ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Η ομοιογένεια των αμερικανικών πανεπιστημίων και η ετερογένεια ή ανομοιογένεια των ελληνικών

η-ομοιογένεια-των-αμερικανικών-πανεπ-194771

Του Δημήτρη Αντωνίου, Καθηγητή Αγγλικής

Παρατηρώντας κανείς, με όση αμεροληψία διαθέτει, τις τεράστιες διαφορές μεταξύ των πανεπιστημίων των δύο χωρών, άθελά του καταλήγει σε μία αδιάψευστη διαπίστωση: την δεσπόζουσα ομοιογένεια που επικρατεί σε όλα τα αμερικάνικα πανεπιστήμια, ιδιωτικά και δημόσια, και την άκρατη ετερογένεια ή ανομοιογένεια που καθιερώθηκε σε όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια που είναι υπό την «αιγίδα» του κράτους.

Ας αρχίσουμε από τα αμερικάνικα πανεπιστήμια. Η εισαγωγή στα αμερικάνικα πανεπιστήμια είναι τελείως διαφορετική σε σχέση με το τι επικρατεί στην Ελλάδα.

Οι μαθητές της Γ’ λυκείου από τα μέσα της σχολικής χρονιάς επιλέγουν τα πανεπιστήμια στα οποία επιθυμούν να φοιτήσουν και υποβάλουν τα βιογραφικά τους, τα οποία συνοδεύονται από συστατικές επιστολές μερικών καθηγητών, αλλά οι συστατικές επιστολές υποβάλλονται από τους καθηγητές τους κατευθείαν στα πανεπιστήμια κατόπιν υποδείξεως των μαθητών. Με άλλα λόγια οι μαθητές δεν γνωρίζουν τι θα γράψουν οι καθηγητές τους για τους ίδιους.

Στο βιογραφικό τους οι μαθητές θα αναφέρουν τις οποιεσδήποτε δραστηριότητες ή δεξιότητες που συνέβη να ασχοληθούν και να διακριθούν, δηλαδή αθλητισμός, μουσική, δημοσιογραφία, διάφορα αξιώματα που τυχόν του αποδόθηκαν κλπ. (Κάτι που στα ελληνικά πανεπιστήμια αγνοείται παντελώς).

Βέβαια πρωτεύοντα ρόλο παίζει η βαθμολογία τους των τελευταίων δύο ή και τριών ετών. Η βαθμολογία απεικονίζει την σταθερότητα ή αστάθεια, την συνέπεια ή ασυνέπεια, αλλά και τις πραγματικές τάσεις του υποψηφίου φοιτητού. Τα περισσότερα πανεπιστήμια απαιτούν και κάποια τεστς, τα λεγόμενα college entrance exams, ένα είδος εισαγωγικών εξετάσεων που κυρίως κρίνουν τις ικανότητες των υποψηφίων στην αγγλική γλώσσα, τα μαθηματικά, τις θετικές επιστήμες (sciences), κλπ.

Αυτές οι εξετάσεις διενεργούνται από ανεξάρτητους φορείς και τα αποτελέσματα υποβάλλονται στα κολέγια ή πανεπιστήμια που οι υποψήφιοι δηλώνουν.

Τα βιογραφικά, οι αιτήσεις, οι συστατικές επιστολές, τα αποτελέσματα των εισαγωγικών εξετάσεων (τα entrance exams) κλπ., αφού καταλήξουν στα διάφορα πανεπιστήμια ή κολέγια, μία ειδική επιτροπή τα αξιολογεί και σε πολλές περιπτώσεις οι υποψήφιοι καλούνται σε συνέντευξη όπου γίνεται η τελική και ουσιαστική αξιολόγηση.

Οι υποψήφιοι φοιτητές δεν υποχρεούνται να δηλώσουν τι θα σπουδάσουν. Αυτή η απόφαση παίρνεται από τους φοιτητές στο τέλος του δευτέρου έτους, όταν οι φοιτητές θα είναι ήδη 20 χρονών!

Το ότι ένας υποψήφιος φοιτητής έγινε δεκτός από ένα πανεπιστήμιο ή κολέγιο, αυτό δεν του εξασφαλίζει παραμονή ή αποφοίτηση από το εκπαιδευτικό ίδρυμα. Η παραμονή και η αποφοίτησή του προϋποθέτουν τα εξής: α) Συνεχή και αδιάλειπτη παρακολούθηση μαθημάτων, β) Απαραίτητη προϋπόθεση να περνά όλα τα μαθήματα χωρίς να έχει δικαίωμα να τα μεταφέρει στο επόμενο εξάμηνο.

Αποτυχία σε ένα ή δύο μαθήματα εν συνεχεία ο φοιτητής τίθεται σε επιτήρηση (probation) και στη συνέχεια μπορεί να αποπεμφθεί (flank out) αν δεν ανακάμψει.

Το σύστημα που μόλις περιγράψαμε εξασφαλίζει την ομοιογένεια μεταξύ των φοιτητών και εγγυάται την ομοιόμορφη πρόοδο και πορεία τους, στο εκάστοτε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Αυτό το σύστημα της ομοιογένειας των μαθητών σε διάφορα τμήματα, πριν από μερικά χρόνια εφαρμόστηκε και στην πόλη μας από κάποια εκπαιδευτήρια και τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά. Ο ιδιοκτήτης εκείνων των εκπαιδευτηρίων ήταν ταγμένος (committed) εκπαιδευτικός και όχι επιχειρηματίας, με τη στενή σημασία της λέξης. Υπάρχουν ακόμη τα αρχεία που αδιάψευστα επιβεβαιώνουν την ασυνήθιστη και μοναδική πρόοδο των μαθητών που παρακολουθούσαν τα συγκεκριμένα εκπαιδευτήρια. Η πρόοδος των αποφοίτων του συγκεκριμένου ιδρύματος ξεπερνούσε κάθε προηγούμενο, όχι μόνο στην ελληνική επικράτεια αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ευελπιστούμε στο μέλλον να γίνει εκτενέστερη αναφορά.

