Κοιτώντας έξω από το σφραγισμένο παράθυρο της εθνικής μας ιστορικής εμπειρίας, αντικρίζουμε την Ντεργκ μια ομάδα 108 αντιπροσώπων από όλη την χώρα της Αιθιοπίας, η οποία το 1974 ανέτρεψε την σολομωνική δυναστεία του Χαϊλέ Σελασιέ ανακηρύσσοντας την Αιθιοπία σοσιαλιστικό κράτος. Ο ταγματάρχης Μενγκίστου Χαϊλέ Μαριάμ ετέθη επικεφαλής του καθεστώτος. Αφού εξολόθρευσε τους σημαντικότερους αντιπάλους του και κατέπνιξε τα κινήματα ανεξαρτησίας που είχαν αναδυθεί στην Ερυθραία και το Τιγκράι κατέληξε το 1978 να καμαρώνει την παρέλαση των στρατιωτικών αγημάτων καθισμένος σε μια χρυσοποίκιλτη πολυθρόνα στο Μεγάλο Παλάτι (όπου διέμενε ο ανατραπείς αυτοκράτορας Χαιλέ Σελασιέ)[1]. Παραπάνω παρατέθηκε η ομολογία του Νταουίτ Ουόλντε Γκιόργκις ως εντοπίζεται στα απομνημονεύματά του για την κυβίστηση του καθεστώτος που υπηρέτησε ως Υπουργός[2].
Στο διάβα της παγκόσμιας ιστορικής εμπειρίας παρατηρείται συχνά το φαινόμενο νέοι ηγέτες υποσχόμενοι ριζοσπαστικές αλλαγές να ανατρέπουν ή να διαδέχονται τους παλαιούς, αλλά να κάνουν τα ίδια. Το φαινόμενο αυτό εύγλωττα ορίζεται από τον Γερμανό κοινωνιολόγο Ρόμπερτ Μίχελς ως «ο σιδηρούς νόμος της ολιγαρχίας».
Ο νόμος αυτός, βέβαια, δεν συνιστά δέον ούτε και είναι απαραβίαστος. Όπως υποστηρίξαμε ήδη από την αρχή, το ναι ή το όχι του παρόντος, παρελθόντος ή μελλοντικού «άρχοντα» στην κρατική επιτυχία είναι ζήτημα πολιτικής βουλήσεως. Βεβαίως, στο σύγχρονο δαιδαλώδες πλαίσιο διακρατικών οντοτήτων και διεθνών υποχρεώσεων, η εκάστοτε κυβερνητική γραμμή δέχεται πιέσεις, προστριβές και οσμώσεις. Ωστόσο, η δυνατότητα απόκλισης από μια υφεσιακή κατάσταση δεν αποκλείεται. Η Αιθιοπία για την «απόκλιση» αυτή δεν αποτελεί υπόδειγμα.
Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις είναι προϊόν της δικής σας αντίληψης. Άλλοτε η ιστορία μας κοιτά κατάματα· άλλοτε μέσω καθρέφτη.