Στα αμερικάνικα κολέγια και πανεπιστήμια δεν υπάρχουν αιώνιοι φοιτητές, όπως π.χ. στη χώρα μας. Υπάρχει βέβαια μία κατηγορία φοιτητών που παρακολουθούν λίγα μαθήματα (part time) αλλά και αυτοί για να αποφοιτήσουν πρέπει να ενταχθούν σε πλήρες πρόγραμμα, δηλαδή full time students, οπότε και αυτοί εντάσσονται σαν κανονικοί φοιτητές με όλες τις υποχρεώσεις και δεσμεύσεις των υπολοίπων.

Σε κανένα αμερικάνικο κολέγιο ή πανεπιστήμιο δεν υπάρχουν κομματικοί οργανισμοί, φατρίες και οργανώσεις. Δεν υπάρχει συνδικαλισμός καθηγητών αλλά και καταλήψεις από φοιτητές. Ακόμη και στα δημόσια πανεπιστήμια οι φοιτητές πληρώνουν δίδακτρα, φυσικά πολύ ολιγότερα απ’ ότι πληρώνουν στα ιδιωτικά ιδρύματα. Αλλά και στα ιδιωτικά πανεπιστήμια σχεδόν ποτέ ένας φοιτητές δεν αποπέμπεται για οικονομικούς λόγους, αρκεί να εξασφαλίζει υψηλή βαθμολογία. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση (the Federal Government) παρέχει φοιτητικά δάνεια μακράς διάρκειας και σχεδόν μηδενικού επιτοκίου. Σε πολλές περιπτώσεις, οικονομικής ανάγκης, το ίδιο το ίδρυμα θα φροντίσει να προσφέρει απασχόληση σε έναν φοιτητή, είτε στην καφετέρια, είτε στη βιβλιοθήκη, είτε σαν διαχειριστή ενός κτιρίου.

Ας έρθουμε τώρα στα αντίπαλο δέος των αμερικάνικων πανεπιστημίων δηλαδή τα ελληνικά πανεπιστήμια ή και ΤΕΙ.

Τα ελληνικά πανεπιστήμια «εξασφαλίζουν» την ομοιογένεια των υποψηφίων φοιτητών μέσα από τις περίφημες πανελλήνιες ή πανελλαδικές εξετάσεις που συμβαίνει να είναι αντιπαιδαγωγικές, αντιακαδημαϊκές και άκρως απάνθρωπες, διότι ζητούν από παιδιά 15 και 16 ετών να «αποφασίσουν» ποιο επάγγελμα θα επιλέξουν στη ζωή τους. Με αυτόν τον τρόπο, στην κυριολεξία εξαναγκάζουν τους έφηβους, στην πλέον κρήσιμη και μεταβατική περίοδο της ζωής τους, να παρακολουθούν μαθήματα ή να εργάζονται στα σπίτια τους δεκάδες ώρες την ευδομάδα, μη έχοντας χρόνο ούτε για ένα χόμπυ, αλλά ούτε και για στοιχειώδη διασκέδαση. Σαν αποτέλεσμα αυτής της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ή μάλλον τυρανίας, όταν οι εφηβοί μας φθάνουν στο πανεπιστήμιο καταφεύγουν στην χαλάρωση, την ανεμελιά, την κομματοποίηση και άλλα διάφορα.

Συμπερασματικά κάποιος θα μπορούσε να υποθέσει πως ο πολυκομματισμός της Ελλάδος συλλαμβάνεται, κυοφορείται, γεννιέται, εκτρέφεται και σταδιακά γιγαντώνεται μέσα στα ελληνικά πανεπιστήμια. Μία χώρα των 11 εκατομμυρίων εκπροσωπείται στο ελληνικό κοινοβούλιο από 8 κόμματα και στη διενέργεια των εκλογών υπήρχαν 19 κόμματα υποψήφια.

Πέραν από τις λέσχες των αδελφοτήτων σχεδόν όλα τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και κολέγια καλλιεργούν τον αθλητισμό, μπάσκετ, βόλεϋ, πόλο κλπ. αλλά και τέχνες όπως η υποκριτική, debates, κλπ. Ιδιαίτερα οι θεατρικές δραστηριότητες μερικών πανεπιστημίων είναι τρομερά εντυπωσιακές.

Μ’ άλλα λόγια η τριτοβάθμια εκπαίδευση των ΗΠΑ προσφέρει τόσες πολλές δραστηριότητες για τους φοιτητές και δεν αφήνει περιθώρια χαλάρωσης και κομματοποίησης.

Στα Αμερικάνικα ΑΕΙ και ΤΕΙ συμβαίνει και κάτι άλλο, τόσο στα ιδιωτικά όσο και στα δημόσια ένα ποσοστό 10-15% των φοιτητών απομακρύνεται από τα ιδρύματα για λόγους έλειψης προόδου και συνεχούς αποτυχίας σε κάποια μαθήματα.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου